به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از قم، در ابتدای این مراسم که عصر روز پنجشنبه ۱۱ مهرماه ۱۳۹۸ برگزار شد، پیام آیت الله سبحانی توسط مرتضی نجفی قدسی مدیر دارالقرآن علامه طباطبایی، در دارالقرآن علامه طباطبایی در قم و با حضور علما و فضلا و اندیشمندان، به شرح زیر قرائت شد:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسول الله(ص): مَنْ اَخْلَصَ لِلّهِ اَرْبَعینَ صَباحا، ظَهَرَتْ یَنابیعُ الْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلی لِسانِهِ
سخن خود را با حدیث نورانی رسول گرامی آغاز می کنم، پیامبر گرامی به ما می آموزد که اگر انسان چهل شبانه روز روح و روان را از آلودگی ها حفظ کند خدا به او بینش خاصی عطا می کند و اندیشه های حکیمانه از روح و روان او به زبان او جاری می شود.
قرآن مجید در مورد تهذیب نفس جمله بسیار آموزنده ای دارد و آن این است که انسان در سایه دوری از گناه و مکروه دارای علم یقین می شود و در پرتو آن دوزخ برزخی را مشاهده می کند چنانچه می فرماید: کَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ ، لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ .
نوع افراد با ابزار شناخت فقط عالم ماده را می بینند اما عارفان پاکدل که سالها روح و روان را صیقل بخشیده اند، عالم مافوق ماده را نیز مشاهده می کنند و به اصطلاح صور برزخی را می بینند.
مرحوم علامه طباطبایی که این مجلس بزرگداشت در بیت رفیع او برگزار می شود، صور برزخی را درک می کرد، مرحوم آیت الله بروجردی می فرمود: استاد ما آخوند کاشی پرواز فرشتگان را در آسمانها مشاهده کرد و به قول گوینده
چشم دل باز کن که جان بینی آنچه نادیدنی است آن بینی
من در اینجا جای دارد از مقام علمی و اخلاقی عزیز تازه گذشته مرحوم حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج شیخ هادی فقهی و همچنین مرحوم حاج شیخ علی سعادت پرور (پهلوانی) که واسطه آشنایی ایشان با علامه طباطبایی بود،یاد کنم این دو شخصیت و کسانی که زیر نظر آنها پرورش یافتند، انسانهای وارسته ای بودند که وارد خارستان دنیا شدند اما خاری به پای آنها نخلید، از دریای هوی و هوس عبور کردند اما لکه آبی بر پای آنها ننشست و آنان مصداق روشن سخن امیر مومنان می باشند که فرمود: " فَهُمْ وَ الْجَنَّةُ کَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُنَعَّمُونَ وَ هُمْ وَ النَّارُ کَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُعَذَّبُونَ "
هرچند توفیق شرکت در این مجلس به اینجانب دست نداد اما با این پیام کوتاه و نارسا از بیان مقامات عزیزان جزء خریداران یوسفان زمان شدم .
قم، موسسه امام صادق
جعفر سبحانی
یازدهم مهر ۱۳۹۸
*************************************
*معرفت خاص الهی؛ مسیر عالمان بزرگ
در ادامه این مراسم عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) با تجلیل از سعه صدر علامه طباطبایی گفت: مسیری که بزرگانی مانند ایشان طی کرده‌اند مسیر معرفت خاص الهی است.
حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر تحریری، گفت: خداوند توفیق به بنده فرمود که چند صباحی چهره علامه را در این مکان زیارت می‌کردم؛ ایشان آنقدر سعه روحی داشت که طلبه کوچکی مانند بنده را به محضر می‌پذیرفت و راهنمایی‌های تهذیبی و تربیتی برای ما داشتند.
وی افزود: راه و روش معرفت خاص پروردگار متعال است که مطابق مضامین آیات و روایات، امکان چنین معرفتی را برای انسان ایجاد می‌کند و هر کسی به اندازه ظرفیت وجودی خودش توان خالص شدن برای خدا را دارد.
حجت الاسلام والمسلمین تحریری با بیان اینکه اخلاص لله دو نوع است که یکی اخلاص در عمل است و آن هم دارای مراتبی است تصریح کرد: اخلاص دیگر، اخلاص خود برای خداست که قدم نهادن در وادی مخلصیت است و خداوند انسان را با فراهم کردن شرایطی با اخلاص خودش، مخلَص می‌گرداند همان طور که در آیه شریفه ۴۷ سوره«ص» فرمود: وَإِنَّهُمْ عِنْدَنَا لَمِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَخْیَارِ ﴿۴۷﴾.
این استاد حوزه علمیه اظهار کرد: این راه صرفا برای امامان نیست بلکه راه برای کسانی که بخواهند با شرایط بسیار دشوار و سنگین در این مسیر حرکت کنند هم باز است تا به گونه ای که شیطان در ساحت وجودی آنان راه نیابد و به جایگاهی برسند که به اندازه خود توان توصیف خداوند را داشته باشند.
وی با بیان اینکه عده ای خاص در میان انسان ها با مجاهدات بسیار پیچیده به مقام سابق بالخیرات می رسند اظهار کرد: خداوند فرمود که ما کتاب را به ارث برای بندگان خود گذاشتیم؛ انسان ها در مواجهه با این کتاب سه دسته هستند، ظالم به نفس خود، مقتصد و سابق بالخیرات به اذن الهی، که سابق خیرات می توانند تا به حقایق این کتاب برسند .
وی افزود: سابقین کسانی هستند که همت خود را حتی از توجه به اصلاح خود هم بالاتر قرار داده اند؛ از امام صادق سؤال شد و ایشان فرمودند که مقتصد کسی است که دور و بر قلبش و اصلاح قلب می پرخد ولی انسان، مقصد بالاتری دارد و آن ذات اقدس الهی است که فرد در مسیر حقیقت مطلق قرار بگیرد و چیزی در برابر آن حقیقت نبیند.
حجت الاسلام تحریری بیان کرد: مسیر فقهای برجسته عالم شیعه و سلسله ای که علامه طباطبایی التزام شاگردی این مکتب را با آن عظمت علمی و فقاهتی داشت تعبد خاص به التزام حقانی و عملی این مسیر داشت و کسانی را هم در این مسیر تربیت کردند.
آیت‌الله تحریری تصریح کرد: مرحوم ایت الله فقهی، مهدی به این هدایت شده بود؛ علاوه بر اینکه در محضر علامه طباطبایی، مباحث تفسیری و فلسفی را فرا گرفت ارتباط خاص تربیتی هم با مرحوم علامه داشتند و با برخی افراد که از خواص شاگردان علامه در تهران بودند مجمعی ایجاد کرده بودند که بنده تا حدودی به خاطر دارم. مرحوم پدرم از شاگردان اولیه علامه طباطبایی با برخی هم دوره ای ها جلسات معنوی داشتند تا اینکه اشتغالات گوناگون سرگرم به خود نکند و همه ما نیاز به این مسایل داریم.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) اضافه کرد: مسیر این بزرگواران مسیر خاص معرفت الله است که همان سابق بالخیرات است و جز خدا را نمی خواهند؛ که براساس روایات، افراد شاخص این ساحت، امامان معصوم هستند ولی کسانی با ارتباط مستمر با این اولیاء حق توانسته اند از چشمه ای که آنان نوشیدند بنوشند و شاگردانی را هم به این مسیر هدایت کنند.
حجت الاسلام تحریری با اشاره به حدیث معراج بیان کرد: خداوند در این مجلس یگانه با پیامبر ذکر خیرهایی از اهل آخرت و محبین خاص خود دارد که این ها در مسیری حرکت می کنند که همواره در مبارزه با هواهای نفسانی هر روز ۷۰ بار کشته می شوند.
حجت الاسلام تحریری تصریح کرد: سابق بالخیرات کسانی هستند که باید پا روی غیرخدا بگذارند و در صحنه عمل هم نشان دهند که شهدای ما در این مسیر حرکت کردند؛ امام خمینی از کسانی است که در این مسیر حرکت کرده و علاوه بر تجهیز به جهاز معارف گوناگون اسلامی مجهز به معارف عمیق و حقایق آفرینش شدند.
استاد حوزه علمیه با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) در صفحه ۲۴۸ روضه کافی تصریح کرد: در این روایت بیان شده است که دنیا در برابر این عارفان کمتر از چیزی است که زیر پا می گذارند.
*اگر علامه طباطبایی نبود تحول در حوزه ایجاد نمی‌شد
در پایان این مراسم هم آیت الله استادی استاد تفسیر حوزه علمیه تاکید کرد: علامه طباطبایی جز کسانی است که واقعا در حوزه تحول ایجاد کرد و اگر ایشان نبود علوم معقول و تفسیر قرآن در حوزه کمرنگ می ماند.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه، با اشاره به فلسفه برپایی این نوع جلسات گرامیداشت گفت: وقتی به منزل کسانی مانند آیت الله طباطبایی می‌رویم باید بررسی کنیم که ایشان چگونه زندگی کرده است که افراد زیادی به سمت او جلب و جذب شدند.
وی با بیان اینکه به محض ورود علامه طباطبایی زمانی نگذشته بود که استادان و فضلای آن دوره، دور ایشان جمع شدند ادامه داد: این مسئله ریشه در ویژگی های برجسته علامه دارد.
آیت‌الله استادی با بیان اینکه اولین ویژگی علامه، ملابودن و دانش بالای او بود که عمدتا آن را در ده سال اول طلبگی به دست آورده بود تصریح کرد: من نشنیدم کسی به درس ایشان برود و آن را نپسندد به خصوص وقتی جلد اول تفسیر ایشان منتشر شد افراد بیشتری هم جذب درس او شدند.
این استاد حوزه اظهار کرد: علامه که به قم آمد وضع فلسفه، تفسیر و عقاید و ... به خوبی مطرح شد و عده ای از افاضل و کسانی مانند آیت‌الله العظمی مکارم و آیت الله مصباح در محضر ایشان تحصیل تفسیر و فلسفه کردند.
وی با بیان اینکه علامه علاوه بر تهذیب به صورت جدی به فلسفه و فقه و اصول پرداخت بیان کرد: تهذیب در کنار تحصیل جواب می دهد یعنی فرد باید هم ملا و هم مهذب باشد به خصوص در این زمانه که فریاد از همه جا بلند است که حوزه باید پاسخگوی سؤالات باشد و دین مردم را تقویت کند بنابراین اگر کسی ملا نباشد کاری از او ساخته نیست.
آیت‌الله استادی اظهار کرد: دومین ویژگی علامه تواضع و فروتنی بیش از حد او بود؛ تواضع در رفت و آمد و تواضع علمی که زبانزد و سرآمد و مایه تعجب بسیاری از افراد بود؛ وقتی به او گفتند که کتاب برای مدارس و دبیرستان بنویس هم نوشت و از آن ابا نکرد.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اصل تواضع در این است که انسان حق را قبول کندکه برخی قبول نمی کنند ولی ایشان این ویژگی را داشت اضافه کرد: خصوصیت دیگر ایشان زهد بالای او بود، وی با وجود داشتن این همه علاقه مند و مرید، اهل مرید و مراد بازی نبود و مکررا تنها در خیابان راه می رفت بدون اینکه کسی همراه او باشد.
آیت‌الله استادی با بیان اینکه برخی بازده زیادی ندارند ولی برداشت زیادی دارند و برخی تنها برداشت دارند تاکید کرد: علامه بدون اینکه برداشت مادی داشته باشد بازده زیادی داشت و کسی به معنای واقعی در حوزه تحول ایجاد کرد ایشان بود؛ در آن دوره تفسیر جلوه ای نداشت ولی او بدون هیچ گونه توقعی بزرگترین تفسیر را نوشت.
وی افزود: ما در این جلسات که حضور می یابیم باید از شخصیت کسانی مانند علامه و غیرت دینی و علمیت او عبرت و درس بگیریم؛ وی در دوره ای که ممکن بود دین مردم متزلزل شود با زندگی ساده ای که داشت به تقویت دین مردم پرداخت.
آیت‌الله استادی با اشاره به اینکه توسل ایشان به اهل بیت از دیگر ویژگی های مثال زدنی او بود بیان کرد: علامه با این عظمت روضه را ترک نمی کرد.
وی تاکید کرد: توسل برای رشد طلاب و اهل علم، رکن است و اگر کسی از آن غفلت کند به جایی نمی رسد البته توسل به معنای اینکه درس را کنار بگذاریم و صبح و عصر و شب در حرم و جمکران و ... باشیم نیست.
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: ما باید دنبال تحصیل خصوصیات علامه برای به کاربردن آن توسط خودمان باشیم؛ ایشان تحولی در علوم معقول، تفسیر و معنویت و اخلاق و در تمامی ابعاد ایجاد و حوزه قم را احیاء کرد و اگر ایشان نبود معقول و تفسیر کمرنگ می ماند.
وی با بیان اینکه دو نوع تفسیر تقلیدی و اجتهادی داریم بیان کرد: تفسیر ایشان از ابتدا مسیر اجتهادی داشت ولی امروز نمی دانم با این همه خدمات چرا برخی علیه ایشان و تفسیر وی صحبت می کنند و می گویند اینکه ایشان چون خبر واحد را در تفسیر حجت نمی دانسته پس بسیاری از مطالب از دست رفته است در حالی که این حرف درست نیس زیرا روایات صحیح واحد در تفسیر بسیار اندک هستند.
آیت‌الله استادی با بیان اینکه شاگردانی که از ایشان باقی مانده است از آثار ماندگار علامه است اظهار کرد: حوزه و طلاب جوان باید قدر خدمات بزرگان را بدانند و از آن درس بگیرند.
این استاد حوزه با تجلیل از شخصیت آیت الله فقهی با بیان اینکه ایشان از افراد پاک و خوب بودند و خوبی خود این افراد بود که در محضر فرد بزرگواری مانند علامه تحصیل کردند تاکید کرد: ما هم باید در این مسیر حرکت کنیم و اگر آنان نمره 20 داشتند ما حداقل بدون نمره نباشیم.
46
