فارین افرز: سردار سلیمانی امروز در ایران محبوب است و سپاه نیز محبوبیت بیش تری کسب کرده است.
به گزارش جماران، «آریان طباطبایی» پژوهشگر مرکز مطالعات امنیت دانشگاه جورج تاون در مقاله ای تحلیلی تحت عنوان «داعش به ایران ضربه زد» اشاره می کند که پس از سه سال تلاش برای حمله به ایران ، داعش در ماه ژوئن گذشته موفق شد که حمله ای تروریستی را در اهداف بسیار نمادین و امن در نزدیکی تهران انجام دهد یکی مجلس و دیگری ارامگاه آیت الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران.
از تابستان سال ۲۰۱۴ میلادی ایران به دلیل حضور داعش در عراق در کشور همسایه مقابه با آن گروه را آغاز کرده است. ایران از دهه ۴۰ میلادی با تروریسم مبارزه کرده است اما داعش شکل تازه ای از تروریسم را ارائه کرد. ایران همواره حافظ امنیت مرزهایش با عراق بوده است. داعش اما به شدت ضد شیعه است و بربریتی را از خود نشان داده که در دوران معاصر از کمتر گروه و جریان دیگری دیده شده است. در ابتدا تهران با نگرانی مواجه شد. رسانه دولتی ایران اعلام کرد که نیروهای امنیتی عراق موفق به تحت فشار قرار دادن داعش شده اند. اما بزودی معلوم شد که تهدید داعش روز به روز افزایش می یابد و نیاز است که ایران به طور مستقیم وارد عمل شود و برای این منظور یک نیروی ضد تروریستی که سالها تجربه داشت و اموزش دیده بود توسط ایران مستقر شد. با افزایش بودجه دفاعی کشور برای تخصیص منابع بیش تر برای مبارزه با تروریسم این دستگاه احتمالی قوی تر هم شده و خواهد شد».
طباطبایی در ادامه می نویسد:«تجربه مدرن ایران در مبارزه با گروه های مسلح در دهه ۴۰ میلادی اغاز شد زمانی که چند ماه پس از انتقال قدرت از رضا شاه به پسرش محمدرضا پهلوی وضعیت کشور در اشوب و هرج و مرج بود. در دهه های پس از آن تا زمانی که رژیم پهلوی در سال ۱۹۷۹ میلادی سقوط کرد شاه دغدغه اصلی اش از گروه های اسلام گرا، مارکسیست – لنینیست و مائوئیست بود. ارتش ایران همراه با اولین سازمان اطلاعاتی با عنوان ساواک مسئول شناسایی و خنثی کردن این جریانات بود. نظارت ها بیش تر شد و شبکه های مسلح شناسایی شدند و اعضای آن ها دستگیر شدند و اطلاعات برای پیشگیری و خنثی سازی و جلوگیری از حملات بیش تر جمع آوری شدند در اوایل دهه ۷۰ میلادی، همکاری های ساواک و دستگاه های ضد اطلاعاتی با همتایان مختلف بین المللی از جمله جامعه اطلاعاتی امریکا و موساد اسرائیل افزایش یافت.
برای مقابله با موج تروریسم در دهه های ۹۰ و سال های ۲۰۰۰ میلادی به این سو ایران کار خود را توسعه و گسترش داد و حتی پس از در اختیار گرفتن قدرت آنان متوجه شدند که نیازمند یک سازمان اطلاعاتی قدرتمندهستد. پس از حمله نیروهای تحت فرمان صدام به ایران در سال ۱۹۸۰ میلادی به این سو این نیاز اطلاعاتی ادامه یافت در آن زمان بقایای سازمان های چپ و گروه های جدایی طلب به عملیات خود در ایران ادامه دادند. تهدید تروریسم در دو دهه تغییر فاز داد. عناصر اسلامگرا را در درون نظام یکپارچه شدند گروه های چپ عملیات خود را متوقف کردند و اعضای شان به خارج از ایران گریختند. در حال حاضر تهدیدات تروریستی اصلی از سوی گروهک های جدایی طلبی چون جندالله است که در استان سیستان و بلوچستان در مرز ایران با افغانستان و پاکستان فعال هستند. گروه هایی مانند پژاک که در نواحی غربی ایران فعال هستند و تهدید خارجی نیز عمدتا از جانب گروه های افراطی سنی چون القاعده است».
طباطبایی با اشاره به این که برای مقابله با این مشکلات دستگاه و نهادهای اطلاعاتی از جمله وزارت اطلاعات و سپاه تشکیل شدند اشاره می کند:« سپاه در این زمینه نقشی کلیدی ایفا کرد و با ایجاد نیرویی چریکی و غیر متعارف تجربه در مقابله با بازیگران غیر دولتی کسب نمود».
پژوهشگر داشنگاه جورج تاون در ادامه می نویسد:«برای ایران داعش یک جانور کاملا متفاوت از دیگر گروه های سلفی سنی قبلی بود چرا که قلمرو پیدا کرده بود منبع در اختیار داشت و موضع قوی تری در مقایسه با القاعده علیه شیعیان داشت و ایران را در فهرست خود قرار داده بود و حتی وحشی گری حود علیه ایران را نیز به نمایش دراورد. همزمان با رشد داعش ایران نیروهای سپاه قدس را به سرعت به سوریه اعزام کرد. ایران در ابتدا تمایلی به بیان حضورش در عراق و سوریه نداشت اما با توجه به انعکاس اخبار در رسانه های بین المللی این موضوع اشکار شد. در این میان عکس هایی از سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس در عراق و سوریه در اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی منتشر می شد و او تبدیل به یک نماد شد. امروز سردار سلیمانی محبوبیت گسترده ای در ایران دارد. او توانسته خود را یک قهرمان محبوب نشان دهد. تهران هم چنین از ارتباطاتش با گروه های مختلف روی زمین در عرصه میدانی از جمله شبه نظامیان شیعه و کردها استفاده کرد. این تلاش ها موفقیت امیز بود تقریبا یک سال قبل از حملات ماه گذشته داعش در تهران وزارت اطلاعات ایران از برنامه خنثی کردن توطئه داعش برای حمله به ۵۰ هدف را خبر داد.
جزئیات طرح بعدا منتشر شد انتقال ۱۰۰ کیلوگرم مواد منفجره و ۶۰۰ هزار یورو پول. با توجه به این اقدامات طبیعی بود که داعش تهران را جزو اهداف خود قرار دهد».
طباطبایی در ادامه اشاره می کند که حمله داعش در تهران نشان می داد که کاستی هایی در تلاش های ضد تروریستی ایران وجود داشته اند و در این باره می نویسد:«نخست آن که کارزار اطلاع رسانی داخلی ایران وجهه ای فرقه ای به خود گرفت. تهران از نوری مالکی نخست وزیر عراق حمایت کرد زمانی که او با سیاست های فرقه گرایانه خود سنی ها را به حاشیه رانده بود به ایجاد داعش به طور غیر مستقیم به جذب سنی های خشمگین توسط آن گروه کمک کرد. امروز نیز ایران به حمایت از بشار اسد در سوریه ادامه می دهد. این موضوع خشم بخشی از سنی ها را در منطقه بر می انگیزد. هم چنین، در داخل ایران نیاز است که دولت و نظام سیاسی توجه بیش تری به سنی ها به عنوان اقلیت مهم مذهبی و قومیتی داشته باشند به خصوص به کردها چرا که عاملان حمله اخیر از میان اعضای این قومیت بوده اند. فقر و فقدان فرصت های مناسب شغلی سبب می شود تا افراد به خشونت گراییده شوند».
او در ادامه می نویسد نکته دوم آن که ایران در مقابله با داعش در عراق قوی تر عمل کرده تا در سورهی چرا که داعش در عراق را یک تهدید بالفعل و قطعی برای قلمرو خود و جمعیت ایران می بیند اما سوریه را به عنوان مکانی مناسب برای محدود کردن اعضای آن گروه تروریستی در نظر می گیرد. در اینجا ایران روی کمک به اسد و شبه نظامیان خامی اش تمرکز کرده است بدون آن که لزوما به طور جدی به مواضع داعش حمله کند در عین حال این امر باعث شد تا داعش مواضع اش در سوریه را حفظ کند. این موضوع می تواند فرصت برنامه ریزی را برای عملیات مشابه حمله اخیر داعش در تهران برای آن گروه فراهم آورد».
این پژوهشگر در ادامه می نویسد:«اکنون با حملات اخیر در تهران مردم ایران داعش را تهدیدی بزرگتری در مقایسه با گذشته می دانند اکنون نیروهای سپاه برای تامین امنیت از محبوبیت بیش تری برخوردار می شوند. در برابر این وضعیت، ایران اقدامات ضد تروریستی خود را در داخل و خارج از آن کشور تقویت می کند. از زمان حملات دوقلو در تهران چندین مظنون دیگر بازداشت شده اند و اقدامات ضد تروریستی علیه گروه موسوم به انصار الفرقان از گروه های افراطی در سیستان و بلوچستان صورت گرفته و سپاه نیز با شلیک موشک هایی اهداف داعش در دیرالزور را هدف قرار داد. پرتاب موشکها اقدام قابل توجهی از سوی ایران بود. این اقدامات موشکی توان بازدارندگی ایران را در برابر همسایگان عربی و داعش به طور همزمان تقویت می کنند.
مسلما ایران نیز در اقدامات ضد تروریستی دارای نقاط ضعفی است اما پیشینه آن کشور نشان می دهد هم چنان در مبارزه علیه داعش قوی است. ایران با تلاش علیه داعش در افغانستان،عراق و سوریه محبوب تر خواهد شد».