محمد بن سلمان، هرجا که می رود، بی ثباتی به وجود می آورد: از خود عربستان گرفته تا لبنان و قطر و یمن...
به گزارش جماران، «نیکلاس کریستوف» ستون نویس نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: دولت جو بایدن به طور کلی درباره عربستان سعودی صحبت از عواقب می کند، ولی به طور خاص، این عواقب متوجه شخص ولیعهد سعودی نیست.
از جهات مختلف می توان به اقدام آمریکا در انتشار گزارش درباره قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار واشنگتن پست نگاه کرد. «تونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا گفته است که سیاست خارجی آمریکا فراتر از یک نفر است، اما باید توجه داشت که گناه «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی، فقط قتل یک روزنامه نگار نیست که برای واشنگتن پست مطلب می نوشته است.
محمد بن سلمان، هرجا که می رود، بی ثباتی به وجود می آورد. او نخست وزیر لبنان را ربود که با حزب الله همکاری می کرد. او عامل تحریک به بروز دعوا با قطر بود که با ایران همکاری می کرد. او جنگ یمن را به راه انداخت و سبب شد بدترین بحران انسانی جهان در این کشور رقم بخورد. او به شهرت عربستان سعودی ضربه وارد کرده است.
اصول ارزشی در این خصوص موضوعیت دارد و باید به آن توجه داشت. چگونه می‌توان مجازات هایی علیه عاملان قتل اجرا کرد، اما درباره آمران به قتل از چنین مجازات هایی چشم پوشی کرد؟ اما باید به منافع آمریکا نیز توجه داشت.
ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، از نظر جسمانی در وضع خوبی قرار ندارد. او 85 سال سن دارد. محمد بن سلمان در مسیر جانشینی او قرار دارد. اگر محمد بن سلمان پادشاه عربستان شود، برای حدود 50 سال آینده، احتمالا آمریکا با پادشاه محمد بن سلمان مواجه خواهد بود. البته قطعی نیست که محمد بن سلمان جانشین پدرش خواهد شد.
اگر آمریکا تحریم هایی علیه محمد بن سلمان اعمال کند، پیامی به پادشاهی سعودی منتقل خواهد شد که چنین اقداماتی هزینه هایی به همراه دارد. همین مسئله می تواند بر تصمیم پادشاهی سعودی درخصوص جانشین ملک سلمان نیز تاثیر بگذارد. این مسئله برای مناسبات بلندمدت آمریکا و عربستان سعودی در فضای سیاسی واقعی، بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
اما نکته دیگر اینجاست که کمی پس از انتشار گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، این گزارش بدون هیچ توضیحی حذف و نسخه جدیدی جایگزین آن شد.
در شرایطی که عصبانیت از دولت جو بایدن به دلیل ناکامی از مجازات ولیعهد عربستان برغم مسئول دانستن او در ماجرای قتل خاشقچی شدت یافته بود، این تغییر بی سر و صدای دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا تا حد زیادی بدون جلب توجه انجام شد.
اولین لینک به این گزارش که توسط دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا ارسال شد، باز نشد، سپس نسخه دومی جایگزین آن شد که در آن اسامی سه نفر حذف شده بود.
این سه نفر در گزارش اولیه به مشارکت، فرمان یا حتی همدستی در قتل جمال خاشقچی متهم شده بودند.
دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا از شفاف سازی این موضوع که چرا این اسامی در این فهرست بودند و نقش شان در ماجرای قتل خاشقچی چه بوده است، خودداری کرد.
سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا گفت: ما سند اصلاح شده را بر روی وب سایت قرار دادیم، چون نسخه اولیه به اشتباه شامل سه نامی بود که نباید در این گزارش قرار می‌گرفت.
در همین زمینه، یک مقام بلندپایه دولت آمریکا گفت، از این تغییر مطلع است و این گزارش، اطلاعات جدیدی نداشته است.
وی افزود: این اطلاعات برای دولت آمریکا مشخص شده است و کمیته‌های منتخب و اعضای کنگره یک سال پیش در جریان آنها قرار گرفته اند.
با این حال سه اسامی که دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا آنها را از نسخه اولیه گزارش پاک کرد پیشتر در گزارش ها در ارتباط با قتل خاشقچی ذکر شده بود.
نام چه کسانی از گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا حذف شده است؟
اولین نامی که از گزارش اولیه جامعه اطلاعاتی آمریکا درباره خاشقچی حذف شده است، «عبدالله محمد الهرینی» است که پیشتر نام او به عنوان فردی مرتبط با قتل خاشقچی ذکر شده بود.
به گفته یک فرد آگاه از فعالیت های داخلی اطلاعاتی عربستان سعودی، الهرینی، برادر «عبدالعزیز بن محمد الهرینی» وزیری است که مسئولیت ریاست امنیت عربستان را برعهده دارد و بر چند آژانس اطلاعات در این کشور نظارت دارد.
دو اسم دیگری که از گزارش ابتدایی جامعه اطلاعاتی آمریکا درباره قتل خاشقچی حذف شد، «یاسر خالد السالم ابراهیم السلیم» و «صلاح الطبیعی محمد العتیبی» بودند. هنوز مشخص نیست اینها هستند.
این سه نفر در بین 18 نفری که آمریکا آنها را به دلیل قتل خاشقچی تحریم کرده است، نیستند.
یکی از مقامات کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد تفاوت دو فهرست اسامی ذکر شده در ارتباط با قتل خاشقچی در کنگره مشخص و شفاف سازی درباره این موضوع از دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا درخواست شد.
این گزارش که «آوریل هینز» مدیر اطلاعات ملی آمریکا آن را از طبقه بندی خارج کرد تاکید دارد محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، عملیات در استانبول را برای گرفتن یا کشتن خاشقچی تایید کرده است.
جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد رژیم سعودی اکتبر 2018 پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه ناپدید شد؛ رژیم سعودی با سکوت و تکذیب این ماجرا، سرانجام تحت فشار‌های جامعه جهانی اعلام کرد، خاشقچی در کنسولگری این کشور به قتل رسیده است.
