در اوایل فوریه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در پکن با استقبال گرم شی جینپینگ، رهبر چین، در حالی که این دو قدرتمند در بازیهای المپیک زمستانی وحدت را برای جهان به نمایش گذاشتند، استقبال کرد.
به گزارش جماران به نقل از سی ان ان این اجلاس، که در آن این دو از روابط رو به رشد خود حمایت کردند و از گسترش ناتو انتقاد کردند، سه هفته قبل از اینکه پوتین به تانک های خود دستور ورود به اوکراین را بدهد، برگزار شد. در حالی که مشخص نیست موضوع جنگ در طول گفتگوهای آنها مطرح شده است یا خیر، یک چیز اکنون روشن است: هفت ماه بعد، تهاجم جز برنامه ریزی انجام شده است.
پوتین به تازگی شاید بدترین هفته خود را از روزهای ابتدایی جنگ، زمانی که نیروهایش در کی یف شکست خوردند و مجبور به عقب نشینی شدند، متحمل شد.
بازپس گیری بیش از 6000 کیلومتر مربع (بیش از 2300 مایل مربع) سرزمین توسط اوکراین در روزهای اخیر - بیش از آن چیزی است که روسیه در تمام عملیات های خود از آوریل به بعد تصرف کرده است - ضرر تحقیرآمیز دیگری برای پوتین است که شاهد شکست تهاجم او بوده است. لیست دوستان او در صحنه جهانی کاهش می یابد.
انتقادات از پوتین حتی در میان حامیان او در روسیه در حال افزایش است و او میتوانست صراحتاً با پیروزی این کار را انجام دهد. خوشبختانه برای پوتین، فرصتی در روز پنجشنبه پیش میآید، زمانی که او اولین دیدار رو در رو خود را با شی از زمان آغاز تهاجم، در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای (SCO) در ازبکستان برگزار میکند.
روابط بین روسیه و چین که از آغاز جنگ تنها تقویت شده است، بسیار است. کارشناسان می گویند پوتین احتمالاً پس از شکست های خود در میدان جنگ، بیش از هر زمان دیگری روی پکن حساب خواهد کرد.
ولینا چاکارووا، مدیر موسسه اتریش برای سیاست اروپا و امنیت در وین گفت: روسیه به چین متکی است تا به جهان نشان دهد که پیوند مستحکم آنها نمادی از انزوای ناموفق بین المللی است، علیرغم تحریم های شدید غرب.
در زمانی که به نظر میرسد عزم غرب در برابر روسیه سختتر میشود و با پیوستن کشورهای بیشتری به ناتو و کمک به اوکراین هرچه جنگ بیشتر ادامه یابد، طبیعتاً حمایت قدرتمندترین کشور ضدغربی جهان برای پوتین ارزش زیادی دارد.
چاکارووا گفت: حمایت چین به مسکو کمک میکند تا روایتهای روسیه را منتشر کند، مانند مقصر دانستن تحریمهای اتحادیه اروپا برای بحران غذایی، سرزنش ناتو برای شروع جنگ.
روسیه در روزهای اخیر از حمایت چین صحبت کرده است. هفته گذشته، لی ژانشو، قانونگذار ارشد چین، با رئیس دومای دولتی روسیه و دیگر قانونگذاران روسی در مسکو دیدار کرد.
به گزارش دوما، لی گفت که «چین روسیه را در مورد مسائلی که نشان دهنده منافع حیاتی آن است، به ویژه در مورد وضعیت اوکراین، درک می کند و از آن حمایت می کند... ما می بینیم که ایالات متحده و متحدانش در ناتو در حال گسترش حضور خود در نزدیکی مرزهای روسیه هستند. تهدیدی جدی برای امنیت ملی و جان شهروندان روسیه است."
با این حال، این نقل قول ها در بازخوانی چینی این نشست وجود نداشت، که این سوال را ایجاد می کند که دقیقا چقدر چین به طور رسمی مایل به حمایت از روسیه است، زیرا تهاجم این کشور به اوکراین نشانه ای از پایان ندارد.
کری براون، استاد مطالعات چینی در کینگز کالج لندن، گفت: «بدیهی است که چین نمیخواهد روسیه از هم بپاشد و در یک دنیای ایدهآل، رهبری پوتین باثبات را بر هر چیز دیگری میپذیرد».
با این حال، او افزود که "اوکراین مشکلی نامطلوب خواهد بود که پکن ترجیح می دهد از بین برود. البته چین به ناتو و غرب اعتماد ندارد، اما این بدان معنا نیست که بهترین دوست روسیه است. چین در نهایت به نفع خود است. و این بی ثباتی به هیچ وجه به چین کمک نمی کند."
نگاه کردن به حمایت چین از روسیه تا به امروز از دریچه منفعت شخصی ممکن است نشان دهد که تفکر پکن در کجا قرار دارد - به ویژه در آستانه نشست سیاسی بزرگ ماه آینده در پکن، جایی که به طور گسترده انتظار می رود شی جینپینگ برای سومین دوره ریاست جمهوری خود انتخاب کند. در قدرت، نقش او را به عنوان قدرتمندترین رهبر چین در چند دهه تثبیت کرد.
تجارت بین دو کشور در شش ماه اول سال 2022 با وجود جنگ افزایش یافت. چین تنها هفته گذشته موافقت کرد که پرداخت گاز روسیه را به یوان و روبل به جای دلار آغاز کند، و بسیاری از تحریم های اعمال شده بر صادرات انرژی روسیه را دور زد.
این حمایت اقتصادی، همراه با مقصر دانستن ناتو و غرب برای جنگ، به نفع چین است. با این حال، آنچه کارشناسان می گویند کمتر به نفع چین است، ارائه کمک های نظامی است که به نظر می رسد روسیه در طول جنگ به آن نیاز دارد.
دستاوردهای اوکراین در آخر هفته، تحریم های بین المللی، کنترل صادرات و اشتباهات استراتژیک مسکو به وضوح نشان داده است که روسیه ممکن است مشکل تدارکات نظامی داشته باشد. هفته گذشته یک مقام آمریکایی به سی ان ان گفت که پوتین در حال خرید میلیون ها موشک و گلوله توپ از کره شمالی است.
جوزف دمپسی، دستیار پژوهشی در موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، به سیانان گفت: «این بدان معنا نیست که ذخایر لزوماً رو به اتمام است، اما میتواند از خط به ذخایر احتیاطی برای یک درگیری گستردهتر و/یا آینده عبور کند». حتی اگر امروز درگیری متوقف شود، ممکن است سالها طول بکشد تا آنچه در اوکراین از دست رفته است، تکمیل شود.»
همانطور که از پول چین در مسکو استقبال می شود، هر چه جنگ طولانی تر شود، کمبود روسیه می تواند شدیدتر شود. کنترلهای صادرات، واردات اسلحه را - همراه با ابزار ساخت آنها - سختتر میکند. و برای نوع تجهیزات مورد نیاز روسیه، تعداد محدودی منبع وجود دارد. اگر چین قصد کمک نداشته باشد، گزینه های روسیه حتی کوچکتر می شود.
دمپسی می گوید که ناامیدی احتمالی روسیه خطر ایجاد یک عارضه دیگر را در پی دارد.
پس پوتین امیدوار است پس از دیدار با شی چه چیزی را اعلام کند؟ بدون شک تعهدات بیشتری در رابطه اقتصادی وجود خواهد داشت و بعید است که چین به طور ناگهانی لحن لفاظی خود در مورد غرب را کاهش دهد.
اما واقعیت برای پوتین این است که شی جین پینگ میتواند برای مقابله با اقدامی که غرب علیه روسیه انجام داده است، انجام دهد. و پس از یک هفته تلفات عظیم در میدان نبرد، این باید مردی را نگران کند که زمانی معتقد بود جنگش در چند روز دیگر به پایان خواهد رسید.