این اسناد البته مربوط به گذشته نبوده و نمونه مشابه این نوع عملیات را در سال های اخیر می توان در مقابله با انقلاب مردم مصر و محمد مرسی رییس جمهوری قانونی آن کشور دید.
به گزارش جماران، تقارن ها گاه بسیار عبرت آموزند. انتشار اسناد جدید دخالت مستقیم آمریکا در کودتای 28 مرداد این روزها همزمان و متقارن با چند رویداد است:
- اظهارات مداخله جویانه و سردرگم دونالد ترامپ در اجلاس ریاض و اظهارات مشابه آن مانند سخنان تیلرسون وزیر خارجه امریکا در ارتباط با تغییر در ایران؛
- واقعه تروریستی در مجلس و حرم امام و مواضع غیرمتعارف هیات حاکمه امریکا در قبال آن ؛
- اعلام تحریم های جدید علیه ایران .
همه اینها در حالی است که کمتر از یک ماه از حضور پر افتخار بیش از 40 میلیون رای دهنده ایرانی پای صندوق های رای می گذرد. انتخاباتی که به زعم بسیاری از صاحب نظران بین المللی نمایشی از مردم سالاری و همبستگی و اقتدار ایران بود. اگر چه به نظر می رسد مقامات آمریکایی پیام این انتخابات را با گوش های سنگین و چشمان کم سوی خود ندیده و نشنیده اند.
جالب تر اینکه این اظهارات و مواضع جانبدارانه از سوی هیات حاکمه جدید امریکا همزمان با انتشار اسناد تکمیلی و اطلاعات جدید در مورد عملیات آژاکس در سال 1953 یعنی کودتای 28 مرداد 1332 شده است. اسنادی که بیش از پیش نشانگر دخالت های آشکار و بی پروای دولت های آمریکا و انگلیس در سرنگونی دولت مردمی و استقلال طلب دکتر محمد مصدق بوده و جای تامل و تدبر برای همه آزادی خواهان و عدالت طلبان جهان دارد.
این اسناد که توسط وزارت امورخارجه آمریکا منتشر شده نشان می دهد طراحی عملیات آژاکس از ماهها قبل با اطلاع مقامات عالی امریکا صورت گرفته و آنها به خود اجازه می دادند که به راحتی در سرنوشت مردم یک کشور دخل و تصرف کرده تا آنجا که حتی متن پیام شاه را پس از پیروزی کودتا دیکته کنند.
در این اسناد که مربوط به مکاتبات سری و فوق سری سفارت آمریکا در تهران با وزارت امور خارجه آن کشور و سازمان سیا است، به وضوح از نقش مستقیم آمریکا در مدیریت این کودتا و کنار زدن دولت منتخب دکتر مصدق پردهبرداری شده و در جزییات موضوع از چینش نیروها و خریدن افراد و مخارجی که این کودتا دارد سخن به میان آمده است.
در بخشی از این اسناد به صراحت آمده که دکتر مصدق در مقابل برنامه های آمریکا برای مصادره منافع نفت ایران مقاومت می کند و اعلام می شود که تا مصدق بر سر کار است، طرح نفت آمریکا اجرا نخواهد شد.
به این منظور سازمان جاسوسی آمریکا با طراحی دقیق و ایجاد ارتباط با همه جریانات سیاسی و اجتماعی تلاش می کرده آنها را همراه با کودتا کند. از ارتباط با برخی سران قشقایی تا ارتباط با ژنرال های ایرانی. اما از بسیاری پاسخ رد می شنیده است. از جمله نه اقوام ایرانی مانند قشقایی ها و نه حتی کسانی مانند ژنرال ریاحی به آنها پاسخ مثبت نداده و وفاداری خود را به ایران و مصدق اعلام کرده بودند.
در این اسناد آمده که وقتی از ژنرال ریاحی خواستند تا به شاه اعلام وفاداری کند او پاسخ داده که برای من ایران مهم است. در چند سند هم به عدم همراهی وزیر امور خارجه دولت مصدق یعنی دکتر فاطمی و مواضع استقلال طلبانه او اشاره شده است.
عملیات آژاکس به دلیل همین عدم رغبت ها در روز مقرر موفق به اجرا نمی شود و شاه که برای دور بودن از میدان عملیات بدون هماهنگی های لازم به ایتالیا رفته بود، از سوی دولت ایتالیا مورد اعتراض قرار می گیرد.
براساس همین اسناد، زاهدی از ابتدا وفاداری کامل خود را برای اجرای کودتا و جانشینی محمد مصدق اعلام می کند. این اسناد البته مربوط به گذشته نبوده و نمونه مشابه این نوع عملیات را در سال های اخیر می توان در مقابله با انقلاب مردم مصر و محمد مرسی رییس جمهوری قانونی آن کشور دید.
اینک این روزها هیات حاکمه آمریکا به ویژه با حکمرانی دونالد ترامپ همان آمریکای دهه 60 است؛ با چهره ای پرده برافتاده، از رقص جاهلانه شمشیر تا خروج از پیمان زیست محیطی پاریس.
اینجاست که استقلال کشورها و حساسیت و بیداری مردم اهمیت خود را نشان می دهد.
..................................................................................
* معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست