هادی سروش گفت: نکته مهمی مطرح است که پایه و اساس در "فقه" دارد و مورد فتوای فقهاء و در آن تردیدی نیست، این است که از معنای روایات که می فرماید خدای متعال برای عزاداری و گریه و زیارت بر حسین بن علی سیدالشهداء ثوابهای زیاد و بخشش گناهان زیادی قرار داده ، دو مورد کاملاً بیرون است و به اصطلاح ما طلبه ها تخصصاً خارج است و شامل حالِ آن دو گروه نمی شود؛ یکی کسانیکه با اعمال و رفتارشان در مقابل دین می ایستند و اوامر الهی و نواهی الهی را زیر پا می نهند! اینها اشکشان برای امام حسین (ع) شامل روایات مورد بحث نیست و نمی تواند برایشان سودمند باشد! اگر اشک کوفیان در دیدن حضرت سجاد (ع) و حضرت زینب (س) سودمند بوده ، اشک اینها هم سودی دارد که قطعا ندارد. گروه دومی که از تمام روایات اجر و ثواب و معنویت در باب گریه امام حسین (ع) خارج هستند ؛ کسانی هستند که حق الناسی به گردن دارند و گمان کنند با اشکی که بریزند حق الناس آنان صاف می شود ! حاشا و کلاّ!
به گزارش جماران، حجت الاسلام و المسلمین هادی سروش، در سخنرانی هفتگی خود در هیئت انصارالمهدی با موضوع «بررسی گریه بر حسین (ع) و بخشش گناهان» گفت: یکی از چالش های مهم در مورد عزاداری است. در این مجموعه روایات متعددی به ما رسیده اشک بر امام حسین (ع) باعث بخشش گناهان است حتی گناهانی به مقدار آب دریا. بخشی از آنها در باب ۳۲ کتاب کامل الزیارات ذکر شده است. از آن جمله روایتی است که به سند معتبر از امام صادق (ع) نقل می کنند که فرموند: "در برابر مصائب ما کسی که چشمانش گریان شود و به اندازه بال مگسی اشک بریزد خداوند متعال گناهان او را و به اندازه کف روی آب دریا هم باشد مورد مغفرت و بخشش قرارمیگیرد؛ «مَنْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ بَعُوضَهٍ [الذُّبَابِ] غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَوْ کَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ.»
سروش با اشاره به اینکه، سخن اول این است این روایات مراد جدی است و گوینده که معصوم است ذره ای مبالغه و شوخی در کلامش نیست، افزود: حال که ائمه (ع) در بیان این حقائق مهم دارای اراده جدی هستند و نه صرفاً یک بیان تبلیغاتی و یا مبالغه آمیز ، سوال اینجاست آیا می توان ظاهر این روایات را گرفت و گفت هرکسی هر کاری دلش می خواهد از ظلم و جنایت و خیانت بکند و بعد بیاید برای امام حسین عزاداری و عاشورا و اربعین به پا کند ، کارش تمام است و تمام گناهانش بخشیده شده؟! یعنی ؛ کسی که سرقت و یا دزدی و یا اختلاسی و تضییع حقوق انسان ها و دروغ و وعده های خلاف داده باشد و به مجرد اینکه اشکی بریزد تمام گناهان او آمرزیده شود!
وی تاکید کرد: اگر چنین معنایی این روایات داشته باشد قلم بطلان بر تمام قوانین الهی و اوامر و نواهی الهی و خلاصه نابودی کل شریعت است! چگونه می توان گفت بعد از ظلمی که کردی، گریه بر امام حسین (ع) کن تا ظلم تو بخشیده شود و با یک اشک برای امام (ع) همه زشتی ها و بدی ها و ظلم ها و حق کشی های شما نابود است!
استاد سروش گفت: در روایات متعدد، ائمه ما را از چنین تفکر خطرناکی برحذر داشته اند؛ در اصول کافی است، امام باقر (ع) به جابر فرمودند: "تصور نکن که به صرف اینکه ادعا کردی شیعه هستی و گفتی علاقه مند به رسول الله (ص) هستی، دیگر مشکلی نخواهی داشت، به خدا قسم شیعیان ما کسانی که در مسیر تقوای الهی حرکت می کنند ." أَ یَکْتَفِی مَنِ اِنْتَحَلَ اَلتَّشَیُّعَ أَنْ یَقُولَ بِحُبِّنَا أَهْلَ اَلْبَیْتِ فَوَ اَللَّهِ مَا شِیعَتُنَا إِلاَّ مَنِ اِتَّقَى اَللَّهَ وَ أَطَاعَهُ ..
وی افزود: در روایت دیگری کلینی در کافی نقل می کند و امام خمینی به جهت اهمیت مفاد این حدیث در کتاب شرح چهل حدیث به عنوان حدیث سی وسوم قرار داده و در طی ۱۴ صفحه به شرح آن پرداخته است.
متن حدیث چنین است؛
ابن مارود گوید : به امام صادق (ع) عرضه داشتم حدیثی از شما شنیدم که فرموده اید : که شما شیعه باشید و بعد هر عملی و رفتاری داشتید مهم نیست ! ابن مارود گوید وقتی این جمله را به امام صادق عرض کردم حال امام متغیر شد و آیه انا لله و انا الیه راجعون را خواند که نشانه مصیبت است و سپس فرمود : یعنی ما بگوییم که شیعه باش بعد برو سرقت کن و شراب خوری داشته باش و اعمال منافی کن و مشکلی نخواهی داشت ؟! و بعد فرمود : بی انصافی می کنند چنین سخنی را به ما نسبت می‌دهند! آنچه که ما گفتیم این بود : شما وقتی شیعه باشید اعمال کم شما هم پیش خداوند متعال به شکل یک عمل زیاد مورد قبول قرار می گیرد....قُلْتُ وَ إِنْ زَنَوْا أَوْ سَرَقُوا أَوْ شَرِبُوا اَلْخَمْرَ فَقَالَ لِی «إِنّٰا لِلّٰهِ وَ إِنّٰا إِلَیْهِ رٰاجِعُونَ» وَ اَللَّهِ مَا أَنْصَفُونَا أَنْ نَکُونَ أُخِذْنَا بِالْعَمَلِ وَ وُضِعَ عَنْهُمْ إِنَّمَا قُلْتُ إِذَا عَرَفْتَ فَاعْمَلْ مَا شِئْتَ مِنْ قَلِیلِ اَلْخَیْرِ وَ کَثِیرِهِ فَإِنَّهُ یُقْبَلُ مِنْکَ .
سروش گفت: امام خمینی در آثار مکتوب اخلاقیش درباره اینکه شیعه بتواند هرکاری بکند چون شیعه است، افترا و یا سوء فهمی دانسته که مصیبت بزرگ است و بر اساس اشتهای کاذب اهل دنیا و معصیت که غلط و باطل بوده می باشد و از هوس های شیطانی و مخالف باعقل ونقل است و سپس چنین نتیجه گیری می فرماید:
"اگر روایتی ظاهرش چنین باشد ؛ آن 'ظاهر' نمی تواند مراد باشد و باید تاویل شود، چون با "کل نفس بماکسبت رهینه" (مدثر۳۸) و با "فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره" (زلزال/۷) و غیراینها مخالف است .. این همه تاکیدات و سفارش های بلیغ ائمه در تحذیر از معصیت است و کیفیت عبودیتِ خود آنان و اجتهاد و تضرع و زاری و حزن آنان در پیشگاه مقدس پروردگار مسئله را روشن میکند".
حجت الاسلام و المسلمین هادی سروش افزود: عزاداری امام حسین و بر پا کردن عزاداری و اشک بر حضرت اباعبدالله و راهپیمایی اربعین و یا حضور در حرم امام حسین انسان را مجاز نمی کند که هر خیانتی را در حق ملتی و یا شخص مومنی داشته باشد و اینکه با شرکت در دستگاه امام حسین (ع)، اختلاس و دزدی های با توجیه قانونی و یا قدرت طلبی ها و دیگر زشتی ها محو شود، یک خیال خام است.
استاد مطهری در این زمینه سخن بسیار زیبا دارد و می گوید:
"امام حسین دستگاه دیگری؛ دستگاه خدا یک حساب دارد، دستگاه امام حسین حساب دیگری، و آنجا مطلب به شکل دیگری است؛ بعد بگوییم ما که دستمان به خدا نمی‌رسد، آنجا کار خیلی مشکل است، می‌آییم امام حسین را که به یک چیزهای سهل و ساده‌ای راضی می‌شود .. یک دستگاه خیلی ساده‌ای دارد، با یک روضه‌‌ای گرفتن و یک دانه اشکی ریختن و چند تا سینه زدن و خلاصه در چند روز دهه عاشورا سهل و ساده می‌شود همه قضایا را صاف کرد؛ ما به جای اینکه از درِ خدا وارد بشویم که درِ خیلی سخت و مشکلی هست از درِ امام حسین وارد می‌شویم، بعد امام حسین خودش می‌رود آنجا کارها را درست میکند؛ ..خیر، امام حسین اصلًا بدون اجازه و رضایت خدا محال است ، به علاوه او کارش حساب دارد."
و نیز در اثر دیگر استاد مطهری آمده : "همین قدر که اشک جاری می‌شود، هر کاری کردید کردید. شیپور بزنیم، طبل بزنیم، معصیت کاری کنیم... گفتند: در دستگاه امام حسین این حرفها مانعی ندارد. دستگاه امام حسین علیه السلام از دستگاه دیگران جداست. اگر اینجا دروغ گفتی، بخشیده است؛ جعل کردی، بخشیده است؛ تحریف کردی، بخشیده است؛ شبیه سازی کردی، بخشیده است؛ به تن مرد لباس زن کردی، بخشیده است؛ هر گناهی که اینجا کردی، بخشیده است. هدف خیلی مقدس است. در نتیجه یک افرادی در این قضیه دست به جعل و تحریف زده‌اند که انسان تعجب میکند."
هادی سروش افرود: نکته مهمی مطرح است که پایه و اساس در "فقه" دارد و مورد فتوای فقهاء و در آن تردیدی نیست، این است که از معنای روایات که می فرماید خدای متعال برای عزاداری و گریه و زیارت بر حسین بن علی سیدالشهداء ثوابهای زیاد و بخشش گناهان زیادی قرار داده ، دو مورد کاملاً بیرون است و به اصطلاح ما طلبه ها تخصصاً خارج است و شامل حالِ آن دو گروه نمی شود؛ یکی کسانیکه با اعمال و رفتارشان در مقابل دین می ایستند و اوامر الهی و نواهی الهی را زیر پا می نهند! اینها اشکشان برای امام حسین (ع) شامل روایات مورد بحث نیست و نمی تواند برایشان سودمند باشد! اگر اشک کوفیان در دیدن حضرت سجاد (ع) و حضرت زینب (س) سودمند بوده ، اشک اینها هم سودی دارد که قطعا ندارد. گروه دومی که از تمام روایات اجر و ثواب و معنویت در باب گریه امام حسین (ع) خارج هستند ؛ کسانی هستند که حق الناسی به گردن دارند و گمان کنند با اشکی که بریزند حق الناس آنان صاف می شود ! حاشا و کلاّ!
حقوق مردم و حقوق شهروندان آنان با برقرار کردن هیچ مراسمی و اشکی صاف نمی شود و به تعبیر فقهی و حقوقی ؛ برائت ذمه حاصل نمی شود .
