رنج بزرگ دنیا از فقدان وجود دو عنصر اخلاق و نیایش و معنویت در زندگی بشر امروز حاصل شده و دنیازدگی و بد اخلاقی بشریت به فاجعه های بزرگی دامن زده است.
دکتر احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران در مراسم معرفی برگزیدگان هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش که جمعه شب در کتابخانه ملی برگزار شد، گفت :امروزه اخلاق‌فروشی باب شده و این امر، تلخ و خطرناک است.
به گزارش جماران، وی افزود: اخلاق مداران ، هیچ وقت دم از اخلاق نمی‌زنند و تظاهر به اخلاق ندارند، بلکه اخلاق در عمل آنها دیده می‌شود.
مسجدجامعی افزود: البته می‌توان نمونه هایی از اخلاق متفاوت و متعالی را در میان مردم یافت بی‌آنکه هیچ تظاهری در رفتار و گویش آنها باشد. اگر فهم صحیح از عالم و رفتارهای برگرفته از آن را در نظر بگیریم، باید دید توسعه شهری امروز چقدر منطبق با آن است. متاسفانه توسعه شهری به گونه ای بوده است که زندگی پرندگان آسیب دیده است و اغلب مهاجرت کرده‌اند اما خوب است که دیگر آب و هوای شهر را نفروشیم. نمی‌توانیم طوری رفتار کنیم که پیاده‌رو را به نفع سواره‌رو مصادره نکنیم؟ یا نمی توان باغ‌ها را به نفع برج‌ها از بین نبرد؟ آیا نمی شود به گونه ای مدیریت کرد که جلوه کوه از مقابل مردم حذف نشود؟ نمی توان طوری رفتار کرد که احترام آب، خاک، هوا و گلها حفظ شود و اگر می‌خواهیم اینها مورد احترام قرار گیرند، باید یک برنامه اخلاق عملی را طراحی کنیم.
عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: بین این همه اتفاق، در کنار خودمان آدم‌هایی را داریم و امیدوارم روزی به جایی برسیم که اخلاق را در مشاغل بیاوریم. ما هم سعی کرده‌ایم در اخلاق و نیایش، کسانی را که عمری در این مسیر بودند، شناسایی کنیم و خوشحالیم که دوستان ما در این زمینه همکاری کرده‌اند.وی افزود: باید در کار خودمان در حوزه فرهنگ، هنر، پژوهش،علم و دین این ارزش را ایجاد کنیم و سعی هم کرده ایم برخی از چهره ها را شناسایی و معرفی کنیم.
رئیس دولت اصلاحات نیز در این مراسم با اشاره به روز قدس گفت: در این روز ملت ایران نه فقط با مردم مظلوم فلسطین ، بلکه با همه مظلومان جهان اعلام همراهی و همدلی و نفی هرگونه ستم و بیداد می کند. وی با طرح این پرسش که چه نسبتی میان اخلاق و نیایش وجود دارد، افزود: رنج بزرگ دنیا از فقدان وجود دو عنصر اخلاق و نیایش و معنویت در زندگی بشر امروز حاصل شده و دنیازدگی و بد اخلاقی بشریت به فاجعه های بزرگی دامن زده است.
وی افزود: بدتر این که گاهی این بی اخلاقی و بد اخلاقی ها به نام دین و به عنوان یک رویکرد و هنجار دینی مطرح می شود. دینی که به گفته رسول گرانقدرش برای تکمیل مکرمت های اخلاقی برانگیخته شده است و چه دردی بالاتر از این که به نام دین اسلام و به نام دین این پیامبر انواع و اقسام جنایت ها و بداخلاقی ها صورت می گیرد.
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: اخلاق هر چه باشد و هر رویکردی که به آن داشته باشیم، شرط تحقق آن دو عامل از جمله آزادی است. یعنی اگر انسانی به زور وادار به کار نیک بشود کار او اخلاقی نیست. اخلاق باید با آزادی کامل انتخاب بشود.
وی از معنا پیدا کردن اخلاق در جامعه و در ارتباط با دیگران به عنوان دومین عامل تحقق شرط اخلاقی بودن یاد کرد و گفت: مهربانی، وفای به عهد، راستی و پاکی در صورتی تحقق می یابد که انسان در جامعه و ارتباط با دیگران باشد.اوافزود: اخلاق، مهمترین خصیصه شخصیت انسانی است. انسان شاید بیش از آنکه به دلیل دارا بودن اندیشه و عقلانیت انسان باشد ،
به واسطه اخلاق انسان است. ادیان الهی هم برای تحقق اخلاق آمده اند.
اخلاق زمانی تحقق می یابد که انسان از خودش بالاتر بیاید و از دنیازدگی و پایبند بودن به زمین رها بشود. این که بسیاری از بزرگان به این نتیجه رسیدند که برای دستیابی به فضائل اخلاقی و منزلت باید ترک من کرد، از یک جهت درست است. البته این امر لزوما به معنای فراموش کردن خود من نیست بلکه از این که «من» و «ما» اسیر امر کوچکتر از خود باشد باید رها شویم و از زمین بالاتر رویم.
به زمین فرود آمدن یعنی انسان من را با تن یکی بداند. باید این نحوه من را ترک کرد تا به تعبیر عارفان به من بزرگ تر برسد تا اخلاق تحقق پیدا کند.وی افزود: نیایش بزرگترین وسیله ای است که به کمک آن انسان از زمین کنده شود و از اسارت تن رهایی یابد. نیایش یعنی خود را بالا بردن و با جام جهان همسو و هم سخن شدن تا من حقیقی او از جنس برتر شود.بنابراین اگر لازمه اخلاق این است که انسان از خود فراتر و بالاتر بیاید و خود مجازی را رها بکند، نیایش مهمترین راهی است که انسان را می تواند به این درجه و مقام برساند.
در ادامه مراسم از برگزیدگان هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش به شرح زیر تقدیر شد:
علی نصیریان درحوزه تئاتر و سینما، حسین راغفر در حوزه اقتصاد، هاشمی طبا در حوزه سیاست و مناظره‌های تلویزیونی، محمدعلی موحد در حوزه ادبیات، احمدرضا احمدی در حوزه شعر، هایده شیرزادی در حوزه محیط زیست،
مهدی ابراهیمیان در حوزه معماری، آیت الله ابراهیم امینی در حوزه دین، رضا هاشمی در حوزه اخلاق
حرفه‌ای، لیلا ارشد در حوزه اجتماعی و بهرام حنفی در حوزه هنر تجسمی برگزیدگان جایزه اخلاق و نیایش بودند.
در بخش پایانی این مراسم بیانیه هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش به شرح زیر قرائت شد:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
ای خدا ای فضل تو حاجت روا
با تو یاد هیچ کس نبود روا
این قَدَر ارشاد، تو بخشیده‌ای
تا بدین، بس عیب ما پوشیده‌ای
قطره‌ای دانش که بخشیدی زپیش
متصل گردان به دریاهای خویش
قطره‌ی علم است اندر جان من
وارهانش از هوا وز خاک تن
(مثنوی، دفتر اول)
نهال جایزه اخلاق و نیایش امسال و در هشتمین دوره برگزاری آن ده ساله شد. این روز مبارک و این مکان عالی را به فال نیک می‌گیریم تا ضمن اشارتی کوتاه بر تاریخچه این نهاد مدنی غیردولتی و علل و اسباب تاسیس آن، برندگان این جایزه خاص و کم سابقه و کم‌نظیر را معرفی کنیم.
جایزه اخلاق و نیایش با همت و ایده آقای احمد مسجد جامعی و اعضای هیات امنای موزه ملى قرآن کریم شکل گرفت و در مسیر بلوغ، همدلی چهره‌های خوشنام و محبوب فرهنگی و سیاسی و به ویژه حجت‌الاسلام سید محمد خاتمی به آن نیرویی مضاعف برای بالندگی داد.
مبنای شکل‌گیری این ایده، احساس نیاز بود. توجه نامناسب به ظواهر اخلاق و دین و فقدان فعالیت‌های بنیادی و عمیق در مسایلی که به باورهای جامعه ایران ارتباط دارد و ممکن است در گذر زمان جامعه فرهنگ‌دوست و اخلاقی ایران را از درون از غنای دلپذیر خود خالی و پوک کند، موجب نگرانی بسیاری از اهل علم و فرهنگ و اخلاق بوده و هست. فاصله بین سبک زندگی واقعی و شعارهایی که بی‌وقفه و تامل ابراز می‌شود و در واقع خلاء جانفرسا بین حرف و عمل اخلاقی، همگان و به ویژه نسل جوان را در وضعی دشوار قرار داده است. وضعی که ناگزیر بیش از هر باوری به اعتقادات اخلاقی و دینی نسل‌های آینده آسیب می‌رساند.جایزه اخلاق و نیایش در چنین فضایی و با نیت طی کردن فاصله نظر و عمل بنیاد نهاده شد. این جایزه با تکیه بر مبانی نظری تلاش کرد هرساله به جای تهیه و تالیف مقالات و نوشته‌ها در ارزش و خوبی اخلاق، اخلاقی‌ترین فعالان حوزه‌های مختلف اجتماعی را معرفی و از آنها تقدیر کند. این روشی است که در کنار فعالیت‌های دیگر و با قدردانی از عمل اخلاقی سیاستمداران، هنرمندان، پژوهشگران، دانشمندان و فعالان اجتماعی، سبک زندگی اخلاقی و آرمانی را ارج می‌نهد و بزرگ می‌دارد و با الگو سازی واقعی، منش اخلاقی را توسعه می‌دهد.همراه کردن عنوان نیایش در کنار اخلاق، بر فضای مثبتی که نیایش برای تعالی اخلاقی ایجاد می‌کند، تاکید دارد. مراسم این جایزه از زمان شکل‌گیری در ماه مبارک رمضان برپا شده است و گمان موسسین این بوده است که همه ماهها، ماه رفتار اخلاقی است و رمضان با فضای معنوی خاص خود ماه خوبی برای برپایی مراسم قدردانی از برگزیدگان این جایزه است.
هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش، در واپسین روزهای ماه مبارک رمضان و با افتخار، برگزیدگانِ این دوره را معرفی می کند. برگزارکنندگان این جایزه به همراه همه شهروندان ایرانی، ضمن تقدیر از همه کسانی که چراغ عمل اخلاقی را در هجوم سیاه‌باد دورویی و دروغ روشن نگاه داشته‌اند، به فروزان‌تر شدن این شعله امیدوارند.
