امروزه رسانه به بخش جداییناپذیر زندگی فردی تبدیل شده و جزئی از ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه محسوب میشود؛ بر همین اساس رسانه در عرصه انتخابات از یک سو میتواند خواستهها، انتظارها و دیدگاه سیاسی و اجتماعی آنان را به نامزدها و مسوولان انتقال و از سوی دیگر تاثیر مردم در سیاستها و فعالیتهای کشور را نشان دهد تا حس اعتماد و اطمینان بین مردم و مسوولان افزایش یابد.
نقش و تاثیر رسانه و فضاهای مجازی بر افکار عمومی جامعه کاملا معلوم است اما مساله مهم در این میان استفاده دشمنان نظام از این ظرفیت برای پیشبرد اهداف خود و کشاندن فرایند انتخابات به سوی مشارکت پایین مردم در انتخابات و از بین بردن انگیزه آنان برای شرکت در این رویداد سیاسی مهم است؛ وظیفه رسانههای داخلی برای خنثی کردن این ترفند دشمنان در این وهله مهم سنگینتر از قبل است و باید با آگاهی و هوشیاری از این فضا به نفع کشور استفاده شود.
نقش تاثیرگذار رسانهها در خصوص حضور آگاهانه و حداکثری مردم در انتخابات نیز برکسی پوشیده نیست و همگان بر این امر تاکید دارند که وظیفه رسانهها تشویق مردم به حضور آگاهانه و پرشور در عرصه انتخابات در این موقعیت حساس سیاسی است.
خبرگزاری ایرنا دفتر مهاباد برای بررسی بیشتر نقش رسانهها در افزایش مشارکت مردم در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی میزگردی را با حضور «شهریار ادیب»، مسوول واحد خبرگزاری ادارهکل صدا و سیمای مهاباد، «سلیمان محمدیان»، مسوول امور فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مهاباد و «صلاح عزیزیان» از فعالان رسانه و خبرنگار پایگاه خبری «هاژه» برگزار کرد.
رسانه و تشویق مردم به مشارکت
مسوول واحد خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مهاباد گفت: رسانههای دیداری و شنیداری اعم از خبرگزاریها، پایگاههای خبری، صدا و سیما و حتی شبکههای اجتماعی در افزایش شور و نشاط انتخابات و بالا بردن تب و تاب آن میتوانند نقش اصلی و تعیینکنندهای در سه محور قبل، حین و بعد از پروسه انتخابات داشته باشند و در هر مرحله نقشهای جداگانه و موثر خود را ایفا کنند.
شهریار ادیب عنوان کرد: اولین مرحله ورود به روند انتخابات تببین وظیفه مردم و فراهم کردن زمینه حضور حداکثری آنان در پای صندوقهای اخذ رای است زیرا حضور حداکثری مردم مشروعیت نظام را نشان میدهد.
وی با بیان اینکه حضور در انتخابات یک وظیفه شرعی و ملی است، بیان کرد: مردم از طریق رسانه باید از جایگاه نماینده و اهمیت شرکت در پروسه انتخاب آگاه شوند و با جهتدهی و مشخص کردن معیارهای درست توسط اصحاب رسانه زمینه انتخاب فرد شایسته را برای مردم فراهم کنند.
وی اظهار داشت: اهمیت مشارکت مردم در رویدادهای ملی نباید تنها مختص به دوران انتخاباتی باشد و مردم باید در برابر نقش و اهمیت حضور خود در تصمیمگیریهای سیاسی آگاه باشند.
«ادیب» با اشاره به شعارهای خارج از وظایف نمایندگی توسط برخی از کاندیداها گفت: در بسیاری از اهداف و شعارهای انتخاباتی کاندیداها مواردی عنوان میشود که جزو اختیارات یک نماینده مجلس نیست و تنها برای جلب آرای بیشتر مردم از سوی نامزدها ارایه میشود.
وی با بیان اینکه شعارهای انتخاباتی باید توسط اصحاب رسانه نیز راستی آزمایی شود، گفت: تحقق نیافتن بسیاری از شعارهای انتخاباتی در طول دوران گذشته موجب دلسردی حضور مردم در صحنههای سیاسی شده که جا دارد بیشتر این مورد توسط رسانه پیگیری شود.
رسانه و افکار عمومی در انتخابات
مسوول واحد خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مهاباد بیان کرد: اصحاب رسانه با انعکاس نیازهای واقعی مردمی و جهتدهی به افکار عمومی میتوانند زمینه انتخاب افراد اصلح برای نمایندگی مجلس را فراهم کنند.
هر اندازه حضور مردم در پای صندوقهای اخذ رای بیشتر باشد، احتمال انتخاب نامزد اصلح افزایش مییابد
وی با اشاره به اینکه اهمیت حضور حداکثری مردم در انتخابات از زاویههای مختلف باید تبیین شود، گفت: هر اندازه حضور مردم در پای صندوقهای اخذ رای بیشتر باشد احتمال انتخاب فرد اصلح برای ورود به مجلس شورای اسلامی نیز بالاتر خواهد رفت.
وی تاکید کرد: هوشیاری مردم در عرصه انتخابات آتی، سرنوشت آنان را رقم خواهد زد و مردم باید تعصب قومی را کنار بگذارند و با احترام و صلابت خود گامی موثر برای تعیین سرنوشت خود و جامعه بردارند.
رسانههای معاند به دنبال دلسرد کردن مردم
«ادیب» با بیان اینکه دشمنان از هر فرصتی برای دلسرد کردن مردم استفاده میکنند، گفت: نحوه تبلیغ در ستادهای انتخاباتی و راههای جلب آرا مانند عکس گرفتن با طبقه پایین جامعه، برپایی ستادهای چادری و استفاده از موسیقی و مزاحمت برای شهروندان در سطح شهر به جای ارایه اهداف و برنامههای کاندیدها، جلوههایی است که رسانههای معاند از آن برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکنند که جا دارد این موضوع مورد توجه نامزدها باشد.
وی ضمن انتقاد از تخریب و توهین کاندیداها نسبت به یکدیگر اظهار داشت: انتشار فایل صوتی و عکس و اسناد برای تخریب کاندیدای در دوران تبلیغاتی به نحوی آب ریختن در آسیاب دشمن است و این بهانه را به رسانههای معاند میدهد که با بزرگنمایی و تعمیم آن به کل جامعه اعتماد مردم را برای شرکت در انتخابات سلب کنند.
شنیدن نظر کسانی که در انتخابات شرکت نمیکنند
مسول واحد خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مهاباد بیان کرد: خوشبختانه فرصت اظهار نظر برای افرادی که به هر دلیلی خواهان شرکت در انتخابات نیستند، در رسانهها فراهم شدهاست و چه بسا همین امر نیز بتواند مشوق حضور پرشورتر در امر انتخابات باشد.
وی همچنین نقش رسانه را در مرحله بعد از انتخابات و تعیین کاندیدای راه یافته به خانه ملت را نیز مهم دانست و گفت: پیگیری مطالبههای مردم و شعارهای انتخاباتی و انعکاس مشکلات موجود در جامعه از وظیفههای اصحاب رسانه است که باید توسط فعالان این حوزه پیگیری شود.
تبلیغات انتخاباتی به سمت رسانهها و فضای مجازی سرازیر شدهاست
فعال رسانه و خبرنگار پایگاه خبری «هاژه» نیز گفت: امروزه با توجه به بالا رفتن هزینههای گزاف انتخاباتی که شامل چاپ و توزیع عکس، بروشور و نصب پوستر است، گرایش به سمت رسانهها و فضای مجازی و استفاده از این ظرفیت سوق داده شده است.
صلاح عزیزیان اضافه کرد: فضای تبلیغاتی به مانند سالهای گذشته نیست و روشهای تبلیغات سنتی جای خود را به تبلیغ در شبکههای مجازی داده است.
وی اضافه کرد: اسراف در هزینههای تبلیغاتی و مصرف بیرویه کاغذ و پوستر در روند تبلیغاتی یک کاندیدا نیز با توجه به فعال شدن فعالیت انجمنهای زیست محیطی چه بسا تاثیر منفی داشته باشد و اهمیت ندادن به طبیعت انتقاد فعالان زیست محیطی را متوجه کاندید موردنظر کند.
فرهنگسازی حلقه گمشده فضای مجازی است
عزیزیان اظهار داشت: بسیاری از پایگاهها و کانالهای فضای مجازی از موقعیت خود برای انتشار و مطالبه شخصی استفاده میکنند و به دلیل اینکه این کانالها پیشتیبانی مالی کافی نیز در اختیار ندارند احتمال گرایش و متوسل شدن آنها به جناح خاصی وجود دارد که در نهایت این امر موجب میشود آن پایگاه یا نشریه از رسالت خبری خود فاصله بگیرد.
وی زنده نگهداشتن روح مطالبهگری را از وظایف اصلی رسانهها دانست و عنوان کرد: تقویت مطالبهگری در جامعه، روشنگری و آگاهسازی از رسالتهای رسانه در دنیای امروز است و زمینه به وجود آمدن چنین فضایی نیاز به همبستگی و انسجام بیشتر خبرگزاری و پایگاههای خبری دارد.
این فعال حوزه رسانه مهاباد گفت: امروز رسانه افکار عمومی جامعه را هدایت میکند و از این رو شناساندن و معرفی و به چالش کشیدن کاندیداها موجب میشود مردم بتوانند معیارهای انتخاب نامزدها را بهتر بسنجند و در نهایت فرد اصلح را از بین کاندیداها انتخاب کنند.
وی با اشاره به اینکه رسانه میتواند کمک حال مردم در انتخاب صحیح باشد، گفت: نگرش مقطعی در حوزه رسانه و سیاستگذاری یک آسیب جدی است و زمانی میتوان به تأثیرگذاری رسانه بر جامعه امیدوار بود که نگرش از مقطعی به مستمر تبدیل شود.
«عزیزیان» با بیان اینکه وحدت رویه اصحاب رسانه در موضوعات مختلف منطقهای وجود ندارد، یادآور شد: اصحاب رسانه در همه موضوعات ملی و محلی میتوانند با همبستگی و انسجام و راهبرد مشترک داشته باشند و با تشکیل جلسه و دورهمی بین خود این ارتباط را بوجود آورند.
وی گفت: در صحنههایی همچون انتخابات این رسانهها باید با وحدت و همفکری یکدیگر به رسالت خود در قبال جامعه عمل کنند و زمینه را برای انتخاب فرد اصلح و مشارکت بیشتر مردم در این رویداد سیاسی مهم فراهم سازند.
فعالان حوزه رسانه وحدت رویه داشته باشد
مسوول امور فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مهاباد گفت: وحدت رویه و انسجام در بین فعالان اصحاب رسانه قدرت این قشر از جامعه را دوچندان میکند که میتواند امر مطابهگری را در بین مردم افزایش دهد.
سلیمان محمدیان با بیان اینکه اکنون همبستگی و انسجامی در بین رسانههای مهاباد در موضوعات مختلف از جمله انتخابات حاکم نیست، اضافه کرد: زمانیکه اصحاب رسانه به طور منسجم پیگیر موضوع خاصی در جامعه باشند هیچ مسوولی توانایی انحراف یا کوتاهی را ندارد و در مقابل مطالبه مردم مجبور به پاسخگویی خواهد شد.
وی با اشاره به لزوم مشارکت حداکثری در انتخابات افزود: حضور حداکثری و جدی مردم در امر انتخابات فرآیندی است که رسانهها از ارکان مهم آن محسوب میشوند و باید در این زمینه نقشآفرین باشند.
وی با بیان نقش مهم رسانه در برگزاری باشکوه انتخابات تاکید کرد: قبل از ورود به پروسه انتخابات جلسهای با تمام نشریات، خبرگزاریها، صداو سیما و فعالان حوزه رسانه در جهت رعایت اخلاقهای انتخاباتی و توجیه عملکرد آنان در این دوره تبیین شده است.
«محمدیان» با تاکید بر بیطرفی رسانهها نسبت به جناحها و احزاب در انتخابات اظهار کرد: بیطرف بودن یکی از مهمترین فاکتورهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد تا روشنگری رسانهها مسیر حقیقی و خیرخواهانه برای ابعاد مختلف جامعه را طی کند.
وی افزود: رسانهها نیز باید با قوانین و تخلفات انتخاباتی آشنا باشند تا هم دچار آفتها و آسیبهای انتخاباتی نشوند و هم با اطلاعرسانی صحیح و به هنگام برای جامعه، انتخاباتی سالم، پرشور، بانشاط و با حضور حداکثری را رقم بزنند.
وی با بیان اینکه رسانهها تاکنون به اندازه کافی موفق به جلب مشارکت مردمی نشدهاند، گفت: طرح مسائل مرتبط با مطالبهگری نیز در افزایش مشارکت اجتماعی تاثیرگذار خواهد بود و اگر رسانهای زبان گویای مردم باشد، بدون شک اعتماد به آن افزایش خواهد یافت و در پی این اعتماد جلب مشارک عمومی نیز سیر صعودی خواهد داشت.
نقش مهم رسانهها به عنوان جزئی از ساختار سیاسی، اجتماعی، فرهنگی جامعه، به مثابه مهمترین پل ارتباطی برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی بهویژه انتخابات برکسی پوشیده نیست.
رسانهها در آستانه انتخابات، در صورتی که بتوانند بیطرف و متعهد به الزامات و قوانین همهپذیر رسانهای عمل کنند، میتوانند در هدایت مردم به سمت برنامهها و تواناییهای نامزدها نقش ایفا کنند.
بدون تردید نقش رسانهها در پای صندوقهای رای در انتخابات بسیار مهم و حیاتی است، رسانهها در آستانه انتخابات، در صورتی که بتوانند بیطرف و متعهد به الزامات و قوانین همهپذیر رسانهای عمل کنند، میتوانند در هدایت مردم به سمت انتخاب درست و اصلح نقش ایفا کنند.