برنامه حسن روحانی در حوزه زنان و خانواده برای دولت دوازدهم در حالی اعلام شدکه بسیاری از بندهای آن مانند تصویب لایحه جامع تامین امنیت زنان، اجرای طرح جامع توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانواده و ... در راستا و مکمل اقدامات انجام شده در دولت یازدهم است.
به گزارش جماران ، در برنامه منتشر شده آمده است: زنان که در حال حاضر نیمی از سرمایه اجتماعی و انسانی کشور را تشکیل میدهند، نقشی موثر در فرآیند توسعه پایدار کشور دارند همچنین استحکام نهاد خانواده که طبق مقدمه قانون اساسی واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسانی است، در افق سند چشمانداز از ویژگیهای جامعه ایرانی در ۱۴۰۴ برشمرده شده است. در دهه اخیر راهبرد عمده مورد تاکید در سیاستهای کلی برنامههای توسعهای کشور «تقویت نهاد خانواده، جایگاه زن در آن و در عرصههای اجتماعی و استیفای حقوق شرعی و قانونی زنان در همه عرصهها و توجه ویژه به نقش سازنده زنان در خانواده و اجتماع» بوده است. با این همه در دهه چهارم انقلاب اسلامی و به رغم اجرای پنج برنامه توسعهای و در نیمه راه اجرای سند چشم انداز بیست ساله نظام، حوزه زنان و خانواده نیز به تبعیت از توسعه نامتوازن حاکم بر کشور، از انواع عدم تعادل متاثر است و زنان در تمام جنبههای زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی خود بهوضوح آثار، تبعات و پیامدهای آن را درک و لمس میکنند.
از یک سو پیشرفت زنان در عرصههای مختلف مانند آموزش و بهداشت و مشارکت اقتصادی و سیاسی به یک میزان نبوده است و از سوی دیگر نوعی عدم توازن در دسترسی زنان و مردان به فرصتها و منابع به چشم میخورد و زنان بیشتر به فرصتهای اجتماعی و فرهنگی و مردان بیشتر و با تفاوت معناداری به فرصتها و منابع اقتصادی و سیاسی دسترسی دارند همچنین با این نگاه نقشهای خانوادگی و اجتماعی زن و مرد، مدیریتها، بازار کار و کار و زندگی زنان نیازمند توازن و تعادلی جنسیتی است، وضعیتی که در آن مشارکت همه جانبه زنان و مردان در همه عرصههای توسعه کشور محقق شده، برخورداری زنان و مردان از امنیت فردی، خانوادگی اجتماعی تضمین شده و تشریک مساعی زنان و مردان در تحقق خانواده سالم و پایدار را برای جامعه ایران به ارمغان آورد و با حفظ کرامت، حرمت و عزت انسانی زنان و دختران در خانواده و جامعه احساس موثر بودن، کارآمدی، مسئولیتپذیری و تعلق خاطر آنان به کشور را تقویت کرد و زمینههای سرخوردگی، یاس، افسردگی و بی هویتی را بویژه در میان نسل جوان که در فرصت طلایی پنجره جمعیتی و در اوج آمادگی برای خدمت به کشور به سر می برند، به حداقل ممکن رساند.
بر اساس گزارش معاونت امور زنان، به منظور بهرهمندی جامعه از سرمایه انسانی و اجتماعی زنان در فرآیند توسعه پایدار و متوازن، تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در آن و استیفای حقوق شرعی و قانونی آنان در همه عرصهها، برنامه توانافزایی همه زنان و دختران در جامعه دوستدار خانواده که مقدمات و ریل گذاریهای لازم آن در دولت یازدهم و قانون برنامه ششم توسعه با لحاظ رویکرد عدالت جنسیتی فراهم شده است، به شرح زیر است:
۱- بازتعریف نهادی و بازطراحی ساختار معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
-
تصویب شرح وظایف مشخص برای دستگاه متولی امور زنان و خانواده در دولت
-
تفکیک وظایف مرجع ملی زنان و خانواده با ساختارهای متناظر
-
تقویت ساختار، منابع، اختیارات و جایگاه در پیگیری اجرای سیاستهای کلی ابلاغی
۲- پایش مقایسهای وضعیت زنان و خانواده
-
تدوین و ابلاغ شاخصهای پایش وضعیت زنان و خانواده (مطابق ماده ۱۰۱ قانون برنامه ششم توسعه)
-
تدوین گزارشهای رسمی سالانه ارزیابی وضعیت شاخصهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زنان و خانواده در ایران
-
پایش سالانه شاخصها به تفکیک استانها (از سال دوم)
۳- تدوین پیوستهای اجتماعی و فرهنگی و جنسیتی برای طرحهای ملی
-
مطالعه و تدوین گزارش آثار سیاستهای کلان کشور بر وضعیت زنان و خانواده
-
الزام دستگاههای دولتی به تدوین پیوستهای اجتماعی و فرهنگی و جنسیتی از منظر بهرهمندی و آسیبپذیری زنان
۴- کارکرد خانواده و جایگاه زن در آن
-
پیگیری تحقق تقسیم کار ملی اجرای سیاستهای کلی خانواده
-
استقرار نظام جامع و کارآمد آمار و اطلاعات حوزه زنان و خانواده مبتنی بر شاخصهای موثر و مرتبط
-
بازپژوهی نظام حقوقی و قوانین و مقررات مرتبط با حقوق خانواده
-
تصویب لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت و عملیاتی کردن سند ملی امنیت زنان و کودکان در روابط اجتماعی (مطابق ماده ۵۴ منشور حقوق شهروندی)
-
راهاندازی کلینیکهای سلامت خانواده با بهرهگیری از خدمات بهداشتی، پزشکی، حقوقی، روانشناسی، طب سالمندی و مشاوره
-
ارتقای دانش حقوقی و مهارتهای ارتباطی اعضای خانواده
-
ارزشگذاری کار خانگی زنان و لحاظ کردن آن در حسابهای ملی
-
اجرای برنامه ملی توانمندسازی زنان در مدیریت مصرف منابع و انرژی، اصلاح الگوی مصرف و سبک زندگی و حفظ محیط زیست
-
اجرای برنامههای ملی مداخله در فرآیند طلاق
-
توسعه شمول بیمههای پایه به مشاورههای خانواده و کلیه خدمات سلامت محور
-
اجرای برنامه ملی تابآوری اجتماعی
-
تصویب بسته جامع حمایتی زنان شاغل (با هدف توازن بین کار و زندگی)
-
رفع مشکلات اجرایی و اعتباری قانون افزایش مرخصی زایمان
-
رفع خلأهای اجرایی قانون کاهش ساعت کاری زنان شاغل دارای شرایط خاص
۵- اقدام به اصلاح نظام حقوقی و رویههای قضایی مرتبط با زنان و خانواده
-
بررسی و ارزیابی آثار و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی قوانین موجود بر زنان و خانواده
-
تدوین و ارائه لوایح برای اصلاح و قوانین رویههای قضایی مربوط به زنان و خانواده
-
اصلاح مقررات بخشنامهها، دستورالعمل و آییننامههای تبعیض آمیز در دستگاههای دولتی
-
حمایت از راهاندازی کلینیکها و مراکز معاضدت قضایی و خدمات مشاوره حقوقی
۶- ارتقای سلامت و بهداشت زنان
-
تمرکز بر پیشگیری از بیماری و کنترل و مدیریت عوامل تهدید کننده سلامت زنان با تاکید بر عوامل شایع و فراگیر زنان بهویژه در مناطق محروم
-
ارائه خدمات پیشگیری اولیه و غربالگری بیماریها و سرطانهای شایع در زنان با پوشش بیمه خدمات درمانی
-
پایش، نظارت و ارزشیابی مستمر سلامت زنان و خانواده
-
اجرای برنامههای سلامت زنان و با رویکرد ترویج خودمراقبتی
-
اجرای برنامه ملی سلامت زنان در محیط کار و تدوین و اجرای قوانین و آییننامههای مرتبط با ایمنسازی محیط شغلی زنان
-
ارتقای آگاهیهای دختران نوجوان در مدارس نسبت به سلامت جنسی و مسائل دوران بلوغ و ارتقای آگاهی خانوادهها درباره خطرات ازدواج و بارداری زودرس دختران
-
تهیه اطلس شیوع انواع آسیبهای روانی و اجتماعی بین دانشآموزان دختر به تفکیک مناطق جغرافیایی
-
توسعه و تقویت فعالیتهای ورزشی کارکنان زن با تاکید بر ورزش همگانی و اجباری کردن ورزش در ساعت اداری
-
ایجاد نظام جامع اطلاعات بهداشت و سلامت زنان
-
برنامهریزی و تخصیص منابع در پیشگیری با نگاه ویژه به گروههای در معرض خطر بالا
-
ارائه خدمات درمانی سلامت روان زنان و دختران در مراکز درمانی دولتی تحت پوشش
-
ارائه برنامهها و تسهیلات بهداشتی و درمانی مناسب و آموزش، مشاورههای مناسب برای تامین سلامت جسمی و روانی در مراحل مختلف زندگی زنان و در شرایط بیماری و فقر یا معلولیت (مطابق مواد ۳ و ۹۰ منشور حقوق شهروندی)
-
توسعه فضاها و امکانات ورزشی، آموزشی و تفریحات سالم برای زنان و دختران (مطابق ماده ۸۹ منشور حقوق شهروندی)
۷- ارتقای سطح و کیفیت آموزش (عدالت آموزشی)
-
رصد وضعیت آموزش دختران واجب التعلیم و بازمانده از تحصیل (برنامه به صفر رساندن تعداد کودکان دختر بازمانده از تحصیل)
-
توسعه کمی و کیفی و استانداردسازی مراکز آموزشی شبانهروزی دختران در مناطق محروم
-
آموزش خانوادهها نسبت به ضرورت باسوادی دختران در مناطق دارای شکاف جنسیتی
-
اصلاح و بازنگری قوانین به منظور تامین آموزش رایگان و اجباری تا پایان دوره متوسطه برای کلیه افراد لازم التعلیم، فاقد تابعیت، فاقد اوراق هویت و اسناد اقامتی
۸- توانمندسازی اقتصادی و افزایش فرصتهای شغلی زنان در بازار کار (تعادل جنسیتی در بازار کار)
-
تصویب سند سیاستی – اجرایی اشتغال پایدار زنان با تاکید بر زنان سرپرست خانوار و دختران فارغ التحصیلان در مناطق محروم
-
حمایت از شرکتهای دانش بنیان و اشتغال مبتنی بر ICT فارغ التحصیلان دانشگاهی
-
حمایت از تعاونیها و صندوقهای اعتباری خرد زنان روستایی و عشایر
-
استاندارد سازی تولیدات زنان روستایی در جهت توسعه صادرات، تجاری سازی و اشتغال پایدار
-
حمایت از بازاریابی تولیدات صنایع دستی زنان سرپرست خانوار
-
حمایت از برگزاری نمایشگاههای عرضه تولیدات و تقویت زمینههای بازاریابی، بازاررسانی و بازارداری محصولات
-
تقویت نظارت بر بخش خصوصی و حمایت از زنان شاغل در بخش غیررسمی
-
توسعه و گسترش بازارچههای مرزی در مراکز عمده تجاری جهت عرضه فرآوردهها و تولیدات کوچک خانگی، صنایع دستی و تبدیلی زنان
-
ارائه خدمات مشاوره شغلی و کارآفرینی به دانشجویان دختر و اجرای طرحهای کارورزی خاص دختران جوان تحصیلکرده دانشگاهی
-
فراهم آوردن فرصتهای برابر در اشتغال رسمی و استخدام بر اساس شایستگیها (مطابق ماده ۸۳ منشور حقوق شهروندی)
-
برنامه ملی توسعه کارآفرینی سبز برای زنان و دختران فارغ التحصیل دانشگاهی
۹- افزایش سهم زنان از نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی و توانمندسازی زنان آسیبدیده و در معرض آسیب
-
اجرایی طرح ملی توانمندسازی اقتصادی خانوادههای زندانیان و زنان زندانی
-
توسعه و تقویت مراکز بازپروری و توانبخشی زنان آسیب دیده
-
توانمندسازی زنان و خانوادهها در سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرسوده
-
گسترش حمایتهای اجتماعی از زنان معتاد و بهبود یافته
-
حمایت از توسعه تشکلهای خیرین و بهرهمندی از ظرفیت آنان جهت توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و زنان آسیب دیده
-
تقویت و توسعه زمینه مهارتآموزی به منظور خودکفایی گروههای مختلف زنان با تاکید بر مناطق محروم، زنان آسیبپذیر و دارای معلولیت
-
اجرای برنامه ملی اصلاح و باز اجتماعی کردن زنان و کودکان بزهکار
-
اجرای طرح جامع توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار
-
اجرای هدفمند بیمههای فراگیر اجتماعی و چند لایه با تاکید بر زنان سرپرست خانوار، زنان و خانوادههای آسیبدیده و نیازمند، زنان روستایی و عشایر و زنان خانهدار(تصویب آییننامه اجرایی ماده ۲۷ قانون برنامه پنجم توسعه)
۱۰- شایسته سالاری در مدیریت و اداره جامعه
-
برگزاری دورههای آموزشی تربیتی مدیران زن
-
ارتقای جایگاه مدیریتی زنان و افزایش میزان مشارکت زنان در سطوح مدیریتی در برنامه جامع اصلاح نظام اداری کشور
-
برگزاری دورههای آموزشی مهارتافزایی ویژه مدیران و مشاوران امور زنان و خانواده دستگاههای اجرایی ملی و استانی و ارتقای توان مدیریتی آنان
-
بسط و گسترش زمینههای حضور موثر زنان دانشآموخته، نخبه و پژوهشگران در عرصههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه
-
پیگیری تحقق ماده ۱۱ منشور حقوق شهروندی در برخورداری زنان از فرصتهای اجتماعی برابر و مشارکت فعال و تاثیرگذار زنان در سیاستگذاری، قانونگذاری، مدیریت، اجرا و نظارت.