صبحصادق در مقاله دوهفته گذشتهاش جایگاه خاتمی میان اصلاحطلبان را جایگاهی ویژه توصیف کرده بود که «میتواند با ایجاد تفاهم در طیف اصلاحات، با پررنگ کردن مرزبندی با دشمنان ملت ایران، زمینه گفتوگو را فراهم کند.»
به گزارش جماران؛ روزنامه اعتماد نوشت: ماجراهای «براندازی نه ممکن است و نه مطلوب» از سوی محمد خاتمی همچنان ادامه دارد. در جدیدترین واکنش سردار یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران در سرمقاله جدیدترین شماره نشریه صبح صادق متعلق به نهاد متبوع خود، به سخنان اخیر خاتمی پرداخته است؛ سرمقالهای که نه در ادبیات و نه در موضع، شباهتی با یادداشت دوهفته پیش این نشریه ندارد. جوانی، خاتمی را «رییس دولت موسوم به اصلاحات» خوانده و گفته که او «براساس تجربه شخصی خودش این سخن را بر زبان جاری کرده است.» از سوی دیگر روزنامه نزدیک به قالیباف در واکنش به پاسخ نگرفتن خاتمی از سه نامهاش به رهبری، او و نیروهای وفادارش را به «بیمعرفتی و تعلل سیستماتیک برابر ساختارشکنان» متهم کرده است.
یکم؛ تغییر موضع در سرمقاله
معاون سیاسی سپاه، رییس دو دولت جمهوری اسلامی را فردی معرفی کرده «از سال 1376 تاکنون به مدت 25 سال در راس یک جریان سیاسی بوده است که بخش عمده رادیکال آن با تشکیل جبههای در داخل و کمکگیری از خارج، تحت عناوین و پوششهایی از قبیل تلاش برای استقرار جامعه مدنی، توسعه سیاسی، انجام اصلاحات و حتی در سال 1388 با بهرهگیری از الگوی انقلابهای رنگی، تلاش کرد تا جمهوری اسلامی را دچار استحاله کرده و به چیز دیگری جز ماهیت اصلیاش تبدیل کند اما هرگز موفق نشد.» هفتهنامه صبحصادق متعلق به معاونت سیاسی سپاه پاسداران که زیر نظر جوانی فعالیت دارد، دوهفته پیش در مطلبی به همین سخنان خاتمی پرداخته و این سخنان را «یک گام به جلو» خوانده بود و در عین حال تاکید کرد که «قطعا این گام به تنهایی کافی نیست.»
سردار جوانی در ادامه به دوران دولت خاتمی و بهخصوص زمان مجلس ششم که همزمان با دولت خاتمی بود اشاره کرده که «مجموعهای از رخدادها و رویدادهای سیاسی با دستاندرکاری این تیم رادیکال اصلاحطلب و چشمپوشی و بعضا همراهی خاتمی پدید آمد که هر یک در کانونش، عبور از نظام دینی و رسیدن به یک نظام سکولار هدفگذاری شده بود.»
معاون سیاسی سپاه در بخش دیگری از سخنانش «براندازی ممکن نیست» را بر اساس «تجربه شخصی» خاتمی دانسته است. جوانی، خاتمی را شخصی دانسته که «سالها ترفندهای مختلف براندازی نرم را از نزدیک توسط بخشی از منسوبینش مشاهده کرده است.» او نوشته «مطالعه نشریه «راه نو» با مدیرمسوولی گنجی و دهها مجله، هفتهنامه، ماهنامه و روزنامههای زنجیرهای در آن دوران، همگی اسناد محکمی را به خواننده نشان میدهد که در دوره دولت دوم خرداد، اصلاحطلبان رادیکال چه گفتمانی را راهبری میکردند! بنابراین عبارت «براندازی ممکن نیست»، مبتنی بر تجربه شخصی کسی است که سالها ترفندهای مختلف براندازی نرم را از نزدیک توسط بخشی از منسوبینش مشاهده کرده است!» سردار جوانی وقایع اخیر را «جنگ ترکیبی» توصیف کرده که «با محوریت جنگشناختی برای ایجاد اغتشاشات براندازانه هم، با دروغ بزرگ «قتل» و اسم رمز «مهسا امینی» کلید خورده است.» او در پایان این سوال را مطرح کرده که «سهم اصلاحطلبان در جا انداختن «دروغ قتل» در افکار عمومی به چه میزان است؟!»
صبحصادق در مقاله دوهفته گذشتهاش جایگاه خاتمی میان اصلاحطلبان را جایگاهی ویژه توصیف کرده بود که «میتواند با ایجاد تفاهم در طیف اصلاحات، با پررنگ کردن مرزبندی با دشمنان ملت ایران، زمینه گفتوگو را فراهم کند.»
چندی پس از انتشار این مطلب محمدعلی ابطحی، رییس دفتر وقت سیدمحمد خاتمی در دولت اصلاحات، در توییتر خود نسبت به آن واکنش نشان داد و نوشت: «یکی از روزنامههای منتسب به سپاه که سخنرانی آقای خاتمی را خوب اما ناکافی دانسته بود، خیلیها تصور کردهاند که این دعوت حاکمیت از آقای خاتمی است. نه هیچ اتفاقی نیفتاده. فقط یک مقاله برای اختلافافکنی است و نظرات همیشگی اصلاحخواهانه آقای خاتمی مورد قبول حاکمیت قرار نگرفته است. میدانم خیلیها این ایام از اصلاح ناامید شدهاند و از آن گذرکردهاند، راهکاری غیربراندازی و تغییر رژیم ارایه نمیکنند اما صادقانه خوب است روشن باشد که خاتمی، فرصتطلبانه نمیتواند از هویت خودش فاصله بگیرد.» او همچنین نوشته بود: «در اعتراضات اخیر بهرغم مکاتبه آقای خاتمی با رهبری و ملاقات اصلاحطلبان با مسوولان عالیرتبه برای جلوگیری از خشونت و اصلاح امور، نشانهای از اینکه خواستهها مورد توجه حاکمیت قرار گرفته باشد، نیست.» پس از این نیز ابطحی در مناظره با سعید احدیان، مشاور قالیباف از نگارش سه نامه از سوی خاتمی به رهبری خبر داد؛ سه نامهای که البته به گفته او در آن برنامه هنوز پاسخی نگرفته بود: «آقای خاتمی سه تا نامه خدمت رهبری نوشت و گفت: «این پلههای سوم را ول کنیم و از پله اول مسائل را مورد رسیدگی قرار دهیم.» این نامهها هنوز پاسخ نگرفته؛ آن وقت شما میگویید «شما چرا نمیآیید؟» معتقدم این توقعی غیراستراتژیک است. همان طور که امروز براندازها به ما فحش میدهند و میگویند: «شما سوپاپ نظام هستید.»
واکنش روزنامه صبح نو
در واکنش به سخنان ابطحی، روزنامه «صبحنو» نزدیک به محمدباقر قالیباف در شماره دوشنبه خود درباره چرایی بیپاسخ ماندن سه نامه رییس دولت اصلاحات نوشت: «محمد خاتمی تاکنون کمتر پیش آمده که در بزنگاههای سیاسی، کنش معطوف به منافع ملی اتخاذ کند و در عوض با انفعال و همراهی با نیروهای ساختارشکن، زمینه را برای تعمیق و بسط بحران، فراهم آورده است.» این روزنامه اصولگرا در ادامه «خاتمی و نیروهای وفادار به او» را به «نوعی بیمعرفتی و در نتیجه تعلل سیستماتیک» در مرزبندی با کسانی که «ساختارشکنان» خوانده، متهم کرده است. این در حالی است که خاتمی در اعتراضات داخلی ایران نظیر دی ماه ۹۶، آبان ۹۸ و همین وقایع اخیر، به اتخاذ مواضعی پرداخته که از سوی معترضان مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. به عنوان نمونه، خاتمی مدتی پس از اعتراضات بنزینی در آبان ۹۸، در سخنانی در عین حالی که از برخورد خشونتبار با معترضان انتقاد کرد، گفته بود: «در این میان متوهمان براندازی هم هستند که به همان اندازه علیه اصلاحطلبان و اصلاحطلبی خشونتپرهیز سمپاشی کرده و میکنند که علیه جمهوری اسلامی و این امر کار ما را در جدا کردن مرزها آسان میکند؛ گرچه همواره بر جدایی مرزها تاکید شده است.» اما این جملات با واکنش منفی ارگان مطبوعاتی معاونت سیاسی سپاه پاسداران روبرو شد. این نشریه در شماره 924 که 11 آذر 98، حسن روحانی رییسجمهوری وقت را بابت عملکرد دولتش به باد انتقاد گرفت و «مسوولیت دولت روحانی و عملکرد آن» را متوجه محمد خاتمی دانسته بود. این نشریه در ادامه خاتمی را هدف گرفت و نوشت: «اکنون به جای آنکه از مردم عذرخواهی کند و از کسانی که حمایتشان کرده است، بخواهد در برابر مردم پاسخگو باشند، بیانیه میدهد و با حق اعتراض و مشکلات اقتصادی و دموکراسی جملهسازی میکند.» روزنامه نزدیک به قالیباف هم ۳ سال پس از این خط نشریه سپاه پاسداران، در انتهای گزارش خود باز هم اصلاحطلبان را «بانیان وضع موجود» دانسته و نوشته این جریان «به واسطه عملکرد ۸ ساله دولت روحانی باید پاسخگو باشند نه اینکه ژست طلبکارانه بگیرند.»
دو نکته درباره یکم و دوم
در این میان دو نکته وجود دارد؛ نخست آنکه مشخص نیست چه زمانی قرار است بر «جملهسازی» با لغات «بانیان»، «وضع موجود» و «دولت روحانی» نقطه پایان گذاشته شود. ۱۵ ماه از روی کار آمدن دولت مطلوب این جریان میگذرد که دستاوردی جز افزایش تورم و کوچک شدن سفره مردم نداشته است؛ البته اگر بینتیجه ماندن مذاکرات احیای برجام جزو «دستاوردها» محسوب نشود. البته از حامیان دولتی که سخنگوی آن افتتاح مرمت و بازسازی یکی از باندهای فرودگاه مهرآباد را با افتخار توییت میکند، باید هم انتظار داشت که تا روز قیامت افزایش نرخ تورم و رکوردزنی قیمت دلار را به حساب دولت پیش از خود بگذارد. اما نکته دوم و مهمتر آنکه مقاله دوهفته پیش صبحصادق در استقبال از سخنان خاتمی بر اساس چه سیاستی بوده و سرمقاله سردار جوانی در شماره اخیر صبحصادق بر اساس کدام سیاست؟ سرمقالهای که در آن خاتمی متهم شده که در راس جریانی بوده که سال ۸۸ «با بهرهگیری از الگوی انقلابهای رنگی تلاش کرد تا جمهوری اسلامی را دچار استحاله کرده و به چیز دیگری جز ماهیت اصلیاش تبدیل کند.»