در منظر سیاسی توسعه، پنج دامنه مهم وجود دارند که عبارتند از: مشارکت طلبی سیاسی، نظام سیاسی و قضایی سالم و پاسخگو، امنیت و ثبات سیاسی(نبود نزاع)، عدالت و برابری سیاسی و آزادی های مدنی. هر کدام از این دامنه ها، شاخص هایی را در بر می‌گیرد.
به گزارش جماران؛ آرمان فیضی در یادداشتی نوشت:
چند مدت پیش، کتاب «توسعه» نسخه ۱۴۰۱، به همت گروه پویش فکری توسعه، منتشر و رونمایی شد. در این کتاب که ۳۷۳ شاخص مورد ارزیابی قرار گرفته است، وضعیت توسعه کشورمان را از منظرهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فردی و زیست محیطی مورد واکاوی قرار داده است.
برایند کلی، شرایط مناسبی را نشان نمی دهد و ایران در بین ۱۵۴ کشور مورد بررسی، رتبه ۱۱۷ را به خود اختصاص داده است. اما در بین منظرهای مختلف، منظر سیاسی شرایط نگران کننده تری دارد. ایران از منظر سیاسی در سال ۲۰۲۲، در رتبه ۱۴۲ جا خوش کرده است، جایی که آخرین رتبه در بین کشورهای توسعه در وضعیت هشدار به شمار می رود و کوچک ترین خطایی می تواند ایران را در بین کشورهای توسعه در وضعیت اخطار قرار دهد. قابل ذکر است که در سال ۲۰۲۲، رتبه ایران در شاخص های سیاسی، ۱۴ رتبه بدتر شده است و این سرعت ما در تنزل شاخص های سیاسی، بسیار هشدار دهنده است.
در منظر سیاسی توسعه، پنج دامنه مهم وجود دارند که عبارتند از: مشارکت طلبی سیاسی، نظام سیاسی و قضایی سالم و پاسخگو، امنیت و ثبات سیاسی(نبود نزاع)، عدالت و برابری سیاسی و آزادی های مدنی. هر کدام از این دامنه ها، شاخص هایی را در بر می‌گیرد که در این نوشتار، بیشتر بر مشارکت طلبی سیاسی تاکید خواهیم کرد.
شاخص های مشارکت طلبی نظام سیاسی شامل مشروعیت دولت، میزان ممنوعیت فعالیت های حزبی، مشارکت سیاسی مردم، انتخابی بودن دولت های محلی، کیفیت انتخابات و چند حزبی بودن آن، شفافیت انتخابات و منصفانه بودن آن و شاخص های مشابه می شود.
بر طبق آمارها، از نظر شاخص های مشارکت طلبی سیاسی، کشور در شرایط مناسبی قرار ندارد و در اکثر شاخص ها پایین تر از میانگین جهانی قرار گرفته است.
امسال در کشور دو انتخابات در پیش است و قطعا شرایط برگزاری و کیفیت آن ها رصد می‌شود و در نمره توسعه سیاسی ایران در سال های آینده اثرگذار است. تصمیم گیرندگان باید به خوبی درک کنند که توسعه سیاسی کشور به لب مرز توسعه در وضعیت اخطار قرار گرفته است و اگر در راستای ارتقای دامنه های منظر سیاسی توسعه نکوشند، با کمال تاسف به سمت قعر جدول پیش خواهیم رفت و البته افول توسعه سیاسی کاملا بر سایر منظرهای توسعه بخصوص منظر اقتصادی تاثیر خواهد گذاشت.
آمارها نشان می دهد که در بین کشورهای منطقه در شاخص ترکیبی توسعه، تنها سه کشور پاکستان، سوریه و افغانستان پایین تر از ایران قرار دارند و از منظر سیاسی، پاکستان نیز نسبت به ایران، نمره بالاتری گرفته است و این موارد یک زنگ خطر جدی است که اگر دیر جنبیده شود و بیش از این تعلل شود، ممکن است کشور به طور کلی از قافله توسعه عقب بماند.
در اهمیت توسعه سیاسی، به کشور کره جنوبی اشاره می کنیم که روزگاری با ایران مقایسه می شد. این کشور از منظر سیاسی یکی از بهترین نمره ها را به خود اختصاص داده است و به تبع آن، در سایر منظرهای توسعه هم نمره بالایی گرفته است که در نهایت در شاخص ترکیبی توسعه، رتبه ۲۰ جهان را به خود اختصاص داده است.
این موارد نشان می دهد که می توان با عقلانیت سیاسی، توسعه را ریل گذاری کرد و به تبع آن، رفاه، امکانات، امنیت و آسایش را برای ملت به ارمغان آورد.
