اصفهان یکی از زیباترین شهرهای تاریخی جهان به شمار میآید و طی قرنهای متمادی کانون فرهنگ، دانش و هنر ایرانی اسلامی بوده است.
این شهر پس از اسلام به آرامی رشد و گسترش پیدا کرد و در دوره تاریخی آل بویه، سلجوقیان و صفویان پایتخت این دولتها و فرهنگ اسلام و تشیع محسوب میشد.
ستاره اقبال اصفهان در روزگار صفویه درخشش بیشتری پیداکرد و مساجد، مدارس، عمارات و ابنیه عالی قصرها، میدانها، باغها و تفرجگاهها، کاروانسراها، محلات و مزارات باشکوهی در این شهر ساخته شد.
شهر اصفهان در این روزگار تجلیگاه ظهور استعداد و نبوغ جلوههای ارزشمند و بلندمرتبه علم و ادب و هنر بود و با جذب استعدادهای شکوفای فرهنگ و تمدنی دیگر شهرها، هزاران دانشمند و ادیب هنرمند را در خود پرورش داد و جایگاه ابدی آنها شد.
پس از اسلام، گورستانهای بسیاری مانند آبشخان طوقچی، سنبلان و تخت فولاد در اصفهان همچون صدف این استوانههای دانش و تقوا را در خود جای داده است، به ویژه قبرستان تخت فولاد مدفن بسیاری از این علما و دانشمندان، شاعران، هنرمندان و ستارگان علم و ادب اصفهان روزگار صفویه است.
به همین سبب این قبرستان از نظر فرهنگی، تاریخی و هنری جایگاه ویژهای در میان مزارهای جهان اسلام پیدا کرده و پس از گورستان وادیالسلام نجف دومین مزار مقدس شیعه محسوب میشود.
همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی در میان تکایای شرقی تخت فولاد مزار نوینی شکل گرفته که به نام "گلستان شهدای اصفهان" نامگذاری شده است. این مزار مقدس مدفن دلیرمردان شبشکن و استوانههای سترگ و جلوههای روشن فداکاری و از خودگذشتگی است.
دلاورمردانی که برخی از آنان چند سال در جبهههای جنگ هشت سالهای که توسط مزدوران پلید و جنایتکار استکبار جهانی بر ملت ایران تحمیل شده بود در برابر دشمن متجاوز از خاک ایران اسلامی دفاع کردند.
شهدای انقلاب اسلامی با بهرهگیری از اندیشه بالای مکتب عاشورا و امام حسین و یارانش اقتدا کردند.
کتابی "بزمگاه دلبران" مراحل شکلگیری گلستان شهدای اصفهان را بررسی کرده است.
بخش نخست کتاب به معرفی تکایای کهن و برخی از اسطورههای علم و تقوا که در آن آرمیدهاند میپردازد و در بخش دوم به ترتیب زمانی قطعههای گوناگون گلستان شهدا معرفی شده و شرح مختصری از زندگی و افکار برخی از این اسطورههای مقاومت از سردارانی که در دفاع مقدس ملت ایران موثر بودند پرداخت شده است.
قطعه حمزه سیدالشهدا، قطعه ثامن الائمه و چزابه، قطعه فتحالمبین، بیتالمقدس، رمضان، حبیب به مظاهر، محرم، والفجر، شهدای خیبر، شهدای غرب، حنظله، شهدای بدر، والفجر ۸، کربلای ۳، کربلای ۴، شهدای گمنام، بیتالله الحرام، کربلای ۱۰، والفجر ۱۰ و ۱۱، صالحین و وداع از جمله قطعههای گلستان شهدای اصفهان هستند.
تکیه لسان الارض، تکیه فاضل هندی، خواجویی، ملک، بروجنیها، میرمحمدصادقیها، کوهی و میرزااحمدخان محیی از جمله تکایای کهن تخت فولاد اصفهان است.
کتاب "بزمگاه دلبران" درباره تاریخچه گلستان شهدای اصفهان تالیف اصغر منتظرالقائم سال ۸۳ در ۱۲۰ صفحه با شمارگان ۲ هزار نسخه توسط نشر کانون پژوهش با حمایت مجموعه فرهنگی تاریخی تخت فولاد اصفهان منتشر شد.