۲۰۱۷ احتمالا سالی مهم و محوری در راستای مبارزه با تغییرات اقلیمی جهانی و تمامی پیامدهای ناشی از آن خواهد بود.
به گزارش جماران، همچنین سال ۲۰۱۶ شبیه به بسته‌ای ترکیبی برای پدیده تغییرات اقلیمی بوده است. از یک سو مصرف انرژی تجدیدپذیر هیچ وقت به این میزان بالا نبوده اما از سوی دیگر در این سال، خبرهایی مبنی بر رکورد در مصرف سوخت فسیلی هم منتشر شد.
در حالی که توافق آب و هوایی پاریس در چهارم نوامبر و خیلی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت اجرایی شد و این روند، نشان دهنده عصر جدیدی از اقدامات بین‌المللی در بخش آب و هوایی است اما چند روز پس از آن، دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور دومین کشور تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان انتخاب شد و با مسخره خواندن گرمای جهانی، متعهد شد که هرچه سریع‌تر آمریکا خود را از توافق اقلیمی پاریس کنار بکشد.
سایت مونگابی در مقاله‌ای جدید در همین رابطه به بررسی برخی از موضوعات کلیدی در حوزه تغییرات اقلیمی جهانی پرداخته که احتمال دغدغه‌های سال جدید میلادی (۲۰۱۷) نیز خواهند بود:
۱- آیا دونالد ترامپ توافق آب و هوایی پاریس را نقض کرده و از سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک انصراف خواهد داد؟
بیش از ۹۰ کشور این توافق را تصویب کردند که در چهارم نوامبر سال ۲۰۱۶ اجرایی شدن آن آغاز شد. تنها تصویب ۵۵ کشور که حداقل ۵۵ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای را برعهده داشتند برای اجرایی شدن این توافق ضرورت داشت.
تمامی ۱۹۵ کشور عضو توافق پاریس متعهد شده‌اند تا به تعهدات داوطلبانه خود برای کاهش انتشار گاز کربن جامه عمل پوشانده و از تمامی شروط توافق برای مدت سه سال پیش از تصمیم به انصراف از آن پیروی کنند اما با انتخاب دونالد ترامپ این خبر منتشر شد که تیم او به دنبال راه‌هایی برای نادیده گرفتن فرآیند انصراف از این توافق هستند.
۲- واکنش کشورهای امضا کننده توافق پاریس به تصمیم احتمالی آمریکا چه خواهد بود؟
به دنبال انتشار اخباری مبنی بر تصمیم دونالد ترامپ برای انصراف آمریکا از این توافق اقلیمی، واکنش‌های متفاوتی نشان داده شد. به طور مثال نامه‌ای به امضای نزدیک به ۴۰۰ شرکت و سرمایه‌گذار رسید که در آن از ترامپ درخواست شد تا به اجرایی شدن این توافق و سرمایه‌گذاری در اقتصاد کم کربن در داخل و خارج از آمریکا ادامه دهد.
مابقی کشورهای جهان به خصوص چین، هند و اتحادیه اروپا نیز تصمیم دارند تا به روند پاکسازی اقتصادهایشان از کربن بدون توجه به تصمیم آمریکا ادامه دهند.
۳- چین بزرگترین انتشاردهنده کربن و مصرف کننده زغال سنگ
چین برای آنکه بتواند رهبری جهان در بخش اقلیمی را در دست بگیرد، باید موضوع مصرف زغال سنگ را بیش از هر موضوع دیگری در دستور کار خود قرار دهد.
۴- ذوب شدن یخ‌های قطبی ادامه پیدا خواهد کرد؟
تقریبا از سال ۲۰۰۷ به بعد هر سال در فصل تابستان مسیر جنوبی گذرگاه شمال غربی که شمال آتلانتیک را به اقیانوس آرام وصل می‌کند عاری از پهنه‌های یخ می‌شود.
کاهش دما در ماه‌های منتهی به زمستان به طور معمول موجب افزایش یخ‌های قطبی می‌شود اما در دوره‌ای در اواسط ماه نوامبر وسعت یخ‌های قطبی حدود ۵۰ هزار کیلومتر مربع کاهش پیدا کرد.
در حال حاضر مشخص نیست در سال ۲۰۱۷ چه اتفاقی در انتظار قطب شمال خواهد بود اما محققان برای دومین سال متوالی پیش‌بینی کرده‌اند دمای هوا در بخش‌هایی از قطب شمال افزایش پیدا خواهد کرد.
۵- ارزانتر شدن انرژی تجدیدپذیر در مقایسه با سوخت‌های فسیلی
طبق گزارش بلومبرگ در بازارهای انرژی جهانی دگرگونی در حال رخ دادن است و برای اولین بار انرژی خورشیدی ارزان‌ترین شکل الکتریسته جدید عنوان شده است.
در اواسط سال ۲۰۱۵ جهان به جایگاه حائز اهمیتی دست پیدا کرد و وارد دوره‌ای شد که هر سال ظرفیت تولید انرژی‌های پاک از مجموع گاز طبیعی و ذغال سنگ بیشتر شد. هرچند هنوز گاز طبیعی و زغال سنگ نقش کلیدی در انرژی جهانی برای سال‌های پیش رو بازی خواهد کرد.
۶- تغییرات اقلیمی، جنگل‌ها و پروژه‌های REDD+:
طبق برآوردهای انجام شده جنگل‌زدایی عامل یک پنجم تمامی تولید گازهای گلخانه‌ای در جهان است. در واقع کنترل جنگل‌زدایی نه تنها برای جنگل‌ها، بشر و حیات وحش وابسته به آنها مهم است بلکه اقدام مناسبی جهت مقابله با تغییرات اقلیمی است.
همچنین توافق اقلیمی پاریس شامل "برنامه سازمان ملل متحد برای کاهش انتشار آلاینده‌های ناشی از جنگل‌زدایی و تخریب جنگل‌ها"(REDD+) به عنوان یک بند مستقل می‌شود.
۷- تداوم پدیده سفیدشدگی صخره‌های مرجانی و تاثیر دیگر پدیده‌های اقلیمی بر اقیانوس‌های جهان:
در سال ۲۰۱۶ اقدامات بسیاری برای حفاظت از اقیانوس‌های جهان و زیستگاه‌های اقیانوسی انجام گرفت. همچنین باراک اوباما دستور به گسترش بزرگترین منطقه حفاظت شده دریایی جهان در هاوایی داد. در این سال بیش از سه میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع از اقیانوس‌های جهان تحت محافظت قرار گرفتند. با این حال هنوز راهی برای حفظ تنوع زیستی دریایی از خطرات تغییرات اقلیمی وجود ندارد و همچنان فعالیت‌های افراطی بشر تاثیرات سوء بر این اکوسیستم ها دارد.
منبع: ایسنا
