بایدنرئیس جمهور آمریکا از همان ابتدای کارش شاهزاده «محمد بن سلمان» ولیعهد و همه کاره عربستان را تحت فشار قرار داد و حالا بن سلمان هر امتیازی که در دوران ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا به دست آورد باید پس بدهد.
به گزارش جماران، «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی حق داشت که از روی کار آمدن «جو بایدن» به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا وحشت داشته باشد و از رفتن «دونالد ترامپ» رئیس جمهور جنجالی سابق آمریکا ناراحت و غمگین باشد.
بایدن از همان ابتدا گربه را دم حجله کشت و عملی کردن وعده های خود در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا علیه عربستان و به طور خاص علیه بن سلمان را از همان ابتدای کارش آغاز کرد.
بایدن رئیس جمهور آمریکا در جریان تبلیغات انتخاباتی وعده داد که همه مسئولان سعودی که در ترور جمال خاشقجی روزنامه نگار عربستانی و نیز در قتل کودکان یمنی دست دارند بهای گرانی را پرداخت می کنند و طرد می شوند و باور بر این است که شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد عربستان همان کسی است که دستور قتل خاشقجی را صادر کرد. در همین چارچوب خانم«آفریل هایزن» مدیر جدید سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا تأکید کرد که دولتش گزارشی سری با تصویر و صدا درباره عملیات ترور خاشقجی منتشر می کند؛ تروری که صحنه آن کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه بود.
اما اقدام زودهنگام و مهم دولت بایدن رئیس جمهور آمریکا خارج کردن «انصار الله» یمن از فهرست گروه های تروریستی بود.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز گذشته-سه شنبه- با انتشار بیانیه‌ای در وب سایت خود اعلام کرد که جنبش انصارالله یمن را از فهرست تروریسم خارج کرده است.
اگر چه وزارت خارجه آمریکا درباره انصارالله یمن مدعی شد:« حوثی‌ها باید پیشروی در مأرب و نیز تمامی عملیات‌های نظامی را متوقف کرده و به میز مذاکره بازگردند. حوثی ها باید تمامی تحرکات نظامی و نیز اقدامات بی‌ثبات کننده را متوقف کنند» ولی این سخنان اهمیت چندانی در سایه خارج کردن این جنبش از فهرست گروه های تروریستی ندارد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که این لابی ترقیخواه و چپگرای حامی دموکرات ها در ایالات متحده آمریکا و اروپا بود که با قدرت بر بایدن رئیس جمهور آمریکا فشار آورد تا جنگ یمن را متوقف کند و به وعده های خود برای پرداختن به پرونده های نقض حقوق بشر در عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس و دیگر کشورهای عربی عمل کند.
از سوی دیگر، بایدن نمی تواند توهین های عربستانی ها به «باراک اوباما» رئیس جمهورش بعد از امضای توافقنامه هسته ای با ایران و حمله با الفاظ نژادپرستانه زشت به وی را فراموش کند و می خواهد انتقام رئیس جمهورش را از عربستان بگیرد.
روابط عربستان با دولت های دموکرات آمریکایی هرگز خوب نبوده است تا جایی که شاهزاده«بندر بن سلطان»سفیر عربستان سعودی در واشنگتن به مدت بیش از بیست سال از بی توجهی و به حاشیه رانده شدن توسط این دولت ها بسیار رنج برد؛او همان کسی بود که از جنگ دوم علیه عراق حتی قبل از «کالین پاول» وزیر خارجه وقت آمریکا مطلع شده بود و او همان کسی بود که در زمان های بوش پدر و پسر در واشنگتن تصمیم گیرنده بود.یک نظریه توهم توطئه نیز وجود دارد که فصل های آن در واشنگتن و برخی از پایتخت های اروپایی آغاز شده که می گوید این اوباما رئیس جمهور اسبق آمریکا بود که رهبران عربستان را برای حمله به یمن در ماه مارس سال 2015 تشویق کرد و این کار را نه به خاطر آن که زهر عصبانیت آنها به دلیل امضای توافقنامه هسته ای با ایران را بگیرد؛همان طور که در آن زمان هم این نظریه حاکم بود؛ بلکه برای آن که آنها را در جنگی گرفتار کند که به خوبی می داند آنها از آن پیروز بیرون نمی آیند دقیقا همانطور که دولت«جورج بوش پدر»صدام حسین رئیس(معدوم) عراق را تشویق به حمله به کویت کرد. بهترین مدرک برای چنین کاری حمایت وی یعنی حمایت اوباما از انقلاب های بهار عربی و درخواست اش از «حسنی مبارک» رئیس جمهور وقت مصر و همپیمان اول ریاض برای کناره گیری از قدرت بود.
سریال برخورد میان عربستان و دولت بایدن خیلی زود آغاز شد و قسمت اول آن اصرار بر توقف جنگ علیه یمن است و هنوز مشخص نیست که حوادث قسمت های بعد چه خواهد بود و شاید اقدام مسئولان عربستان سعودی برای آزادی «لجین الهذلول» فعال عربستانی و «نوف عبدالعزیز» به علاوه شماری از شهروندان عربستانی که ملیت آمریکایی دارند و از سال ها پیش در زندان به سر می برند، ضربه پیشگیرانه برای گرفتن زهر دولت جدید است و نیز تلاش برای از بین بردن برخی بهانه هایش و کاهش حملات رسانه ای دشمنان عربستان است که در میدان سازمان حقوق بشر و رسانه ای چقدر هم زیاد هستند و فقط «واشنگتن پست» برای عربستان کافی است که خاشقجی یکی از نویسندگانش بود و می خواهد با استفاده از هر شیوه و ابزاری انتقام او را بگیرد.
جالب این جاست که اگر دولت بایدن قرارداد فروش موشک های نقطه زن و قراردادهای نگهداری و پشتیبانی از جنگنده های عربستانی از نوع های «اف16» و «اف15» را متوقف کند نیمی از تسلیحات نیروی هوایی عربستان که در منطقه قوی ترین به شمار می رود از خدمت خارج شود؛ نیروی هوایی عربستان ستون فقرات قدرت نظامی عربستان در جزیره العرب و همه منطقه به شمار می رود.
در همین حال، در جدیدترین اقدامی که بن سلمان را تحت فشار قرار داده و وی را منزوی می کند، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در نظر دارد روابط کشورش با عربستان را از مسیری تازه و تنها از کانال ارتباط با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور دنبال کند.
«جن ساکی» سخنگوی دفتر ریاست جمهوری جو بایدن در این خصوص تصریح کرد که در دیپلماسی مورد نظر بایدن برای ارتباط با عربستان محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور جایی ندارد.
این رویکرد در واقع مغایر با سیاست‌های پیشین کاخ سفید و کاملا خلاف مسیری است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده در روابط با عربستان، یکی از بزرگترین متحدان خود در منطقه خاورمیانه در پیش گرفته بود.
دولت قبلی آمریکا ارتباط نزدیکی با محمد بن سلمان داشت و «جارد کوشنر» داماد و مشاور دونالد ترامپ سیاست‌های کاخ سفید در منطقه را به صورت ویژه با محمد بن سلمان، ولیعهد جوان و پر نفوذ دربار سعودی هماهنگ می‌کرد.
جن ساکی که روز سه شنبه در جریان کنفرانس خبری روزانه با خبرنگاران سخن می‌گفت در ادامه تصریح کرد: «ما از ابتدا به صراحت و روشنی اعلام کردیم که قصد داریم روابط با عربستان را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم.»
در حالی که اشاره جن ساکی به نام محمد بن سلمان در این سخنان نوعی سرزنش از جانب کاخ سفید تلقی شد اما سخنگوی دفتر ریاست جمهوری آمریکا در ادامه با لحنی صریح‌تر درباره دیگر نقطه چالش برانگیز در سیاست منطقه‌ای آمریکا سخن گفت و تاکید کرد جو بایدن به زودی برای نخستین بار با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی تلفنی صحبت خواهد کرد.
جو بایدن پیش‌تر اعلام کرده بود که مسائل حقوق بشری نقش مهمی در روابط کشورش با جهان خواهد داشت. او بدین ترتیب با توجه به مسائل مطرح در پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد حکومت ریاض که توسط عواملی نزدیک به بن سلمان در دربار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید از بازنگری در سیاست‌های کاخ سفید و تغییر نوع روابط با عربستان خبر داده بود.
جن ساکی پیش‌تر حتی اعلام کرده بود که دولت جو بایدن آماده است تا گزارش محرمانه مربوط به قتل جمال خاشقچی را در اختیار کنگره قرار دهد.
محمد بن سلمان از دید بسیاری از تحلیلگران به صورت دو فکتو رئیس اصلی در دربار سعودی و جانشین قطعی ملک سلمان، پادشاه ۸۵ ساله این کشور است.
این در حالی ست که اعتبار و قدرت وی در داخل و بویژه وجهه بین‌المللی او پس از قتل روزنامه‌نگار سعودی در سال ۲۰۱۸ به شدت خدشه دار شد.
از سوی دیگر دولت جدید آمریکا به ریاست جو بایدن در تلاش است تا عربستان را در خصوص دیگر مسائل حقوق بشری از جمله آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از مدافعان حقوق زنان تحت فشار بیشتری قرار دهد.
جن ساکی در پاسخ به سوال خبرنگاران در باره احتمال گفتگوی بایدن و بن سلمان نیز گفته است که رئیس جمهوری آمریکا قائل به ارتباط «همتا با همتا» است و همتای وی ملک سلمان است که در فرصت مناسب گفتگویی با وی خواهد داشت.
وی در ادامه تاکید کرد که عربستان نیاز‌های دفاعی مهمی دارد و ایالات متحده در این زمینه با این کشور همکاری خواهد کرد اگر چه تردیدی در مطرح کردن برخی نارضایتی‌ها و موضوعات نگران کننده ندارد.
دولت جو بایدن، رئیس جمهور جدید آمریکا همچنین فروش سلاح به عربستان و جنگنده‌های اف-۳۵ به امارات عربی متحده را به‌منظور «بررسی دوباره» تصمیمی که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ گرفته شده بود، متوقف کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام رسمی در وزارت خارجه آمریکا گفت: «واشنگتن به‌طور موقت ارسال و فروش برخی از تجهیزات دفاعی آمریکایی را به عربستان و امارات متوقف می‌کند.»
وی افزود: «این موضوع فرصتی را در اختیار مسئولان جدید قرار می‌دهد تا این قراردادها را بررسی کنند.»
وی تصریح کرد که این یک اقدام اداری عادی است که معمولا در هر دوره انتقال وجود دارد و تعهد دولت به شفافیت و حکمرانی خوب را نشان می‌دهد.
ایالات متحده آمریکا حدود دو سال پیش به رغم مخالفت‌ها در کنگره قراردادی به ارزش ۸ میلیارد و یکصد هزار دلار برای فروش سلاح با ریاض منعقد کرد.
اما غیر از عربستان، مهمترین قرارداد فروش، بسته ۲۳ میلیارد دلاری۵۰ فروند جت اف۳۵ به امارات عربی متحده است.
دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق پس از توافق امارات برای به رسمیت شناختن اسرائیل با فروش نخستین هواپیماهای جنگی شناساگریز (پنهان‌کار) به یک کشور عربی موافقت کرد.
توقف فروش این جنگنده‌ها می‌تواند سوالاتی را درباره اینکه آیا امارات به عادی سازی روابط خود با رژیم اشغالگر اسرائیل ادامه می‌دهد، ایجاد کند. ترامپ این موضوع را یک موفقیت در سیاست خارجی خود برشمرده بود.
پیش از این دموکرات‌های مجلس سنای آمریکا از مخالفان جدی فروش این تجهیزات به امارات بودند و اعتقاد داشتند انعقاد «شتابزده» چنین قراردادی با امارات برای ثبات در منطقه خاورمیانه «خطرناک» است. تعدادی از سناتورهای دموکرات به طور خاص به نقش امارات عربی متحده در جنگ یمن اشاره کرده بودند.
ترامپ به‌طور صریح از فروش اسلحه به‌دلایل تجاری حمایت کرده بود و می‌گفت سعودی‌ها با خرید از تولیدکنندگان آمریکایی در حال ایجاد شغل در کشور هستند.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه جدید آمریکا در جلسه بررسی صلاحیتش در سنای آمریکا گفته بود که حمله سعودی‌ها به یمن در وخیم شدن اوضاع بشردوستانه در یمن نقش داشته است.
در همین حال، اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» در مطلبی «محمد بن نایف» ولیعهد سابق سعودی و زندانی را گزینه بهتری برای آمریکا به جای «محمد بن سلمان» معرفی کرد.
به نوشته این اندیشکده، «محمد بن نایف» جرم مرتکب نشده و تنها دلیل زندانی شدن وی این است که مشکلی برای محمد بن سلمان ایجاد نکند و همزمان احتمال هرگونه اقدام دولت بایدن در خصوص «محمد بن نایف» پایین است.
بروکینگز با بیان اینکه محمد بن سلمان فردی خطرناک است، افزود: «لازم است تا دولت بایدن به سرعت در این باره وارد عمل شود، چرا که او سهم بالایی در امنیت ملی آمریکا دارد و اکنون زندگی‌اش در خطر است.»
در ادامه این مقاله آمده است که محمد بن نایف زمانی که در سال ۱۹۹۸ وزارت کشور سعودی را بر عهده داشت، نقشه تروریست‌های القاعده برای حمله به کنسولگری آمریکا در شهر جده و کشتن معاون رئیس‌جمهور آمریکا را ناکام گذاشت.
همچنین بن نایف روابط نزدیکی با «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا داشت. «جرج تنت» مدیر اسبق سی آی.ای در این باره به بروکینگز گفت که «محمد بن نایف» از مهمترین شرکای آمریکا در مبارزه با القاعده به شمار می‌رفت و در دوره مسئولیت وی در وزارت کشور سعودی، موفقیت‌های زیادی در این باره به دست آورد.
بروکینگز سپس از دولت آمریکا خواست تا بر ریاض جهت آزادی محمد بن نایف فشار آورد و نوشت که او می‌تواند یک جایگزین بالقوه برای محمد بن سلمان باشد.
چندی پیش منابع آگاه در عربستان سعودی گفتند که «محمد بن سلمان» به شدت نگران افزایش فشارها از جانب دولت آمریکا در خصوص آزادی شاهزادگان زندانی است.
به گفته این منابع به ویکیلیکس سعودی، محمد بن سلمان تلاش دارد با آزادی زندانیان دارای تابعیت آمریکایی یا فعالان حقوق بشر، رضایت دولت بایدن را جلب کند تا کاری به آزادی شاهزادگان زندانی نداشته باشد.
«محمد بن نایف» از ژانویه ۲۰۱۵ تا ژانویه ۲۰۱۷ ولیعهد عربستان سعودی بود که با حکم ملک سلمان کنار گذاشته شد و محمد بن سلمان جای او را گرفت. بن نایف در پنجم مارس ۲۰۲۰ به همراه عمویش «احمد بن عبدالعزیز» به اتهام خیانت دستگیر و روانه زندان شد.
