«آشتی‌ملی» راهبردی اخلاقی و موثر برای عبور کشور و نظام از بحران‌ها

بسم الله الرحمن الرحیم

سی و هشت سال از آن بهمن خونین که جاودانه شد می‌گذرد، از تقابل گل و گلوله، از آن رنگین‌کمان ایرانیان که در نفی استبداد و خودکامگی خروشیدن گرفت و در تمنای آزادی، استقلال و عدالت به جمهوری اسلامی ایران رسید. سی و هشت سال می‌گذرد از بهمنی که بر وابستگی قدرت، فساد و عقب‌افتادگی ساختار، آوار شد. سی و هشت سال می‌گذرد از فریاد آرمانهایی که هنوز هم تداعی‌گر ارزش‌های اخلاقی برای جامعه‌ی ایران امروز است.
انقلاب مردمی بهمن پنجاه و هفت، همچنان و هنوز الهام‌بخش است حتی اگر سی و هشت سال گذشته باشد، آنقدر الهام‌بخش که ناکارآمدی‌ها در تجربه استقرار جمهوری اسلامی ایران نیز از عظمت آرمانهای نخستینش نمی‌کاهد، آنقدر الهام‌بخش که تحریف‌ها در روایت انقلاب و تمامیت‌خواهی‌ها در تفسیر ارزشهای بنیادین، از آهنگ حرکت اصلاحی اجتماع نکاسته است. اصلاح، همواره تلاش مستمر و مدنی ایرانیان بوده است برای زدودن تحریف و بازگشت به همان ارزش‌های اخلاقی و عقلانی نخستین که پایه‌ی شکل‌گیری ساختار جمهوری اسلامی بوده است.
اینک و در بهمن سی و هشتم، یادآوری روزهای انقلاب، غمی جانکاه را تازه می‌کند و آن فقدان مبارز، دولتمرد و سیاستمدار گرانقدری است که در طول تاریخ انقلاب اسلامی ایران بوضوح اثربخش بوده است. اینک در بهار سی و هشتم انقلاب، جای «هاشمی» خالی است. تجربه‌ی سالهای متاخر و کوران رخدادها و اتفاقات ثابت کرد که برای مردان راستین انقلاب، دفاع از ارزشهای پایدار نخستین، دفاع از ظرفیت‌های مردمسالارانه‌ی حاکمیت و دفاع از کرامت ایرانیان، پایانی ندارد آنچنان که رفتار آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به خصوص در یک دهه اخیر گواه بر این ادعاست.
فقدان سرمایه‌هایی چون آیت‌الله هاشمی که نمودی از اصالت در ساختار قدرت نظام است می‌تواند هراس‌انگیز باشد چراکه شوربختانه یا به جبر تقدیر از شمار چهره‌های درخشان کاسته می‌‌شود یا به سبب محدودیت‌های غیر قابل‌پذیرش دست اجتماع از چهره‌های اصیل کوتاه می‌گردد و تاسف‌بارتر اینکه آن سو تر بر صف سودازدگان حریص افزوده می‌شود. خلا هاشمی هر چندبه آسانى پر نخواهد شد،اما میراث او در عقلانیت، رواداری و پایبندی به رای شهروندان، امیدبخش است و مرهمی بر آمال زخم خورده. آنچنان امیدبخش که مراسم تشییع پیکر ایشان نیز بازتابی می‌شود از رواداری اجتماع ایرانی نسبت به یکدیگر در عین آن تنوع رنگارنگی که وجود دارد. تنوعی که در شکوه جمعیت بروز یافت، آن هنگام که میلیون‌ها ایرانی به نشان قدردانی، خیابان‌ها را درنوردیدند. مراسم تشییع آیت‌الله هاشمی، بازنمایی وجوهی از تصاویر بهمن سی و هشت سال پیش است، باز همان رنگین کمان از شهروندان که آینده وطن را نه در حذف دیگری که در بقای تکثر می‌بینند، در بودن و ماندن هموطنی که چند قدم آن سوتر گام بر می‌دارد. تشییع آیت‌الله هاشمی، نمودی است روشن که پویایی نظام و ایران در سایه‌ی تحمل و رواداری، دست‌یافتنی است که خالی کردن صحنه از تنوع و تکثر، بی‌بهره کردن نظام است از پشتوانه‌های راستینش و تهی‌کردن چهره‌ی انقلاب از درونمایه‌اش.
ایران در سی و ‌هشتمین بهار آزادی‌اش، هنوز از بحران‌ها رهایی نیافته است که رستگاریِ تجربه انقلاب اسلامی، در یافتن راههایی برای خروج از بن‌بست‌هاست، راه‌حل‌هایی برای گذر از جراحت‌های ترمیم‌نشده و شکاف‌های عمق‌یافته. امروز که بیش از هر زمان دیگری از این سی و هشت سال، نادیده‌انگاشتن سلایق، حذف جریان‌های سیاسی و تلاش برای یکدست‌سازی قدرت، به روشنی ناشدنی است، می‌توان همان گونه که سید محمد خاتمى مکرر گفته اند با تمسک به اخلاق از «آشتی‌ملی» گفت از اینکه ایران می‌تواند برای همه ایرانیان باشد. ما را سرنوشتی مشترک به یکدیگر گره زده است و اگر ایران برای ایرانیان نباشد به چه پشتوانه‌ای می‌توان در برابر هیولای فسادایستاد، به کدامین پشتوانه‌ می‌توان از دام افراط‌گرایی به سلامت گریخت و به کدام پشتوانه می‌توان در برابر جنونی که جهان و پیرامون را در بر گرفته از منافع ملی پاسداری نمود؟
امروز و در پسِ تجربه‌ی گرانسنگ انتخابات خرداد نود و دو و در پی تجربه شگفت انتخابات اسفند نود و چهار و البته با تاکید بر آنچه در تشییع مرحوم آیت‌الله هاشمی رخ داد، می‌توان «آشتی‌ملی» را راهبردی اخلاقی و موثر برای عبور کشور و نظام از بحران‌هایی دانست که همچنان ایران را می‌آزارد. سی و هشت سال، کافی است که بپذیریم در نبود تمام ایرانیان که دل در گروی وطن دارند و قانون اساسی را میثاق خود می‌دانند، انقلاب بهمن پنجاه و هفت هنوز به بار ننشسته است. آشتی ملی، نه کتمان تفاوت‌های عیان در برداشت‌ها و باورها که پذیرش هنجار تازه‌ای است در سنت سیاست‌ورزی جمهوری اسلامی، هنجار و آدابی که حذف جریان‌های سیاسی و سلیقه‌های متداول را بر نمی‌تابد و آن را ناقض امنیت ملی و ارزش‌های حاکم بر قانون اساسی می‌داند. آشتی ملی، تعهدی جانانه است به تغلیظ هویت مردمسالار جمهوری اسلامی و صد البته تعهدی به پیگیری ارزش‌های نخستین.
حزب اتحاد ملت ایران اسلامی با بزرگداشت ایام خاطره‌انگیز انقلاب، حمایت خود را از راهبرد «آشتی ملی» اعلام ‌می‌دارد. اتحاد ملت ایران اسلامی، امید بسیار دارد که فرصت‌ها برای پاسداشت منافع ملی، مغتنم شمرده شود که پیش‌بینی‌ناپذیریِ جهان کنونی و افسارگسیختگی رویدادها، فرصت آزمون و خطا را از ما ستانده است، خصوصا آنکه رهبرى نیز درسخنان اخیر خودبه این تحولات پرداختند.در ایامى که جهان، حیرت‌زده به تماشای تصمیم‌سازان تازه واشنگتن ایستاده است، شنیدن نداى وحدت در عین کثرتِ ملت ایران در مقابل این تهدیدها ضامن اصلى حفظ امنیت ملى کشور است و تاثیر آن به مراتب از شلیک هزاران موشک بیشتر.
اعتقاد راسخ داریم که مشی عقلانی و واقع‌گرایی ستودنیِ دولت یازدهم در پیگیری پرونده هسته‌ای و اجرایی کردن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توانسته است آسیب‌پذیری جمهوری اسلامی ایران را نسبت به سالیان نه چندان دور به شدت کاهش دهد. بی‌گمان در نبود تصمیم کلان نظام، نبود اهتمام شخص رییس‌جمهور و دولت محترم و همچنین در نبود حمایت جریان‌های سیاسی مدافع برجام، ایران، آسیب‌پذیرتر از گذشته، با اقتصادی نحیف، فروش نفت بسیار محدود و دیپلماسی شعار زده نمی‌توانست حافظ منافع ملی ایران باشد. بی‌تردید سیاست‌های دولت تازه ایالات متحده در فقر درک شایسته‌ای از جهان و مناسبات کنونی‌اش پی‌ریزی شده است و باعث تاسف بسیار است که بیگانه‌هراسی و نژادپرستی اینچنین در ادبیات دولتمردان امریکایی بروز می‌یابد. شعارزدگی غیر مسوولانه در برابر صلح و شهرآشوبی در عرصه‌ی بین‌الملل قطعا نه از وحشت تروریسم خواهد کاست و نه شتاب فزاینده‌ی خشونت را مهار خواهد نمود. تداوم رویکردهای کنونی دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در بهره‌گیری از چندجانبه‌گرایی و همچنین هوشمندی مسوولانه در مواجهه با شرایط غیر تثبیت شده کنونی می‌تواند هم مقوم منافع ملی باشد و هم چهره‌ تازه ایران را در این سالها برجسته‌تر سازد.
حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامى ، امید دارد با حضور یکپارچه عموم شهروندان از سلایق مختلف در راهپیمایی بیست و دوم بهمن ماه، ظرفیت‌های مدنی ایران در پاسداشت صلح، احترام به ملت‌ها، ارزش‌های اخلاقی و آرمان‌های انقلاب اسلامى ، بیش از هر زمان دیگری بازتاب یابد. ایران امروز، ایران امید، ایران آشتی و ایران صلح وگفتگواست.
حزب اتحاد ملت ایران اسلامى