مصر در حالی که خود را برای میزبانی از کنفرانس آب‌وهوایی COP27 که از یکشنبه آغاز شد، آماده کرد، با سیل انتقادها به دلیل آنچه که گروه های حقوق بشر می گویند سرکوب اعتراضات و فعالان است، مواجه است.
به گزارش جماران به نقل از سی ان ان پس از آن که مخالفان مصری در خارج از کشور خواستار برگزاری تظاهرات علیه رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی در 11 نوامبر در جریان مذاکرات آب و هوایی سازمان ملل متحد شدند، گروه های حقوقی دولت مصر را به بازداشت خودسرانه فعالان متهم کردند.
به گفته گروه‌های حقوق بشر، نیروهای امنیتی در خیابان‌های قاهره پست‌های بازرسی ایجاد کرده‌اند، مردم را متوقف می‌کنند و تلفن‌های آنها را برای یافتن محتوای مرتبط با تظاهرات برنامه‌ریزی‌شده جستجو می‌کنند.
کمیسیون حقوق و آزادی های مصر (ECRF) که یک سازمان غیردولتی است، روز چهارشنبه اعلام کرد که در روزهای اخیر 93 نفر در مصر دستگیر شده اند. طبق تحقیقات دادستانی امنیت ملی، برخی از دستگیرشدگان ظاهراً ویدیوهایی را برای اعتراض به برنامه‌های پیام‌رسان اجتماعی ارسال کرده‌اند. برخی نیز به سوء استفاده از رسانه های اجتماعی، انتشار اخبار نادرست و پیوستن به سازمان های تروریستی متهم شدند - اتهامی سرکوبگرانه که معمولاً توسط دستگاه های امنیتی علیه فعالان استفاده می شود.
آجیت راجاگوپال، فعال هندی آب و هوا، یکشنبه گذشته پس از حرکت در راهپیمایی اعتراضی از پایتخت مصر به شرم الشیخ، تفرجگاه دریای سرخ که کنفرانس COP27 از 6 تا 18 نوامبر در آنجا برگزار خواهد شد، در قاهره بازداشت شد. در یک پست فیس بوک لاهزی آمده است: بازداشت کوتاه مدت در قاهره به همراه دوستش، وکیل ماکاریوس لاهزی. رویترز که پس از آزادی او در روز دوشنبه با راجاگوپال صحبت کرد، به نقل از این فعال هندی گفت که او همچنان در تلاش برای دریافت اعتبار برای COP27 است اما قصد ندارد راهپیمایی خود را از سر بگیرد.
سی ان ان برای اظهار نظر با مقامات مصری تماس گرفته است.
مصر در سال های 2011 و 2013 دو قیام توده ای را پشت سر گذاشت که در نهایت راه را برای به دست گرفتن سیسی، رئیس نظامی وقت، هموار کرد. هزاران فعال از آن زمان به زندان افتاده اند، فضاهای بیان عمومی سرکوب شده و آزادی مطبوعات کاهش یافته است.
در حالی که اعتراضات در مصر به ندرت - و عمدتاً غیرقانونی - است، یک بحران اقتصادی در حال پیشروی و یک رژیم امنیتی وحشیانه باعث تجدید دعوت برای تظاهرات توسط مخالفان شده است که به دنبال بهره برداری از فرصت نادری هستند که در اجلاس آب و هوا ارائه شده است.
یکی از فعالان زندانی، شهروند بریتانیایی-مصری علا عبدالفتاح، این هفته اعتصاب غذای خود را در یکی از زندان های مصر تشدید کرد، در حالی که بستگانش نسبت به وخامت حال او هشدار داده بودند. صنعا سیف، خواهر عبدالفتاح که در خارج از وزارت امور خارجه بریتانیا در لندن تحصن کرده است، گفت: «علاء 200 روز است که در اعتصاب غذا بوده است، او تنها با 100 کالری مایعات در روز زنده می ماند.
مکانی برای گفتگو
COP، اجلاس سالانه آب و هوایی تحت حمایت سازمان ملل متحد که امضاکنندگان توافقنامه پاریس در مورد مبارزه با تغییرات آب و هوایی را گرد هم می آورد، به طور سنتی مکانی است که در آن نمایندگان جامعه مدنی فرصتی برای معاشرت با کارشناسان و سیاست گذاران و مشاهده مستقیم مذاکرات را دارند.
غیرمعمول نیست که یک فعال جوان را ببینیم که به یک هیئت ملی نزدیک می شود و در راهرو برای ملاقات بعدی آنها قدم می زند یا یک رهبر بومی که در حاشیه یک مناظره با وزیر صحبت می کند.
و در حالی که امنیت همیشه سخت است - به هر حال، این گردهمایی با حضور ده ها تن از سران کشورها و دولت ها است - اعتراضات مسالمت آمیز همیشه بخشی از COP بوده است. ده‌ها هزار نفر در طول این اجلاس در خیابان‌های شهر میزبان سال گذشته گلاسکو، اسکاتلند راهپیمایی کردند.
با این حال مصر قوانین مربوط به اینکه چه کسی می تواند به مذاکرات دسترسی داشته باشد را تشدید کرده است.
مانند گذشته، کنفرانس COP امسال در دو سایت مختلف برگزار خواهد شد. بخش رسمی اجلاس توسط سازمان ملل اداره می شود و فقط برای افراد معتبر از جمله هیئت های رسمی، نمایندگان سازمان های غیر دولتی و دیگر گروه های جامعه مدنی، کارشناسان، روزنامه نگاران و سایر ناظران قابل دسترسی است.
سپس یک مکان عمومی جداگانه وجود دارد که در آن نمایشگاه ها و رویدادهای آب و هوا در طول دو هفته اجلاس برگزار می شود. اما در حالی که این بخش عمومی اجلاس در گذشته برای همه آزاد بود، افرادی که مایل به شرکت در سال جاری هستند باید زودتر از موعد ثبت نام کنند.
فرصت اعتراض نیز محدود خواهد شد.
در حالی که دولت مصر متعهد شده است که به تظاهرات اجازه دهد، اما گفته است که اعتراضات باید در یک "منطقه اعتراضی" ویژه، یک فضای اختصاصی دور از محل اصلی کنفرانس برگزار شود و باید از قبل اعلام شود. دستورالعمل های منتشر شده در وب سایت رسمی COP می گوید که هر راهپیمایی دیگری باید به طور ویژه تأیید شود.
هر کسی که بخواهد تظاهراتی را سازماندهی کند، باید در بخش عمومی کنفرانس ثبت نام کند - شرطی که ممکن است فعالانی را که از نظارت می ترسند بترساند. از جمله قوانینی که مقامات مصری برای اعتراضات وضع کرده‌اند، ممنوعیت استفاده از «اشیاء جعل شده، مانند نقاشی‌های طنز سران کشورها، مذاکره‌کنندگان، افراد» است.
گروه های حقوق بشر زنگ خطر را به صدا در می آورند
سازمان ملل از مصر خواسته است تا اطمینان حاصل کند که مردم در این کنفرانس نظر دارند.
ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد گفت: «ضروری است که همه - از جمله نمایندگان جامعه مدنی - بتوانند به طور معناداری در COP27 در شرم الشیخ شرکت کنند» و اینکه تصمیمات در مورد تغییرات آب و هوایی باید «شفاف، و فراگیر باشد».
به طور جداگانه، گروهی متشکل از پنج کارشناس مستقل حقوق بشر که همه آنها گزارشگران ویژه سازمان ملل هستند، بیانیه ای را در ماه گذشته منتشر کردند که در آن نسبت به محدودیت های پیش از اجلاس ابراز نگرانی کردند. آنها گفتند که دولت مصر محدودیت‌های سختی را برای اینکه چه کسی و چگونه می‌تواند در مذاکرات شرکت کند، تعیین کرده است، و گفتند که "موج محدودیت‌های دولت برای مشارکت، ترس از انتقام‌جویی علیه فعالان را افزایش داد."
این گروه در بیانیه‌ای گفت: «این موج جدید به دنبال سال‌ها سرکوب مداوم و مستمر جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر با استفاده از امنیت به عنوان بهانه‌ای برای تضعیف حقوق مشروع جامعه مدنی برای مشارکت در امور عمومی در مصر صورت می‌گیرد».
گروهی از گروه‌های حقوق مدنی مصر طوماری را راه‌اندازی کرده‌اند و از مقامات مصری می‌خواهند به پیگرد قانونی فعالان و سازمان‌های جامعه مدنی پایان دهند و به محدودیت‌های حقوق آزادی بیان، تشکل و اجتماعات مسالمت‌آمیز پایان دهند.
این گروه‌ها در طومار گفتند: «مقامات مصر سال‌ها از قوانین سخت‌گیرانه، از جمله قوانین مبارزه با تروریسم، جرایم سایبری و جامعه مدنی برای سرکوب همه اشکال مخالفت‌های مسالمت‌آمیز و بستن فضای مدنی استفاده کرده‌اند.»
دیده‌بان حقوق بشر، عفو بین‌الملل، دوستان زمین و تعداد زیادی از گروه‌های دیگر نیز در سخنانی خواهان آزادی فعالان بازداشت شده شده‌اند.
در آستانه کنفرانس آب و هوا، دولت مصر ابتکاری را برای عفو زندانیان زندانی به دلیل فعالیت سیاسی ارائه کرد. مقامات همچنین به زندان جدیدی به نام بدر-3 در 70 کیلومتری شمال شرقی قاهره اشاره کردند که در آن سایر زندانیان به شرایط ظاهراً بهتری منتقل شدند.
اما گروه های حقوق بشر گفتند که ابتکارات دولت تغییر چندانی نداشته است.
آگنس کالامار، دبیر کل عفو بین الملل گفت: «پیش از COP27، دستگاه روابط عمومی مصر بر روی تمام سیلندرها کار می کند تا واقعیت وحشتناک را در زندان های کشور پنهان کند، جایی که زندانیان به دلایل سیاسی در شرایط وحشتناکی به سر می برند که ممنوعیت مطلق شکنجه و سایر بدرفتاری ها را نقض می کند.
زندانیان با همان موارد نقض حقوق بشر روبرو هستند که بارها مؤسسات قدیمی را آسیب رسانده است و فقدان اراده سیاسی مقامات مصری برای پایان دادن به بحران حقوق بشر در کشور را آشکار می کند.
انتقاد آلمان از وضعیت حقوق بشر در مصر
آلمان همزمان با برگزاری نشست تغییرات اقلیمی، از وضعیت حقوق بشر در مصر انتقاد کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کمسیر حقوق بشر دولت آلمان در بیانیه‌ای ضمن انتقاد از وضعیت حقوق بشر در مصر گفت: این کشور در سطح مسؤولیت ویژه‌ای برای میزبانی از کنفرانس آب‌وهوایی COP۲۷ قرار ندارد.
این مسؤول دولت آلمان به شکل ویژه آزادی علاء عبد الفتاح، خبرنگار و فعال مصری و محمد الباقر، وکیل او را خواستار شد و تاکید کرد: تنها با تبادل آزاد اندیشه‌ها و روش‌ها در مهار بحران آب‌وهوایی موفق خواهیم شد.
همچنین در این بیانیه هشدار داده شد، زمانی که ترس از سرکوب حاکم شود، مشارکت بلند مدت جامعه مدنی وجود ندارد.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در نشست فردا (دوشنبه) و پس‌فردا (سه‌شنبه) سازمان ملل حضور خواهد داشت.
برلین در خصوص برگزاری نشست آب‌وهوایی در شرم الشیخ مصر تاکید کرد: مصر مسؤولیت ویژه‌ای را بر عهده گرفته و با برگزاری این نشست نقش محوری را ایفا می‌کند، همچنین این امر در درجه اول به معنای پایبندی به حمایت از حقوق بشر است اما شرایط حقوق بشر در مصر در سطح مطلوبی نیست.
همچنین برلین تاکید کرد: قابل پذیرش نیست کسانی که قصد بیان آزادانه نظرات خود و دفاع از این حقشان را دارند، با زندان‌های طولانی و گاهی در شرایط غیرانسانی مجازات شوند.
در بیانیه یاد شده آمده است، علاء عبدالفتاح، چهره برجسته انقلاب ۲۰۱۱ مصر که منجر به سرنگونی دولت حسنی مبارک شد، از سال ۲۰۱۹ در زندان است و اواخر سال ۲۰۲۱ به اتهام نشر اخبار کذب به پنج سال حبس محکوم شد.
آلمان تاکید کرد، آزادی عبدالفتاح که به دلیل اعتصاب غذا با خطر جدی مواجه است، در کنار سایر زندانیان سیاسی نشانه مهمی برای این است که مصر این مسؤولیت را جدی می‌گیرد.
نمایندگان حدود ۲۰۰ کشور از امروز تا ۱۸ نوامبر در بیست‌وهفتمین نشست آب‌وهوایی سازمان ملل در شرم الشیخ مصر شرکت دارند.
سران کدام کشورها در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی شرم‌الشیخ حضور خواهند داشت؟
ساعاتی مانده به آغاز رسمی کنفرانس سازمان ملل درباره تغییرات آب‌وهوایی در شرم‌الشیخ مصر، مقامات این کشور تدارکات گسترده‌ای را برای میزبانی از سران کشورها تدارک دیده‌اند.
یک مقام مصری به «اسکای نیوز» گفت که دولت سطح آماده‌باش امنیتی و تشریفاتی را برای میزبانی از هیئت‌های خارجی تا بالاترین سطح بالا برده است.
قرار است نمایندگان و مقامات بیش از 190 کشور به همراه بیش از 3 هزار خبرنگار از 450 رسانه در این نشست مشارکت کنند.
پیش از آغاز رسمی نشست، شماری از مقامات جهانی حضور خود را در این نشست که به مدت 2 هفته برپا خواهد بود رسما اعلام کرده‌اند.
کاخ سفید اعلام کرد که «جو بایدن» روز 11 نوامبر برای مشارکت در این نشست به شرم‌الشیخ می‌رود. وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی و فرستاده ویژه در امور آب و هوایی و وزیر انرژی امریکا بایدن را در این سفر همراهی می‌کنند.
آلمان اعلام کرد که صدر اعظم این کشور در این نشست شرکت می‌کند.
ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا هم اعلام کرده که در آن شرکت خواهد کرد.
محمد بن زاید رئیس امارات در رأس یک هیئت رسمی در این نشست شرکت می‌کند.
جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا اعلام کرده که در نشست حضور خواهد داشت.
سفارت فرانسه در قاهره اعلام کرد که رئیس جمهوری فرانسه به مصر سفر خواهد کرد.
هلند هم اعلام کرده که هیئتی بلندپایه ریاست نخست وزیر هلند در نشست شرکت خواهد کرد.
اتحادیه اروپا اعلام کرد که رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون درلاین در نشست شرکت خواهد کرد.
دبیرکل سازمان ملل نیز تأکید کرد که در نشست حضور خواهد داشت.
ناریندرا مودی، نخست وزیر هند، نیز مشارکت خود در این نشست را اعلام کرد.
پیدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا هم هفته گذشته اعلام کرد که به این منظور به کنفرانس شرم‌الشیخ می‌رود.
ماکی سال، رئیس جمهوری سنگال نیز اعلام کرده که در این نشست حضور خواهد داشت.
لولا داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل در اولین سفر خارجی خود پس از پیروزی در انتخابات به مصر خواهد رفت.
شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان نیز اعلام کرد که در نشست سازمان ملل در شرم‌الشیخ مشارکت می‌کند.
از عراق نیز به صورت غیر رسمی گفته شده که عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق، در این نشست مشارکت خواهد کرد.
نخست وزیر اسکاتلند هم از دیگر سرانی است که مشارکت خود در این نشست را اعلام کرده است.
نیکولاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا نیز گفته است که در این نشست شرکت خواهد کرد.
شماری از فعالان محیط زیست از جمله بازیگران هالیوود مانند لئوناردو دیکاپریو هم در این نشست مشارکت می‌کنند.
