سالهاست که به زنان می‌گویند شما تجربه کافی را برای حضور در راس یک وزارتخانه ندارید و نخست باید رده‌های مدیریتی را طی کنید. روند درستی برای حضور زنان در راس قدرت طی نشدهاست. یک نگاه کلی به سطح منطقه بیندازید افغانستان،عراق و بسیاری از کشورهای جهان سوم نیز در کابینه دولتهایشان وزیر زن حضور دارد اما نمیدانم چرا این موضوع در ایران حالت تابو پیدا کرده‌است.
به گزارش جماران؛ پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان مجلس از مشکلاتی که این روزها گریبان‌گیر جوانان است نگرانی دارد ولی می‌گوید در مجلس به دنبال حل مشکلات است.
ما شاهد این بودیم که برخی از اعضای فراکسیون امید، نامه سوال از رییس جمهور در خصوص موسسات مالی و اعتباری که توسط مخالفین دولت در حال جمع آوری بود را امضا کردند، این اقدام با چه هدفی صورت گرفت؟
تا جایی که من در جریان این موضوع هستم، ابتدا به دوستان گفته شده بود میخواهیم بیانیهای در خصوص مسائل پیش آمده با موسسات مالی اعتباری در مجلس خوانده شود(یعنی شبیه بیانیه درخواست از رییس جمهور برای انتخاب وزیر زن در کابینه) اما بعد از اینکه امضای نمایندگان را جمع کردند، به یک‌باره موضوع طرح سوال مطرح شد. بنده آن روزی که این اتفاق در مجلس افتاد، حضور نداشتم و آن نامه را امضا نکردم اما دوستانی که بعد از این اتفاقات متوجه شدند که ماجرای نامه، بیانیه نیست و سوال از رییس جمهور مطرح است امضای خودشان را پس گرفتند.گفتنی است برخی با این اقدامات به دنبال اهداف پنهانی بودند که تا این لحظه موفق نشدند به خواسته خود برسند.
به نظر شما به عنوان رییس‌فراکسیون زنان، موانعی که مانع حضور زنان در راس قدرت میشود چیست؟
سالهاست که به زنان می‌گویند شما تجربه کافی را برای حضور در راس یک وزارتخانه ندارید و نخست باید رده‌های مدیریتی را طی کنید. روند درستی برای حضور زنان در راس قدرت طی نشدهاست. یک نگاه کلی به سطح منطقه بیندازید افغانستان،عراق و بسیاری از کشورهای جهان سوم نیز در کابینه دولتهایشان وزیر زن حضور دارد اما نمیدانم چرا این موضوع در ایران حالت تابو پیدا کرده‌است. مشخص نیست چرا وقتی نوبت به زنان می رسد عرصه به این حد تنگ شده و موضوعاتی همچون شایسته سالاری مطرح میشود. روزی که در مجلس برای درخواست از رییس جمهور در راستای حضور زنان در کابینه امضا جمع میکردیم یکی از نمایندگان مجلس به من گفت در صورتی امضا می کنم که بنویسید وزیر زن اصلح باشد. باید به این نمایندگان و حامیان این تفکر گفت چگونه میتوانید ثابت کنید که وزرای مردی که در کابینه حضور مییابند اصلح ترین گزینه موجود هستند. در مورد زنان چون فرصت کمتر به آنها داده شده تعداد کمتری توانستند خود را به عنوان نخبه مطرح کنند و در این میان انتخاب فرد اصلح کار سختی نیست. مطالبه زنان از جنس سهم خواهی جناحی یا سیاسی نیست مطالبه به عنوان نیمی از اعضای جامعه است. نیمی از جامعه را به هر بهانهای در حوزه قدرت وارد نکنید در حالی که جایگاهی مانند وزارت اگر به یک زن شایسته داده شود به خوبی میتواند توانایی و شایستگی خود را نشان دهد. در زمان احمدینژاد با تمام نقدهایی که به او و عملکردش مطرح است اما از وزیر زن در کابینهاش استفاده کرد و به طور نسبی همه طیف‌های سیاسی، عملکرد خانم دستجردی را مطلوب ارزیابی میکنند.
تربیت نشدن مدیر میانی قوی در میان بانوان چقدر با غیبت آنها در راس قدرت ارتباط دارد؟
ما در طول سالهای بعد از انقلاب در میان بانوانمان مدیر میانی قوی تربیت نکردیم اما باید از یک جایی شروع کنیم. درست است که ما به خوبی نتوانستیم مدیر قوی در میان بانوان پرورش دهیم اما نمیتوان گفت که مدیر قوی در میان خانمها وجود ندارد. باید در رده‌های پایین مدیریتی و در سطوح میانی از زنان استفاده شود و این موضوع را به عنوان مطالبه مطرح میکنیم که زنان باید در سطح معاونتهای تمامی وزارتخانههاحضور پررنگ داشته باشند.
در گذشته اعلام کرده بودید سطح پایین مطالبه بانوان حضور وزیر زن در کابینه است؛ با این اظهارات، انتظارات خود از دولت را پایین آوردید؟
نه، ما هنوز از خواسته قبلی خود که حضور زنان در هیات دولت به عنوان وزیر است کوتاه نیامدهایم و در این راستا همه تلاش خود را به کار خواهیم گرفت. بیانیه حضور زنان در کابینه را 157 نفر از نمایندگان طیف‌های گوناگون در مجلس جمع آوری کردند. مجلس حمایت خودش را اعلام کرده و ادامه کار در دست دولت است که به نظر میرسد بهانهای نیزبرای عدم انتخاب وزیر زن در دستش نیست.
کدام وزارتخانهها میتواند محل مناسبتری برای فعالیت زنان به عنوان وزیر باشد؟
هر فردی در هرکجا که تخصص دارد و شایسته است باید مورد استفاده قرار گیرد. اما باتوجه به ویژگیهای زنان به نظر میرسد در حوزههایی مانند بهداشتودرمان، وزارت علوم و فناوری و آموزش و پروش بتوانند عملکرد بهتری از خود ارائه دهند.
برخی مطرح میکنند وزیر زنی که بدون اذن شوهرش نتواند از کشور خارج شود، چه کارایی می تواند داشته باشد؟
من فکر می کنم زنی که شایستگی وزیر شدن را داشته باشد به خوبی از پس اداره خانواده خودش برخواهد آمدو با مشکلات سطحی این چنینی روبه‌رو نخواهد شد.
باتوجه به گمانهزنیها و سهمخواهیهایی که در خصوص کابینه انجام میشود، فراکسیون امید چه اقداماتی را در این زمینه انجام داده است؟
چند وقت پیش فراکسیون امید با رییس جمهور جلسه داشت. موضع فراکسیون امید در رابطه با کابینه به هیچ عنوان موضوع سهمخواهی نیست. فراکسیون امید به خوبی میداند که طیف‌های متفاوتی از رییس جمهور حمایت کردند و هر کدام انتظاراتی را دارند امابیشتر، کارآمدی و حمایت از رویکردی که مردم در انتخابات از آن حمایت کردهاند مد نظر ماست.
باتوجه به همسویی بیشتر این مجلس و دولت به نظر میرسد روحانی دستش برای انتخاب اعضای کابینهاش بازتر است، نظر شما در این خصوص چیست؟
به طور طبیعی این مجلس با مجلس قبلی از لحاظ تفکر سیاسی حاکم بر آن تفاوت دارد ولی این را نیز در نظر بگیرید که اصولگرایان معتدل در کنار اصلاح‌طلبان در انتخابات از روحانی حمایت کردند. پس این الزام که فقط اصلاح طلبان در کابینه حضور داشته باشند درست و قابل قبول نیست. من امیدوار هستم کسانی که در کابینه روحانی در دوره یازدهم کارآمد بودهاند بمانند و آن‌هایی که کارایی لازم را نداشتند حذف شوند نباید به افراد ناکارآمد مجدد اجازه حضور داد.
نظر شما در خصوص نقدهایی که در این روزها به شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان مطرح میشود چیست؟
به نظرمن شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان از آغاز زمان شروع به کار خود توانست موثر واقع شود. تصمیماتی که آن مجموعه به ویژه در مورد لیست مجلس گرفت خوب و قابل دفاع بود. اما بعد از لیست مجلس، لیست شورای شهر نیز توانست به طور کامل رای آورد و با وجود انتقادات مطرح شده از سوی برخی، مردم مجدد به تصمیمات این مجموعه اعتماد کردند و دوباره رای دادند. شورای سیاست‌گذاری کارنامه قابل قبولی دارد و نباید اجازه داد این شورا تعطیل شود یا از مسیر اصلیاش دور شود. اما با اعمال یک سری روشها راهکارهای جدید باید رضایت منتقدانی را که برخی از نقدهای آنها منصفانه است جذب کرد.
شورای شهر یکدست می تواند برای شهر مفید باشد؟
امیدوارم این شورا یک شورای مفید و موفق باشد، البته همانگونه که میدانید آنها یکدست نیستند و از طیف‌های مختلف اصلاح طلبی تشکیل شدهاند.
چه فردی را برای شهردار آینده تهران مناسب میدانید؟
من بر خلاف برخی که معتقدند یک فرد علوم انسانی خوانده باید در شهرداری روی کار بیاید مخالفم، شهردار تهران باید تکنوکرات انتخاب شود. این موضوع که شهر از لحاظ بحثهای فرهنگی و اجتماعی نیاز به رشد و شکوفایی دارد موضوعی صحیحی است اما پیگیری این مساله از طریق معاونت فرهنگی- اجتماعی امکان پذیر است. معاونت فرهنگی- اجتماعی شهرداری را در اختیار کسی بگذارند که در حوزههای مرتبط صاحب تفکر و قدرت مدیریت است.اما نیاز است که یک فرد تکنوکرات در شهرداری روی کار بیاید. فردی مثل نجفی که شخصیت برجستهای دارد و مدیر لایقی است برازنده شهرداری شهر تهران است.
در روزهای گذشته شاهد اتفاقات تلخی در زمینه کودک آزاری بودیم، مجلس در راستای کاهش معضلات این چنینی چه برنامههایی دارد؟
این تعرضات جدید نیست و امروزه جامعه نسبت به آنها حساس شده است. من همیشه به عنوان یک جامعه‌شناس تاکید داشتم که جامعه باید نسبت به آسیبهایی که در آن رخ می‌دهد، حساس شود. جامعه باید از حالت بی تفاوتی در بیاید. وقتی زن به عنوان یک ابزار برای فرزندآوری مطرح شد و همه نگاهها و تفکرات در خصوص او در این حوزه است موجب میشود جامعه به سمت رفتارهای پرخطر حرکت کند.
ما در مجلس از سال گذشته کار و تحقیق بر روی لایحه حمایت از کودکان که پنج سال قبل به مجلس آمده را آغاز کردیم. این لایحه در دستور کار مجلس قرار گرفت و کمیسیون قضایی اعلام کرد که روی آن کار نمی‌کند. بنابراین تصمیم بر این شد ما در فراکسیون زنان یا کمیسیون فرهنگی روی این پرونده تحقیق و بررسیهای لازم را انجام دهیم. البته باتوجه به شرایطی که پیش آمد فکر می کنم کمیسیون قضایی نیز به این نتیجه رسیده که باید به این موضوع ورود کند.
در صفحه شخصی اینستاگرام‌تان پیرامون بحث فیلترینگ مطرح کردید که دایره جرم را به قدری تنگ کردیم که بسیاری از مسئولان نیز در برخی مسائل جزو مجرمین به شمار میروند، در این باره توضیح می‌دهید؟
مدت‌هاست دوستان می‌گویند چرا توییتر نداری و من علت اینکه چرا توییتر ندارم را توضیح دادم. من معتقدم حق ندارم در حالی که نماینده مردم هستم فراتر از مردم پیش بروم؛ اگر مردم توانستند به توییتر بدون هیچ فیلتری دسترسی داشته باشند، آن زمان من نیز میتوانم. متاسفانه دایره جرم به قدری در کشور ما تنگ شده که هر حرکتی ممکن است جرم محسوب شود.
در مورد ورود زنان به استادیومها اقدام خاصی صورت نگرفته است؟
همه جای دنیا ورزشگاه یک محیط تفریحی برای خانوادهها به شمار میرود. در حال حاضر حضور زنان در ورزشگاهها برای تماشای بازی والیبال تا حدودی آزاد شده است. در این خصوص اقداماتی صورت گرفته و حتی قرار بود وزیر ورزش در خصوص توضیح دلایل جلوگیری از حضور زنان به ورزشگاهها به مجلس فراخوانده شود که قول دادند وضعیت را بهبود ببخشند.
چرا شما به عنوان نماینده مجلس در ورزشگاه حضور پیدا نمی کنید؟
تا زمانی که دختران و زنان ما به صورت انتخابی و گزینشی وارد استادیوم میشوند، من به آنجا نمیروم. من از رانت برخوردارم و به راحتی میتوانم به آنجا بروم اما میخواهم وقتی که همه زنان توانستندبه راحتی به استادیوم بروند آن روز من نیز در کنار سایرین در استادیوم باشم.
به نظر میرسد حضور شخصیت‌هایی مانند شما میتواند تابو حضور زنان در ورزشگاه را بشکند؟
اگر نظر شما این است که من از رانتم استفاده کنم عیبی ندارد و اگر این موضوع بتواند به نفع جامعه و زنان باشد به طور حتم این کار را خواهم کرد.
این مشکلاتی که در حوزه زنان با آن روبه‌رو هستیم یک نوع تنگ نظری مردانه است یا به مسائل دینی بر میگردد؟
به نظرم بیشتر از موضوعات دینی و فرهنگی، نظام مرد سالار است که حاکمیت خود را از طریق دین اعمال می‌کند. در زمان پیامبر زن ها با ایشان بیعت میکردند و به جنگ می‌رفتند حتی در حماسه عاشورا حضور پررنگ زنان و نقش ویژه آنها را می‌بینید. در حالی که در 1400 سال قبل در اروپا فقط فرزند اول ارث میبرد، اسلام برای دختران حقی در نظر میگیرد و به آنها حق بیعت کردن(رای دادن) داده است. در قرآن اسم ملکه سبا را داریم. ملکه سبا پادشاه کشور خودش بوده است و حکومت میکرده اما امروز در تفسیر رجل سیاسی شاهد آن هستیم که موضوعات به گونهای دیگر تعبیر میشود.
کاش ما بتوانیم نسبت به مسائلی که در قرآن آمده وفادار بمانیم.نظام مرد سالار تفسیر مردانه از دین دارد چون مردان مفسران دین بودند این گونه تفسیر ارائه داده اند.
دلیل اصلی که امروز خشونت در جامعه ما زیاد شده چیست؟
ایراد ما این است که در خصوص همه مسائل به دنبال قانون میگردیم. بسیاری از مسائل نیاز به قانون ندارد. این جامعه است که باید یک فکری به حال خودش کند. مردم انتظار دارند آن کسانی که مسئول است یک اقدامی انجام دهد که این درست نیست. مسئولان نمی توانند به طور مستقیم در کوچک‌ترین مسائل ورود کنند و اثر گذاری لازم را داشته باشند.
پدیده تتلوو ارتباط او با اصولگرایان راچگونه‌ارزیابی میکنید؟
جریان اصولگرایی به درستی دریافته که با بدنه اجتماعی فاصله گرفته است. از همین رهگذر و به علت عدم ارتباط باآنچه دربستر اجتماعی رخداده و نیز فاصله اجتماعی ایجادشده، این جریان در انتخابات‌های اخیرنتواسته است به نتیجه مطلوب خود برسد. اکنون کنشگران درعرصه اجتماعی از نظر هنجاری و ارزشی با نسل اول انقلاب در چهل سال پیش تفاوت‌های بسیاری دارند. درطی این سال‌ها همیشه ازطرف حاکمیت مقوله فرهنگ با تغییرات اجتماعی وفرهنگی هماهنگ نبوده و در راستای این تغییرات، سیاست‌گذاری نشده است، بلکه بیشتر، امری دستوری و همواره نگاه از بالابوده است. اکنون این تفاوت درنگرش‌ها بروز و ظهور بیشتری یافته است. تتلو یکی از هزاران جوانی است که متفاوت از ما زندگی می کند. به نظر من ایراد از فردی مانند تتلو نیست ایراد از آن‌هایی است که این برداشت را از این آدم می کنند. خاستگاه اجتماعی تتلو مشخص است اما این موضوع که افراد جریان محافظه کار از این آدم استفاده سیاسی میکنند باید زیرسوال برد. اگر جریان اصولگرایی به این موضوع رسیده باشد که دلیل رای نیاوردنش فاصله اجتماعی است که با مردم گرفته و سعی در کم کردن این فاصله دارد اقدام بسیار خوب و پسندیدهای است. اما برای جبران این فاصله با اجتماع، به سراغ گزینه منفوری رفته و فرد مناسبی را انتخاب نکرده است. بهتر بود به جای اقدامات این چنینی باشادی‌ساده مردم و برگزاری کنسرتهامخالفتنکند.
این امکان وجود دارد این نزدیک شدن به اجتماع تا انتخابات مجلس 98 یا ریاست‌جمهوری آینده ادامه داشته باشد و دوباره به روند قبلی برگردد؟
اگر با این روش بتوانند به موفقیتی دست یابند آن زمان جامعه از آنها انتظار دارد و به این طیف اجازه نخواهد داد که به رفتارهای گذشته خود برگردد.
به نظر میرسد شبکههای اجتماعی نیز در محقق شدن برخی موضوعات و مطالبهگریها بی تاثیر نیست؟
شما ببینید در گذشته علیه زنان چه قدر مطالب زشت یا مسخره کننده وجود داشت، در این خصوص جامعه نقد را از خودش شروع کردو بعد به وضوح مسائل این چنینی در فضای مجازی کمترشد و به نوعی آن فرهنگسازی مورد نیاز شکل گرفت. من با مهندسی کردن فرهنگ مخالفم. فرهنگ ازجنس سخت افزارنیست که بخواهیم مهندسی کنیم. فرهنگ نرم‌افزاری است و بایدآن را رفته رفته در بستر اجتماعی‌اش پیشبرد تا به نتیجه برسدوفقط ازبطن اجتماع و از مدارس ما و در دانشگاههای ما شکل گیرد. ما امروز برخی مسائل مرتبط با جوان چه دختر و چه پسر را به طور کلی حذف کردیم در حالی که در بطن جامعه، آن موضوعات امری است که در حال اتفاق افتادن است. از همین رو چون صورت سوال پاک شده است به دنبال راهکار یا شیوههای آموزشی برای آن نمیرویم.
چرا سند چشم اندازتوسعه آموزش وپرورش را اجرایی نمیکنند؟
نگاه این سند بیشترآرمانی است و دیدراهبردی در موضوعات مختلف ندارد،هدف در این سیستم آموزشی این است که ما باکرامت باشیم اما راهکاری برای رسیدن به عزت و کرامت در آن ارائه نشده است.
بعد از مرگ مریم میرزاخانی شاهد پیامهای تسلیت توسط شخصیت‌های مختلف بودیم، دلیل چنین واکنشهایی، احساس گناه است یا موضوع دیگری است؟
مرگ مریم میرزاخانی مرثیه‌ای است برملتی که نوابغش،قهرمانانش و نخبگانش را به‌راحتی ازدست می‌دهد. برای ایران مریم مدت‌ها پیش از دست رفته بود؛ آن زمانی که به هردلیلی از ایران خارج شد. حال همه ازمردم تا نمایندگان و سایرمسئولان درسوگ او بیانیه می‌دهند و مردم درماتم او داغدارند. به‌راستی ما داغدارمریم هستیم یاسوگوارگناه خودمان که به‌راحتی گذاشتیم مریم‌ها بروند؟ سوگنامه نخبگان ما مدت‌هاست درجریان‌است. آنها که رفتند و تبعه کشور دیگری شدند، همان‌ها که عاشق ایران و دور از ایران هستند. اگر مریم درایران می‌ماند، نوبت که به جذب او درهیات علمی دانشگاه‌ها می‌رسید، هرچه کلیک می‌کرد، نمی‌توانست گزینه جذب استادزن را انتخاب کند. اگر مریم ایران بود، برای خروج ازکشور هر بار به مجوز همسرش و اجازه نامه رسمی اش نیازداشت. اگرمریم ایران می‌ماند به احتمال زیاد هرگز جایزه فیلدزرا نمی‌گرفت. اگرایران بود و از سربدشناسی گرفتار مردی‌می‌‌شد که باکارکردن اومخالف بود و بدون اذن شوهر مجوز خروج ازخانه نداشت! سری به کلاس‌های زبان انگلیسی، آلمانی،فرانسه وترکی بزنید، هر روز مریم های دیگری مشغول جمع کردن چمدان‌شان هستند. خیابان‌های شهری که امنیت لازم را برای آن‌هاتامین نمی‌کند. دختران وپسران جوان بسیاری از این دیارمی‌روند. باتنگ نظری‌ها، باقدر ندانستن‌ها، بافراهم‌نکردن محیطی امن و پرازآرامش به این کوچ‌های اجباری دامن نزنیم.
