برای نخستین بار ارتباط میان واکسن آسترازنکا و خون لختگی تایید شد. این موضع تازه، و مغایر با بیانیه های پیشین سازمان ناظر بر وضعیت دارو و واکسن در اروپا است.
به گزارش جماران به نقل از ایندیپندنت، مسئول آژانس دارویی اروپایی (اما) در مصاحبه ای که امروز سه شنبه منتشر شد گفت که بین واکسن آسترازنکا و لختگی خون ارتباط وجود دارد.
«مارکو کاوالری» مسئول سیاست گذاری واکسیناسیون در آژانس دارویی اروپا موسوم به «اِما» در گفت و گویی با روزنامه ایتالیایی «ایل مساگرو» ضمن تایید ارتباط میان دریافت واکسن تولیدی دانشگاه آکسفورد و شرکت سوئدی آسترازنکا با موارد گزارش شده خون ٰلختگی در برخی کشورهای اروپایی تصریح کرد: «ما از این پس می توانیم این ارتباط را تایید کنیم. این مسئله به وضوح روشن است. »
وی در ادامه گفت: «با این وجود ما هنوز نمی دانیم که این واکنش به چه علت ایجاد می شود. به طور خلاصه، طی چند ساعت آینده خواهیم گفت که ارتباطی در این میان وجود دارد، اما همچنان باید به نحوه شکل گیری آن پی ببریم.»
مسئول سیاست راهبردی واکسن در آژانس دارویی اروپا همچنین یادآور شد: «ما در حال تلاش برای به دست آوردن یک تصویر درست از آنچه در حال وقوع است، هستیم و سعی داریم به شکلی دقیق مشخص کنیم که این سندرم ناشی از واکسن چگونه شکل می گیرد. در میان افراد واکسینه شده با آسترازنکا، تعدادی مورد خون لختگی در افراد جوان تر گزارش شده که بیشتر از حد انتظار ما است. این مسئله ای است که باید گفته شود.»
ده ها مورد خون‌لختگی پیشتر در برخی دریافت کنندگان واکسن آسترازنکا گزارش شده بود که متاسفانه چند تن از مبتلایان به این عارضه جان خود را از دست دادند.
در انگلیس، کشوری که یکی از دانشگاه های آن در ساخت واکسن آسترازنکا مشارکت داشته 30 مورد خون لختگی و 7 مورد مرگ ناشی از این عارضه در میان بیش از 18 میلیون دریافت کننده واکسن گزارش شده است.
نخستین تایید رسمی ارتباط میان واکسن آسترازنکا و خون لختگی
این نخستین بار است که یک مقام مسئول در آژانس دارویی اروپا از قطعی بودن ارتباط میان دریافت واکسن آسترازنکا و بیماری خون لختگی سخن می گوید که بر اساس موارد گزارش شده تاکنون جان چند شهروند اروپایی را گرفته است.
این موضع تازه و مغایر با بیانیه های پیشین سازمان ناظر بر وضعیت دارو و واکسن در اروپا در حالی مطرح شده که نهادهای تنظیم کننده مقررات بهداشتی و دارویی در اروپا و نیز سازمان جهانی بهداشت پیش از این بر «ایمن و موثر» بودن واکسن آکسفورد/آسترازنکا تاکید کرده بودند.
آژانس دارویی اروپا اوایل ماه مارس با صدور بیانیه ای اعلام کرد که بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که واکسن آسترازنکا خطر «ترومبوآمبولیک» یا لختگی خون را افزایش نمی دهد.
«ایمر کوکه» مدیر اجرایی آژانس دارویی اروپا نیز در این خصوص تاکید کرده بود که کمیته ایمنی مامور تحقیق روی اثرات جانبی واکسن آسترازنکا به یک نتیجه علمی روشن دست یافته و آن «ایمن و موثر» بودن این واکسن است.
گفتنی است که دانمارک به همراه اتریش و نروژ از جمله نخستین کشورهایی بودند که پس از گزارش موارد مشکوک مرگ و لختگی خون در میان چند شهروند دریافت کننده واکسن آسترازنکا، استفاده از این واکسن را به صورت موقت به حال تعلیق درآوردند.
پس از تردیدهای مطرح شده بسیاری از کشورهای بزرگ اروپایی از جمله هلند، ایرلند، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و سوئد نیز همین مسیر را در پیش گرفتند اما برخی از آنها پس از تایید مجدد ایمنی واکسن آسترازنکا توسط سازمان جهانی بهداشت و آژانس دارویی اروپا واکسیناسیون با این محصول را از سر گرفتند.
برخی کشورها نظیر فرانسه نیز که استفاده از واکسن آسترازنکا را به حال تعلیق درآورده بودند به موجب تایید نهادهای ناظر بر وضعیت بهداشت و دارو در قاره بار دیگر استفاده از این محصول را از سرگرفتند؛ با این تفاوت که شهروندان بالای 55 سال از این پس در فرانسه مجاز به دریافت واکسن آسترازنکا هستند.
مسئولان شرکت آسترازنکا پس از تردیدهای طرح شده و بنا به درخواست نهادهای تنظیم کننده مقررات دارویی در آمریکا اقدام به به روز رسانی مجدد داده‌های مرتبط با پروژه تولید واکسن خود کردند که بر اساس آن میزان ایمنی واکسن آسترازنکا برابر ویروس کرونا به صورت رسمی 76 درصد اعلام شد.
احتمال لختگی خون در جوانان دریافت‌کننده واکسن استرازنکا بیشتر است
به گفته پرفسور «نیل فرگوسن» متخصص اپیدمیولوژی، موارد اندک ایجاد لخته خون در میان افرادی که واکسن آکسفورد/آسترازنکا زده بودند، ممکن است پرسش هایی را درباره لزوم تزریق آن به افراد جوان ایجاد کند.
این مشاور علمی که خودش واکسن آکسفورد را دریافت کرده، گفت به نظر می رسد که خطر ایجاد لخته خون غیرمعمول، به سن افراد مربوط می شود و احتمال بروز آن در میان جوان ترها، بالاتر است.
نهاد تنظیم‌کننده محصولات پزشکی و دارویی انگلیس، پس از بررسی واکسن آکسفورد/آسترازنکا در اوایل هفته جاری اعلام کرد که در حال حاضر هیچ گونه مدرکی دال بر ارتباط میان لخته خون و واکسن وجود ندارد. این نهاد همچنین گفت که مزایای واکسن در جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا، به ریسک های آن می چربد.
سازمان تنظیم کننده محصولات پزشکی و دارویی انگلیس گفت که از 18.1 میلیون نفری که در انگلیس واکسن آکسفورد زده‌اند، 30 نفر دچار لخته خون شده و تا 24 ماه مارس، هفت نفرشان جان باخته اند.
پرفسور فرگوسن، در گفت و گو با برنامه «امروز» در کانال چهار رادیو بی بی سی گفت: «داده های اطلاعاتی در حال حاضر، حاکی از شواهد بیشتر احتمال نادر ریسک به ویژه در مورد واکسن آسترازنکا است، اما ممکن است واکسن های دیگر سطح پایین تری از ریسک را از نظر لخته غیرمعمول و شمار پایین پلاکت خون، در بر داشته باشند.»
او گفت:«به نظر می رسد که خطر به سن بستگی دارد، امکانش هست - اما داده ها در این زمینه اندک است.»
فرگوسن همچنین گفت:«هر چه سن شما بیشتر باشد، خطر لخته شدن خون کمتر، و خطر کووید 19 بیشتر است. بنابراین کفه ترازوی خطر - سود بیشتر به طرف زدن واکسن سنگینی می کند.»
او افزود:«به نظر من وقتی که پای گروه های سنی جوان تر به میان می آید و معادله خطر- سود پیچیده تر می شود، وضع اندکی دشوار می شود.»
پرفسور فرگوسن گفت که سازمان تنظیم کننده محصولات پزشکی و دارویی انگلیس، و کمیته مشترک واکسیناسیون و مصونیت، «با فوریت بالا» خطر بالقوه لخته شدن خون را بررسی کردند.
هر چند موارد گزارش شده موجب افزایش نگرانی ها شده اند، اما احتمال تصادفی بودنشان نیز هست چرا که لخته های خون ممکن است به شکل طبیعی حادث شوند، و هرگونه ارتباط به واکسن، در صورت اثبات، بسیار نادر است.
در ضمن خطر واکسن به مراتب کمتر از ابتلا به کووید 19 است که خود، خطر لخته شدن خون را به شکل چشمگیری افزایش می دهد.
دکتر «جون رین» مدیر ارشد اجرایی سازمان تنظیم‌کننده محصولات پزشکی و دارویی انگلیس پیشتر در هفته جاری گفت:«محاسن واکسن آسترازنکا در جلوگیری از ابتلا به کووید 19 و عوارض آن، کماکان بیشتر از ریسک هایش است و وقتی که مردم به دریافت واکسن فراخوانده می شوند باید واکسن بزنند.»
نگرانی ها درباره ایجاد لخته خون ناشی از زدن واکسن کووید 19، موجب شده تا برخی کشورهای اروپایی برنامه واکسیناسیون همگانی با واکسن آکسفورد را به حالت تعلیق درآورند.
آسترازنکا، بزرگترین تولیدکننده واکسن کرونا
این در حالی است که بزرگترین تولیدکننده واکسن کرونا شرکت آسترازنکا اعلام شده است.
با استناد به تحقیقات انجام شده در دانشگاه «دوک» آمریکا، روی هم رفته، کشورها قراردادهایی برای دریافت 8 میلیارد و 900 میلیون دوز واکسن کرونا به امضا رساندند. از این تعداد سهم آسترازنکا، 2 میلیارد و 400 میلیون دوز است.
در لیست واکسن ها، واکسن فایزر در جای دوم قرار دارد و سهم آن 1 میلیارد و 500 میلیون دوز است.
واکسن چینی «سینواک» با 480 میلیون دوز و واکسن روسی «اسپوتنیک وی» با 303 میلیون دوز در ردیف های بعدی قرار دارند. گفته می شود که تولیدکنندگان واکسن می توانند در سال 2021، روی هم رفته 12 میلیارد دوز واکسن تولید کنند.
کشورهای ثروتمند قصد خرید 4 میلیارد و 600 میلیون دوز واکسن را دارند که 53 درصد کل واکسن تولیدی است. 17 درصد سهم کشورهای دارای درآمد بالای حد متوسط است و 16 درصد سهم کشورهای دارای درآمد متوسط و زیر سطح متوسط است. آنچه باقی می ماند از طریق مکانیزم کواکس تحت سرپرستی سازمان ملل توزیع می شود.
بیش از همه کمیسیون اروپایی از طرف 27 کشور عضو اتحادیه واکسن رزرو کرده است – 1 میلیارد و 800 میلیون دوز، آمریکا 1 میلیارد و 200 میلیون دوز واکسن. بعضی از کشورها، واکسن را از حد نیاز خود بیشتر سفارش داده اند. اتحادیه آفریقا با قرارداد 680 میلیون دوز سه ردیف اول را ختم می کند.
