چند روزی هست که آمار مبتلایان و جان‌باختگان کرونا در استان‌های ایران اعلام نمی‌شود؛ اما در برخی استان‌ها مدیران استانی به بیان آماری می‌پردازند که البته امکان صحت‌سنجی این اطلاعات هم وجود ندارد.
به گزارش جماران؛ کرونا همچنان در ایران جولان می‌دهد و اگرچه وضعیت برخی استان‌ها بر اساس آمار رسمی از حالت قرمز خارج شده، اما در چندین استان «احتمال آغاز پیک تازه» پیش‌بینی شده است. کهگیلویهوبویراحمد که در هفته گذشته با تأخیر ۱۳روزه در اعلام نتایج آزمایش کرونای صدها نفر به صدر اخبار رسید، حالا یکی از همین شش استانی است که ستاد کرونا درباره روزهای بحرانی پیش‌روی آن هشدار داده است. اخبار کرونا در این استان به همین‌جا ختم نمی‌شود و سخنان دو روز پیش معاون وزیر بهداشت در یاسوج نیز با واکنش‌های فراوانی روبه‌رو شده است. «ایرج حریرچی» در این سفر عملکرد مسئولان استان کهگیلویهوبویراحمد را «درخشان و حیرت‌انگیز» دانست و بدون هیچ توضیحی، از ماجرای خبرساز هفته پیش، یعنی تأخیر عجیب در اعلام نتایج کرونا، گذر کرد.
توضیحات حریرچی در یاسوج
معاون وزیر بهداشت که خود درد و رنج مقابله با ویروس عالم‌گیر کرونا را تجربه کرده و دوران نقاهت را هم پشت سر گذاشته است، اواخر هفته پیش عازم یاسوج شد تا به بررسی وضعیت این استان در مقابله با این ویروس بپردازد. حریرچی در این سفر به نشست ستاد مقابله با کرونای استان کهگیلویهوبویراحمد هم رفت و در همین نشست اعلام کرد «از عملکرد درخشان کهگیلویهوبویراحمد در مبارزه با کرونا شگفت‌زده» شده است. او در توضیح درخشان‌بودن این عملکرد گفت: «دانشگاه علوم‌پزشکی یاسوج در غربالگری با ۹۸و‌نیم درصد جمعیت اقدام کرده، در حالی که درصد کشوری تا ۸۵ درصد است. پیش‌بینی می‌شد کهگیلویهوبویراحمد جزء استان‌هایی باشد که با توجه به روابط عدیده مردم و آب‌و‌هوا، شیوع درخور توجهی داشته باشد، اما عامل اصلی وضعیت خوب کنونی استان اقداماتی است که سیستم مدیریتی و علوم‌پزشکی یاسوج انجام داده است». بر اساس سخنان معاون وزیر بهداشت در این سفر استان کهگیلویهوبویراحمد یکی از استان‌های با شیوع کم است و نسبت به متوسط کشوری، تقریبا نصف موارد ابتلا را دارد: «کمترین میزان ابتلا، بستری و مرگ‌و‌میر را این استان داشته و این افتخار بزرگی است که کمترین تعداد تلفات بر اثر کرونا را داشته‌اید. مسئولان کهگیلویهوبویراحمد و دانشگاه علوم‌پزشکی با چنگ‌و‌دندان و امکانات محدود به این موفقیت رسیده‌اند؛ در‌حالی‌که یکی از استان‌های کشور با جمعیت چهار و نیم میلیون نفر، ظرفیت تست ۲۰۰ نفر در روز را دارد و کهگیلویهوبویراحمد با ۷۰۰ هزار نفر، ۳۰۰ تا ۳۵۰ تست روزانه داشته که درخشان است». او در ادامه به تقدیر از عملکرد مسئولان این استان هم پرداخت و درباره دلیل این تقدیر گفت: «تعداد کم فوتی‌ها و تعداد ۱۸ بیمار بستری و اینکه در آی‌سی‌یو هیچ بیمار بستری ندارید، دستاورد بزرگی است و حتی اگر کمتر از این هم اقدام کرده بودید، باز به شما تبریک می‌گفتم». این سخنان معاون وزیر بهداشت البته با انتقادهایی در استان و همچنین در شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شد؛ منتقدان می‌گویند منتظر استعفا یا برخورد با مدیران متخلف درباره تأخیر در اعلام نتایج آزمایش بودند که با چنین توضیحاتی از سوی معاون وزیر بهداشت روبه‌رو شدند.
آمار رسمی مبتلایان تا ۲۸ فروردین
چند روزی هست که آمار مبتلایان و جان‌باختگان کرونا در استان‌های ایران اعلام نمی‌شود؛ اما در برخی استان‌ها مدیران استانی به بیان آماری می‌پردازند که البته امکان صحت‌سنجی این اطلاعات هم وجود ندارد. در استان کهگیلویهوبویراحمد آخرین آمار رسمی مربوط به ۲۸ فروردین و از زبان رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی یاسوج است. در این روز «پرویز یزدان‌پناه» آمار این استان را به این صورت اعلام کرد: «از ۴۲۹ مورد جواب دریافتی از آزمایشگاه‌های تهران، شیراز و یاسوج، ۱۲ مورد مثبت گزارش شده است. با احتساب آمار جدید، شمار مبتلایان به کرونای استان به ۳۲۵ بیمار رسید». درباره این آمار البته در سایت‌‌ها و رسانه‌های محلی حرف‌وحدیث‌های فراوانی مطرح می‌شود که امکان بررسی صحت‌وسقم آنها دست‌کم در شرایط کنونی وجود ندارد.
پیش‌بینی وزارت بهداشت از پیک تازه در ۶ استان
ستایش معاون وزیر بهداشت از عملکرد ستاد مقابله با کرونای استان کهگیلویهوبویراحمد، درست همان روزی رخ داد که کمیته اپیدمیو‌لوژی وزارت بهداشت از احتمال آغاز پیک تازه کرونا در این استان خبر داد. گزارش رسمی گروه اپیدمیو‌لوژی ستاد مقابله با کرونا در ۲۷ فروردین که به بررسی وضعیت استان‌های مختلف ایران پرداخته بود، از احتمال آغاز پیک تازه در شش استان کشور خبر داد. در توضیح این بررسی آمده است: «برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید۱۹ در استان‌های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق‌افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش‌شده روزانه استفاده شد. برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در پنج روز اخیر، ابتدا متوسط سه‌روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین‌گرفتن از داده‌های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد. در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ آخر با میانگین‌گرفتن از اعداد به‌دست‌آمده برای روزهای آخر محاسبه شد. برای تحلیل بهتر، شاخص‌های پنج روز آخر وارد آنالیز شد. برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی مواردی مدنظر قرار گرفت». بر اساس این توضیحات، «در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در سه روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالا روند افزایشی دارد. در مواردی هم که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالا اخیرا پیک اول اپیدمی رد شده است. همچنین در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در سه روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالا روند نزولی دارد. از سوی دیگر در مواردی که تغییرات ناهمگن شاخص‌های روند ابتلا و مرگ‌و‌میر تغییرات بیش از حد انتظار هر‌کدام از داده‌های ابتلا و مرگ دیده شد، رفتار ناسازگار داده‌ها وجود دارد و تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده‌های درست‌تر می‌توان ارائه داد». گروه اپیدمیو‌لوژی ستاد مقابله با کرونا در نتیجه‌گیری آورده است: «در مورد شش استان تهران، آذربایجان شرقی، کهگیلویهوبویراحمد، خوزستان، گیلان و مازندران به نظر می‌رسد موج جدید اپیدمی شروع شده است». این احتمال پیک تازه کرونا در استان کهگیلویهوبویراحمد، ناشی از همان ماجرای پرحاشیه هفته پیش است؛ تأخیر ۱۳روزه در اعلام نتایج آزمایش کرونای صدها نفر.
ماجرای تأخیر ۱۳ روزه در اعلام نتایج تست کرونا چه بود؟
ماجرا از این قرار بود که ده‌ها نفر از ساکنان استان کهگیلویهوبویراحمد در روزهای دهم تا دوازدهم فروردین امسال با علائم مشکوک به ویروس کرونا به مراکز درمانی مراجعه کردند که پس از انجام نمونه‌برداری، بیش از ۱۳ روز منتظر نتیجه آزمایش خود ماندند تا اینکه بالاخره و پس از ۱۳ روز، نتیجه آزمایش آنها اعلام شد؛ نتایجی که از آزمایش مثبت دست‌کم ۵۰ نفر آن‌هم با تأخیری ۱۲، ۱۳روزه حکایت داشت و این در حالی بود که این افراد و خانواده آنها در روزهای سپری‌شده در قرنطینه جدی نبودند. درباره این تأخیر نیز تاکنون دلایل مختلفی مطرح شده است که در بین آنها دو دلیل به نظر جدی‌تر می‌آید؛ یکی بحث بدهی دانشگاه علوم‌پزشکی به آزمایشگاهی خصوصی در شیراز که نمونه‌های استان‌های هم‌جوار را دریافت می‌کرده است و مورد دیگر هم که به‌تازگی و از سوی برخی مسئولان استانی مطرح شده است، از قرمزشدن شرایط استان فارس و خودداری آزمایشگاه‌های این استان از بررسی نمونه‌های دیگر استان‌ها حکایت دارد. درباره این موضوع پیش از این «پرویز یزدان‌پناه»، رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی یاسوج، گفته بود: »۱۹۲ میلیون تومان بدهی آزمایشگاه خصوصی شیراز را در زمان مقرر پرداخت کردیم و از قبل نیز ۴۲ میلیون تومان به این آزمایشگاه پرداخت شده بود، اما متأسفانه باز هم در اعلام نتیجه تأخیر داشتند که ۲۲ فروردین با ریاست دانشگاه علوم‌پزشکی شیراز تماس گرفته و مجددا جویای نتایج شدیم. با پیگیری‌ها مقرر شد آزمایشگاه پارس، خارج از نوبت آزمایش‌های ما را بررسی کند و خوشبختانه در تاریخ ۲۳ فروردین جواب ۲۰۰ نمونه را برای ما ارسال کرد».
به نظر می‌آید بین توضیحات تازه و ستایش معاون وزیر بهداشت از عملکرد ستاد کرونای استان کهگیلویهوبویراحمد و برآوردهای رسمی از شرایط این استان، تفاوت مهمی جود دارد که گذر زمان ثابت خواهد کرد عملکرد مسئولان این استان درخشان بوده یا اینکه به دلیل تأخیری عجیب، پیک تازه‌ای از بیماری کووید۱۹ در این استان شکل خواهد گرفت.
