قالیباف: نباید منتظر رفع تحریم بمانیم/ ساختار بودجه معیوب است

به گزارش جماران، دکتر محمدباقر قالیباف در یازدهمین نشست هیأت نمایندگان دوره نهم اتاق بازرگانی ایران ضمن تبریک پیشاپیش میلاد دختر نبی اکرم حضرت زهرا (س) و میلاد امام خمینی (ره) و فرا رسیدن دهه مبارک فجر گفت: امام خمینی (ره) مرد بزرگی که جز برای خدا کلامی نگفت و جز در راه خدا گامی برنداشت و همین اخلاص بود که باعث احیای مجدد اسلام و عزت مسلمین شد.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: ما در پایان سال 1399 قرارداریم، در این مدت با یک پاندومی سخت در دنیا روبه‌رو شدیم، دنیایی که با علم، صنعت و تکنولوژی نشان داد چطور می‌تواند همگان را غافلگیر و در اندک زمانی برنامه‌های طراحی شده را در هم بکوبد و حتی قادر است در حوزه اقتصاد نفت را منفی کند و گردشگری را به عنوان اقتصاد بزرگ جهان به طور کامل تعطیل کند. اقتصاددانانی درباره سیاست‌های مبتنی بر مکاتب و سیاست‌های خاص خود خلاف همه باورها، تصمیمات متفاوت بگیرند.

درس بزرگ از اتفاقات اخیر جهان 

قالیباف یادآور شد: همین طور خوی استکباری را از سوی ترامپ دیدیم که چگونه با همه دنیا رفتار کرد و از همه تعهدات بین‌المللی عبور کرد، از جمله مباحث مرتبط با تعهدات اقلیم و هوا تا بر هم زدن همه توافقات اقتصادی، پیمان‌های نظامی و افزایش غیرقانونی در درون و بیرون آمریکا و ما هم از این وضعیت بی‌‌آسیب نبودیم. به نظر، از همه این مباحث یک درس بزرگ می‌توان گرفت مبنی بر اینکه این وضعیت نشان داد قدرت‌های بزرگ که خوی استکباری، تکبر و دوری از انسانیت دارند، نمی‌توان به آنها اعتماد کرد و آنچه درس می‌گیریم این که باور کنیم خودمان باید قوی شویم و دست بر روی زانوی خودمان بگذاریم و بلند شویم، باور کنیم که باید به تولیدکنندگان، جوانان، علم، خلاقیت، اندیشه و تفکر مردم خود باید ایمان بیاوریم و فرصت‌ها را فراهم کنیم.

رئیس قوه مقننه با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در سال‌های قبل تصریح کرد: ایشان در اظهارات خود فرمودند که دشمن ما آمریکا است و راه مبارزه با آمریکا «کار، کار و کار» است. این باور انقلاب ما، امام (ره) و رهبر معظم انقلاب بود که اقتصاد باید به دست مردم اداره شود، این موضوع جز باورها و ارزش‌های دینی ما است.

فقط نباید به بیان مسئله بپردازیم بلکه باید به بیان راه حل ها نیز بپردازیم

قالیباف با اشاره به مباحث و موضوعات مطرح از سوی فعالان اتاق بازرگانی ایران گفت: ما تنها نباید به مسئله بپردازیم، شناخت مسئله، مهم و اساسی است و در آن ماندن و تکرار کردن یک نوع در جا زدن است. ما باید به طور روشن مشخص کنیم که چه باید کرد و از برگزاری جلسات بزرگ و سخنرانی پرهیز کنیم و به سمت گروه‌ها و بخش‌های کاری برویم. کمیسیون‌های اتاق بازرگانی و مجلس باید کنار هم بنشینند و در این خصوص تصمیم بگیرند.

4 تجربه اقتصادی تلخ در 4 دهه

قالیباف ادامه داد: در دهه های گذشته کشور اقتصاد دولتی، تعدیل اقتصادی، اقتصاد شبه دولتی و اقتصاد نامولد را تجربه کرد که هریک از آن ها محاسن و معایبی داشت؛ نتیجه این روش ها عادی شدن تورم دو رقمی و رشد نقدینگی بود.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: در محافل نظری و دانشگاه ها و بخش های تجارت تولید همواره تائید شده که اقتصاد ما نفتی بوده و دولت های ما دولت های رانت جو، در واقع این دو مورد فصل مشترک همه دوره ها بوده است.

اقتصاد نفتی و دولت رانت جو اپیدمی در بخش های مختلف است

وی با بیان اینکه اقتصاد بخش خصوصی نیز درگیر این فرهنگ است، اضافه کرد: اقتصاد نفتی و دولت رانت جو اپیدمی بخش های مختلف اقتصادی است.

رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان ادامه داد: در شرایط کنونی که کشور با تحریم و کرونا دست و پنجه نرم می کند، دو عامل سوءمدیریت و تضاد منافع موجب ایجاد مشکلات بسیار شده است.

وی با اشاره به بازدید روز گذشته خود از شرکت های بخش خصوصی نمایشگاه نفت، یادآور شد: در این بازدید به وزیر نفت گفتم که استانداردسازی تولیدات داخلی از اهمیت زیادی برخوردار است و باید به آن توجه شود اما در این رابطه باید توجه کنیم که افرادی که استاندارد را تعیین می کنند براساس موضوع تضاد منافع تصمیم گیری نکنند.

قالیباف با اشاره به تعدد بخشنامه ها در حوزه های مختلف، ادامه داد: برخی افراد پیش از صدور این بخشنامه ها فعالیت خود را انجام می دهند اما این بخشنامه ها مسیر عده ای را مسدود می کند.

رئیس قوه مقننه کشورمان با بیان اینکه در محیط های مختلف توفیق فعالیت را داشتم به 12 سال حضور خود در شهرداری اشاره کرد و ادامه داد: در آن دوره ما با دو تحریم روبه رو بودیم؛ نخست تحریمی که همه کشور با آن درگیر بود و دوم تحریمی که ما توسط دولت های وقت داشتیم اما با این حال کار را پیش می بردیم.

وی با بیان اینکه اقتصاد آلوده به نفت شده و باید این آسیب را حل و فصل کرد، افزود: در حال حاضر مردم از تورم، گرانی، رکود، بیکاری، نوسانات ارزی و قیمت، فقر و تبعیض  آسیب می بینند درحالی که  نبود ثبات در اقتصاد به سهم خود موجب آسیب به افراد شده است.

رکورد تلخ لایه بودجه دولت

قالیباف ادامه داد: یکی از ریشه های این مشکلات ساختار بودجه کشور است؛ این ساختار معیوب است به گونه ای که در لایحه بودجه سال آینده این آسیب ها، رکورد زده و درحالی که افزایش هزینه ها 46 درصد است، رشد درآمدها فقط 10 درصد است و در واقع فاصله این دو عدد به 36 درصد می رسد.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اگر بخواهیم تراز عملیاتی بودجه اصلاح شود و بودجه تورم زا نباشد و از سرعت افزایش نقدینگی جلوگیری کنیم، باید از مالیات، درامدهای صادراتی و فعالیت اقتصادی استفاده کنیم اما اگر  به دنبال تامین منابع از نفت باشیم مشکلات همچنان ادامه داشته و روز به روز بر هزینه ها اضافه می کنیم.

قالیباف بیان کرد: دولت زمانی که به دنبال تامین کسری بودجه است، بر مشکلات اقتصادی و گره های اقتصادی می افزاید به طور مثال موجب تکلیف سنگین به بانک ها می شود.

رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان با بیان اینکه در حوزه نظام مالیاتی با مشکلاتی روبه رو هستیم، تصریح کرد: دلالی ها، سوداگری ها و قاچاق، فرار مالیاتی دارند اما تولیدکننده بدون آنکه موضوعی را پنهان کند فرار مالیاتی ندارد.

اگر نظام مالیاتی و ساختار بودجه اصلاح نشود بسیاری از مشکلات پابرجا می ماند

وی با بیان اینکه نابه سامانی ها در ساختار بودجه باید اصلاح شود، اضافه کرد: اگر نظام مالیاتی و ساختار بودجه اصلاح نشود بسیاری از مشکلات پابرجا می ماند.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به گزارش یکی از سازمان ها، اظهار کرد: براساس این گزارش در طول یک سال در حوزه مسائل تجارت، صادرات و واردات بیش از 260 بخشنامه صادر شده است این در حالی است که بخشنامه های این حوزه باید از ثبات چند ساله یا حداقل یکساله برخوردار باشند.

غل و زنجیر بوروکراسی بر دست و پای مردم و تولیدکننده ها بسته شده است

قالیباف تصریح کرد: بوروکراسی های حاکم بر کشور همانند غل و زنجیر بر دست و پای مردم و تولیدکننده ها بسته شده و باید برای آن چاره اندیشی کرد. نمایندگان با همکاری بخش خصوصی با هم پیش می رویم.

روایت رئیس مجلس از جلسات صریح و کارگشا با اتاق بازرگانی ایران

رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان یادآور شد: در جلسات مهمی که درباره مسائل ارزی، صادرات و ... تصمیم گیری می شد از آقای شافعی نیز دعوت می کردیم؛ هرچند ممکن است این جلسات تلخی هایی داشته باشد اما نتایج آن شیرین بوده و موجب گشایش هایی می شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: یکی از این تصمیمات موجب شد در دو ماهه اخیر روند صادرات رشد داشته باشد و این موضوع به دلیل جلساتی بود که برخی از آن ها از 7 تا 11.30 شب به طول می انجامید، حتی در این جلسات با صدای بلند هم صحبت می کردیم اما در نهایت این جلسات موجب شد ستاد اقتصادی دولت در راستای این موضوع تصمیماتی اخذ کند.

قالیباف در ادامه با بیان اینکه درهای مجلس به روی اتاق بازرگانی باز است، گفت: ما در مجلس نظارت‌محور هستیم و در بخش‌های مختلف مباحث را کمیسیون‌محور دنبال می‌کنیم، کمیسیون‌های مشابه مجلس و اتاق بازرگانی باید ارتباط نزدیک برقرار کنند، ما بر اساس 4 محور شفاف‌سازی، هوشمندسازی، مردمی‌سازی و کارآمدسازی مباحث را دنبال می‌کنیم و به طور ویژه در بخش هوشمندسازی نرم‌افزارهایی را راه‌اندازی کردیم که کمیسیون‌های شما می‌توانند نظرات تخصصی خود را بدون حضور در مجلس ثبت و ارائه کنند، نرم‌افزار مجلس‌یار نیز این فرصت را برای شما فراهم کرده است.

وی با اشاره به اینکه مجلس هیچ‌چیز پنهان و طبقه‌بندی شده‌ای ندارد، گفت: همه باید در جریان موضوعات مجلس قرار گیرند، ما باید به سمت پیاده‌سازی واقعی موضوعات برویم از این رو تصمیمات را به صورت روشن در کمیسیون‌های تخصصی مجلس مانند کمیسیون عمران و در جریان بودجه 1400 دنبال می‌کنیم.

باید غل و زنجیر را از دست و پای ظرفیت های کشور باز کنیم

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما کاری یک ساله برای بودجه سال 1400 و برنامه 5 ساله هفتم توسعه را در مجلس دنبال می‌کنیم، برنامه هفتم توسعه مرتبط با 5 سال پایانی چشم‌انداز توسعه کشور است از این رو تلاش می کنیم این 5 سال پیش رو به گونه‌ای در مجلس و در برنامه تنظیم شود و رقم بخورد که متفاوت با همه برنامه‌ها باشد هر چند تحریم فشارهای بسیاری به کشور آورده اما ظرفیت‌هایی را ایجاد کرده و ما باید غل و زنجیرها را از پای آن باز کنیم تا اقتصاد پویا شود.

پیشنهاد رئیس مجلس برای اتمام پروژه های نیمه تمام

قالیباف افزود: یکی از اقداماتی که باید انجام شود تعیین تکلیف پروژه‌های نیمه تمام است از این رو در برنامه هفتم توسعه برای این پروژه‌ها برنامه‌ریزی خواهیم کرد. گذاشتن پول‌ها در بانک و گرفتن سود و عدم پرداخت مالیات، مشکلات تورمی، نقدینگی و کاهش ارزش پول ملی را به وجود آورده است این در حالی است که ما قریب به صد هزار پروژه نیمه تمام را یک تا 20  یا 25 ساله را رها کردیم. برای رفع این مشکلات روش‌هایی وجود دارد، مردم با پول‌های خرد تا کلان در این پروژه‌ها اگر منفعت اقتصادی داشته باشد، مشارکت خواهند کرد البته به شرطی که رفتار مشابه در بازار بورس اتفاق نیفتد و نبینیم سهام‌های حقوقی در برخی نقاط با قیمت بالا فروخته و در پایین‌ترین قیمت خریداری می‌شود، بازار بورس شفاف‌ترین بازار رقابت حقیقی و واقعی است و زمانی که بنگاهداری دچار مشکلاتی است یا سرمایه خارجی در حداقل وضعیت نسبت به سرمایه داخلی به سر می‌برد ما نباید به بدترین شکل از آن استفاده کنیم زیرا نتیجه آن کیک اقتصاد 34 درصد کوچکتر می‌شود.

حل مشکلات مردم ذائقه سیاسی نمی‌شناسد

وی با اشاره به گفتمان بین دولت و مجلس یادآور شد: سلایق سیاسی متفاوت وجود دارد اما اقتصاد منطق خود را دارد، عزت کشور، منافع ملی و حل مشکلات مردم ذائقه سیاسی نمی‌شناسد و هر فرد با انصاف و باغیرت دلش به خاطر مردم می‌سوزد و شب خوابش نمی‌برد.

روایت قالیباف از نشست اخیر با برخی مسئولان سازمان هواپیمایی

رئیس قوه مقننه با اشاره به آسیب‌های از این دست گفت: در روزهای اخیر جلسه‌ای با مسئولان سازمان هواپیمایی داشتم در ارتباط با آسیب هایی که این بخش در ایام بحرانی کرونا دیده‌اند، شرکت‌های هواپیمایی به دلیل تحریم‌ها و شرایط پیش رو مشکلاتی داشتند و وقتی منطق درست حاکم نباشد آنها چگونه می‌توانند رقابت کنند، به طور مثال مسیر هواپیمایی تهران – مشهد را اگر در نظر بگیریم با قیمت بلیت حدود 800 هزار تومان، هواپیمای ام دی با ظرفیت 180- 170 نفر مسافر با همین قیمت پرواز می‌کند و هواپیمای ایرباس 320 نیز با همین قیمت مسافران را جابه‌جا می‌کند! این در حالی است که شرکتی که بر روی هواپیمای ایرباس 320 سرمایه‌گذاری کرده برای آن حدود 20 میلیون یورو هزینه کرده و هواپیمای ام دی حدود 4 میلیون یورو! خب، چطور این دو می‌توانند رقابت کنند؟ در هر بخش از اقتصاد ما مثل فولاد و سایر حوزه‌ها شاهد چنین مشکلاتی هستیم.

رانت در همه بخش‌های اقتصادی به یک فرهنگ تبدیل شده است

قالیباف اضافه کرد: این وضعیت یک نوع رانت به وجود می‌آورد و رانت به یک فرهنگ بر همه بخش‌های اقتصادی تبدیل شده است، اقتصاد در بخش‌های مختلف تنظیم‌گری مثل صنعت خودرو دچار اشکال جدی است و راهکار آن تنظیم برنامه عملیاتی از طرف فعالان اتاق بازرگانی است.

وی با یادآوری گفت‌وگوهای اخیر با رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: پیش از این از آقای شافعی خواستیم مشخص کند که در حوزه واردات و صادرات چه تعداد شرکت و فعالان دارای گارانتی اتاق هستند تا بتوان برای این دسته از فعالان که مورد اطمینان هستند، یک «خط سبز»، ایجاد کرد و غل و زنجیر را از پای آنها باز کرد. متأسفانه افرادی هستند با داشتن کارت بازرگانی 180 میلیون دلار صادرات انجام دادند اما هیچ مالیاتی پرداخت نکردند که باید با آنها برخورد شود. نباید اجازه داد که دلالان به راحتی کار کنند و تولیدکنندگان امکان فعالیت نداشته باشند.

رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن بیان اینکه تحریم‌ها سخت است و حتماً از تحریم استقبال نمی‌کنیم، گفت: ما به دنبال رفع تحریم‌ها هستیم اما منطق ما رفع تحریم نباید باشد، این کشور نشان داد که می‌تواند با کمک بخش خصوصی ارز مورد نیاز را تأمین کند.

استقبال فعالان بخش خصوصی از اظهارات قالیباف درباره منشاء اصلی فساد

قالیباف در بخش دیگری از سخنان خود که با استقال و تشویق فعالان اقتصادی بخش خصوصی همراه شد، گفت: شاید در شریط فعلی بخواهند برچسب‌هایی به بخش خصوصی بچسبانند اما فساد امروز در کشور ناشی از رفتار بخش خصوصی نیست بلکه ناشی از بخشنامه‌های غیرمنطقی و تصمیمات همچون ارز 4200 تومانی است و این رانت و فسادها از تبعیض و تصمیمات کلیدی متمرکز و تمرکزگرایی نشأت می‌گیرد که ما در مجلس به آنها باید توجه کنیم.

قالیباف یادآور شد: ما می‌توانیم تعرفه و حتی تعرفه‌های بالا بگذاریم اما باید مسیر کاهندگی را در نظر بگیریم زیرا تعرفه رانت ایجاد می‌کند و مانع رشد تولید می‌شود یا موجب تبدیل تولید به رانت می‌شود لذا هر کجا در تنظیم‌گری بخواهیم محدودیت بگذاریم باید به سمت کاهندگی حرکت کنیم و حتماً باید مشروط و زمان‌دار باشد زیرا تعیین محدودیت‌های دائمی رانت ایجاد می‌کند و به همان فرهنگی برمی‌گردیم که چون سیستم دولتی ما به خاطر نفت بزرگ و رانتی شده، بخش خصوصی ما هم با تصمیمات بخشنامه‌ای تبدیل به همین وضع خواهد شد.

وی تأکید کرد: بن‌بستی روبه‌روی ما نیست، ما باید با رفتارهای معقول و برآمده از خرد در مجلس تصمیم بگیریم، ما نیازمند اعتمادسازی هستیم، اعتماد بزرگترین سرمایه اجتماعی هر جامعه‌ای است اما متأسفانه ما اعتمادسازی را نمی‌دانیم، اقتصاد بیش از هر چیزی به اعتماد و آرامش در جامعه نیاز دارد و ثبات در اقتصاد و سپس رشد اقتصادی و آسایش جامعه به همین موضوع برمی‌گردد که در یک قدمی ما است.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما مصمم هستیم در بودجه 1400 و در برنامه هفتم توسعه بر مبنای همین مسیر گام برداریم و منتظریم که از نظرات اتاق بازرگانی به صورت همواره و در کنار هم استفاده کنیم زیرا شما می‌توانید اقتصاد را مردمی کنید و اقتصاد مقاومتی را دنبال کنید.