خودروهای هیبریدی به دلیل سازگار بودن با محیط‌زیست و مصرف کم انرژی های فسیلی، از چند سال گذشته شامل تخفیف قانونی برای ورود به خیابان‌های ایران هستند.
به گزارش جماران؛ واردات خودروهای هیبریدی به کشور در حالی طی ماه‌های گذشته شتاب بیشتری گرفته که برخی کارشناسان از کند بودن روند اجرای برنامه برای تولید این خودروها در داخل کشور صحبت می‌کنند. با این همه هنوز هم تعداد زیادی از مسئولان و کارشناسان معتقدند که ایران توانایی تبدیل شدن به قطب اول تولید خودروهای هیبریدی در منطقه را دارد.
چند روز پیش از این بود که مهدی جمالی، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در مراسم رونمایی از موتور ملی سه سیلندر اعلام کرد که تولید خودروی تیبا هیبریدی در دستور کار این گروه خودروسازی قرار گرفته است. پیش از آن هم حمیدرضا فولادگر، رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید داخلی مجلس، گفته بود که بهتر است یک شرکت سوم، فارغ از ایران‌خودرو و سایپا تشکیل شود تا متولی تولید خودروهای هیبریدی در کشور باشد.
رشد شتابان واردات خودروهای هیبریدی
خودروهای هیبریدی به دلیل سازگار بودن با محیط‌زیست و مصرف کم انرژی های فسیلی، از چند سال گذشته شامل تخفیف قانونی برای ورود به خیابان‌های ایران هستند. تعرفه گمرکی بسیار پایین پیش‌بینی شده برای خودروهای هیبریدی مهمترین انگیزه برای واردکنندگان این دسته از خودروها به کشور است، هرچند اعمال این تعرفه پایین در مواردی با مشکلاتی مواجه شده است. با این همه بررسی آمارهای تجارت خارجی در ۴ ماه‌امسال نشان می‌دهد واردات خودروهای هیبریدی به کشور، رشدی معادل ۱۸۵۵ درصد داشته، رقمی‌چشمگیر که نشان می‌دهد استقبال از این خودروها افزایش پیدا کرده است.
تازه‌ترین گزارش تجارت خارجی در ۴ ماه‌امسال نشان می‌دهد در کنار رکورد زدن واردات خودرو، واردات خودروهای هیبریدی به کشور که به تازگی طرفداران زیادی پیدا کرده ۱۸۵۵ درصد رشد داشته است. براساس اطلاعات به‌دست آمده از گمرک جمهوری اسلامی‌ایران میزان ارزش کالاهای عمده وارداتی در ۴ ماه‌امسال نشان می‌دهد افزون بر ۷۹ میلیون و ۴۹۰ هزار دلار خودروی هیبریدی با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی وارد کشور شده که تعداد آنها بیش از ۲۷۵۰ دستگاه است. کارشناسان دلیل افزایش چشمگیر واردات خودروهای هیبریدی به کشور را جدا بودن تعرفه این خودرو از وسایل نقلیه دیگر عنوان کرده و معتقدند به همین دلیل این حجم از افزایش برای نخستین‌بار رکوردی بی‌نظیر ثبت کرده و جزو اقلام عمده وارداتی به شمار رفته است. این استقبال در حالی انجام شده که برخی نمایشگاه‌داران، استقبال نامناسب از خودروهای هیبریدی را پیش‌بینی کرده و معتقد بودند ترس مشتریان از خدمات پس از فروش مانع استقبال از این خودروها خواهد شد. این ترس و نااطمینانی در حالی است که بیش از دو سال از ورود خدمات این خودروها به ایران می‌گذرد و با کمی‌جست‌وجوی اینترنتی می‌توان درباره عمر بالای باتری خودروهای هیبریدی اطلاعات جامعی به‌دست آورد.
مشخصات خودروهای هیبریدی چیست؟
در خودروهای هیبریدی از موتور الکترونیکی در کنار موتور درون‌سوز استفاده می‌شود. ولی استراتژی خودروهای هیبریدی باهم متفاوت است. مثلاً در یک خودرو هیبریدی موتور درون‌سوز برق موتور الکترونیکی را تولید می‌کند. در نوع دیگر این خودروها زمانی که راننده با سرعت پایین حرکت می‌کند، خودرو با موتور الکترونیکی کار می‌کند و در زمان حرکت با سرعت بالا، موتور درون‌سوز نیز به موتور الکترونیکی کمک می‌کند. البته خودرو هیبریدی ترکیبی نیز وجود دارد که در آن هر دو نوع موتورالکتریکی و درون‌سوز همزمان کار می‌کنند. مصرف سوخت هیبریدی‌ها زیر پنج لیتردر 100 کیلومتر است. فرض کنید روزی برسد که خودرویی همه‌گیر در اندازه پراید در ایران، موتور هیبریدی داشته باشد و به جای 9 لیتر در 100 کیلومتر سه لیتر در 100 کیلومتر مصرف کند. اگر این اتفاق امروز رخ می‌داد هزینه متوسط سوخت چنین خودرویی در سال به جای حدود یک میلیون تومان حدود 300 هزار تومان بود. البته غیر از این کاهش هزینه سوخت اگر فرض کنیم همه خودروها در تهران هیبریدی باشند مشکل آلودگی هوا هم به‌شدت کم خواهد شد.
روند کند تولید خودروهای هیبریدی
کارشناسان صنعت خودرو معتقدند خودروسازان داخلی، امکان دسترسی به تولید خودروهای هیبریدی را دارند اما با کندی در این زمینه حرکت می‌کنند. از سوی دیگر مطرح می‌شود که با گران شدن قیمت سوخت اقبال عموم به خودروهای هیبریدی افزایش خواهد یافت و این اتفاق قطعی خواهد بود. اگر سوخت با قیمت واقعی خود به مردم فروخته شود، تقاضا برای خودروهای هیبریدی در کشور زیاد می‌شود. اما با قیمت فعلی سوخت، خرید و استفاده از خودروهای هیبریدی به صرفه نیست. در سراسر دنیا تلاش بر این است که به سمت استفاده از این خودروها بروند و در ایران هم به‌طور قطع اینگونه خواهد بود. البته طبعا این کار با افزایش تقاضا صورت می‌گیرد. با این همه تاکنون اگرچه روند تولید خودروهای هیبریدی در کشور با کندی صورت می‌گیرد اما به نظر می‌رسد روند واردات آن در حال رونق گرفتن است. هرچند تعرفه برای خودروهای هیبریدی وجود ندارد اما دلیل قیمت‌گذاری بالای برخی از خودروهای هیبریدی وارداتی موجب می‌شود که واردات آنها به صورت محدود باشد. کارشناسان معتقدند که‌امروز استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در ایران یک ضرورت است به همین منظور باید نسبت به تولید ویا واردات این نوع خودروها برای استفاده در کلان شهرها اقدام جدی شود.
توان ایران برای ایجاد قطب خودروهای هیبریدی
در همین حال امرالله‌امینی، کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با خبرنگار «تجارت» درباره ظرفیت‌های موجود در کشور برای تولید خودروهای هیبریدی، خاطرنشان کرد: استفاده از سوخت‌های پاک و همچنین تولید خودروهای هیبریدی و برقی با هدف کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی یکی از نیازهای اساسی امروز به شمار می‌رود و ضروری است خودروسازان توجه کافی به تولید این محصولات داشته باشند. این مدرس دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: تولید این خودروها که با هدف رفع معضل آلودگی مورد تاکید قرار می‌گیرد، نیازمند فراهم‌سازی زمینه‌ها و زیرساخت‌های لازم است چراکه به‌طور قطع، تامین منابع سوختی این خودروها در سطح کشور از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و لازم است قبل از ظهور شرکت خودروسازی سوم در جاده مخصوص با هدف تولید خودروهای برقی و هیبریدی، مطالعات دقیقی روی ملزومات اولیه این فرآیند انجام شود. امینی در ادامه یادآور شد: درحال‌حاضر بیشتر خودروسازان بزرگ اقدام به طراحی و تولید خودروهایی با سوخت‌های پاک کرده‌اند و از دانش تولید آن برخوردار هستند، در این شرایط خودروسازان ایرانی می‌توانند از تجربه‌های این شرکت‌ها برای طراحی خودروهای هیبریدی و برقی داخلی استفاده کرده و پس از مطالعات دقیق، اجرای آن را در دستورکار قرار دهند. توجه به این نکته ضروری است که ظهور شرکت‌های خودروساز با هدف تولید خودروهای هیبریدی و برقی، نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی و ورود بخش خصوصی به این عرصه بوده و تاثیر بسزایی در خروج از انحصار صنعت خودرو دارد. این کارشناس خودرو همچنین در پایان خاطرنشان کرد: نگاهی به جایگاه ایران در زمینه تولید خودرو در منطقه خاورمیانه نشان می‌دهد ایران در میان کشورهای منطقه در تولید خودرو از برتری و مزیت نسبی برخوردار است که این امر می‌تواند به نقطه عطفی برای تولید خودروهای هیبریدی در خاورمیانه تبدیل شود، چراکه از ظرفیت‌های اولیه تولید خودروی داخلی برخوردار است و با تمرکز روی طراحی و تولید خودروهای هیبریدی به جمع تولیدکنندگان این مدل خودروها خواهد پیوست.
