مصباح یزدی: امام (ره) از هیچ کس جز خدا نمی ترسید

به گزارش جماران، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: اگر کسی بخواهد مرتبه ای از وظایف انبیاء و اولیاء را عهده دار شود، و مرتبه ای از «یبلّغون رسالات الله» را تحقق بخشد، و مجرای فیض و هدایت الهی شود، باید برای تحصیل خشیت الهی هم تلاشی داشته باشد؛ لذا باید ببینیم آیا برنامه های ما به گونه ای است که این شرط را تحقق ببخشد؛ اگر برنامه های ما در این جهت نقصی دارد، جا دارد که تجدید نظری در برنامه ها انجام شود.

 رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در دیدار با جمعی از اساتید بسیجی در مشهد مقدس، با اشاره به آیه ای از قرآن کریم، اظهار داشت: اراده خداوند متعال در عالم، بر این تعلق گرفته که انسان‌هایی به وجود آیند، و چنان ظرفیتی داشته باشند که بتوانند حیاتشان را از مبدأ نزدیک به صفر آغاز کرده و به سمت مقصد بی‌نهایت قرب الهی حرکت کنند؛ هرچند ما از حقیقت قرب الهی خبر نداریم.

آیت الله مصباح یزدی با اشاره به این که برای انسان، مفهومی زیباتر از قرب الهی متصور نیست، ادامه داد: آسیه، همسر فرعون، که در قرآن به عنوان الگوی مؤمنان معرفی می‌شود، نهایت خواسته خود را رسیدن به «مقام عندالله» عنوان می‌کند و از خدا می‌خواهد برای او خانه‌ای نزد خودش بنا کند.

وی ادامه داد: آنچه انسان را از دیگر مخلوقات ممتاز کرده و لیاقت خلیفة اللهی را به او داده، این است که انسان مرتبه‌ای از اختیار را دارد که می تواند برخلاف دیگر موجودات، سرنوشت خودش را تعیین کند؛ لذا می تواند از ملائکه بالاتر و یا از حیوانات پست تر شود.

وی با اشاره به تفاوت استعداد انسان ها ادامه داد: عده ای مانند پیامبر اکرم (ص) به مقام عصمت و نبوت رسیدند و وحی بر آن ها نازل می شد، برخی دیگر مانند ائمه (ع)، هر چند به نبوت نرسیدند، اما بر آنها وحی – البته نه به عنوان نبوت –نازل می شد، و همین طوربر اساس استعدادها، افراد دیگری مانند سلمان در مرتبه پایین تر از ائمه (ع) قرار دارند، و این سیر ادامه دارد.

استاد تفسیر قرآن با اشاره به آیه شریفه «الذین یبلّغون رسالات الله و یخشونه و لایخشون احداً الا الله» گفت: خدای متعال چنان توفیق عظیمی به اهل علم داده است که از میان میلیاردها انسانی که روی زمین زندگی می کنند، کمتر کسی چنین توفیقی نصیبش می شود؛ چرا که این افراد از انبیائی نیابت می کنند که واسطه فیض الهی‌اند؛ این مقام کجا و کسانی که خدا آن ها را غافل و چون چارپایان می داند، کجا؟!

وی این توفیق را عنایتی الهی دانست و ادامه داد: مقدمات این توفیق را نیز خداوند متعال برای ما فراهم کرده تا به دنبال کسب علم برویم؛ یکی از بهترین کمک هایی که خداوند در این عصر به انسان ها فرمود تا در این راه قدم بگذارند، قیام حضرت امام (ره) بود. اگر این قیام اتفاق نیفتاده بود، معلوم نبود من و شما کجا بودیم و آیندگان ما کارشان به کجا می‌انجامید؛ خداوند بر ما منت نهاد و امام (ره) را به ما عطا کرد. او با بصیرتی الهی و نوری که خدا در سینه او گذاشته بود، و با صلابتی که هیچ شکی در مسیر خودش نداشت و در برابر هیچ عاملی به زانو در نیامد؛ چیزی شبیه به یک معجزه بود.

علامه مصباح یزدی ادامه داد: اگر بخواهیم از توفیقی که خدا به ما داده است، استفاده کنیم و تبلیغ رسالات الهی را داشته باشیم و شکر اسلام و انقلاب اسلامی را به جای آوریم، دو شرط دارد که در همین آیه ذکر شده است؛ اول خشیت الهی است و دومی نترسیدن از هیچ کس جز خداوند متعال.

وی با طرح این سؤال که چرا این همه بر خشیت و ترس از خدا تأکید شده، و چرا بر امید نسبت به خدا این همه تکیه نشده است، افرود: راز این مطلب هر چه باشد، معلوم می شود که تکامل و ترقی انسان بدون خشیت ممکن نیست؛ وگرنه انبیاء و اولیاء خداترس نبودند، و چنین نبود که علی (ع) شبانه در نخلستان ها به قدری گریه کند که از هوش برود؛ چرا که او مهربانی خداوند را از همه ما بیشتر درک می کرد.

مصباح یزدی با اشاره به اینکه حتی اگر راز تأکید بر خشیت الهی را نفهمیم، باید به عنوان یک اصل از خداوند متعال بپذیریم، ادامه داد: سعی کنیم این خشیت را در خود ایجاد کنیم و البته چه بسا زمانی راز خشیت را نیز دریافتیم؛ نتیجه این که تا فردی خودش خداترس نباشد، نمی تواند تبلیغ رسالت الهی کند؛ البته دومین شرط آن دشوارتر است و آن عدم ترس از دیگران است؛ یعنی اگر همه جن و انس پشت در پشت هم در مقابل ما ایستادند، نهراسیم.

آیت الله  مصباح یزدی حضرت امام (ره) را مصداق بارز این امر برشمرد و افزود: امام (ره) از هیچ کس جز خدا نمی ترسید؛ حتی نقل شده وقتی در قم ایشان را گرفته و به تهران می بردند، مسئول نظامی که ایشان را گرفته بود، می ترسید، چرا که کار خود را خطرناک می دانست، اما امام (ره) ذره ای ترس نداشت، بلکه حتی به وی دلداری می داد. هنگامی که امام از پاریس که به سمت تهران حرکت می کردند و احتمال انفجار هواپیما قبل از رسیدن به ایران وجود داشت، وقتی از ایشان در مورد احساسشان سئوال شد، به سادگی و راحتی پاسخی دادند مبنی بر اینکه برای انجام وظیفه می‌روند و نتیجه به دست خداست.

وی ادامه داد: خداوند می فرماید «انما یخشی الله من عباده العلماء»؛ علما خشیت من الله دارند؛ اما علما کسانی هستند که عالم بالله باشند، و در این صورت خشیت من الله هم می آید؛ ولی سایر علوم ملازمه ای با خشیت الهی ندارند، هر چند ممکن است در علوم دیگر هم علم به نشانه هایی از خدا حاصل شود.

مصباح یزدی ادامه داد: حال اگر کسی بخواهد مرتبه ای از وظایف انبیاء و اولیاء را عهده دار شود و مرتبه ای از «یبلّغون رسالات الله» را تحقق بخشد، و مجرای فیض و هدایت الهی شود، باید برای تحصیل خشیت الهی هم تلاشی داشته باشد؛ لذا باید ببینیم آیا برنامه های ما به گونه ای است که این شرط را تحقق ببخشد؛ اگر برنامه های ما در این جهت نقصی دارد، جا دارد که تجدید نظری در برنامه ها انجام شود.

وی با اشاره به وجود شرایط سلبی و ایجابی برای کسب خشیت الهی ادامه داد: به نظر می رسد شرط ایجابی، اخلاص و شرط سلبی، حب دنیاست؛ و اگر اخلاص حاصل شود و حب دنیا از وجود آدمی رخت بربندد، این خشیت الهی در آدمی ایجاد خواهد شد.

این استاد حوزه با اشاره به آیات متعددی از قرآن کریم اظهار داشت: این دو شرط به نوعی با هم متلازمند؛ یعنی تا حب به دنیا باشد، اخلاص حاصل نمی شود؛ اما گر این دو شرط حاصل شد، خشیت الهی هم به دنبال آن می آید. حتی می توان گفت: علت تامه خشیت الهی، اخلاص و عدم حب به دنیاست.

وی ادامه داد: اگر ترس از خدا در انسان ایجاد شد، عدم ترس از غیر خدا را نیز به دنبال دارد، زیرا خدا وعده داده است که اگر کسی از خداوند ترسید، خداوند ترس از او را در همه قرار دهد؛ لذا نقل شده: وقتی امام (ره) سخنرانی می کرد، رئیس جمهور آمریکا برنامه هایش را قطع می کرد و به صورت مستقیم ترجمه سخنان امام (ره) را گوش می داد.

مصباح یزدی افزود: گاه گفته می شود همه کشورهای غربی، و حتی شرقی جایی که پای منافعشان در میان باشد، قرار نیست از ما حمایت کنند، پس باید از آمریکا ترسید! اما باید در پاسخ گفت: «حسبنا الله و نعم الوکیل»؛ این آیه صریح قرآن است؛ خداوند می خواهد انسان‌ها را این طور تربیت کند؛ نه یک مشت ترسوی بزدل که با یک «پخ» دشمن عقب نشینی می کنند!

آیت الله مصباح با اشاره به آیه 22 سوره احزاب گفت: مؤمنان راستین با دیدن احزاب و کثرت دشمن، نه تنها نترسیدند، بلکه گفتند: این همان چیزی است که خدا و رسولش به ما وعده داده اند، و نه تنها ایمانشان را نباختند، بلکه بر ایمانشان هم افزوده شد. باید سعی کنیم ترس از خدا را در خود ایجاد کنیم و گاهی نیمه شبی اشکی بریزیم و بر خدا توکل کنیم تا از هیچ چیز نترسیم.

استاد اخلاق حوزه علمیه افزود: اگر به آیات قرآن باور داریم و آن ها را افسانه نمی دانیم، باید ببینیم کجای کار قرار داریم؛ و آیا برنامه های ما همین جهت را دارد و ما را به این مقصود می رساند یا خیر؟

وی در پایان اظهار داشت: باید شکر این انقلاب و امام (ره) و این رهبری عظیم الشأن را به جای آوریم تا مشمول نعماتی بیشتر از سوی خداوند شویم.