یخ‌ فروشی که قصاب رژیم بعث شد/ دست راست صدام حسین را بیشتر بشناسید+ تصاویر

به گزارش جماران، حزب بعث عراق دیروز دوشنبه 5 آبان ماه از مرگ «عزت الدوری» معاون «صدام » رئیس جمهور معدوم و مرد شماره دوی حزب منحله بعث خبر داد. سایت‌ های وابسته به حزب، مرگ الدوری را اعلام کردند.

الدوری تحت تعقیب مقامات عراق بود و بارها خبر کشته شدن و بازداشت اش منتشر شده بود، اما وی غالبا مرگ خود را با ارسال فایل های صوتی تکذیب می کرد تا جایی که قصه مرگ عزت الدوری دیگر تبدیل به بی مزه ترین سوژه های خبری در عراق از دیدگاه افکار عمومی این کشور شده بود. تا اینکه بالاخره در سن 80 سالگی در اردن مرد.

گفته می شود جنازه او یکشنبه شب 4 آبان ماه با حضور برخی از اعضای خانواده ‌اش در مکانی غیراعلام شده در «صلاح‌ الدین» دفن شده است. 

در حقیقت عزت الدوری از جمله جنایتکاران صدامی است که دیر اجل به سراغش آمده است.

عزت ابراهیم الدوری که بود؟

«عزت ابراهیم الدوری» متولد 1 ژوئیه 1942 است. وی از «البوحریه» که از عشیره «المواشط» در شهر «الدور» است، محسوب می‌ شود. عزت الدوری در الدور در استان صلاح الدین رشد یافت و در همان جا به ‌سوی گرایش ‌های صوفیانه رفت.

عزت، کودک سرخ ‌روی با موهای زرد بود که همواره میان دوستانش مورد تحقیر و تمسخر قرار می‌ گرفت و از کودکی کینه‌ جویی از مردم را سرلوحه رفتار خود قرار داده بود. او همراه پدر خود به شغل ساده یخ ‌فروشی اشتغال داشت و خانواده او که بسیار فقیر بودند به‌علت تنگدستی بیش از حد، به بغداد نقل مکان کردند.

وی در درس و تحصیل موفقیتی نداشت و بارها مردود شد تا اینکه دبیرستان را رها، و به فروشنده دوره‌ گرد تبدیل شد.

وی به دلیل تحصیلات ناتمام و ظاهرش، همیشه دستمایه طنز شهروندان عراقی بود. الدوری به عنوان «یک فرد احمق» مطرح بوده است و عراقی ها لقب «طرطورا» که مفهوم آن «شخصی ناتوان و عاجز» است، به وی داده اند.

الدوری چند سالی یخ فروشی و بستنی فروشی می ‌کرد و در دوران کودکی و نوجوانی «مرد یخ فروش» لقب گرفته بود. به‌گفته رهگذرانی که در آن زمان معمولا از محله «الرصافه» در بغداد رفت و آمد می ‌کردند، عزت تا پیش از کودتای ژوئیه 1968 میلادی، در همین محله به یخ‌ فروشی مشغول بود، اما پس از کودتا، پله ‌های ترقی را پیمود و در نهایت به یکی از نزدیکان صدام تبدیل شد.

او در دهه 60 قرن گذشته میلادی که حزب بعث، رویکرد سیاسی خود را به سوی خشونت تغییر داد، به همراه عده ‌ای از آنهایی که در بغداد به نام «اراذل و اوباش» شناخته می‌ شدند و صدام یکی از آنها بود، به تشکیلات مسلح بعثی‌ ها پیوست.

با قدرت گیری صدام، الدوری نیز قدرت گرفت. این دو نفر که به یک قبیله تعلق داشتند خیلی زود به دوستانی نزدیک و جدانشدنی بدل شدند و عزت ابراهیم در واقع همواره به عنوان «دست آهنین» صدام عمل می کرد و البته صدام از بذله گویی های او نیز لذت می برد.

این چهره به واسطه خشونت، قساوت و گوش به فرمانی محض که از مسئولان بالادست خود نشان داد، به همراه مجموعه اراذل و اوباش داخل حزب بعث توانست، به مدارج عالی این حزب برسد و با تبعیت از صدام، همه نیروهای موسس این حزب را کنار بزند.

وی قبل از آنکه نایب رئیس شورای فرماندهی حزب بعث شود، سمت های دیگری مانند وزارت کشور و کشاورزی را برعهده داشت.

«این مرد موقرمز با صورتی شبیه به اسکلت» خیلی زود به مقام معاونت رئیس جمهور و معاون دبیرکل شورای انقلاب که مهم ترین مجمع تحت رهبری صدام حسین به حساب می آمد و معاونت صدام در راس فرماندهی نیروهای مسلح عراق رسید.

ارتقاء مقام بر اساس ظواهر!

یکی‌ از دوستان الدوری درباره علت سرعت ارتقای وی در ارتش عراق می گوید: عزت، قد تقریباً بلند و هیکل چهارشانه ‌ای داشت  و همواره با صدای آهسته و خشن سخن می‌ گفت؛ همه اینها عواملی است که یک فرمانده ارتشی را در میان دیگران برجسته تر می کند. گزارشگر پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت رسانه‌های کویت نیز در گزارشی ویژه درباره عزت ابراهیم می‌ نویسد: «او همیشه با ریش و موی زرد و طلایی، چهره سرخ‌درنگ و سبیل بلندش شناخته می ‌شده.» و خبرنگار الشرق ‌الاوسط نیز درباره ویژگی ظاهری او می‌ نویسد: «هر کس او را ببیند، آثار قساوت و خشونت را از چهره‌ اش در می‌ یابد.» این ویژگی ‌های ظاهری در حالی است که به عقیده بسیاری، او ذاتا ارتشی نیست و عملکردش چندان قابل دفاع نبوده است.

صدام حسین در طول دوران حکومت خود غالبا هر زمان که قصد داشت در خارج از کشور چهره ای معتدل و منطقی از خود به نمایش بگذارد، «طارق عزیز» وزیر خارجه خود را که سال ها در این پست قرار داشت، مامور این کار می کرد اما هر زمان که می خواست آن چهره واقعی خود به عنوان مستبدی آشتی ناپذیر و خشن و سرسخت را نمایان کند، این ماموریت را به عزت ابراهیم الدوری محول می کرد. به عنوان مثال یک شب قبل از حمله ارتش عراق به کویت در دوم اوت سال 1990 این عزت ابراهیم بود که در شهر جده عربستان با رهبران کویت ملاقات کرد و همین ملاقات کافی بود تا همه متوجه شوند که تا چند ساعت آینده باید انتظار چه چیزی را داشته باشند. 

سقوط بغداد؛ انحلال حزب و تحت تعقیب

الدوری از سال 1968 تا روز اسارت صدام، ملازم وی بود.

او پیش از جنگ آمریکا علیه عراق فرماندهی منطقه شمالی را برعهده داشت. وی گفت و گوکننده ارشد با «سعد عبدالله السالم الصباح» از کویت برای حل مشکلات مرزی که در نهایت به جنگ میان دو کشور منتهی شد، بود. این گفت و گوها تحت رهبری «فهد»، پادشاه وقت عربستان برگزار می شد.

الدوری بعد از سقوط رژیم صدام، در فهرست 55 نفره تحت تعقیب نیروهای آمریکایی، شماره 6 را داشت. او مهم ‌ترین مقام ارشد رژیم سابق عراق بود که دستگیر نشد. 

نظامیان آمریکایی 10 میلیون دلار برای هر کس که اطلاعاتی بدهد که به بازداشت عزت منجر شود، جایزه تعیین کردند.

در بین 5 چهره فراری این فهرست، الدوری به دلیل اخبار ضد و نقیضی که پیرامون مرگ و زندگی اش منتشر شد و همچنین نقش او در عملیات تروریستی داخل عراق، بیشترین توجه رسانه ‌ها را معطوف خود کرده بود.

الدوری در سال 1999 میلادی برای درمان بیماری سرطان خون عازم اتریش شد اما به ‌ناچار به ‌سرعت به بغداد بازگشت زیرا متوجه شد پلیس بین ‌الملل در صدد است او را به‌ علت ارتکاب جنایات جنگی و ضدبشری دستگیر کند.

فعالیت بعد از انحلال حزب؛ رهبری ائتلاف بعثی - تکفیری

عزت الدوری پس از سرنگونی صدام، آن گونه که برخی رسانه ها ادعا کردند مخفیانه به مناطق بیابانی سوریه گریخت تا از آمریکایی ها در امان باشد. وی سپس با تشکیل جبهه‌ ای ائتلافی از گروه ‌های تروریستی و شبه ‌نظامی فعال در عراق، بار دیگر به عرصه رسانه ‌ها بازگشته بود. در آن زمان، 22 گروه تروریستی فعال در کشور عراق که بیشتر آنها را گروه‌ های بعثی، تکفیری، وهابی و اهل ‌سنت تندرو تشکیل می ‌دادند.

«مایکل نایتز» کارشناس آمریکایی امور عراق، عزت ابراهیم را شبیه به شخصیت «دون کورلئونه» در رمان و فیلم معروف پدرخوانده عنوان می کند یعنی مردی که برای جلوگیری از به پایان رسیدن خود به پشت صحنه می رود.

خونخواهی صدام

عزت الدوری در واکنش به اعدام صدام حسین، آمریکا، انگلیس، اسرائیل و ایران را عامل اعدام او دانسته و خونخواهی از صدام را خواستار شد. او چند روز پس از اعدام صدام از سوی طرفداران حزب بعث عراق به‌عنوان رهبر جدید حزب بعث معرفی شد. وی در سال‌ های 2012 و 2013 دو پیام ویدئویی منتشر کرده و تمام نیروهای ملی اسلامی عراق را به ائتلاف با یکدیگر و مقاومت در مقابل دولت بغداد فراخواند.

عزت الدوری در میان چهره های رژیم سابق، به دلیل موقعیتی که در حزب بعث تا قبل از 2003 داشت و بعد از آن، در مدیریت عملیات تروریستی و خصوصا رهبری گروه تروریستی «نقشبندیه» و همچنین هم پیمان شدن با القاعده و داعش داشته، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی در سال 1394 در یک نوار صوتی گروه داعش را ستود. او در این نوار ضبط ‌شده 15 دقیقه ‌ای ضمن توصیف تروریست ‌های داعش و القاعده به ‌عنوان قهرمان از حملات و اشغالگری‌ های این گروه تروریستی تقدیر کرد.

وی در این نوار گفت: مایه افتخار و مباهات است که به این گروه‌ ها و رهبران آنها سلامی ویژه عرض کرده و مراتب دوستی و قدردانی خود را به آنان ابراز داریم.

او بلافاصله بعد از فرار، در پیام های ویدئویی مختلف گروه نقشبندیه را به فعالیت تروریستی دعوت کرد. بعد از آغاز جنگ سوریه و رشد گروه های سلفی – تکفیری هم فعالیت الدوری شدت گرفت. او سعی کرد در این دوره، یکی از رهبران معنوی گروه‌ های تروریستی شود.

ادعای انقلاب مردمی سوریه و تمجید از آن

در پی آغاز ناآرامی ‌ها در سوریه الدوری که از نگاه‌ ها پنهان شده بود، ناگهان مقابل دوربین نشسته و با خواندن بیانیه ‌ای در حمایت از سلفی ‌ها و وهابیون تندرو به ایران و شیعیان حمله و از آنچه آن را «انقلاب مردم سوریه» نامید، تمجید کرد.

عزت ابراهیم در این سال ها شرایطی را فراهم آورد که سه گروه از مهم ترین گروه های سلفی عراق که تا قبل از آن هیچ رابطه ای با یکدیگر نداشتند، متحد شده و برای شورش علیه دولت جدید عراق عمل کنند. عزت ابراهیم که در دوران رژیم سابق در واقع دست راست صدام حسین محسوب می شد، در این مسیر با 100 هزار نظامی که پس از سقوط صدام و انحلال ارتش عراق در سال 2003 به صورت اجباری بازنشسته شده بودند و در شهر موصل زندگی می کردند تماس ها و گفت و گوهایی برقرار کرد. او به عنوان یکی از مهم ترین یاران صدام حسین با همه قبایل و روسای قبایل در شمال عراق آشنایی داشت و از آن جایی که همواره تظاهر به دینداری می کرد، در میان گروه های رادیکال نیز از محبوبیت برخوردار بود. از این جهت، بسیاری نقش او را در سقوط موصل توسط داعش غیر قابل انکار دانسته اند.

با وجود اینکه عزت الدوری یکی از مغزهای متفکر تروریست در مناطق ناآرام عراق بود، به گفته ساکنان و افراد نزدیک به وی در مناطق تحت کنترلش، عزت الدوری فقط 3 هفته بر موصل کنترل داشت و پس از آن عناصر داعش اعضای ارشد حزب منحل بعث را دستگیر کردند.

برخی مسئولان وزارت کشور عراق اعلام کردند، عزت الدوری و بعثی ‌ها در آغاز فعالیت داعش از این گروه تروریستی پشتیبانی کردند، ولی پس از آن به دست عناصر همین گروه افراطی از صحنه خارج شدند.

بر اساس این گزارش، بعثی‌ ها گمان می ‌کردند که می ‌توانند به وسیله داعش خود را به بغداد برسانند و قدرت را در دست بگیرند، ولی در واقع این داعشی ‌ها بودند که از بعثی‌ ها برای کنترل برخی مناطق عراق استفاده کردند.

به گفته ساکنان موصل، داعش مانند رژیم صدام در همه مناطق هسته ‌های خفته و جاسوسانی دارد که این امر بیانگر همکاری و هماهنگی گسترده داعش و اعضای سابق حزب سرنگون شده بعث است.

جنایات الدوری؛ از حلبچه تا ائتلاف با داعش

عزت ابراهیم دستش به خون ایرانیان، شیعیان عراق و کردها آلوده بود.

عزت الدوری در سرکوب و انتفاضه شعبانیه در سال 1991 که از سوی شیعیان و کردها سازماندهی شده بود، حضور فعال داشت و در طول جنگ عراق با ایران نیز عامل اصلی استفاده از سلاح‌ های شیمیایی و نیز فرایند تبعید و اعدام ساکنان شیعه جنوب بود.

الدوری که به عنوان اصلی ترین عامل حمله شیمیایی به حلبچه شناخته می ‌شود، یک بار گفته بود: همه ما وظیفه ‌اى بر دوش داریم و آن دشمنى علیه شیعیان و غرب است. مقاومت ما مى‌ تواند به پیروزى نهایى یا همان «بهشت موعود» منجر شود.

مردم عراق الدوری را به‌ عنوان مردی با روحیه نظامی خشن می‌ شناسند و شیعیان جنوب،‌ او را با شکنجه ‌های وحشیانه و افراطی و کشتارهای وسیع به یاد می ‌آورند.

در جریان جنگ خلیج فارس در سال 1991 میلادی، روزنامه نیویورک‌تایمز اعلام کرد الدوری به کُردهای عراق هشدار داده که اگر بخواهند برای حکومت مرکزی دردسرساز شوند، خاطره حملات شیمیایی به حلبچه در سال 1988 و کشته شدن هزاران کُرد دوباره زنده خواهد شد.

وی بعد از سقوط بغداد فعالیت های تروریستی خود را در فاز جدیدی دنبال کرد. مدتی بعد از ظهور داعش در یک نوار صوتی این گروه تروریستی را ستود. او در این نوار ضبط‌ شده 15 دقیقه ‌ای ضمن توصیف تروریست ‌های داعش و القاعده به‌ عنوان قهرمان، از حملات و اشغالگری ‌های این گروه تروریستی تقدیر کرد.

وی در این نوار گفت: مایه افتخار و مباهات است که به این گروه ‌ها و رهبران آنها سلامی ویژه عرض کرده و مراتب دوستی و قدردانی خود را به آنان ابراز داریم.

طبق اعلام دولت عراق، الدوری در پشت پرده بسیاری از جنایات تکفیری ها بوده و به خصوص بسیاری از سربازان مستعفی ارتش بعث را به همکاری با آنها ترغیب کرده است.

عزت الدوری در آوریل 2012 در نوار ویدئویی ادعاهایی درباره دخالت ایران مطرح کرد و ژانویه 2013 شبکه «العربیه» نوار ویدئویی دیگری از وی منتشر کرد که در آن وی از فتنه های الانبار در این سال و دیگر مناطق سنی نشین حمایت کرد.

بت بعثی‌ ها

روزنامه الشرق ‌الاوسط درباره علت انتخاب وی از سوی صدام می‌ نویسد: هنگامی که از رئیس‌ جمهور معدوم عراق پرسیده شد راز انتخاب عزت ابراهیم به این مناصب چیست، او با صدایی بلند و لحنی نیشدار جواب داد: «انتخابش کردم زیرا او یک بت است».

این علاقه و احترام، موضوعی یک ‌طرفه نبود بلکه دو جانبه بود؛ تا جایی که عزت ابراهیم در مقاله ‌ای که در سال 1985 میلادی در روزنامه بعثی «الثوره» به چاپ رساند، درباره سرور خود، صدام نوشت: «اگر محمد(ص) خاتم الانبیاء نبود قطعا می ‌گفتیم که تو خاتم الانبیاء هستی!» در ادامه این سیر صعودی در دستگاه رژیم بعث عراق، دختر عزت ابراهیم نیز با «عدی» پسر صدام ازدواج کرد اما این ازدواج دیری نپایید که به جدایی کشید.

الدوری در بین سربازان وفادار بعثی و همچنین خانواده صدام نیز از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

«رغد صدام حسین» دختر ارشد دیکتاتور سابق عراق با انتشار عکسی از صدام حسین و عزت ابراهیم در صفحه توئیترش نوشت: «به تمام مردم عراق و طرفداران او در جهان عرب و سراسر دنیا تسلیت می ‌گویم». 

5 بار مرگ!

در طول 15 سال گذشته حداقل 5 بار مرگ این چهره مرموز بعث اعلام شده است:

- در 12 نوامبر 2005 (21 آبان 1384) حزب منحله بعث در بیانیه ای مرگ عزت الدوری در 11 نوامبر 2005 (20 آبان 84) را اعلام کرد و تأکید کرد که به جای او، «عبدالقادر طلب الدوری» از اعضای برجسته حزب منحله بعث جایگزین شده است.

- در 2 فوریه 2012 (13 بهمن 1390) خبرگزاری کرد زبان «خندان» نزدیک به «برهم صالح» از اعضای سابق حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق و رهبر فعلی گروه تازه تاسیس ائتلاف دمکراسی و عدالت، مرگ الدوری را اعلام کرد و گفت که «صلاح مختار» سردبیر سابق روزنامه الجمهوری ارگان حزب بعث جایگزین وی شده است.

- در 7 آوریل 2015 (18 فروردین 94) «رائد الجبوری» استاندار وقت صلاح الدین مرگ عزت الدوری را در جریان درگیری در ارتفاعات حمرین در شمال تکریت مرکز استان صلاح الدین اعلام و حتی گفته شد که جسد او به بغداد منتقل شد و قرار شد که سفارت آمریکا روی آن آزمایش DNA انجام دهد که هنوز تکلیف آن نامعلوم است.

- در 2 فوریه 2016 (13 بهمن 94) خبرگزاری ها به قتل رسیدن عزت الدوری را در جریان عملیات آزادسازی شهر موصل در منطقه ای مابین استان نینوا و مرز سوریه در شمال عراق اعلام کردند.

علاوه بر آن در طول این مدت نیز چند بار دستگیری الدوری اعلام شده و حتی عکس هایی از او در حین دستگیری منتشر شد.

-دستگیری الدوری در 2004 و 2008 توسط نیروهای آمریکایی در شهر الدوره زادگاهش و همچنین ارتفاعات حمرین و سپس آزادی او به بهانه اینکه او را نشناخته بودند و چندی بعد، تصویری از او در بین دستگیرشدگان منتشر شد و گفته شد که فرد موجود در تصویر عزت الدوری است اما آمریکایی ها همه داستان دستگیری و آزادی او را تکذیب کردند.

به طور کلی الدوری را « مترسک نامیرای بعثی» می نامیدند.