وقتی در گفت وگو با صیادان و فعالان صنعت ماهیگیری در بوشهر شکوه‌های آنان را در باره وضعیت این حرفه می‌شنیدم این بیت شعر خواجه حافظ شیرازی "فغان کاین لولیان شوخ شیرین کار شهرآشوب - چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغما را" در ذهنم تداعی شد و از آنجا که معنی اصطلاح "خوان یغما " سفره‌ای که برای عموم مردم بگسترانند و صلای عام دهند و مجازاً به معنای غارت و چپاول است، منابع و ذخایر آبزی و صیدگاه‌های خلیج فارس نیز همانند سفره‌ای پر از نعمت است که خداوند برای همه مردم ساکن در سواحل این دریا گسترده‌است.

اما اکنون این خوان پرنعمت بر اثر برداشت بی‌رویه، استفاده از ادوات و ابزار مخرب، تخریب زیستگاه‌ها، نبود مدیریت صید، حضور صیادان بدون مجوز و تلاش بیش از حد صیادی در کنار آلودگی‌های زیست محیطی و فعالیت‌های صنعتی در دهه‌های اخیر خالی شده‌است و ساکنان سواحل خلیج فارس در استان بوشهر که بصورت آبا و اجدادی از طریق صید و صیادی کسب درآمد و معیشت می‌کردند با وجود سرمایه‌گذاری زیاد در زمینه تامین شناور و ادوات صیادی با تورهای خالی بدهکار، بیکار و بلاتکلیف هستند.  

کاهش ذخایر آبزیان خلیج فارس تهدید جدی است

مسئول بخش ارزیابی ذخایر آبزیان پژوهشکده میگوی کشور دربوشهر گفت: باتوجه به پیشینه خلیج فارس درگذشته، میزان ذخایر به‌طور قطع نسبت به امروز خیلی زیاد و قابل توجه بود ولی در چند دهه اخیر کاهش ذخایر دریا بخوبی به چشم می‌آید.

علی مبرزی افزود: یکی از علت‌های کاهش ذخایر موثرآبزیان مولفه‌های زیست محیطی است که تاثیر بسزایی در این مساله دارد.

وی منابع و کانون‌های آلاینده و آلودگی‌های زیست محیطی، پساب‌های صنعتی، شهری و بندری، آب توازن کشتی‌های بزرگ تجاری و صنعتی، تغییرات اقلیمی، جریان‌های دریایی و زباله‌های دریایی که ازسوی افرادی که در دریا کار می‌کنند دورانداخته می‌شود را از مولفه‌های آلودگی دریایی عنوان کرد.

مبرزی مهمترین فاکتور درکاهش ذخایر دریایی که به نوعی دامن‌گیر فضای خلیج فارس شده‌است را مربوط به عوامل انسانی و افزایش تلاش صیادی عنوان کرد که در صید و صیادی بیشتر خودنمایی می کند.

وی ادامه داد: افزایش بی‌رویه ناوگان صیادی، افزایش افسارگسیخته ابزار و ادوات صید و صیادی و استاندارد نبودن آنها از نظر فنی از جمله دیگر عوامل کاهش میزان ذخایر و گونه‌های با ارزش شیلاتی در خلیج فارس است.

مبرزی اضافه کرد: صید و صیادی غیرمجاز در زمان و مکان و فصل‌های ممنوعه، صید آبزیان و ورود غیرمجاز قایق‌های تفریحی متخلف به صیدگاه‌ها که به لحاظ زمانی و مکانی هیچ محدودیت و تعهدی برای خود قائل نیستند و کنترل و اهرم اجرایی بازدارنده‌ای در رابطه با ورود و خروج آنها در دریا حاکم نیست از جمله دیگرعوامل کاهش میزان ذخایر خلیج فارس است.

وی بیان کرد: شناورهای تفریحی در مناطق صیدگاهی و حتی نوزادگاهی به صید و صیادی می پردازند و خسارت‌های زیادی به آبزیان بویژه  مولدان آنها وارد می‌کنند.

مبرزی اضافه کرد: ضعف و نداشتن توانایی لازم نیروهای بازدارنده و حراستی به هر دلیلی با تمام امکاناتی که دارند برای مهار صیادان متخلف و شناورهای تفریحی در این گستره آبی از جمله دیگر مشکلات موجود در این بخش است.

وی ادامه داد: این ضعف نیروهای بازدارنده یا به دلیل گستره وسیع دریاست که قابل پوشش نیست و یا اینکه قابل پوشش هم که باشد به نحوی در مورد  صیادان متخلف بخوبی قانون اعمال نمی‌شود.

وی ادامه داد: در چند سال اخیر شناورهای تفریحی که اقدام به صید و صیادی می‌کنند تاثیرنامطلوبی بر دریا داشتند و حتی به صیادان قانونمند نیز ضرر و زیان غیر قابل جبرانی وارد کردند.

مبرزی اضافه کرد: تاکنون درخلیج فارس ۲۵۰ تا ۳۰۰ گونه آبزی متنوع و با ارزش اقتصادی شناسایی شده و انچه ما در قالب ارزیابی ذخایر حوزه‌های کف زی و آبزیان با ارزش اقتصادی و شیلاتی به آنها پرداخته‌ایم در حدود ۹۰ تا ۱۰۰ گونه است.

مسئول بخش ارزیابی ذخایر آبزیان پژوهشکده میگوی کشور گفت: این آبزیان با ارزش اقتصادی وشیلاتی مانند حلوا سفید، شوریده و راشگو هستند که درچند سال گذشته میزان ذخایر آنها به شدت کاهش یافته طوریکه در حالت بحران قرار دارند.

مبرزی اضافه کرد: همچنین شیرماهی، سنگسرماهی، شانگ وحلوا سیاه از دیگرگونه‌های با ارزش اقتصادی و شیلاتی هستند که تحت تاثیر تلاش صیادی مضاعف قرار گرفتند و ذخایر آنها هم روبه کاهش است و یکسری گونه‌های دیگر مانند حصون معمولی، سلطان ابراهیم، کفشک ماهیان، زمین‌کن در رده‌های بعدی هستند که تحت تاثیر این فضا قرار دارند اما به دلیل زادآوری بالا با وجود تلاش زیاد صیادی اما توانستند از این مهلکه نجات یابند.

زیستگاه‌ها و صیدگاه‌های آبزیان بوشهر تحت فشار شدید 

رئیس پژوهشکده میگوی کشور مستقر در بوشهر گفت: در زمان حاضر از ۶۰ هزار تن صید و تولید آبزیان دریایی در این استان ۳۰ هزار تن آن غیر مجاز و به وسیله صیادان بی‌هویت صید می‌شود.

عقیل دشتیان نسب افزود: صید غیر مجاز باعث ایجاد فشار  به زیستگاه‌ها و نابودی ذخایر خلیج فارس می‌شود.

وی بیان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد ذخایر خلیج فارس به دلیل فشار بیش از حد و استفاده از ادوات صید غیرمجاز روبه نابودی است.

دشتیان نسب با بیان اینکه وزن شوریده ۷۰۰ گرمی به ۳۰۰ گرم کاهش یافته است گفت: این وضعیت نشان می‌دهد وزن ماهیان تجاری به نصف کاهش یافته اجازه زادآوری به  ذخایر داده نمی‌شود.

رئیس پژوهشکده میگوی کشور مستقر در بوشهر گفت: بازسازی ذخایر و ایجاد تنفس در فصل تخم‌ریزی از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: با افزایش جمعیت و تقاضای بیشتر برای آبزیان دریایی فشار براین منابع مضاعف شده‌است به گونه‌ای که سالانه ۱۷۱ میلیون تن آبزی در کشور تولید می‌شود که ۵۳ درصد معادل ۹۰ میلیون تن از دریا و ۴۷ درصد بیش از ۸۰ میلیون تن از آبزی‌پروری تامین می‌شود. 

دشتیان نسب اضافه کرد: در سال‌های گذشته به‌علت محدودیت منابع دریا حرکت به سمت افزایش تولید به شیوه آبزی پروری افزایش یافته است.

وی تاکید کرد: برای حفاظت از منابع و ذخایر دریایی راهی جز مشارکت بهره‌برداران و معرفی صیادان بی هویت وجود ندارد.

دشتیان نسب یادآورشد: بسیاری از ذخایر خلیج فارس به‌دلیل صید بی رویه در حال کاهش و در خطر انقراض قرار دارد که تلاش می‌شود با برگزاری این گردهمایی‌ها و ارائه آخرین یافته‌های تحقیقاتی با بهره‌برداران از توان آنها برای حفظ و پایداری ذخایر استفاده شود.

کشورهای حاشیه خلیج فارس به محیط زیست این دریا بی توجه هستند

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری بوشهر گفت: صید بی‌رویه و غیرعلمی، استفاده از ادوات غیر مجاز و آلودگی‌های زیست محیطی از جمله عواملی است که خلیج فارس را با مشکل روبررو کرده‌است.

سعید زرین‌فر افزود: با توجه به عمق ۵۰ متری خلیج فارس محیط زیست این دریا شکننده و محدود است.

 وی بیان کرد: میزان برداشت از خلیج فارس متناسب با تولید آن نیست و با توجه به از بین رفتن برخی گونه‌ها به عبارتی دخل و خرج خلیج فارس هیچ تطابقی با هم ندارد.

معاون استاندار بوشهر گفت: با توجه به شرایط و محیط زیست ایجاد شده برای خلیج فارس از رشد آبزیان جلوگیری می‌کند.

وی تاکید کرد: هرچقدر آلودگی‌ها بیشتر شود میزان ذخایر کمتر می‌شود به همین دلیل است که روز به روز به تنوع دریایی در خلیج فارس از لحاظ کمی و کیفی لطمه وارد می‌شود.

زرین فر یادآورشد: کشورهای اطراف خلیج فارس که نقشی مهم در ایجاد این شرایط بغرنج  دارند ( به لحاظ آلودگی‌های نفتی) هیچ فکری برای این آبراه مهم و اقتصادی نمی‌کنند.

ضرورت کاهش شمار شناورهای صیادی 

عبدالرسول غریبی یکی از صیادان منطقه جفره بوشهر گفت: ضعف ذخایر و نبود صید مناسب باعث شده صیادان قانونی صید مناسب و کافی نداشته باشند و هر روز سفره آنها نسبت به گذشته کوچک‌تر شود.

وی بیان کرد: صید بی‌رویه و غیرمجاز برخی صیادان زیاده خواه و بدون مجوز باعث شده امروز دریا با محدودیت شدید منابع روبرو باشد که در صورت ادامه این روند به‌زودی در بخش آبزیان دریایی با بحران مواجه می‌شویم.

غریبی ادامه داد: این مساله باعث شده تا برخی از صیادان در فصل غیر مجاز صید که گونه‌های آبزی به تخم‌ریزی اقدام می‌کنند و نیاز به فرصتی برای رشد دارند با صید غیرمجاز، نسل آبزیان را تهدید و از بین ببرند.

وی با اشاره به سختی کارجامعه صیادی گفت: صیادان با تورم و گرانی بیش از حد ادوات صیادی مواجه‌ هستند که برای جبران این امر به ناچار تلاش صیادی خود را افزایش می دهند که باعث ضربه و خسارت به ذخایر آبزیان می‌شود.

این صیاد بوشهری اظهار داشت: از طرفی سرریز شدن جامعه بیکار نقاط مختلف کشور به استان‌های ساحلی و گرایش آنها به فعالیت در بخش صید نیز باعث افزایش تعداد شناورهای بدون مجوز شده‌است و این افراد به صید گونه‌های غیراستاندارد اقدام می‌کنند که باعث زیان به منابع آبزیان است.

غریبی، بر محدود کردن شمار شناورها و تبدیل شناورهای صیادی به تجاری برای تعادل بخشی و فرصت سازی برای بازسازی ذخایر آبزیان تاکید کرد.

صنعت نفت باید جوابگوی تخریب بستر دریا باشد

مدیرعامل اتحادیه صید و صیادی استان بوشهر گفت: این استان با ۹۳۶ کیلومتر مرز مشترک با خلیج فارس نقشی مهم در حفاظت و حراست از مرزهای آبی دارد.

محمد کارگر افزود: کاهش شدید ذخایر و منابع دریایی ناشی ازعوامل زیست محیطی از جمله لرزه نگاری‌ها و اکتشاف‌های پی در پی نفت و گاز در بستر دریا باعث برهم خوردن اکوسیستم دریایی و تخریب محیط زیست دریا و  صیدگاه‌ها شده‌است.

وی بیان کرد: ورود فاضلاب‌های صنعتی، خانگی و شیمیایی و تخلیه آب توازن کشتی‌های غول پیکر در چند سال گذشته باعث بروز پدیده کشند قرمز شد و با نرسیدن اکسیژن به دریا آبزیان زیادی که پشتوانه شغلی و معیشتی جامعه صیادی در خلیج فارس بودند، قتل عام شدند.

کارگر ادامه داد: جامعه صیادی در ازای نابودی و انقراض گونه‌های زیادی از آبزیان در اثر اکتشاف‌ و لرزه‌نگاری‌ها در دریا از سوی شرکت‌های سرمایه‌گذار صنعت نفت و گاز طلبکار است و براساس قانون در ازای آلودگی زیست محیطی آنان  باید درصدی از درآمد خود را برای در امان ماندن صیادان پرداخت کنند که چنین چیزی در بوشهر دیده نمی‌شود.

وی همچنین بر رها سازی لارو، ترمیم و بازسازی آبزیان و ارائه بسته‌های حمایتی به صیادان تاکید کرد.

باید از غارت دریا از سوی صیاد نماها جلوگیری کرد

مدیرعامل اتحادیه صید وصیادی استان بوشهر گفت: مشکلات اقتصادی ناشی از کاهش ذخایر آبزیان برای معیشت صیادان زنگ خطر است.

وی بیان کرد: هرچند مرزبانی و ساحل نشینی یک امتیاز است اما صید بی رویه و استاندارد نبودن ادوات صیادی این جامعه را امروز با مسائل و مشکلات زیادی روبرو کرده‌است.

کارگر ادامه داد: نکته مغفول از دید برخی کارشناسان حفاظت و حراست از صیدگاه‌ها و زیستگاه‌ها است که این امر با فرهنگ سازی و ارتقای سطح معیشت جامعه صیادی و حمایت کارآمد از یگان حفاظت شیلات محقق می‌شود.

وی گفت: امروز ذخایر و منابع دریایی از سوی برخی صیاد نماها به غارت برده می‌شود که ترسیم استراتژی صیادی در قالب چشم‌انداز کوتاه، میان و بلند مدت باید انجام شود.

کارگر با اشاره به ضرورت انجام پژوهش‌های لازم برای حفظ ذخایر دریا اضافه کرد: حمایت از موسسه تحقیقاتی پژوهشکده میگو برای تنظیم سند راهبردی صیادی ضروری است.

وی تاکید کرد: برداشت‌های بی رویه، استفاده از شیوه‌های مخرب صید، آلودگی‌های زیست محیطی منجر به وقوع فاجعه در خلیج فارس می‌شود که باید برای جلوگیری از این اتفاق و حفظ ذخایر به عنوان انفال تلاش کرد.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی صید و صیادی استان بوشهر گفت: امروز مدیریت صید به طور کلی در خلیج فارس انجام نمی‌شود که در صورت تامین مسائل اجتماعی و اقتصادی اجرای این برنامه الزامی است.

کارگر اضافه کرد: در جامعه با وجود شعارهای مختلف در زمینه ضرورت پرداختن به تشکل‌ها اما نسبت به مشروعیت و مقبولیت اتحادیه و تشکل‌ها کمتر اهمیت داده می‌شود.

ضرورت مدیریت صید و بهره‌برداری مسوولانه از دریا

مدیرکل شیلات استان بوشهر گفت: این استان به صورت میانگین سالانه ۶۰ هزار تن آبزی از دریا صید می‌کند که برای اجرای سیاست مدیریت صید در منطقه باید این میزان را به ۴۰ هزار تن کاهش دهیم.

عباسعلی زنده‌بودی افزود: تنها درصورت کاهش میزان صید است که می‌توانتیم ادعاد کنیم که بهره‌برداری مسئولانه‌ ازخلیج فارس انجام می‌شود.

وی ادامه داد: امروز با برداشت بی‌رویه از دریا در استان بوشهر روبرو هستیم و علاوه بر کارشناسان، صیادان نیز اذعان دارند که برداشت ذخایر بیش از ظرفیت دریاست.

زنده‌بودی گفت: امروز شمار صیادان از ظرفیت و توان دریا بیشتر است و همین امر باعث شده سرانه صید در استان بوشهر کاهش یابد و این قصه پر غصه برداشت بی‌رویه آبزیان از دریا را همه می‌دانند.

وی ادامه داد: استفاده از وسایل نامناسب صید وا فزایش جمعیت بالای بهره‌بردار به دلیل مسائل و مشکلات اقتصادی از جمله مواردی است که هر روز این معضل را در استان‌های ساحلی افزایش می‌دهد.

زنده‌بودی درباره مدیریت صید اضافه کرد: افزایش صید بی رویه، تلاش‌های صیادی، استفاده از روش‌های صید ممنوع و خلاف و حضور صیادان بدون مجوز صید و خارج از ظرفیتی که شیلات مشخص کرده‌است باعث شده‌است تا روبه روز به ذخایر دریایی ضربه وارد شود.

مدیرکل شیلات استان بوشهر گفت: امروز افزون بر اینکه شیوه ترال و تور رکسی از شیوه‌های مخرب صید هستند که در فاصله‌های زمانی مشخص انجام می‌شود در زمان حاضر شرایط دریا به‌گونه‌ای است که حتی گرگور ( قفس ماهیگیری) نیز مانند روش‌های صید مخرب به دریا آسیب می‌زند.  

وی یادآور شد: امروز به جای اینکه هزار گرگور در دریا بریزیم بیش از ۱۰ هزار گرگور در دریا ریخته می‌شود و این میزان گرگور به اندازه همان شیوه‌های مخرب صید به دریا آسیب وارد می‌کند.

زنده‌بودی گفت: برداشت از ذخایر دریا رقابتی نیست این درحالی است که امروز بین بهره‌برداران این رقابت وجود دارد و با ادامه این روند دیگر فرقی ندارد که از چه شیوه صیدی استفاده کنیم.

وی تاکید کرد: بهره برداری بیش از حد از دریا با هر وسیله‌ای که باشد ضربه به دریاست و ایجاد مشکل می‌کند به همین دلیل اعمال مدیریت صید برای حفظ ذخایر آبزیان در دریا ضروری است.

دریا بست تنها راهکار حفظ و تقویت ذخایر آبزیان

زنده‌بودی گفت: در همین ارتباط از سال‌های قبل برای اینکه بتوانیم ذخایر را حفظ و تقویت کنیم مساله بازسازی ذخایر با ایجاد ذخیره‌گاه‌های مصنوعی دردستور کار شیلات قرار گرفت.

مدیرکل شیلات استان بوشهر افزود: اجرای سیاست‌های مدیریت صید و ایجاد ذخیره‌گاه مصنوعی تنها راهکاری است که می‌تواند تا حدودی ذخایر دریایی را التیام و زخم عمیق منابع  آبزیان را برطرف کند اما به دلیل وجود برخی مشکلات مالی، اعتبار لازم طرح‌های یاد شده امروز به صفر رسیدهاست.

زنده‌بودی گفت: در این شرایط تنها کاری که شیلات و صیادان باید با همدلی و دلسوزی آن را انجام دهند طرح دریابست است که از چند سال گذشته آغاز شده‌است.

وی بیان کرد: هرچند برخی ازصیادان اجرای طرح دریابست را بی‌تاثیر می‌دانند و شیلات نیز اجرای این طرح تنها برای یک ماه از سال را بی نتیجه می‌داند اما تلاش می‌شود صیادان بدانند نمی‌شود در طول سال از دریا برداشت شود.

زنده‌بودی اضافه کرد: نمی‌شود درهمه ماه‌های سال از دریا برداشت شود و انتظار داشته باشیم این میزان برداشت هیچ تاثیری برمیزان ذخایر نداشته باشد بلکه باید در فاصله‌های زمانی مشخصی مانند زمان تخم‌ریزی و رشد مراحل نهایی آبزیان دریاروی صیادان‌ ممنوع شود.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه 3 تا 4 ماه صید نکردن فرصت بازسازی ذخایر را به دریا می‌دهد و طرح دریابست مقدمه‌ای است که درسال‌های آینده بتوانیم مدت زمان اجرای این طرح را افزایش دهیم.

نصب ردیاب بر شناورهای صیادی و ایجاد منطقه حفاظت شده دریایی

زنده‌بودی گفت: نصب ردیاب از جمله دیگر کارهایی است که باید انجام شود هرچند در گام نخست صیادان تصور می‌کنند با نصب این سامانه به‌صورت دائم رصد می‌شوند اما اینطور نیست.

وی تاکید کرد: بیشتر صیادان به وظایف قانونی و مسئولانه خود در دریا واقف هستند اما معدودی از آنها در زمان نامناسب اقدام به صید می‌کنند به همین دلیل تلاش می‌شود برای حفظ ذخایر با نصب ردیاب صیادان را در دریا کنترل کرد.

وی ادامه داد: با نصب سامانه ردیاب صیاد و صید  کنترل و آرامش بیشتری بر دریا حاکم می‌شود و به طور یقین اجرای این طرح از خواسته صیادان قانون‌مند را در دراز مدت تامین می‌کند وانتظار داریم صیادان خوب همراهی کنند.

زنده‌بودی افزود: موضوع دیگر در بحث ذخایر ایجاد یک منطقه حفاظت شده دریایی بعنوان یک منطقه دریایی خاص در خلیج فارس است که باید به آن پرداخته شود.

وی بیان کرد: ایجاد یک منطقه حفاظت شده دریایی با این رویکرد که محدوده مشخصی از خلیج فارس نشانه‌گذاری و حفاظت دایم می‌شود و هیچ وقتی از سال اجازه برداشت داده نشود از جمله راهکارهای پیش‌بینی شده برای حفظ ذخایر خلیج فارس است.

مدیرکل شیلات استان بوشهر تاکید کرد: ادامه شیوه‌های مخرب صید در دراز مدت ذخایر آبزیان خیلج فارس بطورکلی نابود می‌کند این درحالی است که اگر منطقه حفاظت شده دریایی در گوشه‌ای از خلیج فارس اجرا شود تاثیر مستقیم در حفظ ذخایر خواهد داشت.

زنده‌بودی گفت: در این ارتباط موافقت اولیه با تعیین منطقه حفاظت شده در دریا صورت گرفته‌ و قرار شده‌است مطالعه بیشتری در این زمینه انجام شود.

پرورش ماهی درقفس

مدیرکل شیلات استان بوشهراضافه کرد: یک گام دیگر برای بهره‌برداری مسئولانه و با هدف حفظ ذخایر آبزیان اجرای طرح‌های آبزی پروری از جمله پرورش ماهی در قفس است که می‌تواند جایگزین مناسبی برای برداشت‌های بیش از حد از دریا باشد.

زنده‌بودی با بیان اینکه پرورش ماهی در قفس با وجود همه مشکلات در حال توسعه است گفت: دراستان بوشهرتاکنون ۴۰ هزار تن مجوز صادر و از این میزان تاکنون سه مجوز به بهره‌برداری رسیده و ۲ مجوز دیگر تا پایان سال بهره‌برداری می‌شود و انتظارمی‌رود با بهره‌برداری از آنها میزان فشار بر دریا کمتر شود.

وی ادامه داد: با هماهنگی انجام شده با معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری بوشهر قرار است یک مجتمع پرورش ماهی درقفس خاصه در مناطق نزدیک ساحل مثل تنگستان اجرا به‌صورت خرد انجام شود تا صیادان کم‌توان نیز بتوانند در این بخش سرمایه‌گذاری کنند.

وی یادآور شد: این مجتمع با ظرفیت تولید هزار تن محصول متشکل از۵۰ واحد ۲۰ تنی است که قرار است هر واحد به یک نفر داده شود و برای کاهش هزینه سرمایه‌گذاری و با هدف پشتیبانی از قفس‌ها ازتوان شرکت‌های دیگر کمک می‌گیریم.

مدیریت مبتنی بر جامعه صیادی لازمه نجات ذخایر آبزیان خلیج فارس 

مشاور رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی گفت: دریا و منابع زنده آن متعلق به نسل حاضر و آینده است و حفاظت و بهره‌برداری پایدار از ذخایر منابع آبزی ضروری است.

امین‌الله تقوی مطلق افزود: صیادان و بهره‌برداران در مدیریت برداشت از ذخایر باید مشارکت فعال داشته باشند تا علاوه بر تداوم بهره‌برداری به وسیله نسل فعلی منافع نسل آینده در برداشت از این منابع خدادادی تضمین شود.  

وی با تاکید بر ضرورت حل مشکلات نرم‌افزاری اضافه کرد: صیادان باید بدانند دریا مربوط به آنان است و باید از آن مراقبت کرد.

تقوی مطلق اظهار کرد: براساس آمارها از ۶۰ هزار تن صید استان بوشهر۳۰ هزار تن مجاز و۳۰ هزار و ۵۰۰ تن غیر مجاز است یعنی بیش از ۱۰۰ درصد صید این استان غیر مجاز به‌شمارمی‌رود.

وی گفت: این یعنی برای عده‌ای از بهره‌برداران حقی ایجاد شده اما کسانی که حقی ندارند به صورت غیر اصولی و بدون توجه به قوانین و مقررات از این ظرفیت برداشت می‌کنند.

تقوی مطلق اضافه کرد: بررسی‌ها درخصوص صید و صیادی نشان می‌دهد به دلیل نقش کم بهره‌برداران در بخش صید، مدیریت صید ضعیف است این درحالی است که مدیریت مبتنی برجامعه صیادی می‌تواند در کنترل ذخایر موثر باشد.

وی ادامه داد: مدیریت صید در دراز مدت تاثیری بسیار مهم بر کنترل و مدیریت ذخایر دارد که به آن توجه نمی‌شود.

تقوی مطلق گفت: هرچند مسائل و مشکلات اقتصادی وجود دارد اما این دلایل باعث نمی‌شود ما مدیریت مبتنی بر جامعه صیادی را اجرا نکنیم.

مشاور رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی گفت: با اجرا نشدن مدیریت صید و مدیریت مبتنی بر جامعه صیادی پایداری اکولوژیکی، اقتصادی و اشتغال در این بخش را از دست می‌دهیم.

وی تاکید کرد: موفقیت درمدیریت ماهیگیری مشروط به مشارکت صیادان است و تعاونی‌ها تنها نباید مربوط به عده‌ای  حدود شود بلکه همه صیادان باید در این تعاونی‌ها مشارکت داشته باشند.

تقوی مطلق اضافه کرد: زیست بوم دریای امروزی به دلیل صید بی‌رویه و رشد فزاینده جمعیت بهره‌بردار با بحران روبرو شده‌است این درحالی است که دریا متعلق به ماست و باید آن را حفظ کنیم.

وی ادامه داد: برای حفظ ذخایر آبزیان تغییر ساختارها از جمله آگاهی بخشی و توانمند کردن صیادان برای اعمال مدیریت ماهیگیری ضروری است.

وی تاکید کرد: یکی از دلایلی که صیادان از منابع حفاظت نمی‌کنند این است که ما ساختارها را فراهم نکردیم و اصل عدم قطعیت در حق دسترسی را اجرا نمی‌کنیم.  

تقوی مطلق یادآور شد: در زمان حاضر دسترسی به دریا آزاد است یعنی هرکسی ازهرجایی می‌تواند وارد دریا شود و اقدام به صید کند این درحالی است که نباید کسی بدون مجوز وارد دریا و اقدام به صید کند.

مشاور رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی اضافه کرد: اگر امروز صیادی به لحاظ اینکه صید به سایز استاندارد نرسیده از صید منصرف شود مطمئن نیست که دیگری کار صید را انجام ندهد این در حالی است که اگربا حق مالکیتی که ایجاد شده و براساس برنامه برداشت انجام شود دیگر کسی به خود اجازه نمی‌دهد ماهی جوان و استاندارد نشده را صید کند.

وی با تاکید براینکه مدیریت متمرکز پاسخ نمی‌دهد گفت: زمانی برنامه‌های تحقیقات وشیلات در زمینه صید موفق می‌شوند و مدیریت صید به نتیجه می‌رسد که صیادان را با آگاهی بخشی درگیر مدیریت صید کرد.

تقوی مطلق اضافه کرد: مدیریت مبتنی بر جامعه براساس تحقیقات می‌‍تواند در دراز مدت جواب دهد و آینده روشنی برای صیادان ترسیم کند و باید دولت را قانع کرد که انجام کارهای ترویجی به پایداری اشتغال می‌انجامد.

وی گفت: اصول مدیریت مبتنی بر جامعه صیاد را نسبت به وظایف خود آگاه، منجر به توانمندسازی صیاد، قابلیت سازی و احساس مسئولیت آنان را نسبت به ذخایر و دریا افزایش می‌دهد.

تقوی مطلق در باره زیستگاه‌های مصنوعی افزود: به دلیل اینکه مسائل حقوقی زیستگاه‌های مصنوعی مشخص نیست در این بخش خیلی موفق نیستیم این درحالی است که باید ساز و کار آن انجام شود.

وی تاکید کرد: اگر بتوانیم کنترل منابع را در بین جامعه صیادی نهادینه کنیم آن وقت می‌توانیم موفق باشیم، وظیفه ما تنها صدور مجوز نیست بلکه ما باید جامعه صیادی را توانمند کنیم که بتواند روی پای خود بایستد.
 

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.