پایگاه خبری جماران: این روزها با اظهارنظرهای مختلف مقامات کاخ سفید، شرایط برای حل و فصل موضوعات حول محور برجام سخت تر از گذشته شده است. به نظر می رسد پای خواسته های جدیدی از ایران مطرح باشد که به گفته تحلیلگران با تقاضاهای سال 2015 متفاوت است.
هرچند مقامات ایران تاکنون هرگونه مذاکره درباره مسائل غیرهسته ای را رد کرده اند، اما به نظر نمی رسد که برای رسیدن به راه حلی واحد، مسیر ساده ای در پیش باشد.
در همین ارتباط، یک تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: اینکه راه حل بینابینی پیدا شود که طرفین از مواضع اصولی خود عدول نکنند اما به تفاهم برسند بستگی به گذشت زمان دارد و به نظرم اگر هم توافقی بر سر این موضوع صورت گیرد طی مرور زمان خواهد بود.
همه چیز به تصمیم دولت بایدن بستگی دارد
امیرعلی ابوالفتح در گفت و گو با خبرنگار جماران گفت: امروز همه چیز به تصمیم دولت بایدن بستگی دارد و مواضع ایران نیز کاملا روشن است. شکی نیست که ایران تاکنون فشار حداکثری را با مقاومت حداکثری پاسخ داده و علاوه بر آن دست به اقدامات آفندی هم می زند و در حوزه های هسته ای و دفاعی و موشکی به پیشرفت های خوبی رسیده است.
وی افزود: در مورد بحث مذاکرات هم ایران اعلام کرده که آمریکا باید ابتدائا تحریم ها را برداشته و به برجام بازگردد تا اگر قرار باشد مذاکراتی صورت گیرد در قالب آن و با حضور سایر کشورهای عضو و کمیسیون مشترک برجام باشد. همانطور که گفتم همه چیز به دولت جو بایدن بستگی دارد که آیا آماده است چنین مسیری را طی کند؟ به شخصه چندان امیدوار نیستم که دولت او چنین اقدامی انجام دهد. به دو دلیل، یکی اینکه دولت و شخصیت های کلیدی آمریکا عزم و اراده ای جدی برای ایجاد تحول اساسی در این روند ندارند. و دوم اینکه یک مانع قانونی پیش روی دولت بایدن وجود دارد و آن اینکه زمانی رئیس جمهور آمریکا می تواند تحریم های وضع شده علیه ایران را به حالت تعلیق درآورد که پیش از آن نسبت به پایبندی ایران به تعهدات برجامی اطمینان حاصل کند و راستی آزمایی صورت گرفته باشد و همچنین آژانس بین الملل انرژی اتمی این موضوع را تاکید کرده باشد.
بحث بر سر این است که ایران گام نخست را بردارد یا آمریکا
این تحلیلگر مسائل بین المللی گفت: پس از تاییده آژانس، رئیس جمهور آمریکا می تواند نامه ای به کنگره بنویسد و بگوید از آنجا که ایران به تعهدات خودش پایبند بوده، ایالات متحده هم تحریم ها را به حالت تعلیق درمی آورد. موضوعی که در زمان اجرای برجام هم اتفاق افتاد. امروز بحث بر سر این است که ایران گام نخست را بردارد یا آمریکا.
وی افزود: ایران می گوید از آنجا که آمریکا اول از برجام خارج شده، پس گام اولیه نیز باید توسط همان کشور برداشته شود و دولت آمریکا باید ضمن بازگشت به برجام، تمامی تحریم ها را لغو کند. آمریکایی ها نیز می گویند ایران باید گام هایی را که تاکنون در خصوص ترک تعهدات برجامی برداشته و مصوبات مجلسی که در این رابطه داشته، تغییر دهد و به همان پله اول بازگردد. اینکه راه حل بینابینی پیدا شود که طرفین از مواضع اصولی خود عدول نکنند اما به تفاهم برسند بستگی به گذشت زمان دارد و به نظرم اگر هم توافقی بر سر این موضوع صورت گیرد طی مرور زمان خواهد بود.
اختلافات بسیار بزرگتر از حضور عربستان در مذاکرات احتمالی آمریکا و ایران است
ابوالفتح گفت: امروز اختلافات بسیار بزرگتر از حضور عربستان در مذاکرات احتمالی آمریکا و ایران است. به هر حال مواضع ایران از حمایت روسیه و چین برخوردار است و آمریکای بایدن هم روی حمایت اروپا حساب بازکرده و سران اروپایی از مدت ها قبل این زمزمه را تکرار کرده اند که ایران باید به تعهدات برجامی خود بازگردند. چنانکه می بینیم فرانسوی ها موضع آشکارتری اتخاذ کرده اند. باید گفت که این جنگ اراده ها است.
این تحلیلگر مسائل بین المللی اظهار کرد: آمریکایی ها در دو سال آخر دولت ترامپ گمان می کردند که هر قدر فشارها را بر ایران بیشتر کنند، مقامات ایرانی در برابر آنها سرخم خواهند کرد. در حالی که این اتفاق نیفتاد و دوره ترامپ هم به پایان رسید اما رفتار هسته ای ایران و رفتار منطقه ای اش دست خوش تغییر نشد. همچنین در موضوع موشکی نیز خللی رخ نداد و ترامپ نتوانست سند بهتری جایگزین برجام کند.
گذشت زمان چندان به نفع آمریکایی ها نیست
او گفت: امروز هم آمریکایی ها فکر می کنند بهتر است این زمان را طولانی تر کنند و فشارهای بیشتری در خصوص تحریم ها بیاورند. آنها امیدوارند که اروپا نیز به کمپ آمریکا و عربستان و اسرائیل علیه ایران بپیوندد. با اینکه چنین تحلیلی وجود دارد ولی به طور حتم گذشت زمان نیز به نفع آمریکایی ها نیست. زیرا به گفته خودشان ایران مواد شکافت پذیر بیشتری تولید کرده و درحال افزایش میزان اورانیوم خود است. حتی ادعا کرده اند که ایران در حال تولید اورانیوم فلزی است که برای ساخت سلاح هسته ای کاربرد دارد. این ادعای آنها است و می گویند ایران فاصله خود را تا رسیدن به سلاح هسته ای کم کرده است.
وی در پایان گفت: از سوی دیگر امکان کنار گذاشتن پروتکل های الحاقی از سوی ایران نیز وجود دارد ضمن اینکه بازرسی های سابق نیز با مشکل مواجه خواهد شد و بازرسان دیگر نمی توانند تایید کنند که برنامه های هسته ای ایران به کدام سو رفته است. بنابراین گذشت زمان چندان به نفع آمریکایی ها نیست.