رضا فدایی روز یکشنبه در نشستی با همین موضوع در گفت و گو با خبرنگاران افزود: بیش از ۵۰ درصد از اراضی مستعد بروز این بیماری هستند و نیم میلیون نفر از مردم استان و با احتساب شهرستان های آران و بیدگل و کاشان، ۷۰۰ هزار نفر در معرض این بیماری قرار دارند.
وی با اشاره به این که مشکل ابتلا به بیماری سالک در مناطق غربی و جنوبی استان وجود ندارد، خاطرنشان کرد : ۱۸ استان و ۱۴۳ شهر کشور با این بیماری درگیر هستند و مرداد ماه اولین زمان ابتلا به سالک و شهریور ماه به اوج خود می رسد.
مسوول بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان با اشاره به اینکه کار مبارزه با بیماری سالک در استان از ۱۲ سال گذشته تا کنون در حال انجام است اظهار داشت: پیش از اجرای برنامه های دانشگاه علوم پزشکی، سالانه ۲ تا سه هزار نفر در استان به این بیماری مبتلا می شدند و این بیماری نوسان ذاتی دارد و بطور کلی هر سه تا پنج سال بالا و پایین می رود.
به گفته وی آموزش به مردم برای جلوگیری از این بیماری و درمان رایگان بیماران از وظایف مرکز بهداشت است اما مبارزه به جوندگان و پشه ها در این عرصه ها متولی خاصی ندارد و در صورتی که مرکز بهداشت در این زمینه اقدام نکند، دستگاه و ارگان دیگری کاری انجام نمی دهد.
فدایی بیان کرد: کار مبارزه و لانه کوبی موش ها توسط ۱۲۱ هزار نفر نیروی انسانی در ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی استان در مدت یازده سال از سال ۸۶ تا ۹۷ انجام شده است.
وی ادامه داد: هر موضوع بهداشتی بدون مشارکت و حضور مردم بی نتیجه خواهد ماند و آموزش به مردم رافع دیگر وظایف ما در این زمینه نمی شود.
مسوول بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان تصریح کرد: ۱۰ اقدام جدید برای مبارزه با بیماری سالک در سال ۹۸ در نظر گرفته شده و در حال انجام است که ۲۵ میلیارد ریال برای اجرای این کارها پیش بینی شده اما هنوز بودجه ای در این زمینه اختصاص داده نشده است.
وی اضافه کرد: آموزش به مردم مهمترین کار برای مقابله با بیماری سالک است و لازم است که جو افکار عمومی در این زمینه در شرق اصفهان تغییر کند.
فدایی خاطرنشان کرد: چهار مرحله مبارزه با بیماری سالک در سالجاری در زمینه جونده کشی، لانه کوبی و طعمه گذاری درون لانه ها توسط ۹ هزار و ۲۰۰ نفر از بسیجیان و کارگران در حدود ۸۲ هزار هکتار از اراضی استان انجام شده و هنوز یک چهارم کارها باقی مانده است.
به گفته وی وضعیت نامناسب زباله و نخاله ها در مناطق مسکونی و منازل متروکه و نیمه ساز نامناسب مهمترین چالش ها در عرصه مناطق سالک خیز محسوب می شود و سرعت ساخت و ساز در مناطق سالک خیز زیاد شده و مردم با ساخت و سازهای مختلف به این طاق زارها نزدیک شدند.
مسوول بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان گفت: احداث بیمارستان، ورزشگاه و هر مکانی که مردم شب در آنها سکونت داشته باشند و فاضلاب های روباز امکان ابتلا به این بیماری را بالا می برد.
وی ادامه داد: واکسن بیماری سالک حدود ۲ تا سه دهه گذشته زیر نظر سازمان بهداشت جهانی مورد آزمایش قرار گرفت اما نتایج مطلوبی بدنبال نداشت اما در زمان حاضر چند گروه محقق در کشور در حال تحقیقات بر روی واکسن برای این بیماری هستند.
فدایی بیان کرد : واکسنی هم در استانهای سمنان، ایلام و خراسان انجام شده حدود ۷۰ درصد از ابتلا به این بیماری را کم کرده و بر اساس ابلاغ وزارت بهداشت در سالجاری روی حدود ۲ هزار نفر از مردم استان اصفهان آزمایش شده که نتایج آن ۲ سال آینده مشخص می شود.
وی خاطرنشان کرد: موضوع تحریم های دارویی از جمله داروی بیماری سالک در سال گذشته مشکلات و چالش های زیادی را در کشور و استان ایجاد کرد و در مقطعی که این بیماری افزایش پیدا کرد داروی لازم را در اختیار نداشتیم.
مسوول بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان با بیان اینکه ثبت سفارش داروی بیماری سالک انجام شده و در زمان حاضر داروی مورد نیاز تامین شده است، ابراز امیدواری کرد که وضع دارو در سالجاری بهتر شود.
وی تصریح کرد: امسال ۱۲۰ نفر در استان به بیماری سالک مبتلا شدند اما در شرایط ایده آل سالانه یک هزار نفر به این بیماری مبتلا می شوند و هنوز برای قضاوت در مورد تعداد مبتلایان به سالک خیلی زود است.
فدایی با اشاره به اینکه ماه به ماه وفور و فراوانی پشه ها را در استان رصد می کنیم اضافه کرد: داده های هواشناسی نشان دهنده آن است که میزان رطوبت در سالجاری بالاست و این موارد پشه ها را افزایش می دهد.
وی ادامه داد: یک نوع داروی اصلی برای بیماری سالک در دنیا وجود دارد و بیش از ۲۰ دانشگاه در کشور مشتری این دارو هستند و امسال پیش بینی های لازم برای و به موقع برای تهیه آن انجام شده است.
مسوول بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان گفت: تلاش ما بر این است که بتوانیم داروی مبارزه با سالک را در کشور بسازیم و آنرا از انحصار شرکت داروسازی اروپایی در آوریم.
سالَک یک بیماری پوستی است که بر اثر گزش نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود و ضایعات بد شکل و عوارض اجتماعی، روحی و روانی از پیامدهای ناگوار ناشی از این بیماری است.
در ایران دو نوع سالک شهری (نوع خشک) و روستایی (نوع مرطوب) وجود دارد، در سالک روستایی، موش های صحرایی مخزن بیماری هستند و پشه خاکی ماده پس از خونخواری از موش صحرایی مبتلا، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می شود.
در سالک شهری، مخزن بیماری، بیشتر بیماران مبتلا و به طور تصادفی سگ ها هستند، به این ترتیب پشه خاکی ماده پس از خونخواری از اطراف زخم سالک، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می‌شود.
اصفهان یکی از استانهای سالک خیز کشور به ویژه از نوع روستایی است که حدود هشت شهرستان شامل اردستان، نطنز، برخوار، شاهین شهر و میمه، اصفهان (مناطق جنوب و جنوب شرق)، نایین، کاشان و آران و بیدگل با جمعیت حدود ۷۰۰ هزار نفر با این پدیده مواجه هستند.
میزان ابتلا به این بیماری در استان اصفهان (در محدوده دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به غیر از کاشان) در سال گذشته حدود ۲ هزار و ۸۰۰ و در سال ۹۶ حدود ۹۲۰ مورد بود. زمان اوج ابتلا به این بیماری فصل تابستان می‌باشد و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از سال ۸۷ تا کنون سه برنامه را برای کنترل سالک اجرا کرده است.
در این مسیر، برنامه پنج ساله از ۸۷ تا ۹۲ با هدف کاهش ۷۰ درصدی در بروز سالک و برنامه سه ساله از ۹۴ تا ۹۶ با هدف حفظ نتایج برنامه قبل اجرا شد و برنامه سه ساله از ۹۷ تا ۹۹ با هدف مهار بیماری در حد میانگین دوره قبل در حال اجراست.
از جمله اقدام های انجام شده برای کنترل این بیماری می‌توان به آموزش و اطلاع رسانی به مردم ساکن مناطق سالک خیز، تقویت خدمات تشخیص و درمان، هماهنگی بین بخشی برای بهسازی محیط، کنترل مخزن بیماری (مبارزه با جونده) و کنترل ناقل (پشه خاکی) اشاره کرد.
فرایند کنترل مخزن بیماری و ناقل سالک نیز شامل لانه کوبی، طعمه گذاری، لکه گیری، سمپاشی و مه پاشی است و با توجه به اینکه به گفته برخی از مسئولان و مردم مناطق سالک خیز، تاغزارها زیستگاه این حیوانات هستند بیشتر عملیات ها در تاغزارها انجام شده است.
7150 /6026/
