عرفان اساس تفکر شیعه است و از فقه، اخلاق و حکومت ما جدا نیست و انقلاب اسلامی در واقع تفسیر نور نفس ناطقه امام راحل(ره) و جلوه‌ای از پرده نفس ناطقه ایشان بود که در سایه عرفان مکتب اهل بیت(ع) تربیت شده بود.
اسماعیل منصوری لاریجانی، استاد دانشگاه اهل بیت(ع) در هشتمین برنامه از سلسله‌نشست‌های «سومین جشنواره ملی مطالعات قرآنی دانشجویان کشور» با عنوان «شاخص‌های عرفان ناب شیعی» به تبیین شاخص‌ها و معیارهای عرفان ناب شیعی از جمله جایگاه ثقلین(قرآن و اهل بیت(ع)) در عرفان و تفکر شیعی پرداخت.
وی اظهار کرد: فلاسفه، علمای اخلاق و همه مفسرین حقیقت نفس ناطقه را نور دانسته‌اند و لاجرم غذای نور، نور خواهد بود. این چنین است که شخصیتی چون سهروردی پیدا می‌شود و نام تمامی فلسفه خود را «اشراق» می‌نهد. اگر ما اشراق داشته باشیم، قدرت تأویل پیدا می‌کنیم و با اشراق است که باطن قرآن برای ما آشکار می‌شود و این اشراق برای ما از ناحیه زهد و طهارت و انس با قرآن ـ به معنای شناوری در آن با اهل بیت(ع) ـ میسر می‌شود.
منصوری لاریجانی افزود: در زیارت جامعه کبیره می خوانیم: «السلام علی مَحالّ معرفة الله و مساکن برکة الله و معادن حکمة الله، و حفظة سرّ الله» عرفان شیعه تفسیر و تفصیل همین عبارات است؛ بنابراین عرفان اساس تفکر شیعه است و از فقه، اخلاق و حکومت ما جدا نیست. انقلاب اسلامی تفسیر نور نفس ناطقه امام راحل(ره) و جلوه‌ای از پرده نفس ناطقه ایشان بود که در عرفان شیعی و در مکتب اهل بیت(ع) تربیت شده بود.
وی در بخشی از سخنان خود تصریح کرد: عرفا، حکما و فلاسفه آغاز کتاب تکوین را «بسم الله الرحمن الرحیم» می‌دانند. از منظر ایشان هرچه در عالم است مظهر اسماء الله است: «و بأسمائک التی ملأت ارکان کلّ شیء». همه اسماء، مظهر اسم اعظم خداوند هستند و چون «بسم الله» جلوه کرد، اسماء به وجود آمدند و با هستی اسماء، مظاهر آن نیز هستند و این اسماء نمود ازلی و ابدی دارند.
نویسنده کتاب «عرفان اسلامی» تصریح کرد: نمی‌توانیم بگوییم خداوند کی خلق کرده است، متکلمین قرن‌هاست که بحثی با عنوان حدوث و قدم مطرح کرده و در آن مانده‌اند. وقتی که عالم مظهر اسم خالق و ظاهر خداوند است، تا زمانی که اسم هست، مظاهر آن نیز هستند: ماجرای من و معشوق مرا پایان نیست/آنچه آغاز ندارد نپذیرد انجام. همان‌گونه که خداوند ازلی و ابدی است، مظاهر او نیز همین‌گونه‌اند.
منصوری لاریجانی ادامه داد: بنابراین آغاز کتاب تکوین «بسم الله» بوده و کتاب تشریع نیز با «بسم الله» آغاز شده است. آغاز قرآن و آغاز هر سوره‌ای با «بسم الله» است. امام راحل(ره) در تفسیر سوره حمد فرمود: رمز هر سوره‌ای در «بسم الله» آن سوره است؛ بنابراین اگرچه «بسم الله» به ظاهر تکرار می‌شود، ولی به لحاظ رمز و سری که در آنهاست، متفاوتند و هر «بسم الله» مخصوص آن سوره است.
وی با اشاره به حدیثی از امام علی(ع) بیان کرد: مولا امیر المؤمنین(ع) فرمود: «ظهرت الموجودات عن باء بسم الله وأنا النقطة التی تحت الباء». اگر نقطه بای «بسم الله» را که رمز کتاب تکوین و هم کتاب تشریع است، بگیریم، دیگر نمی‌توان آن را خواند. از همین روست که علما و بزرگان اولین تعین عالم آفرینش را ولایت دانسته‌اند، همچنان‌که در دعای زیارت جامعه کبیره نیز بر این امر تصریح شده است: «بکم فتح الله و بکم یختم و بکم یمحو ما یشاء».
وی خاطرنشان کرد: آیات قرآن و روایات و ادعیه شیعه مملو از این عبارات حکمی و عرفانی است و در واقع منبع عرفان اسلامی محسوب می‌شوند. هرکسی نیز وارد این مشرب شده، از نظر ما شیعه است و لذا بنده مولوی و محیی‌الدین و... را شیعه می‌دانم، چراکه در زیر علم ولایت اهل بیت(ع) هستند.
