از کتاب «تفصیل الشریعه فی شرح تحریرالوسیله» اثر مرجع بزرگوار، فقیه اصولی حضرت آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی در همایش تحریرالوسیله؛ شروح و تعلیقات رونمایی شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، با حضور حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی، آیت الله سیدمحمد موسوی بجنوردی، آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی و آیت الله نمازی از کتاب «تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله » اثر مرجع بزرگوار، فقیه اصولی حضرت آیتالله العظمی محمد فاضل لنکرانی در همایش تحریرالوسیله؛ شروح و تعلیقات رونمایی شد.
«تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله » اثر فقهی ارزشمندی است که طی مدت حدود سی سال توسط فقیه اصولی مرحوم حضرت آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی از بزرگترین شاگردان امام خمینی(س) تألیف گردید. نوشتن این شرح مفصل بر تحریرالوسیله امام خمینی از سالهای تبعید آیت الله فاضل لنکرانی در شهر یزد آغاز گردید و تا پایان عمر بابرکت ایشان ادامه پیدا کرد.
گرچه تاکنون شروح و حواشی متعددی بر تحریرالوسیله حضرت امام توسط فقها و مجتهدین بزرگی نوشته و انتشار یافته است ولی تفصیل الشریعه ارزشمندترین و مفصلترین شرحی است که تاکنون بر تحریرالوسیله نگاشته شده است.
این اثر ارزشمند پس از آنکه به صورت متفرقه و ناقص در زمان حیات مرحوم آیت الله فاضل در سالهای مختلف به چاپ رسید، اکنون پس از بازبینی مجدد و انجام تحقیقات لازم توسط محققان فاضل مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در 28 جلد وزیری به شکلی وزین و ارزشمند توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) ـ دفتر قم منتشر می شود. امید است با چاپ و انتشار این اثر فقهی ماندگار، برگ زرینی بر میراث فقهی شیعه با محوریت تحریرالوسیله امام خمینی(س) اضافه گردد.
تحریرالوسیله مهمترین رساله فتوایی امام خمینی در عبادات و معاملات به زبان عربی است. این کتاب، جامعِ ابواب فقه به صورت غیراستدلالی است و اصطلاحات و نظریات دقیق فقهی در آن با عباراتی ساده بیان شده است. تحریرالوسیلة حاشیه امام خمینی بر وسیلة النجاة تألیف سیدابوالحسن اصفهانی (متوفی 1365) است و وسیلة النجاة حاشیة اصفهانی بر ذخیرة الصالحین تألیف سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی (متوفی 1337) است.
امام خمینی که وسیلة النجاة را اثری مهم می دانست، در دوران اقامت در قم بر آن حاشیه نگاشت. احترام نویسنده به مرجع وقت، آیت الله العظمی بروجردی (متوفی 1340ش )، مانع از چاپ و انتشار این اثر شد، اما بعدها به طور جداگانه و چند بار نیز همراه با وسیلة النجاة به چاپ رسید. تبعید امام خمینی به شهر بورسای ترکیه در 1343ش فرصتی فراهم آورد تا نویسنده آنطور که خود می گوید از فراغتش در حدود یازده ماه اقامت اجباری در آن شهر برای وارد کردن حاشیة مذکور در متن وسیلة النجاة استفاده کند و آن را تحریرالوسیله بنامد. به نظر می رسد در آن زمان تحریرالوسیلة مانند وسیلة النجاة به کتاب المیراث ختم می شده است.
امام خمینی پس از تبعید از ترکیه به عراق و اقامت در نجف، مسائل مربوط به حج، نماز جمعه، دفاع، امر به معروف و نهی از منکر، قضا، شهادات، قصاص و دیات و نیز بسیاری از مسائل مبتلابه را که در دوران اقامت در قم تدریس کرده بود، به تحریرالوسیلة افزود. این اثر، گذشته از مشتمل بودن بر نظریات امام خمینی، دو تفاوت کلی با وسیلة النجاة دارد. از یکسو برخی مسائل غیرمبتلابه آن حذف شده و از سوی دیگر مسائل مبتلابه زیادی بر آن افزوده شده است . سیدابوالحسن اصفهانی نیز مسائل مورد ابتلا را مطرح کرده بود، اما امام خمینی آنها را بسط داد. در مجموع ، اضافات تحریرالوسیلة نزدیک به یک سوم کل کتاب را دربر می گیرد. مسائل مستحدثة تحریرالوسیلة شامل مباحث بیمه، سفته، سرقفلی، عملیات بانکی، بلیت بخت آزمایی، تلقیح مصنوعی، تشریح، پیوند اعضا، تغییر جنسیّت، رادیو و تلویزیون و برخی مسائل متفرقه است که در آخر کتاب جای دارد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قضات دادگستری برای رفع خلا قانونی از تحریرالوسیلة به عنوان متمم قانون استفاده می کردند که با قانونی شدن استفاده از آرای مشهور فقها (اصل 167 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ) و توسعه نِطاق مرجعیت امام خمینی و انطباق اکثر آرای او با آرای مشهور فقها، این کتاب در دادگاهها و محافل علمی مورد توجه و مراجعه بیشتر قرار گرفت .
