توالی سفرهای مقامات فرانسه به لبنان و عراق، این گمانه را در میان ناظران افزایش داده است که امانوئل مکرون تلاش می کند تا نفوذ فرانسه را در خاورمیانه بیش از پیش افزایش دهد.
به گزارش جماران؛ روزنامه اعتماد نوشت: «امانوئل مکرون، رییسجمهور فرانسه، روز چهارشنبه وارد عراق شد. مکرون در سفر یک روزهاش به عراق با رییسجمهور، نخستوزیر، رییس پارلمان و رییس اقلیم کردستان عراق در بغداد دیدار کرد.
رییسجمهور فرانسه که دو روز گذشته را در بیروت گذرانده بود و به گفته خود «قصد رهبری تغییرات در این کشور» را داشت، در بغداد، خواستار عدم دخالت خارجی در امور عراق شد. رییسجمهور فرانسه هدف خود را از این سفر «تاکید بر استقلال عراق» عنوان کرده است، مفهومی که با تعبیرهای مختلفی ازسوی رسانهها و ناظران مواجه شده است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی این سفر را پیامی به ایران و امریکا برای کاهش تنشهایی ارزیابی میکند که از بهمن ماه پارسال با اجرای عملیات ترور سردار شهید قاسم سلیمانی توسط امریکا، بیش از هر زمان دیگر افزایش یافته است. این خبرگزاری در عین حال این سفر را پیام غیرمستقیم پاریس برای ترکیه ارزیابی میکند که از دو ماه پیش عملیات نظامیاش را در عمق خاک عراق به بهانه مبارزه با گروههای مسلح کرد، آغاز کرده است. خود مکرون اما استقلال عراق را «از چندین بعد» دچار چالش میبیند. رییسجمهور فرانسه، دستکم برای احترام به استقلال عراق، برخلاف همتای امریکاییاش در روز روشن و با هواپیمایی با چراغهای روشن مستقیما به بغداد رفت.
سفر مکرون به عراق یکروزه بود. او در این سفر با رییسجمهور عراق، برهم صالح، نخستوزیر، مصطفی کاظمی و رییس اقلیم کردستان عراق، نچیروان بارزانی دیدار کرد. کاخ الیزه و سفارت فرانسه در بغداد، بهرغم انتشار خبرهایی در مورد این سفر، تا روز سهشنبه از تایید برنامه سفر مکرون به عراق خودداری کرده بودند. برهم صالح، رییسجمهور عراق که سال گذشته هم در پاریس با مکرون دیدار کرده بود، اظهار امیدواری کرد تا در فرصتی دیگر رییسجمهور فرانسه برای مدتی طولانیتر مهمان دولت عراق باشد.
بلندپروازیهای خاورمیانهای
امانوئل مکرون در بدو ورود به بغداد در حساب کاربری شبکه اجتماعی توییترش نوشت: «در بغداد هستم، جایی که میخواهم حمایتم را از عراق در برهه حساس کنونی اعلام کنم. چالشهای متعددی از درون این کشور گرفته تا از دیگر نقاط منطقه، استقلال عراق را دچار چالش کرده است.»
توالی سفرهای فرانسه به لبنان و عراق، این گمانه را در میان ناظران افزایش داده است که امانوئل مکرون تلاش میکند تا نفوذ فرانسه را در خاورمیانه بیش از پیش افزایش دهد. برخلاف لبنان که بعد از جنگ جهانی اول همراه با سوریه تحت قیمومیت فرانسه درآمد، عراق تا پیش از استقلالش از مستعمرات امپراتوری بریتانیا بود، اما شرایط در دههها اخیر در حال تغییر است.
امریکا که روزگاری قدرت اصلی در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه، جانشین فرانسه و بریتانیا شده بود، حالا استراتژی خود را در منطقه تغییر داده و در حال ترک منطقه به قصد افزایش حضور در شرق آسیاست. فرانسه در یک دهه گذشته علاوه بر دخالتهای گاه سازنده و گاه مخرب در لبنان، توانسته برخی مستعمرات پیشین بریتانیا را هم به خود جذب کند. از جمله مهمترین گامهای فرانسه برای افزایش نفوذ در منطقه خاورمیانه، ساخت پایگاه نظامی دایمی موسوم به کمپ صلح در امارات متحده عربی بود. رییسجمهور فرانسه در پی خروج امریکا از برجام هم چندبار با پیشنهادهایی تلاش کرده بود تا میان تهران و واشنگتن وساطت کند و در پی برگزاری همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق، سعی کرد مشکلات میان اربیل و بغداد را حل و فصل کند، هر چند هر دوی این تلاشها ناکام ماند.
سه سفر در دو ماه
ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه ماه جولای به عراق سفر کرده بود. این دیپلمات فرانسوی در دیدارش با مقامهای عراقی تاکید کرد که فرانسه معتقد است بغداد باید «دامن خود را از تنشهای منطقهای بیرون بکشد.» اما سفر وزیر خارجه فرانسه، تنها سفر مقامهای فرانسه به عراق از زمان تشکیل دولت جدید در این کشور نبود. هفته قبل هم فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه به بغداد سفر و با مقامهای ارشد سیاسی و نظامی عراق گفتوگو کرد. پارلی تاکید کرده بود که پاریس آماده ادامه همکاریهای دفاعی و امنیتی با عراق است. هشام داود، از مشاوران نخستوزیر عراق به آژانس خبری فرانسپرس میگوید: «سفر سومین مقام فرانسوی به بغداد در طول ماههای اخیر، نشان از اهمیت بسیار زیاد روابط و تماسهای دیپلماتیک دارد.» براساس برنامه اعلام شده سفر مکرون به عراق، رییسجمهور فرانسه برخلاف دیگر مقامهای خارجی به اربیل سفر نخواهد کرد، در عوض رییس اقلیم کردستان عراق، نچیروان بارزانی برای دیدار با رییسجمهور فرانسه به بغداد آمده است.
برهم صالح: نمیخواهیم کانون درگیری باشیم
برهم صالح در کنفرانس خبری مشترک با رییسجمهور فرانسه گفت: «ما از حضور رییسجمهور ماکرون در بغداد استقبال میکنیم. این دیدار بر اهمیت رابطه میان دو کشور تاکید دارد و ما به توسعه آن امیدواریم. با ماکرون درباره اوضاع عراق و منطقه گفتوگو کردم. عراق به ایفای نقش محوری در منطقه امیدوار است. ما نمیخواهیم که عراق عرصه و کانون درگیری باشد.» به گزارش فارس، او افزود: «ما درباره بسیاری از امور مشترک در راستای خدمت به کشورهایمان و منطقه گفتوگو کردیم. غلبه بر تروریسم مستلزم حمایت دوستان و جامعه بینالملل است. با مکرون درباره فعالسازی توافقهای مشترک میان عراق و فرانسه گفتوگو و از نقش پاریس در مبارزه با تروریسم تقدیر کردم.» رییسجمهور عراق گفت: «ما به زودی پروژهها و قراردادهای امضا شده میان عراق و فرانسه را اعلام خواهیم کرد و امیدوارم که سال آینده آقای مکرون برای مدتی طولانیتر مهمان عراق باشند.»
امانوئل مکرون: جنگ با داعش هنوز پایان نیافته است
رییسجمهور فرانسه نیز گفت: «فرانسه از عراق و مردم آن حمایت میکند. این کشور با چالشهای اقتصادی و امنیتی و جنگ با داعش که هنوز پایان نیافته است، مواجه است.» او در ادامه
با اشاره به دخالتهای خارجی در امور عراق گفت: «این دخالتهای خارجی موجب تضعیف دولت و کشور عراق میشود.» مکرون با اشاره به اینکه به همراه جامعه بینالملل از عراق حمایت میکند، افزود: «این به نفع جامعه بینالملل است که از عراق حمایت کند. این کشور دارای خواست و اراده آشکار برای اصلاح امور است. رهبران عراق باید رهبری مرحله انتقالی را در راستای حمایت از حاکمیت کشورشان و تقویت امنیت منطقه برعهده گیرند. ما به عراق طرحی را برای حمایت از حاکمیتش ارایه کردیم و منتظر موافقت رهبران آن پیش از حمایت از این کشور هستیم.»
بی میلی مکرون به محکوم کردن توهین به رسول اکرم (ص)
همزمان با سفر مکرون به غرب آسیا، یک هفتهنامه طنز فرانسوی اقدام به بازنشر کاریکاتورهایی موهن به پیامبر اسلام (ص) کرده است. این اقدام نشریه فرانسوی باعث شده تا سفر مکرون به بغداد در رسانههای فرانسوی تحتالشعاع قرار بگیرد. مکرون که هفته پیش اقدام یک رسانه در انتشار تصویر یک سیاهپوست به عنوان برده را «نفرتانگیز» توصیف کرده بود، اینبار حاضر به محکوم کردن توهین به اعتقادات مسلمانان نشد.
این مقام فرانسوی درحالی از آزادی توهین به اعتقادات مسلمانان دفاع میکند که در کشورش، آزادی اظهار عقیده در مورد بررسی تاریخی وقایع جنگ جهانی دوم براساس قانون ممنوع شده است. رسانههای فرانسوی ازجمله لوفیگارو، اوئست فرانس، ب.اف.ام تی.وی و فرانس انفو دیروز و امروز با بازتاب اظهارات امانوئل مکرون در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی که در آن مدعی دفاع رییسجمهوری فرانسه از اقدام شارلی ابدو، شدهاند، نوشتند: امانوئل مکرون بار دیگر روز سهشنبه و در جریان آغاز محاکمه عاملان حمله به شارلی ابدو در ژانویه ۲۰۱۵ و درحالی که این نشریه طنز کارتونهای جنجالی (حضرت) محمد را بازنشر داد، از «آزادی کفر» در فرانسه دفاع کرد. خبرگزاری فرانسه به نقل از مکرون نوشت: از ابتدای جمهوری سوم در فرانسه، آزادی کفرگویی که مرتبط با آزادی عقیده است، وجود دارد. من برای محافظت از همه این آزادیها در اینجا هستم. نیازی نیست من درباره انتخاب روزنامهنگاران داوری کنم. فقط لازم است بگویم که در فرانسه میتوان از حاکمان، رییسجمهوری، کفر و غیره انتقاد کرد. مکرون میگوید: وظیفه رییسجمهور این نیست که درباره انتخاب سردبیر و روزنامهنگاران داوری کند. با این وجود، مکرون تاکید کرد که این سخنان درخصوص کاریکاتورهای شارلی ابدو صدق نمیکند. رییسجمهوری فرانسه گفت: این آزادی ازسوی دیگر احترام مشترک و مدنیت است و اینکه با آزادی بیان وظیفه داریم از سخنان نفرتانگیز دوری کنیم.