درهفته ای که گذشت عراق گامی اساسی درجهت رشد ورفاه مردم کشورش برداشت،این درحالی بود که افغانستان نیزتلاش کرد تا بتواند به حل مشکل امنیتش که جامعه جهانی آن را مشکل اصلی این کشور می داند،نزدیک شود،اما درحالی که کابل درصدد حل آن بود، دراسلام آباد این ناامنی به حربه ای برای رسیدن به خواسته ها تبدیل شد،واین اتفاقات درحالی رخ می دهد که درشمال کشورما، در قرقیزستان نامزدهای پارلمانی این کشوربرای انتخاباتی که فردا (یکشنبه )برگزارمی شود به شدت رودرروی هم قرارگرفتند.
ایجاد مناطق خالی ازسکنه درخط دیوراند
به فاصله چند روز چهارمین حمله به تانکرهای سوخت ناتو که از پاکستان به افغانستان برای کمک به این نیروها می رفت انجام شد وآنها به آتش کشیده شدند.چرا ناگهان درطی چند روزاین حملات به تانکرهای حامل سوخت انجام می شود؟چرا اسلام آباد گذرگاه خیبر را که محل عبورومرورنیروهای کمک رسانی به ناتواست را بست؟
این درحالی است که پاکستان متحد استراتژیک آمریکا است واین اتحاد مربوط به امروزنیست. اسلام آباد سالهاست متحد استراتژیک واشنگتن است.چه زمانی که درمنطقه ودرزمان شوروی ودرکنارهندوستان متحد شوروی قرارداشت،وچه هم اکنون که همواره اسلام آباد درکنارواشنگتن بوده وبویژه پس ازحمله نیروهای شوروی به خاک افغانستان،روابط دوکشورپاکستان وآمریکا بسیارگرم شد.آمریکا درآن دوره به اسلام آباد کمک می کرد که این کشورازهرنقطه دنیا پذیرای جنگندگانی باشد که می خواستند به افغانستان رفته وبا نیروهای شوروی بجنگند.پاکستانی که حتی هم اکنون که شوروی وجود ندارد،آمریکا قراراست که طی پنج سال آینده مبلغ هفت ونیم میلیارد دلاربه این کشورکمک کند که این مبلغ به جزکمک های تسلیحاتی آمریکا به این کشوراست.
اما این متحدان استراتژیک مدتی است که روابطشان تیره است.تیره ازآن نظرکه زمانه عوض شده ودیگرنیروهای شوروی درافغانستان نیستند که آمریکا به پاکستان برای پرورش نیروهای جنگنده نیازداشته باشد،وازسوی دیگراین نیروها هم اکنون برای خود آمریکا مساله سازشده اند.
اما پاکستان پرورش نیروهای تروریست را به عنوان یک اسلحه دردست دارد وازوجود آنها برای مقاصد خود استفاده می کند. چنانکه پرویزمشرف،رییس جمهور سابق پاکستان درمصاحبه ای که هفته گذشته با مجله اشپیگل داشت درمورد حمایت وپرورش این گروه ها درخاک پاکستان گفت، این حق ماست تا برای حفاظت از منافع ملی خودازاین گروه ها حمایت کنیم.
اما آمریکا برای مقاصد وپروژه های خود درافغانستان به ظاهردیگرنیازی به این گروه های جنگنده سابق ندارد.اما این گروه ها که درخاک پاکستان وبویژه درمناطق مرزی لانه کرده اند،افغانستان وبخصوص جنوب آن را ناامن کرده اند.درنتیجه آمریکا ادعا می کند که درنه ماه گذشته، در ۱۲۰ عملیات هواپیماهای بدون سرنشین سازمان سیا بیش از ۲۰۰ نفر درمناطق مرزی پاکستان که گفته شد از نیروهای طالبان بوده اند، کشته شدند.
اما گفته می شود که آمریکا درنظردارد با حمله به مناطق مرزی پاکستان وافغانستان که خط مرزی دیوراند نامیده می شود وبا ایجاد رعب ووحشت درمیان اهالی مرزنشین این کشور،آنها را ازاین مناطق کوچ داده ودرنتیجه منطقه ای خالی ازسکنه به وجود آورده تا بتواند به راحتی عبورومرور طالبان را دراین مناطق خالی کنترل کند. اسلام آباد به ظاهرازاین نقشه واشنگتن مطلع شده است وبنابراین به گروه های تحت امرش همچون طالبان فرمان داده است که هرچند روز یک باربه تانکرهای حامل سوخت ناتو حمله کرده وخود نیز گذرگاه خیبر، گذرگاه اصلی کمک رسانی به این نیروها را می بندد.
انتخابات پارلمانی قرقیزها درکشاکش افراد،نه احزاب
فردا(یکشنبه)انتخابات پارلمانی قرقیزستان برگزارمی شود.بنابراین درهفته ای که گذشت اوج فعالیت انتخاباتی شخصیت های سیاسی بود.درصحنه سیاسی وانتخاباتی قرقیزستان درحقیقت نبرد بین احزاب نیست،بلکه نبرد بین اشخاص است.
جمهوری قرقیزستان درآسیای مرکزی وبا فاصله ای درشمال ایران قراردارد. این کشور در کنار ازبکستان وازبکستان هم مرزبا یکی ازهمسایگان شمالی ایران، ترکمنستان است.
واژهٔ قرقیزستان از دو بخش "قرقیز" و "استان" تشکیل شده است، که به معنای "ایستگاه قرقیزها" است.قرقیزستان با ۱۹۸۵۰۰ کیلومتر مربع مساحت در قسمت شمال شرقی آسیای مرکزی واقع شده‌است. این کشور در شرق و جنوب شرقی با چین، در شمال با قزاقستان و در جنوب با تاجیکستان و از غرب با جمهوری ازبکستان همسایه و هم مرز است. به لحاظ موقعیت آب و هوایی، این کشور دارای آب و هوای معتدل کوهستانی، بهار و تابستان معتدل و زمستانی سرد است.جمعیت این کشور ۵ میلیون و پایتخت آن شهر بیشکک است که جمعیت پایتخت ۲/۱ میلیون نفر می‌باشد. شصت درصد ازمردم این کشورمسلمان اهل سنت می باشند.
پس از انقلاب اکتبر، در سال ۱۹۲۶، جمهوری قرقیزستان (جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۹۹۱، قرقیزستان به استقلال دست یافت.
قرقیزستان پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ ، مستقل شد و عسگر آقایف ، رهبر حزب کمونیست قرقیزستان ، به ریاست جمهوری این کشور رسید ، آقایف از آغاز استقلال این کشور تا سال ۲۰۰۵ میلادی قدرت را بدست داشت و می خواست تا پایان عمر در مقام ریاست جمهوری باشد.از این رو ، مردم پایتخت شورش کردند و به کاخ ریاست جمهوری و مجلس هجوم آوردند . به این ترتیب ، عسگر آقایف به روسیه پناهنده شد و قربان بیگ باقی‌یف به جای او به ریاست جمهوری رسید. ۵ سال بعد در سال ۲۰۱۰ میلادی مردم قرقیزستان در اعتراض به فساد مالی و گرانی قیمت برق به خیابان‌ها ریختند و دولت قربان بیگ باقی‌یف را سرنگون کردند. سپس رهبر مخالفان رزا آتونبایوا یک دولت موقت در پایتخت تشکیل داد و با حمایت مردم قربان بیگ باقی‌یف رابرکنارکرد.
تا کنون از 29 حزب شرکت کننده در انتخابات پارلمانی، تنها هشت حزب توانسته‌اند تبلیغات وسیعی انجام دهند. ظاهرا بقیه احزاب از توان مالی لازم برخوردار نبودند.اما در این کشور محبوبیت رهبران و شخصیت های حزبی از احزاب و برنامه‌هایشان مهمترند و نظر خواهی های انجام شده نیزنشان دهنده همین امراست.
درهفته هایی که گذشت،نبرد شخصیت ها درصحنه سیاسی این کشورمانوربرسرسه موضوع بود:مسایل اقتصادی،رابطه با روسیه یا آمریکا ویا هردو،وبلاخره برچیدن ویا برنچیدن پایگاه ماناس(پایگاه آمریکا دراین کشورکه توسط ان ،امریکا تجهیزات لازم برای نیرو هایش درافغانستان را ازاین کانال به کابل ارسال می کند).
بیشکک به طورسنتی با مسکو روابط حسنه دارد.اما درسالهای پس ازفروپاشی شوروی وگسترش نفوذ آمریکا به حیاط خلوت روسیه، هم اکنون واشنگتن روابط گرمی با بیشکک دارد که خوشایند مسکونیست. بنابراین یکی ازموارد تبلیغات انتخاباتی اشخاص مساله رابطه با مسکو ویا واشنگتن بود.
فردا قرقیزها به شخصیت هایی رای می دهند که منافع آنها را بیشتر وبهتر درنظرداشته باشد. چرا که برخلاف جوامع متمدن کنونی که سازوکارمدنی انها توسط سیستم های حزبی که نمایندگی اقشاروبخش های گوناگون جامعه را دراختیار دارند،احزاب قرقیزستان به دلیل حاکم بودن سیستم غیردموکرات درسالهای گذشته ورشد نکردن احزاب ،درنتیجه کارکردی که ازانها انتظارمی رود را ندارند. بنابراین دراین کشوربه ظاهراحزاب وجود دارد.اما درحقیقت رهبران ویا اشخاص ذینفوذ دراین احزاب هستند که حزب را به پیش می رانند. وجدا کردن انان ازان احزاب به منزله خارج شدن روح ازبدن احزاب قرقیزی است.
طرح عراقی آمریکا برای افغانستان
هنگامی که نه سال قبل آمریکا ومتحدانش به افغانستان حمله کردند، به ظاهربه حکومت طالبان پایان داده شد،اما درطی این نه سالی که گذشت این گروه به حیات خود ادامه داد وناامنی را برافغانستان وبه ویژه جنوب این کشورحاکم کرد.
با وجود این ناامنی پروژه های آمریکا درافغانستان محقق نخواهد شد. بنابراین امریکا درصدد است که همان طرحی را که درعراق پیاده کرد ونتیجه داد،درافغانستان نیزانجام دهد.
آمریکا پس ازحمله به عراق با معضلی مواجه شد که آن مخالفت شدید نیروهای اهل سنت با حضورآمریکا درعراق بود.اهل سنت عراق که سالها بریک کشورهفتاد درصدی شیعه حاکم بودند،با شرایطی روبرو شدند که شیعیان وکردها برآنها حاکم شدند.بنابراین هیچ آینده ای درساختارسیاسی عراق برای خود متصورنبودند.پس با حمایت کشورهای عرب ونیروهای القاعده شروع به مبارزه دراستان های سنی نشین با نیروهای آمریکایی کردند.آمریکا پس ازسالها نبرد با آنها نتوانست ازطریق نظامی برانها غلبه کند،پس ازطریق دیپلماتیک وارد این مذاکره شد وبا دادن وعده مشارکت سیاسی آنان درساختارسیاسی عراق وفشاربرکشورهای عربستان،اردن وسوریه ازخارج برای حمایت نکردن وکمک مالی نکردن به گروه های محارب ازیک سو وازسوی دیگربا فشاربرونیروهای شیعه وکرد ازداخل برای به بازی گرفتن نیروهای سیاسی اهل سنت،وسپردن ریاست پارلمان عراق به آنها توانست آرامش را نه صددرصد،بلکه درحد بالا که قابل مقایسه با تلفات هرروزه وبمب ها انفجارها نبود،دراستان هایی همچون دیاله برقرارسازد.ونیروهای اهل سنت را از حالت مبارزه جنگی به حالت مبارزه سیاسی وپارلمانی کشاند.حال آمریکا درتلاش است تا درافغانستان نیزهمین طرح را عملیاتی نماید وطالبان را هم به این مسیرسوق دهد.
اما طالبان تا کنون حاضربه پذیرش این امرنشده است وشرطی که برای مذاکره گذاشته این است که نیروهای خارجی باید ازافغانستان خارج شوند.
بنابراین آمریکا برای متقاعد کردن طالبان برای پیوستن به پروسه امنیت افغانستان ازچهار طریق عمل کرده است:یک حملات بی وقفه به نیروها ومواضع طالبان.دو،با خریدن نیروهای میانه وسوم با مذاکرات سیاسی ازطریق شیوخ معتمد وبلاخره فشاربه پاکستان.
بنابراین درهفته گذشته درراستای این سیاست ها نیروهای ناتو به شدت سرکوب وحملات خود افزودند.این درحالی بود که گزارشاتی توسط منابع خبری متعدد ازافغانستان گزارش شد که شصت شرکت امنیتی خصوصی که در این کشور فعال هستندوعمدتا مسئولیت حفاظت از سفارتخانه ها، دفاتر خارجی، نهادهای غیردولتی و بانکهای خصوصی را برعهده دارند وشرکت های پیمانکاری که کارساخت زیربنایی را به عهده دارند،برای حفظ امنیت حوزه های تحت امرخود به شدت به نیرو های میانی طالبان رشوه داده وانها را می خرند تا انها مخل کارشان نشوند وحتی بنابراین گزارشات دربسیاری ازنقاط مانند جاده سازی ویا حفظ جاده ها برای تردد کامیون های نظامی ازنیروهای محلی ومنطقه ای برای این اموراستفاده می شود.
و درهفته ای که گذشت رسما شورای عالی صلح آغازبه کار کرد. ودرکنارفعالیت این شورا که عمدتا ازجنگ سالاران سابق وشیوخ وریش سفیدان افغان تشکیل شده است وآمریکا وکرزای به نتایج ان بسیارامید بسته اند،با فشارواشنگتن براسلام آباد هیاتی ازپاکستان به افغانستان روانه شد.
طالبان افغانستان وپاکستان ازقوم پشتون این دوکشورهستند که نیمی دراین سوی مرزونیمی دران سوی مرزبه سرمی برند.ترکیب هیاتی که ازپاکستان به افغانستان آمد،عمدتا شخصیت های امنیتی وپشتون پاکستان بودند که به کابل آمدند.این هیات درکابل نیزبا شخصیت های پشتون وامنیتی افغان جلسات محرمانه خود را برگذارکردند.وجالب اینکه دراین جلسات محرمانه دوگروه پشتون پاکستانی وافغانی، "عبدالسلام ضعیف " سفیر سابق طالبان در پاکستان و "رئیس عبدالواحد " ازسران طالبان که ساکن کابل هستند نیز شرکت داشتند.
مدیران مدبر الخضرا
هرروزکه ازحیات جامعه نوین عراق بعد ازسرنگونی صدام می گذرد، با همه آزمون وخطاها یی که صورت می گیرد،نشان دهنده آن است که مدیران جامعه عراق که درمنطقه حفاظت شده الخضرا مشغولند، مدیرانی مدبر،آگاه،دلسوزهستند ودغدغه منافع ملی خود را دارند.
ازدرایت وکاردانی مدیران این جامعه جدید همین بس که شخصیتی همچون آیت الله سیستانی مرجع عالیقدرکه نفوذ بسیاری برشیعیان عراق که هفتاد درصد جمعیت این کشوررا تشکیل می دهند،به عهده دارد درطی هفت ماه گذشته که نیروهای سیاسی عراق درچالش تشکیل دولت جدید عراق و فرا گرفتن اصول دموکراسی بودند،هیچگاه دراین روند دخالت نکرد وهمواره به آنها هشدارداد که این تاخیردرتشکیل دولت به زندگی مردم عراق صدمه نزند.
این درحالی بود که بلاخره پس ازهفت ماه مذاکره گروه های شیعه عراق که به ائتلاف اتحاد ملی معروف شده اند به این نتیجه رسیدند که نوری مالکی را به عنوان نخست وزیرونامزد گروه های شیعه به کردها واهل سنت معرفی نمایند.
البته کردها ازقبل اعلام کرده بودند که گروه های شیعه چه درمورد نوری مالکی وچه درمورد عادل عبدالمهدی به توافق برسند،کردها با هردوی آنها کارخواهند کرد.
اما گروه های اهل سنت به رهبری ایاد علاوی شیعه ،اما سکولار، دراین مورد با شیعیان به توافق نرسیده اند وچون کشورهای عربی حامی ایاد علاوی وائتلاف وی می باشند،نوری مالکی اعلام کرد که درنظردارد دراین هفته به کشورهای عربستان،اردن وسوریه سفرنماید تا برنامه هایش برای اداره کشوربه انها ارائه نماید.اما به نظرمی رسد که مالکی دراین سفرها به مشارکت دادن اهل سنت درهیات وزیران اشاره کند وازاین کشورها بخواهد تا با نفوذی که برگروه ائتلاف العراقیه دارند،انها را متقاعد به مشارکت درتشکیل دولت نمایند.
این اخبارسیاسی درحالی منتشرشد که همزمان با آن خبری انتشاریافت که با کشف ذخایر جدید نفت، عراق پس از کشورهای عربستان و ونزوئلا، جایگزین ایران به عنوان دارنده سومین ذخایر بزرگ نفتی جهان می شود.
رسیدن به این جایگاه همراه با گسترش دموکراسی ،به معنی ان است که جامعه عراق درآینده،جامعه ای آزاد خواهد بود که ازدرامد بیشتر برای پروژه های عمران وساخت وابادانی برخوردار خواهد شد ومردم کشورعراق به رفاه بیشتری دست خواهند یافت.
با اعلام این خبر،یعنی جایگاه عراق در سازمان کشورهای صادرکننده نفت ( اوپک) تقویت می شود و در آینده از امکان دست یابی به سهمیه بیشتری برای تولید نفت برخوردار خواهد شد. از زمان آغاز تولید نفت در عراق تا تاریخ اول ژانویه 2010 میلادی، 33 میلیارد و 463 میلیون بشکه نفت در عراق تولید شده است. ذخایر نفتی اثبات شده عراق پیش از این، 115 میلیارد بشکه بود. همچنین نفت جنوب عراق از نظر هزینه استخراج در جهان مثال زدنی است و حدود پنج دلار برای هر بشکه عنوان می شود.
اما عراق چگونه به این جایگاه دست پیدا کرد؟
مدیران عراقی درسالهای گذشته با قراردادن مناقصه های جهانی ازشرکت های مختلف نفتی دعوت به عمل آوردند تا دراین امر مشارکت نمایند.این کارانجام شد وشرکت های برنده مناقصه درعراق مشغول به کارشدند.بازگشت شرکت های نفت خارجی برای فعالیت در عراق، باعث افزایش ذخایر نفتی این کشور شد. ذخایر نفتی عراق هم اکنون شامل 66 میدان نفتی می شود که میدان های دیگری نیز هنوز کشف نشده اند که در صورت کشف آنها، میزان ذخایر نفتی عراق بازهم افزایش می یابد. مدیران با تدبیر عراقی با توجه به منافع ملی خود علاوه برگسترش دموکراسی ،با جذب سرمایه وتکنولوژی پیشرفته جامعه عراق را هرروزه یک گام به پیش می برند.
