مرزها در همه کشورها اولین جاهایی بوده که با شیوع کرونا بسته یا محدود شده است. در کشور ما نیز زندگی مرزنشینان بشدت تحت تأثیر محدودیت‌های کرونایی قرار گرفته است
به گزارش جماران، روزنامه ایران نوشت: این روزها مرزنشینان و کولبران به‌دنبال محدودیت‌هایی که در مرزها ایجاد شده با تنگناهای معیشتی زیادی رو‌به‌رو شده‌اند وعملاً نه کاری دارند و نه درآمدی. هر چند دولت تلاش کرده با پرداخت بسته‌های حمایتی بخش کوچکی از مشکلات آنها را رفع کند اما آنها برای عادی شدن شرایط و بازگشایی دوباره مرزها لحظه‌شماری می‌کنند، چون بسته‌های حمایتی در شرایطی که سایر درآمدها تبدیل به صفر شود، گره گشای مشکلاتشان نیست.
«خالد جعفری»، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: درست است که شیوع بیماری کرونا و به دنبال آن بسته شدن مرزها آسیب جدی به زندگی و معیشت مرزنشینان زده اما ما تلاش کرده‌ایم با تحویل کارت‌های هدیه و بسته‌های حمایتی تا حدی به آنان کمک کنیم هر چند می‌دانیم اینها مسکن است و برای رفع همیشگی مشکلات مرزنشینان کردستان، باید مسئولان ملی نگاهی ویژه به این موضوع داشته باشند و با ایجاد فرصت‌های شغلی معیشت این حافظان امنیت مرزها را بهبود ببخشند.
وی ادامه داد: اساساً بحث کولبری با مرزنشینی تفاوت دارد اما تلاش ما این است که با اجرای طرح «ثبت آماری» کاری کنیم که آنها بتوانند از مزایای مرزنشینان از جمله معافیت‌های گمرگی و درآمد حاصل ازسود فروش سوخت بهره‌مند شوند. در حال حاضر ۲۲ هزار مرزنشین ثبت شده در استان داریم که برای آنان کارت مرزنشینی صادر شده است. این افراد کسانی هستند که تا شعاع ۳۰ کیلومتری مرز زندگی می‌کنند و در میان آنان کولبران نیز دیده می‌شوند.
جعفری با اشاره به پرداخت سود فروش سوخت به مرزنشینان استان، افزود: سعی کرده‌ایم از طریق درآمد حاصل از سود فروش سوخت در مقاطعی مبلغی بین ۹۰۰ هزار تا یک میلیون تومان را به مرزنشینان بدهیم تا اندکی مشکلات آنان برطرف شود. البته آخرین سود واریزی به حساب‌شان بهمن سال گذشته بوده و در2 ماه گذشته به‌دلیل شیوع بیماری کرونا و محدودیت مبادلات مرز پولی به حساب آنها واریز نشده است. در این مدت رفت و آمد مسافر از مرزهای رسمی ما به صفر رسیده و همین موضوع در کنار پایین آمدن قیمت جهانی نفت باعث شده سودی از فروش سوخت نداشته باشیم.
افزایش صادرات در مرز باشماق
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: تلاش شده مرزنشینان بتوانند از معافیت گمرکی استفاده کرده تا درآمدی نیز از این طریق کسب کنند. در همین راستا، از 2هفته پیش نیز در مرز سیرانبند مبادلات آغاز شده است. سومین کمک ما که با همکاری بنیاد مستضعفان صورت گرفته، توزیع کارت‌های هدیه۲۰۰ هزار تومانی به تمام مرزنشینان بوده، البته حدود ۶۰۰ نفر از کولبران که به‌عنوان مرزنشین ثبت رسمی نشده‌اند و کارت مرزنشینی ندارند این کارت‌ها را دریافت کرده‌اند. همچنین با همکاری استاندار و خیران استان تاکنون ۲۰ هزار بسته غذایی میان نیازمندان توزیع شده است.
وی مرز باشماق مریوان را فعال‌ترین معبر ورودی و خروجی کالا کشور در ایام شیوع کرونا اعلام کرد و گفت: این مرز در این ایام با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به فعالیت خود در بخش کالا ادامه داده، چرا که معتقدیم صادرات یکی از محورهای مهم جامعه در مواجه شدن با تمام مشکلات است. طبق آمار گمرک، حجم صادرات از این مرز در فروردین ماه ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۶ درصد رشد داشته است. با توجه به اینکه حتی یک روز هم مرز تعطیل نشد روزانه بین ۸۰۰ تا ۸۵۰ کامیون از باشماق تردد داشتند در حالی که در زمان مشابه سال گذشته میزان تردد‌ها به ۴۵۰ کامیون هم نمی‌رسید.
ثبت آماری کولبران
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان مسأله مهم دیگر در خصوص کولبران را ثبت آماری آنان به‌عنوان مرزنشین و بهره‌مندی از مزایای مرزنشینان دانست و اظهار داشت: بیشترین تلاش ما این است که بتوانیم بحث ثبت آماری کولبران را توسعه دهیم. در حال حاضر به ازای هر کارت مرزنشینی، افراد ۷۵۰ هزار تومان در ماه معافیت مالیاتی دارند و اگر کولبران ثبت رسمی شوند می‌توانند از این معافیت استفاده کنند و درآمد داشته باشند. البته می‌دانیم تاکنون اقدامی جدی برای رفع مشکلات کولبران انجام نشده و در شرایط فعلی که کرونا فعالیت آنان را محدود کرده معیشتشان برقرار نیست.
جعفری به نقش حیاتی و اثر‌گذار دو شهرستان مریوان و بانه اشاره کرد و گفت: مرز سیرانبند بانه و باشماق مریوان برای کشور و استان بسیار حائزاهمیت بوده و در واقع چشم امید ما برای صادرات، توسعه و رونق اقتصادی هستند. اگر بخواهیم مسأله کولبران حل شود باید نگاه ملی به این مشکل داشته باشیم.
رایزنی برای بازگشایی مرزها
در همین حال«حسین سیوانی»، مدیر کل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان غربی نیز درخصوص برنامه‌های استانداری برای کولبران در زمان بسته بودن مرزها به‌علت شیوع بیماری کرونا گفت: از سال 96 به‌دنبال دستورالعمل هیأت وزیران روند تعطیلی سه بازارچه موقت مرزی در شهرستان‌های پیرانشهر و سردشت که در مقوله واردات فعال بودند در استان آغاز و نهایتاً از اول سال97 فعالیت این معابر متوقف شد. وی ادامه داد: با توقف فعالیت این معابر دولت در راستای هدایت مرزنشینان کولبر به مبادی رسمی و بازارچه مرزی نسبت به ساماندهی آنها اقدام کرد. بر این اساس تاکنون حدود 24 هزار خانوار از کولبران مرزنشین ثبت رسمی شده و برای حدود16 هزار خانوار کارت الکترونیک مرزنشینی صادر شده است. در این طرح هر نفر مرزنشین می‌توانست با معافیت گمرکی در سال 24 میلیون تومان کالا به کشور وارد کند. البته اگر تعداد هر خانوار را 4 نفر در نظر بگیریم این میزان به 96 میلیون تومان می‌رسد که بسیاری از مرزنشینان از سودی که نصیبشان می‌شد راضی بودند. وی تأکید کرد: استانداری با توجه به لزوم اشتغالزایی در نوار مرزی و کاهش قاچاق کلاً طرح‌های مختلفی را تهیه کرده و به وزارت کشور ارسال کرده که خوشبختانه برخی از این طرح‌ها وارد فاز اجرایی شده است.
سیوانی با اشاره به اینکه در ماه‌های اخیر و به‌دنبال شیوع ویروس کرونا مرزهای آذربایجان غربی نیز مانند بسیاری دیگر از استان‌ها بسته شده است، افزود: با بسته شدن مرزها معیشت مرزنشینان و کولبران دچار مشکل شد از این‌رو با پیگیری‌های استانداری بسته‌های حمایتی 3 میلیون ریالی ازسوی بنیاد مستضعفان برای این افراد در نظر گرفته شد و تاکنون این مبلغ به حساب تمام سرپرستان خانوارهای مرزنشین واریز شده است. مدیرکل دفترهماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: زیرساخت‌های لازم برای اجرای پروتکل‌های بهداشتی کنترل بیماری کرونا در مرزهای استان از جمله مرز تمرچین که مبادی ورودی و خروجی ما به اقلیم کردستان است وجود دارد و ما در تلاش هستیم با آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم فعالیت پیله‌وران و مرزنشینان در این بازارچه ها از سر گرفته شود. سال گذشته دولت مرز کیله سردشت را به‌عنوان گذرگاه رسمی اعلام کرد و بنابراین در حال پیگیری ایجاد زیرساخت پس از کرونا در این منطقه هستیم چون اگر زیرساخت‌ها و امکانات مورد نیاز در آن تأمین شده و مسافر و گردشگر از آن عبور و مرور کنند در وضعیت اشتغال و معیشت مردم منطقه تأثیر بسیار مثبتی برجای خواهد گذاشت.
وی تصریح کرد: با در نظر گرفتن این شرایط و لزوم حفظ اشتغال در منطقه، استانداری در حال رایزنی با وزارت امورخارجه و سفارتخانه‌های کشورهای همسایه از جمله ترکیه است تا با باز شدن مرزها، مبادلات مرزی از سر گرفته شود و معیشت مرزنشینان از این طریق تأمین شود.
