در این ستون که به مناسبت ماه مبارک رمضان منتشر می شود ، هرروز ضمن انتشار دعای آن روز ، به انتشار گزیده ای ازسخنان معنوی امام وخاطره ای از نزدیکان و یاران امام راحل از سیر وسلوک عارفانه امام خمینی (س) در ماه رمضان می پردازیم.
ائمه طاهرین، علیهم السلام، بسیارى از مسائل را با لسان ادعیه بیان فرمودهاند. لسان ادعیه با لسانهاى دیگرى که آن بزرگواران داشتند و احکام را بیان مىفرمودند خیلى فرق دارد. اکثرا مسائل روحانى، مسائل ماوراء طبیعت، مسائل دقیق الهى و آنچه را مربوط به معرفة اللّه است، با لسان ادعیه بیان فرمودهاند. ولى ما ادعیه را تا آخر مىخوانیم و متأسفانه به این معانى توجه نداریم، و اصولا نمىفهمیم چه مىخواهند بفرمایند.
در این مناجات مىخوانیم: الهى هب لی کمال الانقطاع إلیک؛ و انر ابصار قلوبنا بضیاء نظرها إلیک، حتّى تخرق ابصار القلوب حجب النور، فتصل إلى معدن العظمة و تصیر ارواحنا معلّقة بعزّ قدسک.
این جمله "الهى هب لی کمال الانقطاع إلیک" شاید بیانگر این معنا باشد که مردان آگاه الهى باید پیش از فرارسیدن ماه مبارک رمضان خود را براى صومى که در حقیقت انقطاع و اجتناب از لذات دنیاست (و این اجتناب به طور کامل همان انقطاع إلى اللّه مىباشد.) آماده و مهیا کنند. کمال انقطاع به این سادگى حاصل نمىشود. احتیاج فوق العاده به تمرین، زحمت، ریاضت، استقامت و ممارست، دارد تا بتواند با تمام قوا از ما سوى اللّه منقطع گردد و به غیر خداوند توجهى نداشته باشد. تمام صفات وارسته انسانى در انقطاع کامل إلى اللّه نهفته است. و اگر کسى بدان دست یافت، به سعادت بزرگى نایل شده است. لیکن با کوچکترین توجه به دنیا محال است انقطاع إلى اللّه تحقق یابد. و کسى که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان را با آن آدابى که از او خواستهاند انجام دهد، لازم است انقطاع کامل داشته باشد تا بتواند مراسم و آداب مهمانى را به جا آورد، و به مقام میزبان تا آنجا که ممکن است عارف گردد. طبق فرمایش حضرت رسول اکرم (ص) (به حسب خطبهاى که به آن حضرت منسوب است) همه بندگان در ماه مبارک رمضان به مهمانى خداوند تعالى دعوت شدهاند و مهمان پروردگار خود مىباشند. آنجا که مىفرماید: ایّها الناس، إنه قد اقبل الیکم شهر اللّه ... و قد دعیتم فیه إلى ضیافة اللّه. شما در این چند روزى که به ماه مبارک رمضان مانده به فکر باشید؛ خود را اصلاح کرده توجه به حق تعالى پیدا نمایید؛ از کردار و رفتار ناشایسته خود استغفار کنید؛ اگر خداى نخواسته گناهى مرتکب شدهاید، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان توبه نمایید؛ زبان را به مناجات حق تعالى عادت دهید. مبادا در ماه مبارک رمضان از شما غیبتى، تهمتى، و خلاصه گناهى، سربزند، و در محضر ربوبى با نعم الهى و در مهمانسراى بارى تعالى آلوده به معاصى باشید.
شما در این ماه شریف به ضیافت حق تعالى دعوت شدهاید: دعیتم فیه إلى ضیافة اللّه خود را براى مهمانى باشکوه حضرت حق آماده سازید. لا اقل به آداب صورى و ظاهرى روزه پایبند باشید. (آداب حقیقى باب دیگرى است که به زحمت و مراقبت دایم نیاز دارد.) معناى روزه فقط خوددارى و امساک از خوردن و آشامیدن نمىباشد؛ از معاصى هم باید خوددارى کرد. این از آداب اولیه روزه مىباشد که براى مبتدیهاست. (آداب روزه براى مردان الهى که مىخواهند به معدن عظمت برسند غیر از این مىباشد.) شما اقلا به آداب اولیه روزه عمل نمایید؛ و همان طور که شکم را از خوردن و آشامیدن نگه مىدارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز دارید. از هم اکنون بنا بگذارید که زبان را از غیبت، تهمت، بدگویى و دروغ نگه داشته، کینه، حسد، و دیگر صفات زشت شیطانى را از دل بیرون کنید. اگر توانستید، انقطاع إلى اللّه حاصل نمایید؛ اعمال خود را خالص و بىریا انجام دهید؛ از شیاطین انس و جن منقطع شوید؛ لیکن به حسب ظاهر از رسیدن و دست یافتن به چنین سعادت ارزندهاى مأیوس مىباشیم؛ اقلا سعى کنید روزه شما مشفوع به محرمات نباشد.
در غیر این صورت اگر روزه شما صحیح شرعى باشد، مقبول الهى نبوده بالا نمىرود. بالا رفتن عمل و مقبولیت آن، با صحت شرعى خیلى تفاوت دارد. اگر با پایان یافتن ماه مبارک رمضان، در اعمال و کردار شما هیچ گونه تغییرى پدید نیامد و راه و روش شما با قبل از ماه صیام فرقى نکرد، معلوم مىشود روزهاى که از شما خواستهاند محقق نشده است؛ آنچه انجام دادهاید روزه عامه حیوانى بوده است.
جهاد اکبرصفحات 37 تا 39