ایل شوهان، اگرچه در منطقه چالاب و چنگوله مستقرند، اما از شوش تا نهاوند گسترش سرزمینی دارند! آنها در دوران جنگ و صحنه‌های درگیری و عملیاتها از راس البیشه تا پیرانشهر در مقابل متجاوزین بعث عراق مردانه جنگیده‌اند. اما ایل شوهان زمانی بر سر زبانها افتاد که دشمن بعثی نتوانست بر جاده استراتژی و مهم دهلران به سمت مهران تسلط پیدا کند.
به گزارش جماران؛ به نقل از تسنیم، سردار فتح الله جعفری از فرماندهان با سابقه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در یادداشتی درخصوص ایل شوهان در ایلام و نقش آنها در دفاع مقدس نوشت:
روز جمعه 18 اسفند ماه 1402 «ایل شوهان» مراسم بزرگداشت سالروز عملیات غرور آفرین والفجر5 و یادواره 207 شهید ایل خود را با حضور 4 هزار نفر از خانوادههای معظم شهدا، جانبازان، مسئولین استانی، شهرستانی و آحاد مردم شهرستان های ایلام، مهران، دهلران، شوش، چنگوله، چالاب، اسلامیه، بان‌رحمان، کاور، هاویان، ملکشاهی، آبدانان، دره شهر، در محل یادمان والفجر5 واقع در روستای چنگوله از توابع شهرستان مهران برگزار کردند.
این برنامه قدری متفاوت‌تر از یادوارهایی بود که تاکنون شرکت کردم. این حضور پرشور، تداعی حضور شجاعانه آنها در دوران جنگ بود.
ایل شوهان را از زمان جنگ می‌شناسم. برگزاری و بزرگداشت شهدای شوهان از اقدامات تحسین برانگیز هر ساله آنهاست که اسفندماه 1402 توفیق حضور در آن را داشتم.
ایل شوهان، اگرچه در منطقه چالاب و چنگوله مستقرند، اما از شوش تا نهاوند گسترش سرزمینی دارند! آنها در دوران جنگ و صحنه‌های درگیری و عملیاتها از راس البیشه تا پیرانشهر در مقابل متجاوزین بعث عراق مردانه جنگیده‌اند.
اما ایل شوهان زمانی بر سر زبانها افتاد که دشمن بعثی نتوانست بر جاده استراتژی و مهم دهلران به سمت مهران تسلط پیدا کند.
اعتراف عبداللطیف مسعود فرمانده سپاه دوم عراق، به شجاعت آنها در دی ماه 1359 نشان دهنده شجاعت و ایستادگی این مردان سلحشور است.
جوانان غیور شوهان هرگز اجازه ندادند متجاوزین بر منطقه آنها و بویژه مسیر تردد از دهلران به مهران مسلط شوند. غیرت، جوانمردی و گذشت در ایل شوهان و گویش زیبا و دلنشین آنها باعث شده اختلاف و دو دستگی بین آنها و دیگر قبایل نباشد و بر همین اساس از دیگر قبایل هم در مراسم آنها شرکت کنند.
روز مراسم متفاوت آنها، بزرگان قبیله با لباس‌های محلی در ابتدای ورودی در دو ستون ایستادند و به مهمانان خیر مقدم گفتند. همه آمدند، و در چهار هزار صندلی که در محوطه باز منظم چیده شده بود، مستقر شدند، بزرگان ایل، آفای عبدالنبی ابراهیمی، حمید الماسی و سردار جمال شاکرمی فرمانده سپاه امیرالمومنین(ع) ایلام که خودش از ایل شوهان و از فرماندهان دوران جنگ تحمیلی به شمار می‌رفتند، مسئول برگزاری مراسم بودند.
ائمه جمعه و جماعات، سرداران و فرماندهان نیروهای نظامی و انتظامی استان ایلام به یادوارده شهدای شوهان گرمی بخشیده بودند.
اجرای مراسم، نمایش یکی از داوطلبان در جنگ از کودکی تا ازدواج و شهادت؛ مفقود و تشیع او از برنامه‌های پرجاذبه مراسم آنها بود. اما آنچه برایم از همه جالب‌تر بود، اجرای برنامه «چمر» بود.
آیین سنتی چمر بعد از شهادت رزمندگان در جنگ، فوت بزرگ خاندان یک یا چند قبیله و طایفه، جوان، یا شخصیت مهم، با لباس محلی شامل دستار، شال، شلوار کردی، و یک شنل سفید با چوب و قداره برگزار و اجرا می‌شود. مردم شوهان مسلمان و شیعه مذهب هستند و عزاداری آنها در ایام محرم هم متفاوت است.
استان ایلام، در روز‌های نخست ارتش بعث عراق با لشکر 2 پیاده به استان ایلام از میمک تا چیلات حمله کرد و علاوه بر لشکر 81 کرمانشاه، سپاه ایلام با سازماندهی مردم و قبایل شوهان، زرگوش، ملکشاهی، ریزه‌وند، بدره، ایوان، خزل، میشخاص، ارکوازی، کلهر، دهبالایی و چعب در مقابل دشمن ایستادگی کردند و در برخی نقاط حتی با اجرای عملیات موفق شدند دشمن بعثی را به عقب برانند. بخصوص سپاه ایلام در مناطق پدافندی بخوبی با نیروهای بعث مقابله کرد.
در سمینار فرماندهان در شهریور 1361در شیان تهران، حسن باقری پیشنهاد تشکیل و سازماندهی هفت تیپ جدید را برای سپاه ارائه داد که یکی از آنها تیپ 114مستقل امیرالمؤمنین(ع) در استان ایلام بود. این تیپ به علت موفقیت در عملیاتها در سال 1365 به لشکر 11 امیرالمؤمنین(ع) ارتقاء یافت. نقش این تیپ در عملیات کربلای 5 و والفجر 10 برجسته است.
