سخنگوی شورای نگهبان در تازه ترین گفت و گوی خود با یکی از روزنامه ها به پرسش هایی در خصوص احتمال حضور کاندیدای زن در انتخابات 1400، اعلام دلایل ردصلاحیتها و احتمال رد صلاحیت محمود احمدی نژاد پاسخ داده است.
به گزارش جماران؛ به نقل از فرهیختگان، سخنگوی شورای نگهبان گفت: بنده بارها توضیح دادهام که یک بحث فقهی –حقوقی نسبت به این موضوع داریم که برخی معتقدند بانوان نمیتوانند در مدیریت کلان حضور داشته باشند و برخی میگویند اشکالی وجود ندارد و فرقی نمیکند.
انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ به دلایل متعدد برای آحاد مردم و همه گروههای سیاسی آنقدر مهم و حیاتی است که این روزها کمتر کسی در فکر تحریم و تخریب آن است و بالاتر از آن انواع و اقسام گروههای سیاسی از همین حالا دست بهکار شدهاند تا برای خردادماه با آمادگی کامل وارد میدان رقابت شوند. در این میان نظر شورای نگهبان درباره حضور زنان در میدان رقابت و تایید یا ردصلاحیت نامزدها همواره از موضوعات پر بحث انتخابات بوده است. در این باره با عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان گفت و گو کرده ایم. در ادامه بخشی از این گفت و گو را بخوانید:
پیرامون بحث اصلاح قانون انتخابات، انتقادی مطرح است که عدهای معتقدند شفاف نبودن آرای اعضای شورای نگهبان درباره ردصلاحیت، هزینهزا بوده و این امر سبب شده مجلس به سمت تصویب چنین طرحی برود که بندهای آن زیاد است. اساسا این امر را قبول دارید؟
شفافیت را باید تعریف کنیم و در جای خود قائل به تفکیک شویم. اگر بحث علمی و تخصصی شود، شورای نگهبان هیچ ابایی ندارد.
درخصوص مشروح مصوباتی که در شورای نگهبان انجام میشود، نظر بنده و نظر آیتالله جنتی و همکاران دیگر مشخص است و این در اختیار افکار عمومی است و همه میتوانند بفهمند کدخدایی نسبت به مصوبه نظر مثبتی داشت یا منفی!
اما در بحث انتخابات و بحثهای سیاسی شاید این نوعی خلاف نظام صحیح اداری باشد که شما یک نظر سیاسی را نسبت به یک فرد نشان دهید. ممکن است جهات مختلفی داشته باشد، نه تنها برای اعضای شورای نگهبان که برای فردی هم که رای مثبت یا منفی دارد، ممکن است هزینههایی به همراه داشته باشد؛ از این جهت برخی آقایان معتقد نیستند رای آنها در بحث انتخابات یک رای آشکار باشد. البته از نظر شخص من هیچ منعی ندارد و این کار شاید محاسنی هم داشته باشد. یعنی اگر آرا مشخص باشد چه کسی به چه فردی رای مثبت یا منفی داده از جهاتی مثبت است.
آشکار شدن نظر شورای نگهبان درباره بررسی صلاحیتها منجر به کدورت میشود
اعلام شفاف دلایل ردصلاحیتها چطور؟
در بحث انتخابات که میگوییم همه را دربرمیگیرد. در بحث بررسی صلاحیتها افرادی که رای منفی دادند و افرادی که رای مثبت دادند، آشکار شود. بههرحال قانون حکمی در این زمینه ندارد و ملاحظاتی از این جهت وجود دارد که ممکن است منجر به یک کدورت و اختلافاتی شود، از اینرو هنوز کسی تصمیمی در این زمینه نگرفته است.
شورای نگهبان میخواهد این اتفاق بیفتد؟
این را نمیدانم چون منوط به نظر تکتک اعضاست و آنها باید نظر خود را اعلام کنند و ما هم موافق و هم مخالف داریم.
نباید بار ثبتنام زنان برای ریاستجمهوری را بر دوش شورای نگهبان بگذاریم
بحث دیگر موضوع ثبتنام بانوان در انتخابات است که شما اعلام کردید بلامانع است. ممکن است موانع در تایید باشد؟ یعنی بانوان در تایید صلاحیت با مشکل مواجه شوند؟
بنده بارها توضیح دادهام که یک بحث فقهی –حقوقی نسبت به این موضوع داریم که برخی معتقدند بانوان نمیتوانند در مدیریت کلان حضور داشته باشند و برخی میگویند اشکالی وجود ندارد و فرقی نمیکند. این بحث فقهی-حقوقی است که در کشور ما هنوز استمرار دارد و چیزی نیست که من بهراحتی با یک مصاحبه بگویم این مساله در ماهیت رفع شده یا خیر.
مانعی برای ثبتنام خانمها وجود ندارد
درحال حاضر آنچه وجود دارد این است که مانعی برای ثبتنام خانمها وجود ندارد اما ماهیت بحث فراتر از اینهاست. یک بخش این مسالهای است که بیان کردم؛ خود شما میتوانید آماری را استخراج کنید. تعداد خانمهایی که برای مجلس یازدهم تایید شدند و تایید نشدند چه میزان بود و از آن تعداد که تایید شدند چند نفر رای آوردند؟
۱۹ نفر هستند.
کمتر از ۱۹ نفر هستند.
۱۷ نفر مجلس قبل بود و یکی، دو نفر بیشتر شد و خانم رهبر به رحمت خدا رفت و تعداد به ۱۷ یا ۱۸ نفر رسیده است.
همین حدود است، یعنی کمتر از ۲۰ نفر است ولی تعدادی که ما در شورای نگهبان تایید کردیم زیادتر بود. چرا آنها رای نیاوردند؟
زمینههای فرهنگی نیز تاثیرگذار است.
همین بحث است. نباید تمام بار ثبتنام خانمها برای ریاستجمهوری را بر دوش شورای نگهبان بگذاریم؛ در آمریکا در دورهای که خانم کلینتون حضور داشت، رای نیاورد. در انتخابات آمریکا تاکنون هیچ خانمی رئیسجمهور نشده است، البته در خیلی از کشورها چنین نبوده است، لذا یک بخش هم مقوله فرهنگی است که باید بدان توجه کرد. بنابراین این موضوع یک بحث فقهی-حقوقی دارد و باید در جایی به شکل مشخصی بحث و حل شود تا شورای نگهبان بتواند براساس آن اعلامنظر کند.
شما وقتی بیان میکنید بلامانع است این فرض به وجود میآید که تاییدصلاحیت آنها به صرف جنسیت نیز مشکلی ندارد، اما اکنون شما مطرح میکنید بحث فقهی-حقوقی آن باید حل شود، این موضوع یعنی ثبتنام پایان کار است؟
چند نشست قبلی نکتهای را بیان کردم که فضایی ایجاد شد. بهخاطر این تاکید کردم ممکن است مساله انتخاب زنان برای ریاستجمهوری در دورههای آینده از لحاظ فرهنگی، فقهی و... حل شود؛ مثالی هم که بیان میکنم بحث خانم دستجردی در دولت احمدینژاد است. تا همان زمان هم موضوع وزارت زنان همچنان محل بحث بود.
اگر خانم دستجردی فرضا برای کاندیداتوری ریاستجمهوری بیاید، تایید میشود؟
نمیدانم.
نمیتوان در بحث وزارت زنان به عقب برگشت و گفت خانمها وزیر نشوند
ارزیابی شما چیست؟ ویژگیهای معمولی که برای یک فرد وجود دارد هم باشد.
من چنین پاسخ میدهم که بحث وزارت خانمها تا آن زمان حل نشده بود و در آن دوره با همه مباحث حل شد. مشکلاتی وجود داشت و درنهایت پذیرفته شد. الان نمیتوانید در بحث وزارت زنان به عقب برگردید و بگویید خانمها نمیتوانند وزیر شوند.
اختلافات هنوز وجود دارد. عملا به نحوی این حل شد. در انتخابات ریاستجمهوری هم حضور بانوان بهعنوان نامزد ریاستجمهوری در ادوار آینده ممکن است حل شود، با حل مباحث فقهی، با حل مسائل فرهنگی و... این حل شود.
ممکن است شورای نگهبان به این جمعبندی برسد که تایید بانوان مشکلی ندارد
از صحبتهای شما این برداشت را داریم که یک خانم میتواند ثبتنام کند ولی قطعا بهخاطر زن بودن تایید نمیشود.
اصلا چنین برداشتی را از سوی من منتشر نکنید. من میگویم ثبتنام بانوان بلامانع است. نمیتوانم درباره تایید بودن افراد یا عدم تایید آنها صحبت کنم. این محل بحث است و ممکن است اعضای شورای نگهبان به این جمعبندی برسند که مشکلی وجود ندارد.
شما پیش از این گفته بودید کسانی که سابقه ردصلاحیت داشتند برای ثبتنام نیایند. چندبار نیز سعی کردید توضیح دهید اما مشکل برطرف نشد. بهطور مثال زاکانی که یکبار رد شده نباید برای ثبتنام بیاید؟
نگاه من به مصداق خاصی نبود، کمااینکه درباره مجلس هم برخی نمایندگان که صلاحیت آنها تایید نشده بود دوباره آمده بودند و با توجه به شناختی که از پرونده آنها داشتم گفتم فایدهای ندارد و مراجعه نکنید، لذا بحث من از جهت عملکردی بود.
ما افرادی را داشتیم که ثبتنام میکنند و هیچ منعی ندارد و من هم نمیتوانم مانع آنها شوم ولی توصیه کردم کسی که میداند چه وضعیتی دارد و نظر شورای نگهبان چیست، مراجعه نکند تا بار شورای نگهبان سبک شود اما اگر میخواهند بیایند منعی ندارد.
احمدینژاد برای انتخابات ۱۴۰۰ بیاید مشکلی نیست؟
نمیدانم.
او قطعا رد میشود؟
نمیدانم.