اداره منطقه امن توسط ترکیه پس از حضور نظامی در آن تجسد وضعیت اشغالگری علنی و آشکار است حتی اگر آمریکا در آن شریک باشد و هیچ کشوری در جهان که به خودش و حاکمیتش احترام می گذارد، وجود ندارد که این اشغالگری را بپذیرد و در برابر آن مقاومت نکند.
به گزارش جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه رأی الیوم نوشت: سخنان «بشار الجعفری» نماینده دائمی سوریه در سازمان ملل چندان دور از واقعیت نبود زمانی که درباره توافق ترکیه و آمریکا برای ایجاد منطقه امن در شمال سوریه گفت: ترک ها و آمریکایی ها مذاکره می کنند گویی سوریه بخشی از ملک آنهاست و آنها حق مذاکره برای تعیین سرنوشت اش را دارند.»در سایه این نادیده گرفتن دولت سوریه و همپیمانانش در منطقه ما بر این باوریم که فرصت موفقیت این توافق و اجرای آن روی زمین بسیار محدود و اندک به نظر می رسد اگر نگوییم که اصلا فرصتی ندارد و صرف مطرح کردنش و تلاش برای ایجاد دارای خطرات بسیار بزرگی است.
دولت سوریه به سرعت این توافق را رد کرد و در بیانیه شدید اللحنی که وزارت خارجه سوریه صادر کرد و تأکسد کرد که این اقدام تجاوز و تعدی آشکار و فاحش به حاکمیت و استقلال سوریه و وحدت اراضی آن و نیز نقض آشکار قوانین بین المللی است. در این بیانیه تأکید شده است که «ملت سوریه و ارتش قهرمان آن که خون پاکش و بهترین جوانان خود را برای دفاع از سوریه در برابر گروه های تروریستی تکفیری و حامیانش فدا کرد، برای حفظ وحدت ملی و سلامت اراضی اش مصمم تر و مصرتر است و حاضر است همه چیز ارزشمند خود را فدا کند.»
این توافق پس از تهدیدهای«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه برای حمله نظامی به مناطق شمال شرق سوریه که در کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه (که اکثریت آن را کردها شکل می دهند) به منظور ایجاد منطقه امن با حمایت ترکیه به عمق چهل کیلومتر برای تأمین امنیت ملی ترکیه و بازگشت پناهندگان سوری به کشورشان، صورت گرفت اما تهدید آمریکا برای مقابله با این حمله که بر زبان «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا جاری شد باعث شد رئیس جمهور ترکیه از این موضع یکجانبه خود عقب نشینی کند و با آمریکایی ها برای رسیدن به این توافق که همچنان مبهم است و بندهایش کاملا عمومی است و تلاشی برای نجات آبروی همه طرف های مربوطه است، مذاکره کند.
از بیانیه دولت سوریه چنین برداشت می شود که ارتش سوریه برای جلوگیری از ایجاد این منطقه دخالت نظامی می کند زیرا این منطقه که قرار است از سوریه کنده شود ذخایر نفتی و گازی سوریه را در خود جای داده است و حاصل خیزترین اراضی سوریه و انبار استراتژیک گندم و مواد غذایی دیگر را نیز در خود جای دارد.
اداره این منطقه توسط ترکیه پس از حضور نظامی در آن تجسد وضعیت اشغالگری علنی و آشکار است حتی اگر آمریکا در آن شریک باشد و هیچ کشوری در جهان که به خودش و حاکمیتش احترام می گذارد وجود ندارد که این اشغالگری را بپذیرد و در برابر آن مقاومت نکند.
امنیت ملی ترکیه با اشغال اراضی از کشورهای مجاور محقق نمی شود زیرا این اشغالگری بزرگترین تهدید برایش شکل می دهد و آن چه صد سال پیش اتفاق افتاده امروز نمی تواند تکرار شود. سوریه تنها نیست و بخشی از یک مجموعه منطقه ای و بین المللی است که چندین همپیمان را در بر می گیرد. مضاف بر این که ارتش سوریه بیشتر قدرت خود را بازیافت و توان نظامی بالایی خود را که طی هشت سال جنگ در رویارویی با ائتلاف شصت کشور به دست آورد، ثابت کرد و توانست نزدیک به 80 درصد از اراضی سوریه را بازپس گیرد.
امنیت ملی ترکیه زمانی که روابط آنکارا، دمشق، بغداد در بهترین حالت هایش بود بهترین روزهای خود را شاهد بود و این امنیت زمانی در معرض تهدید قرار گرفت که دولت ترکیه به رهبری اردوغان رئیس جمهور این کشور از توافقنامه های امضا شده خارج شد و عمل به تعهدات این توافقنامه ها را متوقف کرد و ایجاد منطقه امن در شمال سوریه تنش زایی بسیار خطرناکی است.
به خوبی می دانیم که حضور 3.5 میلیون پناهنده سوری در اراضی ترکیه تبدیل به باری بر دوش دولت اردوغان شده است و ادامه حضورش در قدرت را تهدید می کند و این تهدید در شکست اش در انتخابات شهرداری ها در شهرهای بزرگ و در رأس آنها استانبول بازتاب پیدا کرد اما راحت شدن از این بار با مجبور کردن این پناهندگان به خروج از ترکیه با استفاده از زور و ایجاد منطقه امن بدون آن که گزینه ای داشته باشند صورت نمی گیرد بلکه از راه گذرگاه های قانونی و مشارکت عملی ترکیه در ایجاد بستر مناسب برای زندگی با کرامت در دیارشان صورت می گیرد.
دولت ترکیه به طور مستقیم و غیرمستقیم، به شکل کم یا زیاد در ایجاد مشکل این پناهندگان نقش بازی کرد و به دلیل تنگی جا نمی خواهیم دلایل را تکرار کنیم. کوتاه ترین راه برای حل مشکلات پناهندگان سوری مذاکره با دولت سوریه برای ایجاد بستر برای بازگشت آنها به روستاها و شهرهای شان و تضمین سلامت آنهاست ولی اردوغان بنابر دلایل شخصی محض نمی خواهد با دولت سوریه مذاکره کند در حالی که با آمریکا و رژیم اسرائیل و اتحادیه اروپا و پیش از آنها با روسیه پس از سرنگونی هواپیمایش مذاکره کرده است و چه بسا بنابر دلایلی که خودش دارد ولی برای ما و برخی در حزب «عدالت و توسعه» جاکم بر ترکیه هرگز قانع کننده نیست زیرا منافع و مصالح کشورها بر احساسات شخصی تقدم دارد.
اردوغان سخن در اشتباه است اگر فکر کند که منطقه امن آن هم با هماهنگی آمریکا به راحتی ایجاد می شود و سخت در اشتباه است اگر فکر کند که طرف سوری گزینه هایی برای مقابله با آن نداشته باشد. چه بسا بد نیست یادآوری کنیم که اشتباه بودن همه تلاش ها و امیدهایش برای براندازی نظام حاکم بر سوریه ثابت شد و ثابت شد که بر محاسبه های سیاسی و نظامی غیر دقیق پایه ریزی شده است. یک همپیمان روسی نیز وجود دارد که برگه برنده شهر «ادلب» و دخالت در امور ترکیه را در اختیار دارد و حمله به این استان یکی از گزینه ها در این زمینه به عنوان اولین پاسخ به ایجاد منطقه امن است امری که منجر به ایجاد بحران های زیادی در ترکیه می شود که بارزترین این بحران ها ورود میلیون ها آواره از طریق مرزها به ترکیه است.
در این مکان چند بار گفتیم و نیازی به تکرارش نیست که بهترین گزینه برای ترکیه و اردوغان مذاکره با دمشق و تقویت همکاری با تهران و بغداد و اعتماد نکردن به ایالات متحده آمریکا به عنوان همپیمان است زیرا چند بار به ترکیه از پشت خنجر زده است و از دشمنان کرد ترکیه با پول و سلاح بسیار پیشرفته حمایت کرده است این در حالی است که سوریه، یا عراق یا ایران از یک مخالف حکومت اردوغان حمایت نکردند.
حزب عدالت و توسعه درگیر شکاف ها و بحران های داخلی است و جایگاه و محبوبیت مردمی خود را و نیز اعتماد پناهندگان سوری را به دلیل فشارهایی که در معرض آنها هستند و احساس آنها درباره این که دولت و مردم ترکیه دیگر آنها را نمی خواهند و نظریه «مهاجران و انصار» نیز دیگر ساقط شده است، روز به روز بیشتر از دست می دهد و انتظار می رود که وی سیاست هایش که او را به این اوضاع سخت و دشوار رسانده را تغییر دهد و گرنه نتایج برای بقای خودش و حزبش در حاکمیت بسیار خطرناک خواهد بود.
