دکتر خادم زاده از اساتید دانشگاه تهران و همچنین از مدیران باسابقه میراث فرهنگی کشور است که نقش مستقیمی از ابتدا در جهانی سازی پرونده شهر یزد در یونسکو داشته است.
به گزارش جماران موسس و رئیس سابق پایگاه میراث استان یزد در گفتگو با تابناک یزد در خصوص روند ثبت جهانی یزد در سازمان یونسکو اظهار داشت: کلید و شروع ثبت جهانی یزد به اوایل دهه80 برمیگردد. در آن زمان رئیس سازمان میراث فرهنگی استان یزد، مهندس سیدحسینی بود و با مساعدت و پیگیری ایشان این طرح کلید خورد.
وی افزود: در قدم اول در اوایل سال 83 پایگاه میراث فرهنگی شهر یزد راه اندازی شد و با کمک های بی دریغ مهندس سیدحسینی این پایگاه آغاز به کار کرده و توسعه یافت..
این استاد دانشگاه تهران افزود: برای ثبت جهانی شهر ابتدا میبایست در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد چیزی که تا آن زمان و حتی پس از آن اتفاق نیافتاده بود که شهری در وسعت حدود 900 هکتار ثبت در فهرست میراث ملی شود . این امر بسیار مهم با تلاش های شبانه روزی و حمایت مدیر وقت میراث فرهنگی استان ( جناب آقای مهندس سید حسینی) در سال 84 انجام شد و حدود 900 هکتار از بافت تاریخی یزد ثبت ملی شد و از این طریق هم حمایتهای حقوقی حفاظت از شهر مهیا شد و هم فرصتی شد ذهنیت اهالی شهر برای ثبت جهانی آماده گردد. در همین راستا بر آماده سازی شرایط و نیازهای ثبت جهانی یزد نیز اهمیت داده شد. چرا که از ابتدا هدفگذاری، ثبت جهانی یزد بود.بعنوان مثال اسناد مورد نیاز برای این امر بر اساس استانداردهای مورد تایید ملی و جهانی تهیه و تدوین میشد.
خادم زاده افزود: متاسفانه بعد از تغییر دولت و روی کار آمدن دولت آقای احمدی نژاد و رفتن آقای سیدحسینی از مدیریت میراث استان، به دلیل انتصاب فردی که هیچ تخصص و درکی از حوزه میراث فرهنگی نداشت روند فعالیت های پایگاه پژوهشی دچار اختلال شد. تلاش های گسترده ای برای تعطیلی این پایگاه در دوره مذکور انجام شد اما چون من مسئولیت پایگاه های میراث کشور را هم داشتم تلاش آنها نتیجه بخش نبود و نتوانستند پایگاه یزد را تعطیل کنند. اما بعد از برکنار من توسط آقای بقایی قائم مقام وقت سازمان میراث فرهنگی کشور (با تایید آقای مشایی رییس سازمان) که به درخواست استاندار آنزمان استان یزد و بنا بر پیگیریهای ممتد مدیر وقت میراث فرهنگی استان انجام شد. عملا پایگاه، هویت خود را از دست داد و به تعطیلی کشانده شد و صرفا نام این پایگاه برای گرفتن بودجه های مصوب ملی باقی ماند و و از طرفی رسما فعالیت های ثبت جهانی یزد متوقف شد.
رئیس سابق پایگاه میراث استان یزد یادآور شد: هرچند در این مدت ایشان، قراردادی برای آماده سازی پرونده ثبت جهانی با یک شرکت خصوصی امضا کرد. و اطلاعات موجود پایگاه در قالب پروند ثبت جهانی تدوین و تحویل گردید اما چون نه مدیر وقت و نه حتی مدیران ارشد استانی تمایل و علاقه ای به ثبت جهانی یزد نداشتند، بی نتیجه رها شد و مدیر بعدی نیز دیگر یادی از ثبت جهانی یزد نکرد.
خادم زاده خاطرنشان کرد: باید گفت مدیران میراث فرهنگی دولت نهم و دهم در یزد، در مدت زمان مسئولیت خود در یک اقدام عجیب و قابل تامل بیش از دویست هکتار از بافت تاریخی یزد که به ثبت آثار ملی رسیده بود را، با دادن مجوز به طرح جامع و تفصیلی عملا از محدوده ثبتی خارج کردند که ضربه بسیار بدی به بافت تاریخی محسوب می شود ( که خوشبختانه با پیگری معاون عمرانی استاندار یزد هر دو طرح اصلاح گردید و اشکالات آن تا حد زیادی برطرف شد) و همچنین بسیاری مجوزهای تخریب بناهای ثبتی را صادر کردند از جمله آنها خانه بسیار نفیس و یگانه از دوره سلجوقیان درمحله شیخداد یزد که به تنهایی امکان ثبت جهانی آن وجود داشت را مجوز تخریب دادند. خانه تاریخی در ابرکوه، یک خانه دوره ایلخانی در خیابان مهدی شهر یزد و بسیاری دیگر که یادآوری آنها حسرت و اندوهی جانکاه را برایم تداعی میکند.
وی ادامه داد: پروژه توسعه امام زاده جعفر یزد هنوز مقابل چشممان است که اگر ایستادگی مردمی نبود امروز بافت تاریخی برای همیشه از بین رفته و ناقص تلقی می شد..
دکتر خادم زاده تاکید کرد: با تغییر دولت و روی کار آمدن دولت روحانی، این گله بجای خود باقی است که چرا تخریب آثار تاریخی و ثبتی پیگیری حقوق نشد و مخربین و دهندگان مجوز بدون بازخواستی رها شدند. ولی خوشبختانه حضور مجدد جناب آقای مهندس سیدحسینی بعنوان معاونت عمرانی استاندار یزد باعث شد دوباره ثبت جهانی یزد کلید مجدد بخورد. و با پیگیریها و تلاشهای مجدانه ایشان که هم اعتبارات لازم و هم هماهنگیهای بین دستگاهی ضروری( که این امر از تامین اعتبار بسیار مهمتر و بسیار دشوارتر است ) را فراهم کرد و به نظر من کاری کرد کارستان و اینک که این شهر غنوده در تاریخ و پیچیده در فرهنگ به حق در فهرست میراث جهانی جای گرفته و افتخاری شد برای ایران و جهان.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید بگویم ثبت ملی و همچنین ثبت جهانی شهر یزد مدیون زحمات و دلسوزی های مهندس سیدحسینی است و ایشان حق بزرگی بر گردن یزد و یزدیان دارند. امیدوارم در مقیاس استانی و در مقیاس ملی قدردان زحمات او افرادی چون ایشان باشند که خاموش و بی صدا و بی ادعا در تعالی فرهنگی و مادی جامعه تلاشی شبانه روزی دارند.
