پاکستان به بحران های سیاسی عادت کرده است. این جمهوری مسلح به بمب هسته ای شاهد چهار کودتای نظامی بود و از زمان استقلال این کشور در سال 1974 بیش از سه دهه تحت حاکمیت نظامیان بوده است.
به گزارش جماران، روزنامه رأی الیوم در گزارشی نوشت: تا نیمه شب گذشته اوضاع سیاسی و امنیتی پاکستان به یک اندازه بحران زده بود. کشوری که سلاح هسته ای دارد و جمعیتش بالغ بر 220 میلیون نفر است.
در این کشور که هیچ نخست وزیری دوران ریاستش را به پایان نرسانده است، «عمران خان» به عنوان نخستین نخست وزیر با رای عدم اعتماد پارلمان از قدرت کنار زده می شود.
این رای گیری در پی بحران سیاسی به مدت چند هفته رخ داد که باعث شد بعد از دیدار نخست وزیر با ژنرال« قمر جاوید پاجوا» برخی از همپیمانان خان در ائتلاف حاکم جدای از اعضای حزبش(جنبش انصاف) در موافقت با «سرنگونی اش» رای دهند.
قرار است پارلمان روز دوشنبه برای انتخاب نخست وزیر جدید جلسه برگزار کند.
حال چه کسی برای جانشینی عمران خانه که سه سال و نیم در مقامش بیشتر دوام نیاورد،شانس بیشتری دارد؟
برادر کوچک نواز شریف
«شهباز شریف» رهبر مخالفان و برادر کوچک«نواز شریف»نخست وزیر سابق پاکستان که سه بار نخست وزیر شد، کاندیدای برجسته رهبری پاکستان است.
این مرد 70 ساله رئیس حزب«مسلم لیگ پاکستان» است.
علاوه بر آن، این مخالف برجسته به مهارت های اداری اش مشهور است.
سپیده دم جدید
شهباز در سخنرانی که پس از رای گیری برای عدم اعتماد به خان انجام داد دم از آغاز بشارت بخش در کشور داد و گفت:«سپیده دم جدیدی در پاکستان آغاز شده است».
وی همچنین وعده«التیام زخم امت»را داد.
شایان ذکر است که قرار نیست که انتخابات زودهنگام در اکتبر سال 2023 برگزار شود به رغم آن که مخالفان پیش از این موافقت خود را با برگزاری انتخابات زودهنگام فقط به شرط کناره گیری خان که سال 2018 با حمایت ارتش به قدرت رسید، اعلام کرده بودند.
بازیکن سابق کریکت
ستاره سابق کریکت اخیرا در پی خروج همپیمانانش از دولت ائتلافی اش اکثریت را در پارلمان از دست داد.
همچنین شایع شده بود که این مرد که در سال 2018 انتخاب شد از دوری کردن رای دهندگان از «حزب ملت پاکستان» و «حزب مسلم لیگ پاکستان» استفاده برده است؛ احزابی که پیرامون سلاله های خانوادگی بزرگ تأسیس شده اند که برای چندین دهه بر زندگی سیاسی ملی این کشور سیطره پیدا کردند اما بعد تبدیل به سمبل های فساد نخبگان شدند.
چیزی که به این نتیجه دامن زد دخالت نکردن ارتش برای حل بحران در روزهای اخیر است با علم به اینکه ارتش کلید قدرت سیاسی در کشور به شمار می رود.
در عین حال، احزاب مخالف خان را به ناکامی در احیای اقتصاد متهم کردند که از شیوع ویروس کرونا رنج می برد و وعده هایش برای ریشه کن کردن فساد در کشور و رساندن پاکستان به مرحله ای از شکوفایی که امتش در عرصه بین المللی از احترام برخوردار باشد نیز عملی نشده است.
در مقابل نخست وزیر برکنار شده مخالفان را به تبانی با آمریکا علیه او به دلیل سیاست هایش در مخالفت های اخیرش با واشنگتن در افغانستان و عراق، جدای از نزدیکی اش به روسیه، متهم کرد.
ماموریت سخت در انتظار جانشین خان
هویت جانشین خان هر چه باشد فرقی نمی کند ماموریتی سخت در انتظارش است چالش هایی که پیش روی اوست بسیار دشوار و زیاد است از آغاز برای تصحیح مسیر اقتصاد که از میانگین تورم بالا و کاهش پیوسته ارزش روپیه رنج می برد گرفته تا بار سنگین بدهی های نگران کننده.
همچنین اوضاع امنیتی در سایه افزایش حملات گروه طالبان پاکسان طی ماه های اخیر با استفاده از بازگشت گروه طالبان افغانستان به قدرت در ماه آگوست گذشته شاهد افول است.
شایان ذکر است که پاکستان به بحران های سیاسی عادت کرده است. این جمهوری مسلح به بمب هسته ای شاهد چهار کودتای نظامی بود و از زمان استقلال این کشور در سال 1974 بیش از سه دهه تحت حاکمیت نظامیان بوده است.
شهباز شریف کیست؟
شهباز شریف، رهبر مخالفان دولت در پارلمان پاکستان، بالاترین شانس را برای تکیه بر کرسی نخست وزیری پاکستان دارد چنان که احزاب مخالف دولت عمران خان قصد دارند روز دوشنبه او را به عنوان گزینه مورد توافق خود برای تشکیل دولت جدید این کشور معرفی کنند.
پس از هفتهها بحران، پارلمان پاکستان شنبه شب با رای عدم اعتماد به عمران خان او را مقام نخست وزیری عزل کرد. بدین ترتیب راه برای تشکیل یک ائتلاف پارلمانی در میان احزاب مخالف باز شد تا شهباز شریف، رهبر حزب مسلم لیگ پاکستان (شاخه نواز) در آستانه کسب کرسی نخست وزیری قرار گیرد.
او در تلاش است تا یک دولت ائتلافی را با حضور حزب محافظه کار و کوچک جمعیت علمای اسلام و حزب چپگرای مردم پاکستان تشکیل دهد. البته فارغ از اتحاد استراتژیک احزاب مسلم لیگ و مردم برای خلع عمران خان از قدرت، این دو حزب همواره رقبای جدی یکدیگر در تصاحب قدرت سیاسی در پاکستان بودهاند و همین امر احتمال شکست دولت ائتلافی و برگزاری انتخابات زودهنگام را زنده نگاه داشته است.
حزب مردم از سوی بلاول بوتو زرداری، پسر آصف علی زرداری، رئیس جمهوری سابق و بینظیر بوتو، نخست وزیر اسبق پاکستان که در سال ۲۰۰۷ ترور شد، رهبری میشود.
آقای شریف در پایان جدالی پارلمانی علیه عمران خان که با همراهی بلاول بوتو زرداری توام بود، بامداد یکشنبه خطاب به مردم پاکستان گفت: «ما مرهمی بر زخم های این ملت خواهیم گذاشت.»
او در عین حال قول داد که برخلاف رویه جاری در پاکستان، از اردوگاه سلف خود انتقام نگیرد.
شهباز شریف، ۷۰ ساله، برادر کوچکتر نواز شریف است که سه بار به مقام نخست وزیر رسیده است.
شهباز شریف که در یک خانواده صنعتگر ساکن لاهور به دنیا آمده، فارغ التحصیل دانشگاه دولتی لاهور است. او در جوانی وارد تجارت خانوادگی فولاد شد و در سال ۱۹۸۵ نیز به مقام ریاست رئیس اتاق بازرگانی و صنایع لاهور رسید.
فعالیت سیاسی شهباز شریف در دهه ۱۹۸۰ و دوران دیکتاتوری ضیاءالحق آغاز شد که مصادف بود با انتخاب برادر بزرگترش به سمت وزیر دارایی ایالت پنجاب.
او در سال ۱۹۸۸ وارد پارلمان ایالتی پنجاب شد و در سال ۱۹۹۰ به پارلمان ملی پاکستان راه یافت. آقای شریف در سال ۱۹۹۳ بار دیگر به نمایندگی مردم پنجاب در پارلمان محلی انتخاب شد و در این دوره رهبری مخالفان دولت را بر عهده گرفت.
او پس از انتخابات سال ۱۹۹۷ برای نخستین بار به ریاست دولت محلی ایالت پنجاب، پرجمعیتترین ایالت پاکستان، رسید. با این حال، دوره ریاست او با کودتای نظامی پرویز مشرف در سال ۱۹۹۹ کوتاه شد ولی دوباره در سال ۲۰۰۸ و پس از بازگشت از تبعید سیاسی، به عنوان رئیس دولت محلی ایالت پنجاب انتخاب شد.
شهباز شریف در فوریه ۲۰۱۸ و به دنبال سلب صلاحیت برادر بزرگترش، نواز شریف از تصدی پستهای کلیدی از جمله نخست وزیری پس از افشای فساد مالی او در «اسناد پاناما» به عنوان رهبر حزب مسلم لیگ انتخاب شد.
او پس از آن که سه دوره ریاست دولت محلی ایالت پنجاب را تجربه کرد، در اوت سال ۲۰۱۸ برای تصاحب کرسی نخست وزیری پاکستان خیز برداشت که اما با انصراف حزب مردم به رهبری بلاوال بوتو از حمایت او، در کسب رای اکثریت پارلمان ناکام ماند ولی خود را طی سالهای اخیر به عنوان رهبر احزاب مخالف دولت عمران خان در پارلمان پاکستان مطرح کرده است.
شهباز شریف نیز مانند برادر بزرگترش با اتهامات جدی فساد مواجه است. در دسامبر ۲۰۱۹، ۲۳ ملک متعلق به شهباز شریف و پسرش حمزه به اتهام پولشویی توقیف شد. او در سپتامبر ۲۰۲۰ نیز در جریان بررسی این پرونده به طور موقت بازداشت شد.
با این حال او که روابط دوستانهای با ارتش پاکستان و دولت چین دارد و در عین حال حامی حفظ روابط حسنه با آمریکاست، روز دوشنبه و برای دومین بار برای کسب مقام نخست وزیری تلاش خواهد کرد و امیدوار است این بار حمایت حزب مردم از او دریغ نشود تا نام خود را به عنوان بیست و سومین نخست وزیر پاکستان ثبت کند.