آمریکا شبیه روزهای آخر آفریقای جنوبی آپارتاید شده است

به گزارش سرویس بین الملل جماران؛ مارک روزنبرگ، استاد روابط عمومی و بین‌الملل دانشگاه کلمبیا در مقاله ای برای فارن پالیسی نوشت:

1. اعتراضات کنونی آمریکا شباهت‌هایی با اعتراضات دهه 1970 و 1980 آفریقای جنوبی دارد. هر دوی این اعتراضات ترکیبی از اکثریت معترضان غیرخشونت طلب با افراطی‌های خشن، آشوبگران خارجی و غارتگران فرصت‌طلب را دارند. آنها همچنین در هدف پایان دادن به نژادپرستی سیستمیک مشترک هستند و پیشران هر دو اعتراض، زنجیره‌ای از رویدادهای سیاسی و اقتصادی بوده که این هدف را از حاشیه به مرکز مباحث اجتماعی کشانده است.

2. اما هم‌ترازی مهم و تاریخی بین آمریکا و آفریقای جنوبی "فروپاشی حاکمیت سفیدپوستان" است. روشن است که پایان آپارتاید در آفریقا پس از چندین دهه نهادینه شدن حاکمیت اقلیت سفیدان رخ داد، در حالی که در آمریکا مسیحیان سفید تا همین اواخر در اکثریت بودند. اما تهدید از دست دادن قدرت در برابر رنگین پوستان یک ویژگی مشترک چشمگیر بین دو کشور است. می‌دانیم که جمهوریخواهان تحت ریاست جمهوری ترامپ از آنچه حاکمیت سفیدپوستان نامیده‌ می‌شود، حمایتی تمام عیار داشته‌اند.

3. حزب ملی آفریقای جنوبی از گروهی از ابزارهای قانونی بی‌پرده برای محروم کردن قانونی سیاهان از حق رای استفاده می‌کرد. ترامپ و جمهوریخواهان نیز برای پایمال کردن حق رای اقلیت‌ها (سیاهان) از ابزار گوناگونی مانند کالج الکترال (Electoral College) و سنای آمریکا استفاده می‌کنند. سایر شباهت‌ها عبارتند از استفاده از شبکه‌های کلیسایی محافظه‌کار، انتشار روایت‌ها و تصویر‌سازی‌های مبتنی بر ناسیونالیسم نژادی، همکاری با نخبگان مالی و برانگیختن ناسازگاری‌ها و اختلافات نژادی در نهادهای مهمی مانند ورزش.

4. همان‌طور که همزمان با تلاش دولت آفریقای جنوبی برای سرکوب جنبش ضد‌آپارتاید میان نخبگان اقتصادی و سیاسی این کشور شکاف ایجاد شد، در ده روز گذشته میان طبقه حاکم آمریکا هم شکاف‌هایی به وجود آمده است. همانند مردم آفریقا، آمریکایی‌ها اکنون با نزدیک شدن به انتخابات 2020، درباره بروز خشونت و بی‌ثباتی نگران هستند.

5. برغم تمام این شباهت‌های ناخوشایند، تجربه آفریقای جنوبی بسیار آموزنده است. با وجود تمام کشتارها، بمب‌گذاری‌ها و حملات انجام شده از سوی گروه‌ها و شبه‌نظامیان سفیدپوستِ خودبرترپندار، جنگ نژادی که هراس وقوع آن وجود داشت هرگز رخ نداد. گرچه آفریقایی‌های سفید در برابر از دست دادن انحصارطلبی قانونی‌ شان در زمینه سیاست، ارتش و اقتصاد ایستادگی کردند، سرانجام پایان آپارتاید با آرامش و صلحی نسبی محقق شد. در واقع، آفریقای جنوبی نخستین کشوری بود که در آن بیشتر خشونت سیاسی در طول دگرش رژیم درون گروه‌های نژادی و نه بین آنها رخ داد.

6. متاسفانه آفریقای جنوبی پساآپارتاید هنوز از نابرابری اقتصادی گسترده، نرخ بالای جرم و جنایت و موج‌های مداوم ناآرامی‌های اجتماعی رنج می‌برد. اما این کشور هرگز به جنگ داخلی سقوط نکرد و ثبات سیاسی و اقتصادی مرکزی‌اش را حفظ کرد، با وجود این که شرایط در این کشور بدتر از آمریکا بود.

7. تلاش برای ریشه‌کنی نژادپرستی سیستمیک در آمریکا دشوار و پرمشقت خواهد بود اما نیازمند قانون اساسی نوین یا دگرگونی کامل اقتصاد نخواهد بود. گرچه نهادهای دموکراتیک تحت ریاست‌جمهوری ترامپ آسیب دیده‌اند، اما این حقیقت که مرگ حاکمیت سفیدان در کهن‌ترین دموکراسیِ دارای بزرگترین و پویاترین اقتصاد جهان رخ خواهد داد، موهبتی چشمگیر برای آینده است.