چنارکشی در خیابان ولیعصر

به گزارش جماران، روزنامه قانون در گزارشی نوشت: ولیعصر، تنها یک خیابان نیست بلکه میراث ملی محسوب می‌شود. سال 91 آسفالت و چنارهای این خیابان ثبت ملی شد اما ثبت ملی ولیعصر، ناجی چنارهای آن نشد و کارگران همچنان مشغول قطع درختان هستند. این روزها چنارهای ولیعصر به درد خشکی مبتلا شده‌اند. پس از خشک شدن نیز بلافاصله شهرداری آن‌ها را به‌بهانه پرخطر بودن قطع می‌کند. خشکی چنارهای این خیابان به‌دلیل نمک‌پاشی‌ و آبیاری با فاضلاب، سنگ‌کاری‌های پای درختان و ساخت و سازهایی که نزدیک پیاده‌راه‌ها درحال انجام است و از پایین ریشه درخت‌ها را قطع می‌کند و از بالا مانع رسیدن نور و هوا به درختان می‌شود، رخ می‌دهد. شب‌ نیز زمان رقص اره شهرداری بر تن چنارهای ولیعصر است. صبح که می‌شود، دیگر اثری از آن چنارهای کهنسال و قدیمی وجود ندارد؛ گویا هیچ‌گاه در آن سمت خیابان، چناری وجود نداشته است.

ادعایی واهی

هرازچندگاهی صدای فعالان محیط‌زیست و رسانه‌ها در اعتراض به قطع چنارهای ولیعصر بلند می‌شود و هربار شهرداری، توجیه جدیدی برای قطع آن‌ها مطرح می‌کند. اما به تازگی مدیران شهرداری، تعداد نهال‌های چنار کاشته شده در این خیابان را بیش از آنچه که خشک و قطع شده است، بیان کرده‌اند. شهرداری مدعی است بیش از سه هزار اصله چنار در خیابان ولیعصر غرس کرده است. ادعایی که اندک چنارهای باقی‌مانده این خیابان، خلاف آن را ثابت می‌کنند.

سند گمشده ولیعصر

شاید یکی از مهم‌ترین برنامه‌های حفاظت از خیابان ولیعصر در دوره سوم شوراهای شهر انجام شد. سندی در این دوره برای حفاظت از سرمایه‌های میراثی و محیط‌زیستی این خیابان تهیه شد. در این سند، خیابان ولیعصر به‌عنوان یک راسته و گذر میراثی، شناساسی شده و تمامی چنارها و جدارهایش مطابق قانون حفظ میراث ملی، باید حفظ شوند. نکته قابل توجه اینجاست که به‌گفته برخی از اعضای شورای شهر، این سند تاکنون به اجرا درنیامده و پیگیری نیز نشده است. در این سند، طرح‌های کارشناسی کامل و جامعی برای حفظ جلوه‌های میراثی و محیط زیستی ولیعصر ارائه شده است.

طرح‌هایی که بلای جان چنارها شد

اجرای برخی طرح‌ها در قالب ساماندهی خیابان ولیعصر و نهرهای آن، موجب آسیب جدی به چنارهای کهنسال خیابان شد؛ جدول‌گذاری و کف‌سازی غیراصولی که باعث شد درختان از آب روان محروم و چنارها خشک شوند. براساس تحقیقات انجام شده ، تنها راه نجات چنارهای ولیعصر، جمع‌آوری جداول و باز گرداندن نهرها به‌صورت اولیه است. با انجام این کار، دوباره آب در داخل جوی روان می‌شود. همچنین برای آبیاری درختان باید از تراسبندی استفاده شود.

چنارهای بی‌شناسنامه ولیعصر!

براساس قانون حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری، متولی حفظ فضای سبز شهری، باغ‌ها و درختان شهرداری‌ها هستند و مکلفند درختان را حفظ و توسعه بدهند. علاو‌ه‌بر این شهرداری‌ها باید برای درختان شناسنامه‌ای با این اطلاعات که چه تعداد درخت، چند ساله و اینکه چه نیازهای دارند، تهیه شود. با این کار یک تصویر روشن از داشته‌های زیست محیطی شهر وجود خواهد داشت. براساس همان قانون، شهرداری‌ها موظفند که این آمار و اطلاعات را در اختیار دستگاه‌های حاکمیتی و نظارتی قرار دهند. براساس شواهد شهرداری تهران، تاکنون اطلاعاتی را دراین‌خصوص در اختیار سازمان محیط زیست قرار نداده است. یکی از مشکلات این سازمان، همین مساله است؛چرا که آن‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی در این‌باره ندارند. حتی آن‌ها اطلاع ندارند که آیا شهرداری اقدام به شناسنامه‌دار کردن درختان خیابان ولیعصر کرده‌است یا خیر؟خیابان ولیعصر علاوه ‌بر ارزش‌های اکولوژیکی و محیط‌‌زیستی، بخشی از هویت تاریخی شهر تهران و کشور محسوب می‌شود که اهمیت این خیابان را صدچندان می‌کند. با اتفاقاتی که در چند سال اخیر رخ داده و نابودی بسیاری از این درختان ، آلودگی هوا در این منطقه به‌شدت افزایش یافته‌است؛ همچنین آب‌ها نیز آلوده شده‌اند. مساله‌ دیگری که باعث نابودی درختان شده، این است که علاوه‌بر آسیب به تنه و شاخه‌های درختان به ریشه‌های آن‌ها نیز آسیب وارد شده است. چراکه آن‌ها را در سیمان و بتن سنگ‌فرش خیابان‌ها اسیر کرده و با صدور مجوز برای گودبرداری و ساخت 30‌متر پارکینگ ، به ریشه این درختان صدمه وارد می‌کنند یا درختان با آب فاضلاب آبیاری می‌شوند که با انجام این‌گونه اقدامات، هر روز حلقه زندگی را برای درختان از روی زمین و زیر زمین تنگ‌تر می‌کنیم.

ادعای عجیب شهرداری

اما مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران در ادعایی عجیب،چنارهای کاشته شده در خیابان ولیعصر را بیشتر از آنچه که قطع شده است، می‌داند.علی‌محمد مختاری در مصاحبه‌ای با تسنیم گفته است:« برای حفاظت و بهره‌برداری مناسب از درختان چنار در فضاهای سبز شهری، شهرداری تهران، با بهره‌مندی از همکاری و‌نظرات استادان و متخصصان دانشگاهی و موسسات تحقیقاتی، فعالیت‌ها و تحقیقاتی بنیادین را به منظور بررسی دقیق‌تر ناهنجاری‌های درختان چنار آغاز کرده‌است که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان به‌‌این شرح خلاصه کرد:

1- آزادسازی طوقه درختان به نحوی که امکان آبیاری و تنفس ریشه به بهترین نحو میسر شود.

2- بررسی طرح‌های جامع بالادست (حمل ونقل شبکه ارتباطی و ...) و انجام اقدامات پیشگیرانه و کنترلی با ملاحظات زیست محیطی جهت جلوگیری از آسیب به درختان.

3- انجام آزمایش‌های خاک‌شناسی، هیدرولوژی، تجزیه برگی و غیره به منظور ریشه‌یابی مشکلات تغذیه‌ای، مشکلات در جذب عناصر و دست‌یابی به رژیم‌های غذایی مناسب به منظور تقویت درختان.

4- انجام آزمایش‌های آسیب شناسی و فیتوپاتولوژی جهت شناسایی عوامل خسارت‌زای گیاهی (آفات و بیماری‌ها و...) و کنترل آن‌ها با روش‌های صحیح تلفیقی (IPM) به منظور کاهش استفاده از سموم شیمیایی آسیب‌رسان به محیط‌ زیست.

5- غرس درختان مقاوم و بزرگ چنار به روش‌های اصولی و به‌کارگیری سیستم‌های آبیاری مکانیزه به منظور جایگزین کردن درختان منقرض شده آلودگی هوا ، آلاینده‌های محیطی، افزایش جمعیت، مشکلات شهرنشینی، دیرزیستی درختان، قرار گرفتن در معرض تهدیدهای محیطی و تخریب‌های انسانی (وندالیسم) سبب می‌شود سالانه تعدادی از درختان چنار دچار تنش‌های شدید شده و خشک شوند. مختاری در ادامه گفت:« جلوگیری از سقوط و آسیب‌های احتمالی جانی و مالی و پیشگیری از تشدید زوال درختان و همچنین جلوگیری از انتقال و گسترش بیماری‌های گیاهی از طریق اتصال ریشه‌ها و بستر خاک، حذف درختان خشک را در محیط‌های شهری ضروری می‌سازد. به همین منظور، ادارات فضای سبز، در چارچوب وظایف و ماموریت‌های قانونی شهرداری تهران و با هدف مدیریت مناسب و استفاده بهینه از فضاهای سبز شهری و پس از اخذ مجوزهای قانونی، در ساعات غیرترافیکی و با رعایت تمامی مسائل ایمنی نسبت به حذف اصولی درختان خشک که بنا به شرایط، شامل عملیاتی چند مرحله‌ای (پانسمان ریشه‌ها و تنه‌های سالم، ضدعفونی بستر خاک و ریشه‌های مورد حمله میکروارگانیسم‌ها) اقدام می‌کنند. در سال‌های گذشته بیش از سه هزار اصله درخت چنار پنج تا هشت ساله در خیابان ولیعصر غرس شده‌اند؛ در حالی که تعداد درختان خشک شده در مقایسه، بسیار اندک بوده است».