دکتر فرشاد مومنی گفت: برخی مسئولان کلیدی کمیسیون‌های مختلف مجلس می‌گویند در کمیسیون وقتی وزیر مربوط را صدا کرده‌ایم و پرسیده‌ایم این چه جهت‌گیری است که برای تدوین برنامه هفتم اتخاذ شده خود وزیر اظهار بی اطلاعی می کند! گویی وزیر هم در پخت و پز لایحه برنامه مشارکت نداشته است! پس بگویید چه کسی آن را تهیه کرده است! با نهایت ادب و خضوع، به نهادهای فرادست قوای مجریه و مقننه عرض می‌کنم که باید فرمان توقف رسیدگی به چنین سند بی‌کیفیتی صادر شود و یک هیئت صاحب صلاحیت برای کشور، برنامه ای به معنای دقیق کلمه «توسعه محور» طراحی کند.
گروه اقتصاد و درآمد: دکتر فرشاد مومنی با تاکید بر اینکه برنامه هفتم، مانع استمرار دورهای باطلی که کشور را در مسیر بدون بازگشت می‌اندازد، نمی شود، گفت: کشور به برنامه‌ریزی با کیفیت نیاز دارد و بیش از ۵ سال است که تاکید می‌کنم ما با روندهای مشکوک و نگرانی آور و فزاینده در زمینه حاکمیت زدایی از حکومت به دست حکومت در بازارهای پول، ارز، سرمایه و کار روبرو هستیم. آمارها آنچنان شرم‌آور است که خجالت می‌کشم عنوان کنم!
وی ضمن انتقاد به رئیس جمهور و وزیران نیرو و صمت با بیان اینکه عدم قطع برق منازل در تابستان به چه قیمتی انجام شد و به نام رعایت حال منازل، گردن صنعت را در ایران می‌زدند و ریشه‌های فقر، فلاکت، بیکاری و وابستگی را بارور می‌کنند، تاکید کرد: شاهد فشارهای غیرعادی هستیم مانند اینکه سهم مانده تسهیلات بخش صنعت روند نزولی خطرناکی درپیش گرفته است، معنایش این است که آنها به اسم اصولگرایی صنعت ما را به دامن رباخورها پرتاب کرده‌اند.
به گزارش جماران، بخش دوم نشست بررسی چشم انداز اجرای برنامه هفتم به این شرح است:
هیچ چیز برای آینده ایران خطرناک‌تر از بحران‌های مربوط به سقوط بنیه تولید ملی و سقوط کیفیت محیط زیست نیست
مومنی با تاکید براینکه هیچ چیز برای آینده ایران در افق میان مدت و بلند مدت، خطرناک‌تر و شکنندگی آورتر از بحران‌های حادث مربوط به سقوط بنیه تولید ملی و سقوط کیفیت محیط زیست نیست، ادامه داد: تاکنون بی‌شمار هشدار درباره سقوط بنیه تولید ملی مطرح کرده‌ایم اما با نهایت اختصار عرض می‌کنم ما به نام «تولید»، با روند مشکوک و نگران کننده تبدیل کردن تولید به محمل برای توزیع رانت و تعمیق وابستگی ذلت آور به دنیای خارج و تحمیل فقر فلاکت و عقب ماندگی بیشتر به مردم و مملکت روبرو هستیم.
نیازمند گزارش‌های ملی دستگاه‌های رسمی و گفتگوهای ملی در سطح رسانه‌های کشور هستیم
وی با تاکید براینکه برای آسیب شناسی آنچه که بر سر تولید ایران در این سه دهه اجرای برنامه منحوس «تعدیل ساختاری» رفته، حقیقتا نیازمند گزارش‌های ملی توسط دستگاه‌های رسمی و گفتگوهای ملی در سطح رسانه‌های کشور هستیم، افزود: اشاره وار عرض می‌کنم که بلایی به سر کشور آورده‌اند که سهم رانتی معدنی‌ها از کل ارزش افزوده بخش صنعت در دوره تعدیل ساختاری از حدود ۳۰درصد در پایان جنگ، به حدود ۷۰ در شرایط کنونی رسیده است. دریایی از بحث در این زمینه وجود دارد! تنها می‌گویم حواستان باشد که هیچ عنصری در توضیح تشدید بحران محیط زیست در ایران و تشدید مناسبات رانتی و ضدتوسعه‌ای، به اندازه چاق کردن مشکوک رانتی معدنی‌ها نیست!
آگاهانه یا ناآگاهانه به مافیای واردات امتیاز می‌دهند
استاد دانشگاه علامه طباطبایی توضیح داد: ۷۶ درصد کل انرژی مصرف شده توسط بخش صنعت از طرف آنها مصرف می‌شود، حدودا ۷۴ درصد کل آبی که بخش صنعت ایران مصرف می‌کند، از جانب آنهاست و بازدهی دلاری آنها یک پنجم بازدهی دلاری صنعت نساجی و یک پانزدهم بازدهی دلاری صنعت پوشاک است! ببینید چه مناسباتی است که از یک سو باب ورود پوشاک و پارچه قاچاق باز می‌شود و از طرف دیگر اینها چاق می‌شوند و از سوی دیگر به دلیل ضربه‌های مهلکی که به تولید صنعتی می‌خورد، نیازهای صنعتی که توسط صنعتگران ما تولید نمی‌شود باید وارد کنیم! ببینید چگونه آگاهانه یا ناآگاهانه به مافیای واردات امتیاز می‌دهند، کشور و مردم را تنبیه می‌کنند و مشروعیت حکومت را هم از بین می‌برند.
فهرست مرتبه بندی شده روندهایی که باید متوقف شود حیاتی است
رانتی معدنی‌ها آب برترین، آلوده کننده‌ترین و ارزبرترین موجود در اقتصاد ایران هستند
مومنی با تاکید بر اینکه فهرست مرتبه بندی شده روندهایی که باید متوقف شود حیاتی است، ادامه داد: رانتی معدنی‌ها، آب برترین آلوده کننده‌ترین و ارزبرترین رشته فعالیت‌های موجود در اقتصاد ایران هستند. نمی‌خواهید راجع به این مسئله تجدیدنظر کنید؟! می‌خواهید این روند مخرب استمرار پیدا کند و نامش را برنامه‌ریزی برای توسعه می‌گذارید! اینکه نشد! آنچنان موارد حیرت انگیز در این زمینه وجود دارد که این تنها یک گوشه کوچکی از آن است و مجددا تاکید می‌کنم که برنامه باکیفیت از نان شب برای ما واجب‌تر است.
کمترین تقاضای بازارکار، برای دانش‌آموختگان دوره‌های تکمیلی است؛ اما سه شیفته آن را تولیدمی‌کنیم!
این اقتصاددان با بیان اینکه انبوه وارونگی‌ها و واژگونگی‌هایی که در این 30ساله اتفاق افتاده قابل توجه است و در بسیاری از موارد، عزیزان خواسته‌اند روی سرشان راه بروند، گفت: از دوره پس از جنگ تحمیلی که کمترین تقاضا در بازار کار ایران برای دانش آموختگان دوره‌های تکمیلی وجود داشته، در برنامه‌های بعد از انقلاب استراتژی را روی بسط این دوره گذاشته‌اند! یعنی استراتژی ظاهرسازی، به جای اینکه به نیازهای سرمایه‌های انسانی بخش‌های مولد فکر کنند و دانش و مهارت‌ها را در آن چهارچوب طراحی کنند، استراتژی‌شان تولید سه شیفته صاحبان مدرک بوده است! اکنون ببینید با این کارشان چه بر سر کشور آورده‌اند! این وارونگی و واژگونگی است!
باید تمرکزتان را بر ارتقاء کیفیت آموزشهای ابتدایی و متوسطه می‌گذاشتید
مومنی تاکید کرد: باید تمرکزتان را بر ارتقاء کیفیت آموزشهای ابتدایی و متوسطه می‌گذاشتید. من خودم چند رساله و پایان پایان نامه راهنمایی کردم که در آن با مستندات کافی نشان دادیم کشوری که صادقانه و عالمانه می‌خواهد اقتصادش را دانش بنیان کند، باید تمرکزش را روی ارتقاء کیفیت‌های آموزشهای پایه بگذارد. اینجا سهل انگارانه ترین برخوردها در بالغ بر این سه دهه، با آموزشهای پایه شده و بیشترین رشد بادکنکی در دوره های تکمیلی دانشگاهی شده است. آن وقت نتیجه این شده آنها که می‌توانند از کشور خارج شوند، اینجا احساس بطالت می‌کنند و با دلخوری و رنجیده خواری کشور را رها می‌کنند و می روند و آنها که می‌مانند دهها جور برای خود افسردگی و سرخوردگی ایجاد می‌کنند و مملکت را از وجود خود محروم می‌کنند.
نظام مالیات ستانی ایران درست واژگونه عمل می‌کند
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان انتقادهایی از شیوه دریافت مالیات در ایران، تصریح کرد: مرتبا مصاحبه می‌کنید و می‌گویید ما در مالیات‌ستانی تا چه اندازه جلو هستیم! در حالیکه به الفبا توجه نمی‌کنید! گزارشی نمی‌دهید که در شرایطی که کشور با یکی از عمیق‌ترین رکودهای تاریخی خود دست و پنجه نرم می‌کند، مواضع اصابت این مالیات‌ستانی‌ها کجاست! چرا درحالی که در تمام دنیا اتفاق نظر وجود دارد که بالاترین سطح نابرابری‌ها در دنیا، در توزیع ثروت وجود دارد و عادلانه‌ترین وضعیت توزیع، در توزیع مصرف است، نظام مالیات ستانی ایران درست واژگونه عمل می‌کند. بیشترین سهل انگاری‌ها را در زمینه مالیات ستانی از ثروت‌های بلااستفاده و خدا می‌داند با چه کیفیتی انباشته شده دارند و بیشترین فشارها را بر مالیات ستانی از مصرف، یعنی عامه مردم که هم فرودست هستند و دائماً با این سیاست‌های اشتغال زدا و تورم زا فشارهای معیشتی روز افزون را تحمل می‌کنند، وارد می شود.
وی در عین حال با بیان اینکه نمی‌خواهم بگویم کارهای مثبتی نکرده‌اند، اما از نظر اصول و مبانی، این واژگونگی بنیادی تا زمانی که حل نشود تمام کارهای جزئی نمی‌تواند آثار بایسته‌ای داشته باشد، اظهارداشت: انصافاً کارهای ارزشمندی شده، گزارش هم می‌کنند که چقدر توانسته‌اند فراریان مالیاتی را شناسایی کنند و سطوحی از شفافیت ایجادکرده‌اند. به سهم خودم از آنها سپاسگزارم و آن را نادیده نمی‌گیرم، اما می‌گویم شما به هدف پشت کرده‌اید و درنتیجه این رویه، اینها نمی‌توانند پایدار باشند و دستاوردی داشته باشد.
سخنی تلخ با وزیران صمت و نیرو
مسئولیت گریزی نظام وار و نهادمند و ایفای نقش بدلی اپوزیسیون توسط مقامات رسمی کشور
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در چنین شرایطی در هفته‌ای که گذشت، برخی مقامات رسمی واکنش‌ها و صحبت‌هایی داشته اند که نام آن را «مسئولیت گریزی نظام وار و نهادمند و ایفای نقش بدلی اپوزیسیون توسط مقامات رسمی کشور» می گذارم، توضیح داد: با نهایت احترامی که به اشخاص دارم و بیان این مسئله را ناظر به ایرادگیری از یک فرد نمی‌بینم، بلکه ناظر بر اشکالات متعدد نظام حکمرانی است، به این نکته توجه می‌دهم که رسانه‌های کشور، در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۲، متن سخنرانی وزیر محترم صمت را در بنیاد ملی صنعت دانش بنیان داشته اند. او در این سخنرانی، چهار نکته کلیدی گفته است اگر نهادهای نظارتی کمی با کیفیتی داشتیم باید این مسئله را به خود می‌گرفتند. شورای نگهبان باید این مسئله را به خود بگیرد و بداند قیفش معیوب است که از درون آن چنین مناسباتی بیرون می‌آید.
مگر اینگونه می‌شود کشور را اداره کرد!
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، با تاکید براینکه ما که با اشخاص مشکلی نداریم و تا قبل از اینکه پست نگرفته بودند، نمی شناختیمشان و اسمشان را هم نشنیده بودیم، گفت: بحث بر سر رویه‌ها است. وزیر صمت گفته است ما «وزیرالتماس» هستیم، کاری هم دستمان نیست! اگر واقعاً این گونه است و تو صادقانه این حرف را می‌زنی، چرا پذیرفتی! اگر آگاهی نداشتی چرا زیر بار مسئولیتی می‌روی که اصلاً هیچ آشنایی با آن نداشتی! از همه مهمتر اینکه حالا که فعلاً روی آن صندلی نشسته‌ای راهکاری ارائه بده! وقتی راهکار ارائه نمی‌دهی، به معنی این است که کسی از من مسئولیت نخواهد! اینکه نمی‌شود همه پلوخوری‌های یک مقام رسمی را داشته باشی، اما وقتی نوبت به پاسخگویی می‌شود، بگویی شرایط من چنین است کسی کاری به من نداشته باشد! مگر اینگونه می‌شود کشور را اداره کرد! از یک طرف گونه صحبت می‌کنید و از سوی دیگر دستگاه‌های مختلف یکسری آمارهای شگفتِ عجیب و غریب ارائه می‌دهند که بیا و ببین!
مومنی اضافه کرد: نکته دوم این است که فرمودند، در کشور ما، یک فرمانده واحد در حوزه تولید نداریم! می‌گویم برادر عزیز مگر شما را از قاره‌ها و یا کرات دیگر وارد کردند! وقتی این گونه بود مشروط می‌پذیرفتید و می‌گفتید به شرطی که این فرماندهی واحد ایجاد شود من مسئولیت قبول می‌کنم! نمی‌شود هم مسئولیت را قبول کنی و هم بگویی هیچکس به هیچکس نیست! اگر واقعاً از دریچه برنامه‌ریزی توسعه صحبت کنیم ، ببینید خود این حرف چقدر گویا است! می‌گوید از این کوزه آن فاجعه سقوط بنیه تولیدی بیرون می‌آید! چرا تو که عضو هیئت وزیران بودی چاره‌ای برای این مسئله در سند برنامه میان مدت نیندیشیدی!
با روندهای مشکوک در زمینه حاکمیت زدایی از حکومت به دست حکومت روبرو هستیم
مومنی با طرح این مساله که از موضع یک کارشناس توسعه می‌گویم مگر ما در حوزه‌های آب و انرژی فرماندهی واحد داریم! ادامه داد: وقتی ما به شما می‌گوییم کشور به برنامه‌ریزی با کیفیت نیاز دارد به معنای همین است. من که فراتر از این گفتم و توضیح دادم به طور مشخص بیش از ۵ سال است که تاکید می‌کنم ما با روندهای مشکوک و نگرانی آور و فزاینده در زمینه حاکمیت زدایی از حکومت به دست حکومت در بازارهای پول، ارز، سرمایه و کار روبرو هستیم. آمارها آنچنان شرم‌آور است که خجالت می‌کشم عنوان کنم!
اندازه بازار غیررسمی کار ایران از ۸۰ درصد عبور کرده است
این استاد دانشگاه گفت: در شرایطی که OECD در گزارش 2023 ادعا کرده اندازه بازار غیررسمی کار ایران از ۸۰ درصد عبور کرده است، وزیر کاری برمی‌گزینید که به عنوان یک انسان، خیلی محترم است و سوابق خوبی دارد و پاکدامن هم هست، اما نه در این زمینه یک مقاله دارد و نه یک روز مسئولیت سیاست گذاری در این حیطه داشته است! در عصر دانایی که می‌گویند بزرگترین سرمایه کشور سرمایه انسانی آن است این چه طرز گزینش مسئولانه در حیطه‌های کلیدی است!
وی ادامه داد: مسئله بعدی این است که آقای محترم، چرا پذیرش پست را مشروط به حل و فصل این مشکلات نکردی! یا اگر کردی چرا اعلام نشده! چون ممکن است بعدها گفته شود ما خصوصی گفته بودیم! می‌شود خصوصی چیزی بگویی و به طور عمومی مواردی که مسئولیت گریزی را توجیه می‌کند ابراز کنی! وقتی فرمانده واحد در حوزه تولید وجود ندارد، مسئولیت هیچکس در این زمینه به اندازه وزیر صمت نیست! تو الان باید به ما گزارش کار بدهی و بگویی از وقتی که وزیر شدی و این مسئله را متوجه شدی چه کارهایی در این زمینه کرده‌ای! چه پیشنهادهایی به هیئت وزیران و مجلس داده‌ای!
معلوم نیست اپوزیسیون و پوزیسیون چه کسانی هستند
بابی برای ایجاد گفتگوهای صریح با کارشناسان صاحب صلاحیت بازکنید
مومنی با بیان اینکه در این مملکت معلوم نیست اپوزیسیون و پوزیسیون چه کسانی هستند، خاطرنشان کرد: اگر اپوزیسیونی چنین حرفی می‌زد و می‌گفت در نظام تولیدی این کشور هیچ سر و تهی وجود ندارد، ما حمل بر چه می‌کردیم! الان مقام مسئول، اینگونه حرف می زند! نکته تکان دهنده‌تر دیگری که این عزیز برادر آن را با افتخار گفته این است که گفته هیچ کدام از ما هم پاسخگو نیستیم! به او می‌گویم، «بسم الله، از خودت شروع کن و پاسخگو باش» به اعتبار حرف‌هایی که زدی و هم به اعتبار کارهایی که باید می‌کردی و نکردی پاسخگو باش. بابی برای ایجاد گفتگوهای صریح با کارشناسان صاحب صلاحیت و حری که توسط شما گزینش نشده باشند و توسط اهل فن چه در دانشگاه و چه در صنعت انتخاب شوند، باز کن.
مومنی حضور افرادی مانند آقای مهندس بحرینیان را در میان افراد منتخب ضروری دانست و گفت: آقای وزیر اگر در این زمینه واقعاً صداقت دارید، جلسه گفتگویی با آقای بحرینیان، دکتر شاکری و دیگر دوستانی که صلاحیت تخصصی در این زمینه دارند برگزار کنید. وزیر صمت می‌گوید «ما» یعنی «هیئت وزیران»، تا برق کم می‌آوریم سراغ صنعت می‌رویم، هیچ کجای دنیا این کار را نمی‌کنند! شما مسئولید، شما به ما بگو پس چرا این کار را می‌کنید! جذابترش این است که می‌گوید قانون هم به ما اجازه این کار را نمی‌دهد! به به! ماشالله!
آقای وزیر صمت، پاسخگو باشید
این استاد دانشگاه منتقدانه ادامه داد: به گونه‌ای صحبت می‌کنند که گویا همسایگان ما دارند چنین کاری را خلاف قانون ما می‌کنند! شما باید در این زمینه پاسخگو باشید! ایشان ادامه داده‌اند که گاز هم کم می‌آوریم این کار را می‌کنیم! کلیدی‌ترین نکته‌ای که در این زمینه فرموده‌اند این است که هیچکس هیچ مزیتی در این کشور برای صنعت قائل نیست! به ایشان عرض می‌کنم، عزیزم اگر شما گزارش‌های وزارت نیرو را که هر سال با عنوان ترازنامه انرژی منتشر می‌شود می‌خواندید، متوجه می‌شدید که هرجا در دنیا توسعه اتفاق افتاده به این دلیل بوده است که از نظر تخصیص زیرساختها، خصوصاً زیرساخت‌های انرژی، و همچنین از نظر قیمت گذاری، صنعت اولویت دارد.
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، تاکید کرد: جداً متاثرکننده است! البته ممنونیم که ایشان این موارد را گفت؛ چراکه اگر ما همینها را بگوییم ادعا می کنند که حرفهای تضعیف کننده و مشوش کننده می‌زنید! اما اکنون می‌گوییم وزیر گرامی بسیار از ما رادیکال‌تر این زحمت‌ها را کشیدند! به وزیر گرامی می‌گویم حتی اگر به مسئولیت قانونی خودت هم وقوف داشتی، باید می‌گفتی بر اساس تبصره ۱ ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار اگر حکومت در رساندن این زیرساختها به صنعت، قصور و یا تقصیر کند، باید خسارت‌های وارد شده به این بخش را جبران کند. شما باید گزارش می‌دادی در زمینه جبران این خسارت‌های فاجعه باری که به صنعت تحمیل شده با مصوباتی که خودت هم در امضای بعضی از آنها نقش داشتی، چه کردی! نه اینکه فرافکنی کنی!
مومنی مصاحبه‌هایی که از وزیر نیرو در ۹ مهر ۱۴۰۲ در رسانه‌ها منتشر شده را تکان دهنده‌تر ارزیابی کرد و افزود: ایشان یا روابط عمومی دستگاهشان به ایشان مدالی داده‌اند با عنوان «سردار عدم خاموشی برق منازل در تابستان» آنچه که ما می‌توانیم گواهی بدهیم، این است که خداوکیلی در تابستان چندین بارهم برق منزل ما رفت هم برق موسسه! درهر حال آنها عدد و رقم نمی‌دهند که در مقایسه با چه دورهای این رکورد انجام شد. اگر مطلق را می‌گویند که صحت ندارد، اگر نسبی بهبودی حاصل شده بگویید این نسبت چیست و بهایی که جامعه بابت آن پرداخته چیست!
به اسم تجاری و خانگی به چه مال‌ها و کسان دیگری سرویس می‌دهند
وی گفت: وقتی وزیر صمت می‌گوید برق صنعت را قطع می‌کنید که بعد تبلیغات کنید که ما برق منازل را روشن نگه داشتیم به این معناست که تیشه به ریشه ساکنان آن منازل زده‌ای! چون اگر چرخ صنعت بخوابد چرخ کشور می‌خوابد و همه ضرری بسیار فاجعه آمیزتر و رخسارت آمیزتر از اینکه چند ساعت برق منازل برود، می‌کنند. نمی‌خواهم از دریچه اقتصاد سیاسی وارد شوم و بگویم که آنها پشت برق منازل پنهان می‌شوند اما به ما نمی‌گویند که به اسم تجاری و خانگی به چه مال‌ها و کسان دیگری سرویس می‌دهند! آنها را به تولید کننده‌ها ترجیح می‌دهند! اینها دلالت‌های بسیار خطرناکی از منظر اقتصاد سیاسی دارد.
آقای رئیس جمهور! عدم قطع برق منازل با چه قیمتی؟
این اقتصاددان، تاکید کرد: از آن تکان دهنده‌تر، اینکه آقای رئیس جمهور که باید بر فراز اینها و قادر به تشخیص اولویت‌ها باشد، در جلسه هیئت دولت یکشنبه هفته اول مهرماه، با اشاره به مدیریت خوب وزارت نیرو برای رقم زدن تابستانی بدون خاموشی برای مردم، ایشان را مورد تشویق قرارداده. ببینید وقتی به برنامه اهمیت نمی‌دهید چه بر سر خودتان می‌آورید! وزیرش اینگونه می‌گوید که برق صنعت را قطع کرده‌اند که خاموشی منازل نداشتیم. بعد آقای رئیس جمهور در یک جلسه هم وزیر نیرو را مورد تقدیر قرار داده و هم گفته رشد تولید مهم‌ترین برنامه دولت است! به آقای رئیس جمهور با نهایت خضوع و ادب می‌خواهم بگویم، عزیزم شما اول بررسی کن و ببین آنها با چه قیمتی این کار را کرده‌اند و اگر آن قیمت را پسندیدی بیا و اینگونه در محضر عام از این حرف‌ها بزن!
به نام رعایت حال منازل، گردن صنعت را در ایران می‌زنند
مومنی با بیان اینکه به آقای رئیس جمهور توصیه می‌کنم سری هم به وضعیت حمایت از تولید در نظام بانکی بزند، توضیح داد: در همان دورهای که به نام رعایت حال منازل، گردن صنعت را در ایران می‌زدند و ریشه‌های فقر، فلاکت، بیکاری و وابستگی را بارور می‌کنند، سیستم بانکی هم از سرآغاز ۱۳۸۵ تا به امروز همین گونه با شاخص مانده تسهیلات بخشها، روند سقوط سهم بخش صنعت و کشاورزی را رقم زده است.
به طرز مشکوکی پشت به تولید و رو به ترویج مافیاگری واردات و دلالی عمل می شود
وی یادآورشد: به طرز مشکوکی پشت به تولید و رو به واردات و ترویج مافیاگری واردات و ترویج دلالی به جای تولید عمل می شود و بعد همزمان می‌گویند اولویت ما بخش صنعت است، در حالی که می‌گویم چقدر خدا رحم کرده که اولویت تان بخش صنعت است که از الان هم تولید کننده‌ها گفته‌اند که راجع به گاز هم در زمستان خودتان فکری برای خودتان بکنید!
به گفته مومنی؛ از آن حیرت انگیزتر صحبت‌های وزیر نیرو است، که وقوف ایشان به وظایف قانونی‌اش همتراز وقوف وزیر صمت به وظایف قانونی‌اش است. چون وقتی می‌گوید شما نباید برق یا گاز صنعت را قطع کنید و اگر کردید باید خسارت آن را بدهید، آقای وزیر هم در مطالبی که 8مهرماه امسال از ایشان منتشر شده فرمودند، قانون صنایع را ملزم به ساخت نیروگاه‌های خود تامین کننده می‌کند! یعنی قشنگ می‌گوید دولت دارد از مسئولیت عرضه زیرساخت‌های اولیه برای تولید شانه خالی می کند و بعد در همین حال می‌گویند صنایع ما باید با خارجی‌ها رقابت کند! این مسئله بسیارتلخ و تاسف برانگیز است.
شاهد روند کاهنده رشد ارزش افزوده بخش صنعت هستیم
این استاد دانشگاه هشدار داد: با آن کیفیت برنامه، با این طرز نگرش و سطح آگاهی مجریان گرامی در زمینه‌های بسیار حیاتی کشور، روشن است که ما با فرار سرمایه‌های انسانی و مادی روبرو می‌شویم. بر اساس داده‌های موجود در کل برنامه‌های کشور، شاهد روند کاهنده رشد ارزش افزوده بخش صنعت هستیم.
به اسم اصولگرایی صنعت ما را به دامن رباخورها پرتاب کرده‌اند
وی با بیان اینکه دو ضربه مهلک به صنعت زده شده است، ادامه داد: شاهد فشارهای غیرعادی هستیم مانند اینکه سهم مانده تسهیلات بخش صنعت روند نزولی خطرناکی درپیش گرفته است، معنایش این است که آنها به اسم اصولگرایی صنعت ما را به دامن رباخورها پرتاب کرده‌اند. در تمام گزارش‌هایی که با عنوان گزارش وضعیت کسب و کار در کشور ما منتشر شده، همواره صنعتگران می گویند یکی از حاد‌ترین بحران‌ها برای ما، بحران دسترسی به منابع مالی برای تامین سرمایه در گردش موردنیازمان است. وقتی اینگونه می کنید روشن است رشد منفی در سرمایه‌گذاری پدیدارمی‌شود و آینده کشور اینگونه در معرض تهدید قرار می‌گیرد.
مومنی یادآورشد: در کل این دو سندی که بررسی کردیم، یک کلمه راجع به ریشه‌یابی اینکه چرا ما با بحران انگیزه سرمایه‌گذاری تولیدی روبرو هستیم حرفی وجود نداشت، چون حرفی وجود ندارد به طریق اولی یک کلمه هم راجع به اینکه چگونه باید با توجه به ابعاد اهمیتش آن را برطرف کنیم مطلبی مشاهده نمی‌کنید. با این طرز نگاه، بر اساس هر دوی این سندها چون اندیشه توسعه ندارند، قادر نیستند دورهای باطل بازتولیدکننده این مناسبات را شناسایی کنند. حتی طرح مساله هم نکرده اند.
وی با بیان اینکه اکنون در چندین مطالعه گفته شده، مهم‌ترین و فاجعه‌سازترین دورهای باطل بازتولید کننده توسعه نیافتگی در ایران، دور باطل وارد ساختن شوک به قیمت‌های ارز و حامل‌های انرژی است، خاطرنشان کرد: اگر این را طرح مسئله نکنید و به آسیب شناسی آن نپردازید، راه برون رفت آن هم مشخص نمی‌شود.
برنامه هفتم، مانع استمرار دورهای باطلی که کشور را در مسیر بدون بازگشت می‌اندازد، نمی شود
مومنی یکی دیگر از آن دورهای باطل به شدت شکنندگی آور را، دور باطل شدت‌گیری «خام فروشی در ایران» ارزیابی کرد که در سه دهه گذشته فاجعه هایی رقم زده است و گفت: دورهای باطل مهم بعدی، روند رو به تنزل شکنندگی‌آور بنیه تولید کشور و محیط زیست و دورهای باطل با منشا گسترش و تعمیق فقر و نابرابری است. اما راجع به هیچ کدام از این دورهای باطل در این دو سند حرفی به میان نیامده است. وقتی حرفی به میان نیامده، یعنی عزیزان گویی آگاهانه یا ناآگاهانه، دلشان می‌خواهد این مناسبات استمرار داشته باشد. اگر چنین مناسباتی استمرار یابند صمیمانه و خاضعانه عرض می‌کنم اوضاع و احوال کشورمان می‌تواند بسیار نگران کننده تر شود و در مسیرهای بدون بازگشت بیفتد.
فرمان توقف رسیدگی به چنین سند بی‌کیفیتی صادر شود
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، تاکید کرد: با نهایت ادب و خضوع، به نهادهای فرادست قوای مجریه و مقننه عرض می‌کنم که باید فرمان توقف رسیدگی به چنین سند بی‌کیفیتی صادر شود و یک هیئت صاحب صلاحیت برای کشور، برنامه ای به معنای دقیق کلمه «توسعه محور» طراحی کند. برنامه‌ای که ما را بر محور حرکت به سمت شفافیت، مشارکت و عدالت پیش ببرد.
گویی وزیر هم در تدوین برنامه هفتم مشارکت نداشته، بگویید چه کسی آن را تهیه کرده
به گفته مومنی، برخی مسئولان کلیدی کمیسیون‌های مختلف مجلس می‌گویند در کمیسیون وقتی وزیر مربوط را صدا کرده‌ایم و پرسیده‌ایم این چه جهت‌گیری است که در این برنامه اتخاذ شده؟ خود وزیر اظهار بی اطلاعی می کند! گویی وزیر هم در پخت و پز لایحه برنامه مشارکت نداشته است! پس بگویید چه کسی آن را تهیه کرده است؟
این اقتصاددان افزود: صمیمانه عرض می‌کنم که این برخورد ظاهرسازانه که فقط شکلی از برنامه را داشته باشیم، گرهی از کشورمان باز نمی‌کند. ما به یک برنامه با کیفیت نیاز داریم که اصول و مبانی آن از دل اندیشه های توسعه و برنامه‌ریزی توسعه استخراج شده باشد. اگر قرار باشد به این سند دل خوش کنیم اصلاً دور از ذهن نیست که این برنامه رکورد عملکرد برنامه ششم را هم بشکند. آنها بسیار فراتر از حد انتظار ارز، ریال و منابع انسانی صرف کردند بعد معلوم شد که عزیزان، ۹ درصد تحقق برنامه داشته‌اند. اصلاً دور از ذهن نمی‌بینم که این برنامه در این زمینه هم رکورد حسن روحانی را هم بشکند. این اصلا به نفع کشور نیست.
این چه رشدی است که انعکاسی در زندگی مردم و جذب سرمایه خارجی و مهار فرارمغزها ندارد
وی خاطرنشان کرد: عزیزان تا امروز هر آنچه گفتنی بود به حسن روحانی و دولتش گفته اند؛ اما ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ برنامه همان دوره را تمدید کردند! ببینید تناقض را! دقیقاً همین رویه‌هایی که منتهی به آن کارنامه شد را دوباره در دستور کار گذاشته‌اند و ببینید چقدر زمان، منابع مادی و انسانی را از کشور دریغ می‌کنند و بعد ما را با چه مسائلی روبررو می‌کنند. ما به زبان کارشناسی و با نهایت خضوع و ادب می‌گوییم از این شیوه حکمرانی و تدوین، تصویب و اجرای برنامه آبی برای این کشور گرم نخواهد شد. اگر هم رشدی حاصل شود رشدی بی‌کیفیت خواهد بود.
مومنی یادآورشد: می‌گویند رشد فصلی چنین و چنان شد! همین رشد، نصف رشد سالانه‌ای است که سال ۹۵ در دوره آقای روحانی بود! همانطور که آن زمان به ایشان گفتیم این رشد فاقد کیفیت و فاقد کارکرد است، اکنون هم صمیمانه و خاضعانه به رئیس جمهور فعلی هم می گوییم این چه رشدی است که هیچ انعکاسی در زندگی مردم و برانگیختن انگیزه برای جذب سرمایه خارجی و مهار انگیزه فرارمغزها ندارد.
به خام فروشی افتخار کردن گره کشور را باز نمی‌کند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه همه چیز را هم سیاست زده کرده‌اند و نمی‌شود با زبان کارشناسی پرسید وقتی اندازه این رشد را اعلام می‌کنید صادقانه بگویید سهم فروش نفت خام از آن چقدر است، گفت: به خام فروشی افتخار کردن گره کشور را باز نمی‌کند. با اطمینان می‌گویم به گواه این دو سندی که مشاهده کردیم، همه آن روندهای شکنندگی آور و نگران کننده، در آینده با شدت بیشتر استمرار پیدا خواهند کرد. این به صلاح هیچکس نیست. راهش این است که شما که سه سال را از دست دادید، چند ماه دیگر هم روی آن اضافه کنید، تمهیدی بیندیشید که با محوریت صاحبان اهلیت علمی و حرفهای و با مشارکت دانایان برنامه با کیفیت داشته باشیم و از اقتداری که وجود دارد نه برای ترساندن مردم، بلکه برای ملزم کردن همگان به تمهید لوازم تدوین آن برنامه و اجرای با کیفیتش استفاده کنیم. اگر این شرایط رخ دهد، می‌توان به سمت آینده پرافتخار حرکت کنیم و از عمق جان می‌گویم انشاالله چنین باد.
