در کشوری چون افغانستان که با هزار مشکل دست و پنجه نرم می کند، قوز دو رئیس جمهورِ همزمان بر قوزهای دیگر اضافه شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، ایندیپندنت گزارش داد روز دوشنبه در میان بهت و حیرت جهان، در یک روز و یک ساعت دو نفر سوگند وفاداری خوردند. «محمد اشرف غنی» که بر اساس اعلان نتایج انتخابات ریاست جمهوری از سوی کمیسیون مستقل انتخابات به عنوان پیروز انتخابات سوگند وفاداری خورد و هم زمان با آن «عبدالله عبدالله» رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی، در فاصله چند متری غنی، که با رد نتایج اعلان شده و تشکیل دولت موازی، خود را رئیس جمهور پیروز انتخابات دانسته و همراه با معاونانش سوگند خورد .
تلاش های رهبران سیاسی برای حل این تنش در دو هفته قبل به هیچ نتیجه ای منتهی نشد. به دنبال آن امریکا از طریق «زلمی خلیل زاد» نماینده این کشور در امور صلح افغانستان وارد معرکه شد و هم با اشرف غنی و هم با عبدالله دیدار به عمل آورد. دلیل اصلی تاخیر 11 روزه مراسم سوگند رئیس جمهور نیز همین مساله بود.
آمریکایی ها دوست داشتند که فقط یک مراسم سوگند برگزار شود. اما گویا تاخیر 11 روزه در برگزاری مراسم سوگند وفاداری و حتی تعویق چند ساعته در روز برگزاری مراسم ادای سوگند هم نتیجه نداد و عبدالله عبدالله حاضر نشد تا از برگزاری سوگند هم زمان با غنی صرف نظر کند. حالا در کشوری چون افغانستان که با هزار مشکل دیگر نیز دست و پنجه نرم می کند، قوز دو رئیس جمهور هم زمان بر قوزهای دیگر اضافه شده است .
مسلما در دیدارهای صورت گرفته با رئیس تیم ثبات و همگرایی، مشوق هایی نیز از سوی دولت برای عبدالله پیشنهاد شده است.
بر اساس آنچه تا حال از زبان منابعی در ریاست جمهوری و ریاست اجرایی به بیرون درز کرده است، غنی حاضر شده تا 40 درصد از سهم قدرت را به عبدالله بدهد. همچنان ریاست شورای صلح را نیز به وی پیشنهاد کرده است. اما این پیشنهادها از سوی عبدالله رد شده است. او خواهان نخست وزیر اجرایی یا هم ریاست شورای وزیران با صلاحیت های بالا است. این پیشنهاد از سوی غنی رد شده است.
به این ترتیب تقریبا تنش ها با بن بست روبرو شده است. اما شماری از رسانه ها روز سه شنبه گزارش هایی منتشر کردند که گویا به اسنادی دست یافته اند که نشان دهنده پیشنهادهای مشخص از سوی خلیل زاد به عبدالله و پیشنهادهای متفاوت عبدالله در این رابطه بوده است. به نقل از این رسانه ها، در طرح عبدالله پیشنهاد شده تا یک شورای عالی رهبری دولت همه شمول ایجاد شود.
در این شورا نه تنها عبدالله و اشرف غنی بلکه تعدادی از رهبران سیاسی تاثیر گذار هم شامل باشند. این طرح پیشنهاد کرده که چون ریاست جمهوری در راس سه قوه قرار می گیرد باید 40 درصد سهم قدرت را به خود اختصاص دهد و نخست وزیر 60 درصد سهم را داشته باشد .
طبق این طرح، نخست وزیر صاحب صلاحیت های برابر با رئیس جمهور خواهد بود. عزل و نصب ها توسط نخست وزیر پیشنهاد و توسط رئیس جمهور تایید می شود. بحث مذاکرات صلح هم باید توسط هر دو به پیش برده شود.
این طرح دقیقا کپی همان حکومت وحدت ملی است. با این تفاوت که نخست وزیر این بار برای خود سهم بیشتر خواسته و همچنان ضمانت های اجرایی بیشتری را نیز مطرح کرده است.
اما به نقل از رسانه ها، طرح پیشنهادی خلیل زاد در ساختار کاملا متفاوت است. بر اساس این طرح، سه بخش متفاوت در ساختار توافق میان غنی و عبدالله شکل می گیرد. امنیت، حکومت داری و صلح .
در بخش امنیت، تمامی نهاد های امنیتی در انحصار رئیس جمهور بوده و به وی گزارش خواهند داد. عبدالله رئیس شورای صلح بوده و به رئیس جمهور گزارش می دهد. همچنان یکی از متحدان عبدالله در شورای امنیت افغانستان عضویت خواهد داشت.
در بخش حکومت داری نیز 40 درصد مقام ها به هواداران عبدالله خواهد رسید. در بخش صلح نیز عبدالله آن را رهبری خواهد کرد و تیم مذاکره کننده فراگیر ساخته خواهد شد .
با این حال یک یادداشت نیز در طرح خلیل زاد وجود دارد که از عبدالله می خواهد تا رهبری اپوزیسیون را بر عهده گرفته و در حکومت سمت اجرایی درخواست نکند. این طرح از سوی عبدالله رد شده و تنها روی پیشنهادهای خود تاکید دارد.
گفته می شود سحرگاه روز سه شنبه دو معاون عبدالله به ساختمان نخست وزیر که دفاتر معاون اول و دوم رئیس جمهور در آن است هجوم برده و این دفاتر را اشغال کرده اند. همچنان گفته می شود که تنش هایی نیز برای بیرون کردن معاون های عبدالله از این ساختمان شکل گرفته است. در شبکه های اجتماعی نیز عکس هایی به چشم می خورد که عبدالله «عنایت الله فرهمند» معاون اول خود را که از نزدیکان ژنرال دوستم است بر کرسی معاون اول در کاخ نخست وزیر نشانده است.
با این که رد پیشنهادها برای حل بحران شکل گرفته در دولت، امکان رسیدن به نتیجه را به صفر تقلیل داده، با این حال مقام های سیاسی هنوز هم خوش بین به حل این تنش اند. گفته می شود بعداز ظهر روز سه شنبه زلمی خلیل زاد دوباره به قصر سپیدار رفته و گفت و گو را با عبدالله از سر گرفته است.
آگاهان بر این باورند که پس از تحلیف اشرف غنی و عبدالله، افغانستان در برهه خطرناکی قرار گرفته و حالا قضیه برای دو طرف حیثیتی شده و امکان تفاهم و حل بحران از راه گفت و گو را به حداقل رسانده است.
هرچند دورنمایی روشن از گفت وگوها میان خلیل زاد و عبدالله به نظر نمی آید، با این حال امیدواری ها بر این است که ظرف دو هفته آینده توافقی در این رابطه به وجود بیاید تا دولت و تیم مذاکره کننده آمریکا، زمان لازم برای آغاز گفت وگوهای میان افغانی را به دست بیاورند.
گفتنی است پس از جنجال های انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، کمیسیون انتخاباتی در میان ادعاهای تقلب گسترده، نتیجه انتخابات را با چند ماه تاخیر اعلام کرد و اشرف غنی را رسما رئیس جمهور آینده افغانستان معرفی نمود. عبدالله عبدالله اعلام این نتیجه را کودتای انتخاباتی خواند و خواهان باطل شدن نتیجه انتخابات شد. این تنش ها در نهایت در روز دوشنبه، منجر به تشکیل دو حکومت در افغانستان شد.
