حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رئیس پژوهشکده زن و خانواده گفت: اگر در مکانیزم تربیتی زن را آماده کنیم که اقتدار مرد را بپذیرد این اتفاقات پیش نمی‌آمد و به نظر من خشونت‌ها غالبا از عدم کرامت نفس فرد ایجاد می‌شود و باید سیستم تربیتی به سمتی برود که کرامت نفس ایجاد کند.
به گزارش جماران؛ ایسنا نوشت: رئیس پژوهشکده زن و خانواده گفت: این لایحه یک اشکال اساسی دارد و آن نداشتن پیوست تحلیلی است که باید بدانیم تحلیل و منطق حاکم چیست که به این قانون رسیده‌ایم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رئیس پژوهشکده زن و خانواده دوشنبه شب در نشست خبری با موضوع «بررسی لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» که در پژوهشکده زن و خانواده برگزار شد، با اشاره به اینکه لایحه خشونت در جهان و ایران دارای یک تبار شناسی است، اظهار کرد: در اوایل دهه ۸۰، پژوهشی به سفارش مرکز امور و زنان دفتر ریاست جمهوری و با همکاری وزارت علوم بررسی در مورد لایحه خشونت علیه زنان و خشونت‌های خانگی انجام شد و در این پروژه ذکر شد که ۶۶ درصد زنان ایرانی تجربه خشونت خانگی داشته‌اند که تجربه خشونت با خشونت مستمر کاملا متفاوت است.
وی ادامه داد: این روال در دولت بعدی هم ادامه پیدا کرد که به نظر بنده رویکرد لیبرال بر آن حاکم بود و متن بومی نبود تا اینکه در دولت اول اعتدال در زمان خانم ملاوردی متن به قوه قضاییه برای اصلاحات داده شد که سپس به مجلس برود که قوه قضاییه آن را به قم و مرکز زن و خانواده فرستاد تا ما دیدگاه‌های خودمان را مطرح کنیم بعد از آن در دوره آیت‌الله رییس این لایحه دوباره بررسی شد و سپس به دولت دادند و دولت دوباره متن قوه قضاییه را تغییر داده و راهی مجلس کرد.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده افزود: متن دولت از نظر شکلی خوش صورت‌تر و منسجم‌تر است اما یک اشکال اساسی دارد و آن نداشتن پیوست تحلیلی است که باید بدانیم تحلیل و منطق حاکم چیست که به این قانون رسیده‌ایم.
زیبایی نژاد با اشاره به اینکه در لایحه دولت یک مقدمه وجود دارد که در لایحه مجلسی‌ها آن مقدمه هم نیست و سراغ ماده یک رفته است، گفت: وقتی متنی برای خشونت علیه زنان آماده می‌شود باید این لحاظ شود که خشونت‌ها چقدر مهم هستند؟ یا خشونت علیه زنان چه میزان مهم است؟ اگر به گونه‌ای بود که نمی‌توانیم بی‌تفاوت باشیم سپس در مورد قانون آن به نتیجه برسیم.
وی در کشورهای غربی آمار خشونت علیه مردان زیاد شده و در ایران هم آهسته در حال رشد است اما در مقیاس با زنان زیاد نیست و مردان انگیزه‌ای برای بیان ندارند چرا که تحقیر می‌شوند.
طول و عرض لایحه با مسئله مورد نظر هم‌خوانی و تناسب داشته باشد
رئیس پژوهشکده زن و خانواده تصریح کرد: مسئله دیگر که باید قابل توجه باشد این است که در جامعه، خانواده یا نهادهای دولتی هم اکنون سیستم مجازاتی و تربیتی ما بازدارنده نیست و قوانین نسبت به خشونت علیه زنان نیز بازدارنده نیست یعنی حاکمیت باید مواجهه موثر با خشونت انجام دهد.
زیبایی نژاد عنوان کرد: ممکن است عدد خشونت علیه زنان خیلی بالا نباشد اما پیامدهای آن زیاد و مخاطره آمیز باشد؛ به عنوان مثال در یک خانواده خشونت علیه دختر خانواده باعث فرار او از خانه شود و احتمال تعرض به او چند درصد است؟ از آن طرف این اتفاق برای یک پسر پیش بیاید، احتمال تعرض به او چند درصد است؟
وی با اشاره به اینکه اثبات خشونت در محکمه قضایی سخت است و حریم امنی برای مرد ایجاد می‌کند تا خشونت علیه زنان را انجام دهد، گفت: مکانیزهای موجود برای مقابله با خشونت کافی نیست و باید لایحه‌ای تدوین شود که طول و عرض لایحه با مسئله مورد نظر هم‌خوانی و تناسب داشته باشد.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده با تأکید بر اینکه باید به پیامد اجرایی، اجتماعی و فرهنگی قانون نیز توجه شود، بیان کرد: آیا هر خشونتی بد است؟ یا خشونت خوب و بد هم داریم؟
زیبایی نژاد ادامه داد: در این لایحه آمده که ورود آسیب و ضرر به جسم، روان، شخصیت و حیثیت فرد که سبب محدودیت یا محرومیت او از حق آزادی‌اش شود خشونت محسوب می‌شود و بنده سوالم اینجاست که آیا می‌شود فردی مسئول تربیت دیگری باشد و در طول این تربیت آزار جسمی یا روانی نداده باشد؟ به عنوان مثال بچه‌ای که باید به کلاس اول برود و با گریه او را از دامن مادر جدا می‌کنند این مصداق بارز خشونت است؟
وی عنوان کرد: تربیت همراه با شادکامی فرد را شکننده بار می‌آورد و روایات داریم که بچه را به سختی عادت دهید تا هنگام بزرگ شدن تحت فشار نباشد و والدین باید ارزش‌های واقعی مانند عفت، صداقت، قناعت و سایر مسائل را به فرزندان منتقل کنند و آیا انتقال این ارزش‌ها خشونت محسوب می‌شود چون مخالف فردگرایی و آزادی فرد است؟
رئیس پژوهشکده زن و خانواده بیان کرد: باید خشونت در عرف مشخص شود برخی مسائل ممکن است بنا به تعریف عام خشونت به حساب بیاید و خشونت عرفی یعنی اینکه در لحظه‌ای که فعل انجام می‌شود و طرف مقابل احساس آزردگی می‌کند این خشونت است اما اگر آن لحظه این احساس را نداشته و بعدا دچار ناراحتی شود، مصداق خشونت نیست.
زیبایی‌نژاد ادامه داد: در این لایحه آمده که هر رفتاری که باعث محدودیت شخص از حقوق قانونی او شود خشونت به حساب آمده، به عنوان مثال دختر از لحاظ قانونی می‌تواند نصفه شب در خیابان قدم بزند و پدر مانع اومی‌شود، آیا این پدر اعمال خشونت نسبت به دخترش داشته است؟
وی معتقد است که خشونت روا و ناروا داریم و در این لایحه نیز آمده که بخشی از رفتارهای ناروا با فعالیت‌های فرهنگی رفع می‌شود و به نظر بنده مسئله بیشتر فرهنگی است نه جزایی.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده با اشاره به آزار جنسی و خشونت جنسی، عنوان کرد: زنی که در مورد آزار جنسی قرار گرفته و اعلام جر ممی‌کند خیلی اوقات نمی‌تواند اثبات کند و به دلیل ایجاد اتهام نسبت به شخص دیگر نیز مجازات می‌شود؛ معمولا هم خشونت‌های جنسی ابراز نمی‌شود چرا که ممکن است مخاطراتی برای زن به همراه داشته باشد؛ باید محرمانه کشف کنیم و محرمانه آسیب روانی او را ترمیم کنیم.
نظام تربیتی ما خشونت زا است
زیبایی‌نژاد تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که متن لایحه بر چه پیش‌فرضی استوار است؟ چه چیزی باعث خشونت می‌شود؟
وی ادامه داد: اگر در مکانیزم تربیتی زن را آماده کنیم که اقتدار مرد را بپذیرد این اتفاقات پیش نمی‌آمد و به نظر من خشونت‌ها غالبا از عدم کرامت نفس فرد ایجاد می‌شود و باید سیستم تربیتی به سمتی برود که کرامت نفس ایجاد کند.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده گفت: ساختارهای اقتصادی، حقوقی، اجتماعی عامل فشار بر اعصاب مردم هستند و باید در پیوست تحلیلی لایحه به همگی این مسائل توجه داشت.
زیبایی‌نژاد بیان کرد: در لایحه دولت به این توجه نشده است که آیا زن در خشونت دیدگی خودش می‌تواند مقصر باشد یا خیر؟ یا عاملش صرفا بدخلقی مرد است؟
وی با اشاره به خاص بودن خانواده، ابراز کرد: اگر خشونت در خانواده باشد و حاکمیت ورود کند مسئله پیچیده‌تر شده و در خیلی از موارد زن حاضر نیست اقامه دعوی کند و از آینده می‌ترسد؛ اکثر مواردی که زنان علیه شوهران اقدام قضائی می‌کنند یا خشونت خیلی غیر قابل تحمل بوده و یا تصمیم به طلاق گرفتند و خشونت را به اجرا می‌گذارند.
رئیس پژوهشکده زن و خانواده گفت: بخشی از این لایحه مشکلاتی را حل می‌کند و مزایایی دارد اما مسائلی مانند سوء استفاده از زنان در فضای مجازی و نشر عکس در فضای مجازی، قوانین به روز نداریم.
زیبایی‌نژاد معتقد است نظام تربیتی ما خشونت زا است و تمایزات زن و مرد را بیان نمی‌کنند و پسر و دختر در یک نظام آموزشی مشترک با مضامین مشترک حضور دارند که این اشتراک، خشونت زا است.
وی یادآور شد: در نظام تربیتی سنتی ما خانواده در مرکز و قلب توجه بوده است، اما مدرنیته ضد خانواده و عامل مهم زمینه‌سازی خشونت است.
