قبرستانی خاموش و مرموز در جنوب شرقی ترین نقطه ایران، استان سیستان و بلوچستان، شهر چابهار، روستای تیس. روستایی باستانی با قدمتی حداقل ۲۳۰۰ ساله که در آن اعتقادات و باورهای مردم بلوچ با راز آمیزی و سکوت ژرفناک طبیعت آن و آثار باستانی بر جای مانده پیوند خورده است و گورستان جن که بلوچ ها به آن «جن سنط» میگویند یکی از این رازهاست.
به گزارش جماران، قدمت این روستا به 2300 سال قبل میرسد و نام آن در کتابهاى مربوط به فتوحات اسکندر مقدونى بهعنوان تیز مشهور بوده که به مرور زمان به تیس تبدیل شده است؛ در آثار مورخین و جغرافیدانان دوره اسلامى از آن بهعنوان بندر تزیا یا تسی یاد شده و این روستا مرکز تجارت شکر ایالات مکران و گندم سیستان بوده است.
قبرستانی خاموش و مرموز، سنگقبرهای عظیم الجثه مکانی جالب برای ماجراجویانی است که به دنیای ماورالطبیعه علاقه دارند. سنگ قبرهای بزرگ و عجیب در این گورستان محلیها را به این باور رسانده که این گورها محل دفن آدمیزاد نیست. در این گورستان قبرها کنار هم روی سطحی صخرهای حفر شدهاند که این شیوهی حفاری پرسشهای زیادی را به وجود آورده است. چه کسانی این گورها را حفر کردهاند؟ چرا سطح سنگی را برای حفر انتخاب کردهاند؟ با چه وسیلهای حفر شده است؟ و در نهایت پاسخ را به دنیای دیگری کشیده است.
در پاسخ به این پرسش ها مانند این گورستان جز سکوت و خاموشی چیزی نمی شنویم. شاید به دلیل حفظ مردگان و در گذشتگان از گزند جانوران و خورندگان زیر زمینی اجساد، رنج کندن سنگ را بر خود هموار می کردند و گورها را اینچنین می ساختند. شاید برای احترام به مردگان بوده و شاید هم باور مردم محلی درست باشد که «این گورها متعلق به جن هاست. آنها مردگان خود را در حصار این سنگ ها دفن کرده اند، شب که می رسد، جنها بر سر گور از دست رفتگان خود حاضر می شوند و به مویه و مرثیه سرایی مشغول می گردند. هر کس که شبانگاه گذرش بر این گورستان بیفتد، مورد نفرین جن ها قرار می گیرد و با عذابی سخت بعد از چند روز می میرد.»
بشر امروزی با وسایل ابتدایی به دشواری توانایی حفر این گورها را بر روی سطح سخت سنگی دارد. شاید به همین دلیل است که مردم محلی حفر این گورها را به نیرویی مافوق بشر نسبت می دهند.