شریعتی استاندار خوزستان مداقع قراردادهای تازه نفتی است و منتظر است قرارداد نفتی بزرگی در خوزستان منعقد شود.
به گزارش جماران؛ گفت وگو با غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، ساعت یک ونیم شب انجام شد. تلفنی، پیگیر وضعیت خوابگاه دختران دانشگاه چمران بود که دچار مشکل سرمایشی شده بود. آن موقع شب چند نفر از مسئولان را از خواب بیدار کرده و پیگیر ماجرا بود. جلوی ما قدری رعایت می کرد، ولی مشخص بود عصبانی است و اگر ما آنجا نبودیم، شاید با عتاب و خطاب بیشتری حرف می زد. این گفت وگو بین آن تماس ها جلو رفت. خواستم اعتراض کنم که آقا برای این مصاحبه لطفا تلفن تان را کنار بگذارید؛ اما گفتم شاید در این جدل ها بین استاندار با اداره برق با رئیس دانشگاه و چند جای دیگر، خبری و نکته ای دربیاید که شاید به مصاحبه کمک کند؛ اما متاسفانه نشد بین مشکل کولر دانشگاه چمران و مسئله نفت استان، ارتباطی برقرار کرد. شریعتی مداقع قراردادهای تازه نفتی است و منتظر است قرارداد نفتی بزرگی در خوزستان منعقد شود.
آقای شریعتی، با وجود محرومیت هایی که خوزستان در چندین سال اخیر تحمل کرده است، مانند کمبود آب و برق، احساس می شد با دولت همراه نباشد؛ اما خوزستانی ها آرای در خور توجهی به آقای روحانی دادند، تحلیل شما به چه صورت است؟
در سال های اخیر تنگناهای بسیار زیادی بر خوزستان وارد شد که بعضی از این مشکلات حق خوزستان نبود. بعضی از آنها نیز کافی بود تا یک دولت را در این استان زمین گیر کند که بیشتر افراد حدس می زدند این گونه باشد؛ اما بنده می خواهم تاکید کنم این استان یک بار دیگر به همگان نشان داد خوزستان مانند همیشه منافع ملی را بر منافع محلی ترجیح داده است که پیش تر نیز این را نشان داده بود.
یعنی اگر به آقای رئیسی رای می دادند، این کار ضد منافع ملی به حساب می آمد؟
خیر؛ مشکلات محلی اقتضا می کرد که از دولت دلگیر باشند؛ نه آنکه رای مثبتی را بدهند، بلکه رای منفی به یک جریان می دادند؛ اما وقتی رئیس جمهور پس از بروز مسئله ریزگردها به این استان آمدند، با مردم همراهی کردند و مشکلات را پذیرفتند و پس از ایشان نیز معاون اول رئیس جمهور تشریف آوردند، مسائل را بازگو کرده و صادقانه با مردم برخورد کردند و مشکلات استان را پذیرفتند، این صداقت تاثیر خودش را گذاشت... .
قبل از انتخابات، برآوردهای غالب حاکی از آن بود که رای آقای روحانی در استان خوزستان چندان خوب نیست.
بیشتر جوسازی بود. از موقعی که آقای روحانی و جهانگیری آمدند و با مردم صادقانه صحبت کردند و برای مشکلات خوزستان در تاریخ ١٥ فروردین مصوبه بزرگی را گذراندند که هم برای حل مسئله آب و فاضلاب بود و هم برای ریزگردها و هم برای برق و هم احیای کارون و به سرعت در ١٠ روز پس از آن، بند اول این مصوبه اجرا شد، هرچند بعضا برای مردم دلگیری هایی پیش آمده بود؛ اما چون منافع ملی برایشان اهمیتی ویژه داشت، رایشان را برای ایران دادند و احساس کردند از طریق آقای روحانی حفظ منافع ملی بهتر صورت می گیرد.
از آنجا که خوزستان استانی نفتی به حساب می آید و عمده ترین درآمد استان نیز از این صورت تامین می شود، رای خوزستان معنای نفتی هم دارد؟ در صحبتی که من با مردم این منطقه درباره مشکلاتی مانند فقر، بی کاری و رکود اقتصادی داشتم، بیشتر آنها فقط حرف شرکت نفت را بر زبان می آوردند.
صنعت غالب کشور نفت به حساب می آید؛ اما سه تا چهار درصد اشتغال این استان را ایجاد کرده است. درحالی که به لحاظ تولید ثروت، این صنعت سهم بالایی دارد. مثلا در زمینه پالایشگاهی، یک پالایشگاه در آبادان است و بقیه آن در سایر استان ها قرار دارد؛ ما این انتظار را داریم که پالایشگاه های بیشتری در خوزستان تاسیس شود و این اشتغال از نفت عاید خود خوزستان شود.
عدد مدنظر شما درباره سهم اشتغال از نفت در خوزستان چقدر است؟
حداقل بین ١٠ تا ١٥ درصد باید باشد؛ حُسن دیگر این کار، این است زمانی که نفت استخراج می شود و به استان های دیگر ارسال می شود، هیچ گونه ارزش افزوده ای از محل استخراج نفت به استان تعلق نمی گیرد؛ اما در پالایشگاه استان های تهران، اصفهان و مرکزی، از محل تبدیل نفت به بنزین، به شهرداری ارزش افزوده تعلق می گیرد و باعث می شود آنها بتوانند شهرهایشان را نوسازی کنند؛ درحالی که سه میلیون بشکه نفت از خوزستان خارج می شود و هیچ گونه ارزش افزوده ای به استان تعلق نمی گیرد و به عنوان کالای صفر در نظر گرفته می شود. از طرفی شهرهایی مانند مسجدسلیمان، روزبه روز فرسوده تر می شوند.
منظور شما این است که دولت نفت استخراج شده را به عنوان یک کالای تجاری در نظر بگیرد؟
هنگامی که نفت در زیر زمین است، ارزشی ندارد؛ اما هنگامی که استخراج می شود، ارزشمند می شود و همین استخراج باعث به وجودآمدن ارزش افزوده ای می شود که باید درصدی از آن ارزش افزوده را به آن شهر اختصاص دهند.
در واقع منظور شما این است که نفت باید یک کالای تجاری حساب شود، نه یک کالای ملی.
خیر؛ کالای تجاری، کالای ملی هم به حساب می آید. بنزین هم کالای ملی، جاری و استراتژیک به حساب می آید که نفت نیز مانند آن است. طبق قانون، سه درصد ارزش افزوده باید به شهرها اختصاص داده شود.
اما در اینجا هیچ گونه ارزش افزوده ای تعلق نمی گیرد.
بله دقیقا، می گویند که در مناطق نفت خیز جنوب، پیمانکار حق العمل کار می کند و نمی تواند ارزش افزوده ای بدهد، درصورتی که باید ارزش افزوده را به این شهر اختصاص دهند و از این طریق اشتغال نیز ایجاد کنند.
درواقع نگاه کلی در استان برای رفع مشکل بی کاری متوجه نفت است؟
بله این انتظار وجود دارد.
البته انتظار سنگینی است.
انتظار داریم که این نکته که عرض کردم در استان انجام شود، اگر بناست این نفت در مناطق دیگری به بنزین تبدیل شود، در خوزستان هم این کار صورت گیرد، البته منظور بنده این نیست که در سایر استان ها انجام نشود، اما در کنار استان های دیگر، در خوزستان هم انجام شود که اشتغال و ارزش افزوده آن به این استان نیز برسد.
در بین مردم این منطقه زیاد شنیده می شود که نفت این منطقه را می برند و هیچ چیز به این استان نمی دهند، شما چقدر با این حرف موافق هستید؟
خیر، نفت برای تمام ایران است و ما این را قبول داریم، اما آقای روحانی در یکی از سفرها که برای افتتاحی تشریف برده بودند، حق شُفعِه را مطرح کرده بودند که امری فقهی است که گفتند بخشی از درآمد نفت، اول به این منطقه اختصاص داده شود.
شُفعِه به چه معناست؟
یعنی ابتدا خدمت به همان منطقه صورت گیرد، نفت باید چهره خشن خود را تبدیل به چهره ای ملایم و نرم کند و برای مردم خدمات رفاهی از جمله راه سازی و کارهای عمرانی و اشتغال ایجاد کند و مشکلات زیست محیطی را نیز حل کند و به کشور نیز رسیدگی کند.
در حق شُفعِه به میزان و رقم آن اشاره نشده است؟
اشاره شده و قابل بحث است، همین که دولت دو درصد نفت را تبدیل به سه درصد کرد ممنونیم و کار بسیار ارزشمندی بود و درعین حال برای حل مشکلات دیگر نیاز به کمک بیشتری است. آقای رئیس جمهور با توجه به دستور وزیر نفت و پیگیری های ما دستور دادند که سه درصد از سرمایه گذاری نیز تعلق گیرد که کار بسیار بزرگی است و بنده از رئیس جمهور و وزیر نفت محترم تشکر می کنم.
در اکثر سفرهای آقای زنگنه به استان خوزستان، در کنار آقای زنگنه دیده می شوید و تصویری ساخته اید که با نفت رابطه بسیار نزدیکی دارید و کارکنان نفتی نیز نظر مساعدی نسبت به شما دارند. به نظر شما بخشی از رای خوزستان پیام ضمنی نفتی هم داشت؟
وزیر نفت به اصرار من و نمایندگان در بخش اقتصاد مقاومتی به عنوان وزیر معین خوزستان معرفی شد که در ابتدا ایشان نپذیرفتند، اما ما اصرار کردیم. در بحث خدمات اجتماعی خدمات خوبی ارائه کردند و حتی به مناطق حاشیه اهواز اعتبار خوبی اختصاص دادند. به اتفاق وزیر دوبار به مناطق محروم رفتیم و ایشان بازدید داشتند و بنده از مجموعه نگاهی که ایشان به استان دارند همیشه صمیمانه سپاسگزاری کرده ام، واقعا اعتقاد ایشان این است که خوزستان توسعه پیدا کند و تلاش می کند که از طریق نفت در حد امکان این کمک را انجام دهد که از این بابت آقای زنگنه مورد احترام و مورد قبول استان قرار گرفته است و امیدواریم که در دولت جدید نیز حضور داشته باشند و نگاه فعلی خودشان را نسبت به خوزستان حفظ کنند تا منجر به عمران و آبادانی بیشتر در این استان شود.
الان سر مسئله آبگیری هور العظیم بین استانداری و نفت اختلافاتی است. من به تازگی آزادگان جنوبی بودم و می دیدم برخی از قسمت ها و کارها به خاطر فشار استانداری برای آبگیری، عجله ای و خارج از رویه انجام می شود.
خیر فشاری نیست، تالاب شادگان مسئله ای زیست محیطی به حساب می آید.
شرکت نفت هم نگفته است که آنجا را کور می کند.
مصوبه دولت این است که هر طرحی بخواهد انجام شود، باید پیوست زیست محیطی داشته باشد، اینجا در دولت آقای احمدی نژاد خشک شد. در دنیا در اقیانوس چاه نفت حفاری می کنند، آیا آنها اقیانوس یا دریا را خشک می کنند؟ تالاب که جای خود دارد. آیا این امکان پذیر نیست در زمانی که آب در تالاب وجود دارد چاه نفت احداث شود؟ قطعا امکان پذیر است. اول اینکه مصوبه دولت درخصوص مسائل زیست محیطی پیوست هر طرح است، دوما اینکه اگر این تالاب خشک شود، تبدیل به یک کانون ریزگرد می شود و درآمد یک سری از مردم را که از محل ماهیگیری در این نقاط اشتغال دارند قطع می کند و بسیاری مشکلات دیگر را برای این استان پیش خواهد آورد. ما می گوییم در اینجا که نفت مخزن مشترکی دارد، حتما اولویت دارد که نفت استخراج شود و ما نیز کمک می کنیم، اما مسائل زیست محیطی آن نیز رعایت و تالاب نیز پرآب شود. از طرفی دیگر ما نهایت همکاری را نشان داده ایم و به ما گفتند که تا اردیبهشت کار یکی از چاه ها و تا خرداد نیز کار یکی دیگر از چاه ها را انجام می دهیم و ما گفتیم که تا پایان اردیبهشت و خرداد این حوضچه ها آبگیری نشوند؛ یعنی آنچه را که آنها تعهد کرده اند پذیرفته ایم و طبق تعهد پیش می رویم. حوضچه هایی که آبگیری شده اند کار نفت در آنجاها تمام شده بوده و نفت در آنجا کاری نداشته است.
بحث این است که این تقدم و تاخر زمانی به این کاری که آنها می خواهند انجام دهند؛ یعنی لوله را در کف هور العظیم بخوابانند و سپس روی آن جاده بکشند، ضربه نزند؛ به عنوان مثال در پَد ٨ و پَد ١٨ دقیقا مشکلشان این است که آبگیری شده است و لوله ها را باید بالا بیاورند.
خودشان تعهد کرده اند که تا پایان خرداد این کارها را انجام می دهند.
منظور بنده این است که در زمینه اجرا نیز چنین تداخلاتی پیش می آید
بله، بنده نیز منکر این موضوع نشدم، اما این کارها را برای چه چیزی انجام می دهیم؟
کشور توسعه پیدا کند که بخشی از توسعه نیز مربوط به نفت است. نتیجه توسعه چیست؟
زیست و رفاه بهتر.
دقیقا، اما اگر این کار صورت نگیرد به معنی آن است که ما به هدفمان نرسیده ایم؛ یعنی عملا نقض کرده ایم، ما می گوییم آب باید باشد و هم زمان کارهای نفتی نیز صورت گیرد که برابر است با زیست بهتر که رفاه بیشتری برقرار می شود و نفت هم استخراج شود که درآمدمان بیشتر شود... .
عرض من هم این نبود که به تالاب توجه نشود؛ صحبت بر سر تقدم و تاخر زمانی بود... بگذریم... تا چه مقدار به آزادگان و غرب کارون امید دارید؟
امید داریم که هم تولید و هم اشتغال را افزایش دهد و انتظار داریم که ان شاءالله قراردادهای IPC اجرا شود؛ همه اینجا منتظرند. شخصا با وزیر نفت بارها صحبت کرده و گفته ام که هرچه زودتر این کارها صورت گیرد و حتی دو بار به دنبال امضای ستاد اجرائی بودم که این امر زودتر صورت گیرد تا روند اجرائی آن طی شود و هرچه سریع تر بتوانیم اشتغال در این زمینه ایجاد کنیم و از مخزن مشترک که جزء سرمایه های ملی به حساب می آید، تولید بیشتری کنیم و ٣٠٠ هزار بشکه کنونی هرچه زودتر به یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه افزایش پیدا کند. شرکت های چینی درحال حاضر حدود شش درصد ضریب برداشت دارند که درصد چندان بالایی نیست و باید شرکت های مطرح مانند توتال و پتروناس وارد این طرح شوند که ما نیز کاملا اعلام آمادگی کرده ایم و حمایت می کنیم.
شرایط سیاسی استان اجازه ورود خارجی ها را می دهد؟ پیش تر این گونه نبود که آمادگی حضور خارجی ها را داشته باشند.
خیر، از دیرباز خارجی ها در خوزستان حضور داشته اند و بیش از هر استان دیگری این ظرفیت را داشته است و دارد و رای این استان نشان داد که ظرفیت های خوزستان فراتر از چیزی است که برخی ها فکر می کنند و نگاه آنها اشتباه است. مردم ما به اشتغال نیاز دارند، مردم خوزستان با خارجی ها مشکلی ندارد، در سد شهید عباسپور، سد دز و صنایع نفتی مختلف مشکلی نداشته اند، اما حفظ هویت ملی و مسائل دینی و مذهبی ما کاملا پابرجاست و درعین حال هیچ مشکلی با اینکه سرمایه گذاری خارجی صورت گیرد، وجود ندارد.
بله؛ از نظر تاریخی خوزستان دروازه ورود ایران به تمدن جدید بوده است. سوال بنده بیشتر درخصوص دوره زمانی ١٠ تا ١٥ سال اخیر است.
خوزستان سرزمین مقدسی است و محل شهادت جوانان پاک این سرزمین است و با رعایت تمام این مسائل ما از سرمایه گذاری ها و تکنولوژی های خارجی جدید استقبال می کنیم.
در صحبت هایتان اشاره کردید که ان شاءالله قراردهای IPC بسته شود، ظاهرا نفتی های اهواز نیز مدلی را در نظر گرفته اند، شما در جریان مدل های اهوازی هستید؟
بله؛ تا حدودی، به صورت کلی در جریان هستم.
دنبال می کنید که چه زمانی مدل اهواز به نتیجه می رسد؟
بنده با وزیر محترم نفت صحبت کرده ام و ایشان گفته اند که آنها نیز در حال نهایی کردن هستند، اهوازی ها نیز گفته اند که مدل موردنظرشان را ارائه کرده اند و وزارت نفت پذیرفته است. شما چالش درست نکنید، کارها خوب پیش می رود (با خنده).
شنیده اید که قرار است با شلمبرژه در دوبی قرارداد ببندند؟
تا حدودی شنیده ام.
این موضوع را مطرح نکرده اید که چرا در اهواز قرارداد نمی بندند؟
به این مسائل تخصصی بنده ورود نمی کنم زیرا کار ملی به حساب می آید.
محل قرارداد که امر تخصصی به حساب نمی آید، کار نمادین است.
اشکالی ندارد، اعضای ما در مناطق نفت خیز جنوب افراد مقیدی هستند و نسبت به مسائل خودشان حساسیت خاص دارند و بهتر است این مسائل دامن زده نشود. وزیر نفت نیز همیشه گفته است اگر قرار باشد خوزستان توسعه پیدا کند، با نفت توسعه پیدا می کند و اگر دوستان مناطق نفت خیز نیز به سمت توسعه حرکت کردند، استان نیز توسعه پیدا می کند و درخصوص اینکه قراردادبستن در این سمت باشد یا جای دیگر، بحثی نیست؛ مهم این است که منجر به توسعه استان شود.
منبع: روزنامه شرق
