در این مطلب آمده است: دوران مشروطه از حساس ترین دوران تاریخی ایران است که مردم علیه استبداد و ظلم و بی عدالتی به رهبری روحانیون و علما دست به قیام فراگیر و همگانی زدند و در مراحل اولیه به نتایجی دست یافتند؛ اما با دخالت بیگانگان و نفوذ عناصر وابسته در جمع اندیشمندان و صاحب نظران انقلاب و سعی در ایجاد شکاف بین آنان، کم کم این انقلاب به بیراهه رفت و از مسیر اصلی خود منحرف شد و درنهایت با طرح شعار جدایی دین از سیاست و به انزوا کشاندن روحانیون، رهبری قیام به دست نظامیان و شاهزادگان افتاد.
هرچند در ابتدای انقلاب مشروطه مبانی فکری و پایگاه مردمی و هدف اولیه شاخص بود و این مسئله را به همگان اثبات کرد که اسلام توانایی اداره جامعه را در تمامی شئون دارد، اما دست های آلوده و فکر های وابسته مانع از به ثمر رسیدن این نهال نورس شد. رهبری روحانیون، شریعت طلبی مردم و فراگیر بودن آن از شاخصه های مهم این انقلاب بود.
تاریخ اسلام پر است از مبارزات کارساز و سرنوشت سازی که توانسته ظلم و استکبار و استعمار را رسوا و زمین گیر کند؛ یکی از این حرکت های انقلابی نجات بخش، فتوای تاریخی میرزای شیرازی است. هرچند فتوای آن مرجع بزرگ کوتاه و یک جمله بیشتر نبود، اما کتاب ها و مفاهیم بزرگ و تحرک بخشی را در دل داشت که توانست آن تأثیر شگرف و غیر قابل تصور را به جای بگذارد که هنوز بسیاری از سیاستمداران دنیا به آن مشغول اند و از آثار آن متحیر. باید جنبش تحریم توتون و تنباکو و فتوای تاریخی میرزای شیرازی را از مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر و تاریخ اسلام دانست.
اما سرچشمه این فتوا چه بود؟ جریان از این قرار بود که ناصرالدین شاه در سفر سوم خود به اروپا ولخرجی های زیادی داشت و عیاشی ها و ریخت و پاش هایش باعث شد پول هایش تمام شود و چون دیگر پولی در بساط نداشت، از کیسه ملت بخشید و امتیازی را در زمینه کشت، توزیع و فروش توتون و تنباکو به یکی از مشاوران و نزدیکان نخست وزیر انگلیس به نام « ماژور تالبوت » واگذار و در مقابل با دریافت 25 هزار لیره مشکلش را حل کرد.
مطابق این قرارداد کمپانی «رژی» باید سالانه 15 هزار لیره به صندوق دولت ایران واریز می کرد و در مقابل کشت و فروش توتون و تنباکو در انحصار او قرار می گرفت ؛ یعنی توتون و تنباکو را از کشاورزان مفت می خرید و به قیمت کلان و گران می فروخت . در جریان امضای این قرارداد عده ای از درباریان به ویژه امین السلطان، صدر اعظم، با دریافت رشوه هایی ایفای نقش می کردند . در مقابل این قرارداد ننگین و استعماری مردم شهرهای مختلف به رهبری روحانیت به مخالفت و مقابله پرداختند و جنبش هایی در شیراز به رهبری « سید علی اکبر فال اسیری»، در تبریز به رهبری «حاج میرزا جواد آقا مجتهد»، در اصفهان به رهبری «حاج شیخ محمدتقی آقا نجفی » (که اولین بار حکم تحریم تنباکو را صادر کرد) و در تهران به رهبری میرزای آشتیانی شکل گرفت که با سرکوب دولت مواجه شد و عده ای از علما تبعید شدند. در این هنگام سید جمال الدین اسد آبادی به پیشنهاد سید علی اکبر فال اسیری که در تبعید بود، نامه ای در این زمینه به میرزای شیرازی نوشت. پس از ارسال نامه یادشده میرزای شیرازی تلگرافی نزد شاه فرستاد و از او خواست کسانی را که تبعید کرده است، به کشور باز گرداند و درباره قرارداد مخالفت خود را ابراز کرد؛ اما ناصرالدین شاه به این تلگراف اعتنایی نکرد؛ به همین دلیل میرزای شیرازی فتوای تاریخی خود را به این شرح صادر کرد: « الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است.»
با صدور این فتوا انقلاب و جنبش عظیمی به راه افتاد تا آنجا که حتی در حرمسرای ناصرالدین شاه قلیان ها را شکستند. این جریان ادامه یافت تا اینکه در تاریخ 23 جمادی الاولی 1309 اعلانی در کوچه و بازار زده شد: برحسب حکم جناب میرزای شیرازی اگر تا 48 ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود، یوم آتیه جهاد است. مردم مهیا شوید.» ناصرالدین شاه ابتدا قصد مقاومت داشت، اما در مقابل جنبش مردمی عظیمی که به راه افتاده بود، مجبور شد ابتدا امتیاز داخله و سپس کل امتیاز را لغو کند و این چنین یک جمله، یک انقلاب آفرید. این، قدرت دین است که می تواند به رهبری علمای طراز اول هر دشمن قداره بندی را زمین گیر کند و حاکمیت دین را به نمایش بگذارد.
اکنون خوب است دنیا بداند اگر رهبری جهان اسلام حکم جهاد در مقابله با استکبار صادر کند، همان خواهد شد که در تاریخ نمونه هایش وجود دارد و آن درهم پیچیده شدن طومار قلدرانی است که بی خردانه حرف می زنند و تصمیم می گیرند ؛ اما امان از زمانی که صبر انقلابی به سرآید و حکمی صادر شود. ترامپ و ترامپیان به خود آیند که با یک فتوا کارشان در جهان اسلام تمام است و نفس هایشان خواهد برید. امروز دنیای اسلام آگاه تر از هر زمان دیگر است؛ هرچند حکومت بعضی از این کشورها در دست حقیر ترین هاست و ملتشان را به اربابانشان می فروشند .
7141/6026/
انتهای پیام هرچند در ابتدای انقلاب مشروطه مبانی فکری و پایگاه مردمی و هدف اولیه شاخص بود و این مسئله را به همگان اثبات کرد که اسلام توانایی اداره جامعه را در تمامی شئون دارد، اما دست های آلوده و فکر های وابسته مانع از به ثمر رسیدن این نهال نورس شد. رهبری روحانیون، شریعت طلبی مردم و فراگیر بودن آن از شاخصه های مهم این انقلاب بود.
تاریخ اسلام پر است از مبارزات کارساز و سرنوشت سازی که توانسته ظلم و استکبار و استعمار را رسوا و زمین گیر کند؛ یکی از این حرکت های انقلابی نجات بخش، فتوای تاریخی میرزای شیرازی است. هرچند فتوای آن مرجع بزرگ کوتاه و یک جمله بیشتر نبود، اما کتاب ها و مفاهیم بزرگ و تحرک بخشی را در دل داشت که توانست آن تأثیر شگرف و غیر قابل تصور را به جای بگذارد که هنوز بسیاری از سیاستمداران دنیا به آن مشغول اند و از آثار آن متحیر. باید جنبش تحریم توتون و تنباکو و فتوای تاریخی میرزای شیرازی را از مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر و تاریخ اسلام دانست.
اما سرچشمه این فتوا چه بود؟ جریان از این قرار بود که ناصرالدین شاه در سفر سوم خود به اروپا ولخرجی های زیادی داشت و عیاشی ها و ریخت و پاش هایش باعث شد پول هایش تمام شود و چون دیگر پولی در بساط نداشت، از کیسه ملت بخشید و امتیازی را در زمینه کشت، توزیع و فروش توتون و تنباکو به یکی از مشاوران و نزدیکان نخست وزیر انگلیس به نام « ماژور تالبوت » واگذار و در مقابل با دریافت 25 هزار لیره مشکلش را حل کرد.
مطابق این قرارداد کمپانی «رژی» باید سالانه 15 هزار لیره به صندوق دولت ایران واریز می کرد و در مقابل کشت و فروش توتون و تنباکو در انحصار او قرار می گرفت ؛ یعنی توتون و تنباکو را از کشاورزان مفت می خرید و به قیمت کلان و گران می فروخت . در جریان امضای این قرارداد عده ای از درباریان به ویژه امین السلطان، صدر اعظم، با دریافت رشوه هایی ایفای نقش می کردند . در مقابل این قرارداد ننگین و استعماری مردم شهرهای مختلف به رهبری روحانیت به مخالفت و مقابله پرداختند و جنبش هایی در شیراز به رهبری « سید علی اکبر فال اسیری»، در تبریز به رهبری «حاج میرزا جواد آقا مجتهد»، در اصفهان به رهبری «حاج شیخ محمدتقی آقا نجفی » (که اولین بار حکم تحریم تنباکو را صادر کرد) و در تهران به رهبری میرزای آشتیانی شکل گرفت که با سرکوب دولت مواجه شد و عده ای از علما تبعید شدند. در این هنگام سید جمال الدین اسد آبادی به پیشنهاد سید علی اکبر فال اسیری که در تبعید بود، نامه ای در این زمینه به میرزای شیرازی نوشت. پس از ارسال نامه یادشده میرزای شیرازی تلگرافی نزد شاه فرستاد و از او خواست کسانی را که تبعید کرده است، به کشور باز گرداند و درباره قرارداد مخالفت خود را ابراز کرد؛ اما ناصرالدین شاه به این تلگراف اعتنایی نکرد؛ به همین دلیل میرزای شیرازی فتوای تاریخی خود را به این شرح صادر کرد: « الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است.»
با صدور این فتوا انقلاب و جنبش عظیمی به راه افتاد تا آنجا که حتی در حرمسرای ناصرالدین شاه قلیان ها را شکستند. این جریان ادامه یافت تا اینکه در تاریخ 23 جمادی الاولی 1309 اعلانی در کوچه و بازار زده شد: برحسب حکم جناب میرزای شیرازی اگر تا 48 ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود، یوم آتیه جهاد است. مردم مهیا شوید.» ناصرالدین شاه ابتدا قصد مقاومت داشت، اما در مقابل جنبش مردمی عظیمی که به راه افتاده بود، مجبور شد ابتدا امتیاز داخله و سپس کل امتیاز را لغو کند و این چنین یک جمله، یک انقلاب آفرید. این، قدرت دین است که می تواند به رهبری علمای طراز اول هر دشمن قداره بندی را زمین گیر کند و حاکمیت دین را به نمایش بگذارد.
اکنون خوب است دنیا بداند اگر رهبری جهان اسلام حکم جهاد در مقابله با استکبار صادر کند، همان خواهد شد که در تاریخ نمونه هایش وجود دارد و آن درهم پیچیده شدن طومار قلدرانی است که بی خردانه حرف می زنند و تصمیم می گیرند ؛ اما امان از زمانی که صبر انقلابی به سرآید و حکمی صادر شود. ترامپ و ترامپیان به خود آیند که با یک فتوا کارشان در جهان اسلام تمام است و نفس هایشان خواهد برید. امروز دنیای اسلام آگاه تر از هر زمان دیگر است؛ هرچند حکومت بعضی از این کشورها در دست حقیر ترین هاست و ملتشان را به اربابانشان می فروشند .
7141/6026/
کپی شد
