تحلیل ها و گزارش ها در خصوص جمال خاشقجی که سابقه طولانی در انتقاد از اقدامات خاندان حاکم در عربستان به ویژه محمد بن سلمان، ولیعهد جوان این کشور دارد، ادامه دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، گمانه زنی ها و گزارش ها درباره «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی که از روز سه شنبه هفته گذشته و پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده است همچنان ادامه دارد.
برخی از منابع امنیتی ترکیه به خبرگزاری ها گفته اند که احتمالا وی در کنسولگری به قتل رسیده و جسد تکه تکه شده اش را از ساختمان خارج کرده اند.
جمال خاشقجی روزنامه نگار کهنه کار و با تجربه ای که پیش تر مشاور دولت عربستان نیز بوده، سال گذشته در پی طرح انتقادهایی نسبت به سیاست های ولیعهد عربستان و نیز زیر سوال بردن مداخله نظامی کشورش در یمن، از بیم دستگیری عربستان را ترک کرده بود.
گزارش ها، واکنش ها و تحلیل ها در مورد معمای ناپدید شدن منتقد سعودی در رسانه های خارجی ادامه دارد:
بلومبرگ: تشدید رقابت ژئوپلیتیک میان عربستان و ترکیه
معمای مفقود شدن روزنامه نگار منتقد عربستانی از زمان مفقود شدنش در سفارت عربستان در استانبول جدی تر شده است.
مقامات ترکیه می گویند او در این ساختمان به قتل رسیده، در حالی که محمد بن سلمان این گفته را تکذیب کرده است.
این پرونده به بخشی از تشدید رقابت های ژئوپلیتیکی بین قدرت های سنی - عربستان و ترکیه - تبدیل شده است.
واشنگتن پست: قتل خاشقجی اقدامی شنیع است
روزنامه واشنگتن پست که جمال خاشقجی برای آن مقاله می نوشت، اعلام کرد: اگر گزارش ها در ارتباط با قتل جمال صحت داشته باشد باید بگوییم که این یک اقدام «شنیع و مبهم» است. زیرا او یک روزنامه نگار شجاع بود.
واشنگتن پست همچنین خواهان مجازات دولت عربستان در صورت عدم همکاری آن بر سر این پرونده شد. خاشقجی یک تحلیلگر همکار واشنگتن پست بود که عمدتا سیاست های نظام عربستان به ویژه محمد بن سلمان را به باد انتقاد میگرفت.
خاشقجی سردبیر سابق روزنامه العرب و الوطن بود. او همچنین به خاندان سلطنتی عربستان سعودی نزدیک بود. اما سال گذشته با به قدرت رسیدن محمد بن سلمان در عربستان سعودی به عنوان ولیعهد، جمال خاشقجی به سبب اظهار نظر در ارتباط با روابط این پادشاهی با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از کار منع شد.
کمی بعد، خاشقجی از کشورش خارج شد و در تبعید خودخواسته در واشنگتن به سر می برد.
الجزیره: آخرین تحلیل خاشقجی سرنوشت او را تغییر داد
شبکه الجزیره گزارش داد 7 روز است که جمال خاشقجی مفقود شده است. این روزنامه نگار مشهور سعودی آخرین بار روز سه شنبه در حال وارد شدن به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مشاهده شد و از آن زمان به بعد دیگر خبری از او نیست.
همکاران و دوستانش از سراسر جهان اکنون نگرانند که ممکن است بدترین اتفاق برایش رخ داده باشد.
«مصطفی آکیول» کارشناس ارشد در موسسه کاتو در سخنانی گفت: «آنها می گویند او وارد کنسولگری و سپس از آن خارج شد و ما دیگر نمی دانیم برای او چه اتفاقی رخ داده است. اما همسرش در آنجا بود و می گوید او از کنسولگری خارج نشد این حقیقت است. اکنون دولت ترکیه می تواند تایید کند که او از کنسولگری خارج نشد زیرا دوربین های امنیتی زیادی وجود دارد. این اقدامی غیر قابل قبول است که به سبب عقاید یک شهروند بخواهید او را بکشید یا این که او را بربایید.»
«خلیل جهشان» مدیر اجرایی مرکز عرب در سخنانی گفت: «این اتفاق لزوما یک اتفاق نیست. من با این موضوع مخالف هستم. او یک شهروند وفادار بود. او رویکردهای خاص خودش را در ارتباط با فعالیت های کشورش داشت، نوع آزادی و اصلاحاتی که باید در این کشور اجرایی شود و شاید آخرین تحلیل او بود که سبب شد او دچار مشکل شود.»
آخرین تحلیل او به انتقادی صریح و تند از سیاست های بن سلمان و سرکوب مخالفان اختصاص داشت.
خبرگزاری فرانسه: تنش در روابط آنکارا و ریاض/ ضربه شدید به وجهه حامیان عربستان در غرب
خبرگزاری فرانسه گزارش داد: ناپدید شدن خاشقجی سبب تیره شدن بیش از پیش روابط بین ترکیه و عربستان سعودی شده است و مقامات ترکیه اعلام کردند تصاویر دوبین های امنیتی و دیگر شواهد مرتبط با خاشقجی را منتشر خواهند کرد اگر که عربستان سعودی توضیحی قانع کننده را در این باره ارائه نکند.
مقامات بلندپایه دولت ترکیه از زمان ناپدید شدن خاشقجی در تلاش برای جلوگیری از ایجاد تنش با عربستان سعودی از اظهار نظر آشکار در این باره خودداری کردند. اما روز یکشنبه «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه گفت: «دادستان کل در استانبول در حال انجام تحقیقاتی در ارتباط با این رویداد از نقطه نظر امنیتی و اطلاعاتی است. بررسی تصاویر ویدئویی از زمان ورود او به فرودگاه استانبول به صورتی ویژه در حال بررسی است. ما منتظر مشخص شدن نتایج این تحقیق هستیم. برای من ناراحت کننده است که بگویم این اتفاق در کشور من رخ داده است. جمال دوست قدیمی من بود. ما تمایل نداریم اوضاعی پیش بیاید که خواهان آن نیستیم. من بر این باورم که حامیان آزادی و آزادی عقیده و بیان این پرونده را دنبال خواهند کرد. من به عنوان رئیس جمهور ترکیه این موضوع را از نزدیک دنبال می کنم و نتایج را جدای از هر گونه ملاحظه ای اعلام خواهم کرد.»
منابع امنیتی ترکیه می گویند گروهی از مقامات سعودی در روز ناپدید شدن خاشقجی وارد استانبول شدند و آنها در کنسولگری بودند.
پس از آن که پلیس ترکیه اعلام کرد در حال انجام دادن تحقیقاتی در این باره است، رسانه های دولتی عربستان سعودی اتهامات در این باره را رد کردند که خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسیده است.
«کریستین اولریکسن» عضو اندیشکده «بیکر» دانشگاه «رایس» آمریکا می گوید: «این ضربه ای شدید به تصویری است که حامیان عربستان سعودی به دقت تلاش کرده اند در غرب، و به خصوص در واشنگتن، ایجاد کنند.»