آرای اردوغان همه را شوکه کرد/ احتمال شکست قلیچداراوغلو زیاد است

 به گزارش جماران به نقل از گاردین، در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه در روز یکشنبه، به نظر می‌رسید که دلیل  های خوبی برای این باور وجود داشته باشد که رای‌دهندگان می‌خواهند به ناسیونالیسم اقتدارگرایانه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور فعلی این کشور پشت کنند.

اردوغان با اقدامی که در سال 2018 برای تصاحب همه قدرت انجام داد عملا به شکل گیری یک اپوزیسیون متحد علیه خود کمک کرد.  نظرسنجی‌ها حاکی از رقابت نزدیک بود، اما رقیب اصلی رئیس‌جمهور برای قدرت، کمال قلیچداراوغلو، به‌طور قابل توجهی جلوتر بود.  قلیچداراوغلو برای پرهیز از کشیده شدن انتخابات به دور دوم به رای بالای 50 درصد رای دهندگان نیاز داشت و شاید آرزوی قلبی او هم این بود که بتواند در همان دور اول کار را به پایان برساند.

این خوش بینی اولیه متاسفانه نابجا بوده است. همانطور که مشخص شد، این رجب طیب اردوغان بود که تقریباً در اولین دور انتخابات پیروز شد و بیش از 49 درصد از آرا را در مقابل 45 درصد قلیچداراوغلو به دست آورد.  ائتلاف تحت رهبری حزب عدالت و توسعه (AKP) رئیس جمهور نیز اکثریت غیرمنتظره ای را در مجلس ملی به دست آورد. این نتیجه تلاش‌های مخالفان برای بازگرداندن دموکراسی پارلمانی به ترکیه را، صرف نظر از نتیجه دور دوم ریاست‌جمهوری در دو هفته آینده، متوقف خواهد کرد.

رقابت دوم قلیچدار اوغلو با اردوغان هنوز برگزار نشده اما ترکیبی از مزیت رئیس جمهور مستقر بودن و حرکتی که پیروزی حزب عدالت و توسعه در پارلمان ایجاد کرد، به این معنی است که اردوغان احتمالاً برای یک دوره پنج ساله دیگر حکومت «استبدادی» خود را ادامه خواهد داد.  این در حالی است که نرخ تورم نزدیک به 50 درصد در نتیجه امتناع وی از افزایش نرخ بهره و ناامیدی گسترده از واکنش ضعیف دولت به زلزله های ویرانگر سه ماه پیش بود.

برای اروپا و ایالات متحده که امیدوار بودند با پیروزی اپوزیسیون، ترکیه بیشتر به سمت غرب بچرخد، پنج سال دیگر از حضور اردوغان در قدرت به ویژه قبل از تحول تعیین کننده در اوکراین بسیار ناخوشایند خواهد بود.  برای کسانی که در دموکراسی غیر لیبرال اردوغان احتمالاً از تضعیف بیشتر حقوق مدنی خود رنج می برند، شکست روز یکشنبه یک ناامیدی تلخ و یک نشانه شوم است.

جمعیت اقلیت کرد ترکیه، مخالفان، روزنامه نگاران، فعالان حقوق زنان همگی در سال های اخیر مورد سرکوب سیاسی قرار گرفته اند، زیرا رئیس جمهور محبوبیت خود را از طریق جنگ های فرهنگی و تمرکز بر تروریسم و امنیت حفظ کرده است.  اگر  اردوغان از این، هماهنگ‌ترین و یکپارچه‌ترین چالش دموکراتیک برای قدرت او تا به امروز جان سالم به در ببرد، حرکت ترکیه در مسیر خودکامگی تمام عیار سریع تر اتفاق خواهد افتاد.

ائتلاف قلیچداراوغلو دو هفته فرصت دارد تا در رقابت ریاست‌جمهوری که تاکنون طبق پیش‌بینی‌ها و انتظارها پیش نرفته ، صفحه را تغییر دهد.  در سایه پروپاگاندای رسانه‌ای که به شدت به نفع  اردوغان و مغرضانه است، پیش‌برد و اجرای این دستورالعمل بسیار سخت خواهد بود.  اپوزیسیون برای موفقیت باید در میان رای دهندگان ناسیونالیست کمتر ثروتمند خارج از شهرها نفوذ کند که البته به نظر می رسد به اقدامات قبل از انتخابات اردوغان  برای کاهش بحران ناشی از تورم فزاینده واکنش مثبت نشان داده‌اند.  

هفته گذشته، اردوغان افزایش ۴۵ درصدی دستمزد کارکنان بخش دولتی را اعلام کرد که آخرین اقدام از یک سری اقدامات از جمله کاهش قیمت برق و ارائه گاز طبیعی رایگان یک ماهه به خانوارها در آستانه انتخابات بود.

علی‌رغم بحران اقتصادی ناشی از تورم غیرقابل کنترل، رجب طیب اردوغان طبقه کارگر محافظه‌کار مذهبی را متقاعد کرد که بهترین رهبر برای حفظ منافع آنها همچنان شخص او است. تنها راه این است که قلیچداراوغلو بتواند نظر این رای دهندگان را بازگرداند در غیراین صورت چشم انداز میان مدت دموکراسی ترکیه تاریک به نظر می رسد.