حشمت‌الله انتخابی عصر جمعه در مراسم گرامیداشت روز جهانی تالاب‌ها که در سیاه کوه واقع در شمال تالاب گاوخونی برگزار شد، افزود: بیش از نیم قرن است که پساب‌های صنعتی، کشاورزی و خانگی آغشته به انواع آلاینده‌های شیمیایی و میکروبی را تحویل تالاب گاوخونی می‌دهیم و این تالاب بین‌المللی امروز دیگر به انباشتگاهی از انواع سموم تبدیل شده است.
وی هشدار داد: به تاکید کارشناسان و پژوهشگران، اگر این تالاب بطور کامل خشک شود بعضی از ریزگردهایش تا شعاع ۲۰۰ کیلومتری و برخی دیگر حتی تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری خواهد رفت و آثار مُخرب زیست محیطی خود را بر زیستگاه انسانی ما تحمیل خواهد کرد.
انتخابی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تنها ۵ درصد از سطح این تالاب را آب فراگرفته ولی با توجه به ارتفاع آب آن در گذشته که حدود یک تا یک و نیم متر بود، در حقیقت این تالاب هم‌اکنون کمتر از دو هزارم حجم گذشته‌اش اّب دارد.
دبیر شورای هماهنگی سمن‌های محیط زیست استان اصفهان افزود: در سال ۷۲ حجم آب موجود در این تالاب به حدود ۲ میلیادر مترمکعب می‌رسید در حالی که اکنون تنها حدود پنج میلیون مترمکعب آب در آن وجود دارد که همین مقدار هم بشدت در حال تبخیر شدن است.
نویسنده کتاب "پابه‌پای زاینده‌رود" با اشاره به رهاسازی حدود ۲۰ میلیون مترمکعب آب در بهمن سالجاری برای زاینده رود اضافه کرد: حداکثر پنج میلیون مترمکعب این آب به تالاب گاوخونی می رسد.
وی گفت: با توجه به اینکه حقابه گاوخونی بر اساس مصوبات شورای عالی آب کشور ۱۷۶ میلیون مترمکعب تعیین شده، لازم است این مقدار حقابه تامین شود تا دچار تبعات گرانبار فاجعه خشکی این تالاب نشویم.
دبیر شورای هماهنگی سمن‌های محیط زیست استان اصفهان همچنین در کنار بندهای تاریخی "مروان" و "شانزده ده"، در باره نظام تاریخی تقسیم آب زاینده رود که تا آخرین روستا موسوم به " قلعه دیزی" ورزنه را دربرمی گرفته است، خاطرنشان کرد: نظام تقسیم آب زاینده رود در گذشته مبتنی بر حق‌السهم بوده و با کم یا زیاد شده آب این رودخانه، هر یک از حقابه‌بران هم به اندازه سهم خود آب دریافت می کرده‌اند یعنی با ازدیاد آب زاینده‌رود، افراد ذینفع، آب بیشتر و با کاهش آن، افراد سهم کمتر می‌برده‌اند و بهرحال همه، سهم خود از این رودخانه دریافت می‌کرده‌اند.
انتخابی افزود: با این حال، هم اکنون به‌علت تخصیص آب در بالادست، بسیاری از حقابه بران پایین دست از جمله محیط زیست و تالاب گاوخونی به سهم و حق خود نمی رسند.
این مقام شناخته شده در حوزه سمن‌های استان اصفهان اظهار داشت:ذدر بین مصرف کنندگان امروزی، حوزه صنعت، مصارف شهری و روستایی و کشاورزی، مودیان خود را برای پیگیری حقشان را دارند اما این حوزه محیط زیست است که حقش ضایع می‌شود و کسی هم پیگیر استیفای حق آن نیست.
مراسم گرامیداشت روز جهانی تالاب‌ها با مشارکت کمیته تخصصی آب، شورای شهر اصفهان، آب منطقه‌ای، اداره محیط زیست شهرستان اصفهان و تشکل‌های زیست محیطی این استان برگزار شد.
در این مراسم همچنین تعدادی از نمایندگان تشکل‌های زیست محیطی استان یزد هم برای اعلام همبستگی با فعالان محیط زیستی اصفهان حضور داشتند.
در مراسم پایانی، حاضران با صدور بیانیه‌ای در باره احتمال صدور مجوز استخراج املاح معدنی از بستر تالاب گاوخونی هشدار دادند.
تالاب گاوخونی یکی از ۱۹ تالاب بین‌المللی ایران است که در کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ به ثبت رسیده است.
این تالاب با حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع وسعت در انتهای مسیر رودخانه زاینده رود در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان و ۳۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد.
کاهش تبعات تغییرات آب و هوایی، تصفیه پساب‌های جاری شده در زاینده رود، پر کردن سفره‌های آب زیرزمینی، جلوگیری از سیلاب، گردشگری و مباحث فرهنگی، تثبیت شن‌های روان و گنجینه متنوع زیستی و ژنتیکی از جمله ارزش‌ها و کارکردهای تالاب گاوخونی است.
با اینکه حقابه زیست محیطی تالاب گاوخونی در هر سال ۱۷۶ میلیون مترمکعب است به‌خاطر بحران مبتلابه زاینده رود و به گفته منصور شیشه‌فروش مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان اصفهان، هم اکنون تنها حدود ۵ درصد از این تالاب بین‌المللی مرطوب است .
با توجه به رهاسازی اخیر حدود ۲۰ میلیون مترمکعب آب برای زاینده‌رود گفته می‌شود حدود پنج میلیون مترمکعب آن به گاوخونی می‌رسد ضمن‌اینکه بخش از رطوبت اندک کنونی این تالاب از طریق پساب تامین می‌شود.
در مراسم گرامیداشت روز جهانی تالاب‌ها که در کنار سیاه کوه واقع در شمال تالاب بین المللی گاوخونی برگزار شد، گروه‌های زیست محیطی محیطی استان اصفهان و نمایندگان سمن‌های زیست محیطی یزد و مردم ورزنه بخصوص جمعی از زنان سپیدپوش این شهر حضور داشتند.
شهر ورزنه در یکصد کیلومتری شرق اصفهان قرار دارد.
در این مراسم از منتخبان مسابقه عکس، شعر و نقاشی ویژه احیای تالاب گاوخونی که در فضای مجازی برگزار شده بود نیز تجلیل بعمل آمد.
