خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: حضرت امام هادی علیه السلام دهمین امام و پیشوای شیعیان است که در ۱۵ ماه رجب سال ۲۱۲ هجری قمری نزدیک شهر مدینه در روستای صریا دیده به جهان گشود و در سامرا و در زمان و اوج خفقان در خلافت عباسی زندگی کردند؛ پدر بزرگوارشان حضرت امام جواد (ع) و مادرشان بانوی گرامی سمانه مغربیه است که بانویی با فضیلت و باتقوا بود.
این امام همام بعد از شهادت پدر بزرگوارشان حضرت امام هادی (ع) در سال ۲۲۰ هجری، حضرت امام جواد (ع) به امامت رسیدند. پس از ۳۳ سال امامت، در سوم ماه رجب سال ۲۴۵ هجری قمری در سامرا در زمان خلافت معتز به شهادت رسیدند.
از سیره اخلاقی این امام بزرگوار، خوش‌رفتاری و راستگویی است و هم‌چنین ساده زیستی و ایجاد ارتباط عاشقانه با معبود و معشوق ازلی خود و عبادت فراوان از دیگر ویژگی برجسته امام هادی (ع) است؛ ایشان همواره ملازم مسجد بودند و میلی به دنیا نداشتند؛ عبادتگری فقیه بودند و شب‌ها در عبادت به صبح می‌رساندند.
از دنیا چیزی در زندگی ایشان وجود نداشت، بنده‌ای وارسته از دنیا بود که از خود آثار مهمی به جا گذاشت که مهم‌ترین آن را می‌توان زیارت جامعه کبیره دانست.
اقدامات سیاسی و اجتماعی دوران امام هادی علیه السلام
یک کارشناس امور مذهبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: ایجاد آمادگی فکری شیعیان برای ورود به عصر غیبت، مبارزه با انحرافات و تربیت نیروهای کارآمد و شایسته و هم‌چنین تقویت سازمان وکالت از جمله اقدامات امام دهم شیعیان در عصر خود بود.
حجت الاسلام سید علیرضا رکن آبادی می‌افزاید: فراهم کردن زمینه ورود شیعیان به عصر غیبت و آماده‌سازی آن‌ها برای این عصر از اقدامات اساسی امامان شیعه است که در این زمینه امام دهم ما شیعیان فعالیت‌های چشمگیری داشتند؛ در این زمینه هم با کم کردن تماس مستقیم شیعیان با حضرت، زمینه را برای عصر غیبت فراهم کردند تا جایی که در سامرا مسائل شیعیان از طریق نامه یا نمایندگان حضرت پاسخ داده می‌شد.
وی هدف از کاهش تماس‌ها و حضور شیعیان نزد حضرت امام هادی علیه السلام را آمادگی برای درک عصر غیبت و فراهم کردن شرایط و تکالیف عصر غیبت و ارتباط غیر مستقیم با امام دانست و گفت: دیگر هدف ایشان توجیه وکلا در پاسخ به سوالات شیعیان با توجه به انحرافات و شبهات عصر آن زمان بود.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به دیگر فعالیت‌های اجتماعی زمان حضرت امام هادی علیه السلام، بیان می‌کند: در زمان حضرت امام هادی (ع) گروهی به نام صوفیان زندگی می‌کردند که منحرف بودند و معمولاً با کناره‌گیری از دنیا به شکل ریاکارانه‌ای در مقابل آن حضرت می‌ایستادند؛ امام شیعیان را از نزدیک شدن به این قبیل گروه و ورود به جلسه‌هایشان حذر می‌داشت چرا که معتقد بود آن‌ها هم‌نشینان شیطان هستند.
وی می‌افزاید: از دیگر اقدامات عصر امام دهم پرورش شاگردان و افراد شایسته برای اجتماع آن روز بود؛ امام هادی علیه السلام با توجه به پراکندگی شیعیان در مناطق مختلف و وجود و رشد انحرافات و شبهات در آن روزگار نیروهای شایسته‌ای را تربیت و به اجتماع تحویل دادند که برجسته‌ترین این افراد را می‌توان عبدالعظیم حسنی (ره) که مرقد وی در شهر ری و از یاران امام حسن عسکری علیه السلام هم بود، حسن بن راشد وکیل حضرت امام هادی (ع) و هم‌چنین عثمان بن سعید که از سن ۱۱ سالگی و اوج نوجوانی در محضر امام دهم تربیت یافت تا اینکه از نواب و نایبان امام زمان (عج) شد نام برد.
هدف از کاهش تماس‌ها و حضور شیعیان نزد حضرت امام هادی (ع) را آمادگی برای درک عصر غیبت بود
حجت الاسلام رکن آبادی با اشاره به دوران خفقانی که امام دهم در آن به سر می‌بردند، اظهار داشت: امام هادی علیه السلام از آغاز امامت خود در مدینه حضور داشتند و در مدت اقامت خود در این شهر نقش بسیار مهم رهبری شیعیان را عهده‌دار شدند تا جایی که حکومت عباسی از موقعیت ممتاز این امام احساس خطر کرده و حضور ایشان را در مدینه به صلاح ندانستند و لذا تصمیم گرفته شد ایشان را از مدینه به سامرا منتقل کنند.
وی می‌گوید: مدت ۳۳ ساله امامت حضرت هادی الائمه (ع) با خلافت معتصم، واثق، منتصر، مستعین، متوکل و معتز عباسی معاصر بود که تا عمر پربرکت خود تحت نظر بودند به بهانه وجود سلاح علیه عباسیان در خانه امام به خانه ایشان حمله بردند در حالی که چیزی جز قرآن و ادعیه در خانه نبود و بعدها همه رفت و آمدهای امام کنترل می‌شد.
مهم‌ترین آثار با ارزش امام دهم
این کارشناس مذهبی در بخش دیگری از سخنان خود درباره آثار مهم امام دهم می‌گوید: زیارت جامعه کبیره مشهورترین و شناخته‌ترین زیارت ائمه اطهار (ع) است و شیعیان نسبت به خواندن آن به خصوص روزهای جمعه توجه خاصی دارند؛ شیخ طوسی در التهذیب و شیخ صدوق در الفقیه آن را نقل کرده‌اند که این زیارت دارای بهترین سند و عمیق‌ترین مفهوم و فصیح‌ترین الفاظ است و این زیارت نامه شاخص‌ترین پایه‌های اصلی شیعه است.
وی افزود: امام علی النقی (ع) با آثار برجسته‌ای مانند زیارت جامعه کبیره شیعیان زمان خود را از خواب غفلت بیدار کردند.
رکن آبادی می‌افزاید: از دیگر آثار این حضرت، زیارت غدیریه است که زیارت امیرالمؤمنین (ع) در عید غدیر است؛ در سالی که معتصم امام را از مدینه به سامرا هدایت کرد ایشان به زیارت امام علی علیه السلام در نجف مشرف و این زیارت را قرائت کردند.
به گفته وی، در زمانی این زیارت توسط حضرت امام هادی علیه السلام قرائت شد که امامت به فراموشی سپرده شده بود؛ امام هادی علیه السلام در ضمن زیارت با ترسیم مظلومیت امام علی علیه السلام و هشدار به مردم، آنان را از خواب غفلت بیدار کردند.
