از زمان آغاز جنگ در اوکراین، حملات سایبری به زیرساخت‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی، به‌طور فزاینده‌ای افزایش داشته و به نقطه کانونی این درگیری تبدیل شده است.
به گزارش جماران، به گفته ناتو، در عین حال که هوش مصنوعی نقش مهمی در مقابله با تهدید حملات سایبری ایفا می‌کند، از طرفی نیز به عنوان یک «شمشیر دولبه» و یک «چالش بزرگ» برای این نیروها محسوب می‌شود.
فرماندهان ارتش بیش از ۳۰ کشور (که همه آنها عضو ناتو نبودند) در اوایل دسامبر ۲۰۲۲ به پایتخت استونی رفتند تا مهارت‌های خود در مورد نحوه دفاع در برابر حملات سایبری را با سایر متحدان به اشتراک بگذارند. یورونیوز انگلیسی در مورد تهید ناشی از هوش مصنوعی با مقامات امنیتی برخی از این کشورها گفتگو کرده است.
حملات هوش مصنوعی به یک کشور، حمله به همه اعضای ناتو تلقی می‌شود
دیوید فان ویل، دستیار دبیرکل ناتو در امور چالش‌های امنیتی نوظهور، در اوایل ماه میلادی جاری در گفتگو با خبرنگاران گفت که هوش مصنوعی به نیروهای این سازمان این اجازه را می‌دهد تا شبکه‌ها را زیرنظر داشته باشد و به جای اینکه به صورت دستی و توسط انسان جلوی تهدیدات دشمن را بگیرد این کار را به‌طور خودکار انجام می‌دهد. وی این نکته را هم افزود که هوش مصنوعی توسط طرف مقابل نیز به کار گرفته می‌شود و اینطور نیست که ناتو تنها استفاده کننده آن باشد.
از زمان آغاز جنگ در اوکراین، حملات سایبری به زیرساخت‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی، به‌طور فزاینده‌ای افزایش داشته و به نقطه کانونی این درگیری تبدیل شده است. ناتو در سال جاری میلادی اعلام کرده بود که هرگونه حمله سایبری به هر یک از کشورهای عضو این پیمان امنیتی می‌تواند مشمول «ماده پنج» شود، به این معنی که حمله به یک عضو ناتو به معنی حمله به همه اعضای آن تلقی می‌شود و متعاقبا واکنش جمعی اعضا را در برخواهد گرفت.
ما هم رعایت کنیم طرف مقابل رعایت نمی‌کند
درست است که ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی برای شناسایی و محافظت بهتر در برابر تهدیدات مفید هستند، اما این را هم باید در نظر داشت که مجرمان سایبری نیز می‌توانند از این فناوری در جهت اهداف مخرب و پراکنده خود استفاده کنند به طوریکه مصون ماندن در برابر آنها سخت‌تر از گذشته شده است، چرا که خیل کثیری از آنها به طور همزمان عمل می‌کنند.
آقای فان ویل گفت: هوش مصنوعی می‌تواند با کرک‌کردن گذرواژه‌ها و نام کاربری، به شبکه‌ها نفوذ داشته باشند. وی با اشاره به اینکه شکستن رمز عبور به همین راحتی هم نیست، گفت که در این مورد، سازمان متبوعش تا کنون سعی داشته تا به اصول اخلاقی در این حوزه پایبند بماند.
او گفت که هوش مصنوعی برای دفاع استفاده خواهد شد «اما نمی‌توانیم تضمین کنیم که مخالفان ما، که به دنبال رخنه‌کردن هستند، در استفاده از هوش مصنوعی از همان شیوه‌های اخلاقی تبعیت کنند».
آزمونی برای دفاع جمعی در برابر حملات سایبری
نحوه دفاع در برابر حملات سایبری‌ای که از طریق هوش مصنوعی انجام می‌شود امر مهمی بوده که ناتو به تازگی آن را به تمرین و رزمایش گذاشت.
در تمرینی که ناتو در اوایل ماه دسامبر ۲۰۲۲ در استونی برگزار کرد، سناریوهای فرضی حملات سایبری طراحی شد و سپس به راه‌های مقابله با حملات هوش مصنوعی پرداخته شد.
برند هانسن، رئیس اداره امور سایبری پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی (ناتو)، گفت: «سرو کار داشتن با هوش مصنوعی، همچون رانندگی در یک خیابان دو طرفه است. هوش مصنوعی که توسط مخالفان نیز استفاده می‌شود و در عین حال از عملیات‌های خود ناتو نیز به کار می‌رود.»
او به یورونیوز گفت: «به منظور اینکه مطمئن شویم آیا در جهت درستی گام برمی‌داریم، ما تجربیات فنی خود در حوزه هوش مصنوعی را با بخش عملیاتی ناتو در میان گذاشتیم تا آنچه را که از منظر فنی توسعه می‌دهیم، واقعاً به درد اپراتورهای ما بخورد».
کنداس سانچز، سرپرست تیم ایالات متحده که در این رزمایش‌های سایبری گفت: هوش مصنوعی «قطعاً مشکل بزرگی است و مطمئن هستم که نیروهای سایبری دارند به خوبی از پس آن بر می‌آیند ولی آمادگی بیشتر در برابر آن قطعا زمان‌بر خواهد بود».
بهای آزادی اینترنت
آلبرتو دومینگو، مدیر فنی فضای سایبری در فرماندهی ناتو گفت: «حملات سایبری از طریق هوش مصنوعی نه تنها برای ضربه زدن به زیرساخت‌ها بلکه برای بهره‌برداری از اطلاعات نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
وی افزود: «من فکر می کنم هوش مصنوعی یک تهدید حیاتی است.» او به یورونیوز نکست گفت که در حال حاضر دنیا به سادگی «با این حملات زندگی می کند» و به قوانین امنیت سایبری بیشتری نیاز دارد، تعداد حملات به طور تصاعدی در حال افزایش است.
وی افزود: «منظور آن که ما هنوز به یک رویکرد مشترک جمعی برای مقابله به اینگونه حملات نداریم»
دومینگو در این خصوص گفت: اگرچه راه حل‌هایی برای مقابله با حملات هوش مصنوعی وجود دارد؛ اما اگر همچنان بخواهیم اینترنت فضایی مستقل برای تفکر آزاد باقی بماند، نمی توانیم جلوی تمام این حملات را بگیریم و این بهایی است که برای آن باید بپردازیم و آن چیزی نیست جز اینکه واقعیت‌ها را بپذیریم و «قبول کنیم که به هرحال اینگونه حملات در فضای اینترنت وجود دارد» و کاریش نمی‌شود کرد.
